BAĞDAT MÜFTÜSÜ MAHMUD ÂLÛSÎ’YE (D.1802-Ö.1854) AİT BİR NESEB MANZUMESİ

Year 2010, Issue: 16, 1 - 16, 30.11.2011

Cemal Aydın

Abstract

Arap dilinde değişik türde mensur metinlerin nazmedilmesi bilinen bir
edebi faaliyettir. Genellikle aruz vezninin recez bahrinde yazılan bu
manzumeler, esas alınan mensur metnin ezberlenmesini kolaylaştırmak
gayesi taşımaktadır.
Kolay ezberlenmesi ve yanlış aktarmalardan uzak durulması için kimi
soy ağaçlarında (neseb şecereleri) yer alan isimler de manzume halinde
tertip edilmiştir.
Çalışmamızda bu tür manzumeler hakkında kısa bilgi verilmiş, Bağdat
müftüsü müfessir ve edîb Mahmud Âlusî’nin bu türden bir neseb
manzumesi incelenmiştir. Kendisi de Hüseynî olan Âlûsî bu
manzumesinde, Mardin’de 19. yy. da yaşamış, soyu Hüseyin’e (r.a.)
ulaşan, Nakşibendî tarikatının Hâlidiyye kolu mürşitlerinden Şeyh Hamid
Mardinî’nin soy ağacındaki isimleri nazmetmiştir.
Âlûsî, Şeyh Hamid’le Osmanlı Padişahı Sultan II. Abdülmecit Han’la
görüşmek üzere çıktığı yolculuğunda tanışmıştır.
Çalışmamızda hem Mahmud âlûsî hem hakkında manzume yazılan
Şeyh Hamid’e dair kısaca bilgi verilmiştir.

Keywords

Âlûsî, Şeyh Hamid, Mardin, Nakşibendî, Halidiyye, Neseb, Manzume