Makale Çağrısı
Özel Sayı:
Hayatta kalmanın ötesinde: evsizlikten kurtulmayı anlamak ve kolaylaştırmak
İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi
2024 (Cilt 44 / Sayı 2)
Misafir Editör
Mehmet Ali Akyurt (Doç. Dr., İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye)
Makale Gönderimi için Son Tarih
1 Eylül 2024
ABD’de, Avrupa’da ve dünyanın geri kalanında evsizlik olgusunun 1980’lerden başlayarak yükselişi evsizlik çalışmalarında artışa sebep olmuştur. Evsizlere sağlanan hizmetlerin çeşitlenmesi ve bu alandaki kalıcı çözüm denemelerinin artmasıyla, 1990’ların sonundan itibaren “evsizlikten kurtulma” fenomenine odaklanan araştırmalar da yapılmaya başlanmıştır. Evsizliğin kaynak ve sebeplerini, evsizlerin yaşadıkları sorunları ve bunlarla başa çıkmak için geliştirdikleri “taktik”leri anlamak kadar, yeniden toplumsal hayata dönmelerini sağlamak da önemsenen bir konu halini almıştır. Bu alanda hem şimdiye kadar oluşmuş literatürün değerlendirilmesi, hem de yeni araştırmalar yapılması için bu özel sayıya ihtiyaç duyulmuştur. Bu konu ekseninde aşağıdaki konu başlıkları akla gelmektedir:
• Sokakta kalan evsizler arasındaki ilişkiler, hiyerarşi, gruplaşmalar ve evsizlikten kurtulmaya olumlu-olumsuz etkileri
• Sokakta kalan evsizlerin hizmet sağlayıcılarla ve mahalli aktörlerle ilişkileri ve evsizlikten kurtulmaya etkileri
• Evsizlerin duygusal durumları, günlük rutinleri, özbakım faaliyetleri, geleceğe bakışları, sokak hayvanlarıyla ilişkileri vb. özelliklerinin evsizlikten kurtulmaya etkileri
• Evsizler evinde (barınakta) kalan evsizler arası ilişkiler ve dayanışma örüntülerinin evsizlikten kurtulmaya etkileri
• Evsizler evi, evsizler lokali gibi kurumlardaki evsizlerin mahalleyle ilişkileri ve mahalli aktörlerin evsizlere yaklaşımı
• Evsizlikten kurtulma süreçlerinde akran desteğinin ve “eski evsiz”lerin rolü
• Evsizlerle çalışan hizmet sağlayıcıların gönüllü emek kullanımı, gönüllü yetiştirme süreçleri ve evsizlikten kurtulmaya katkısı
• Evsizlerle çalışan sosyal çalışmacıların, psikolog, rehber ve danışmanların yaşadığı mesleki zorluklar, tecrübe kazanma ve süpervizyon alma süreçleri
• Evsizlerin fiziksel/psikolojik sağlık kazanma ve bağımlılıktan kurtulma süreçlerine (ikna, refakat, tedavi, bakım) dahil olmalarını zorlaştıran ve kolaylaştıran etkenler
• Evsizlikten kurtulmayı kolaylaştırıcı olarak istihdam desteği ve evsizlerin meslek edinme ve işe girme süreçlerinde yaşanan zorluklar ve kolaylaştırıcı faktörler
• Basamak modeli ve konut öncelikli yaklaşımın; yemek dağıtımı, temel ihtiyaçlar alanında destek, refakat, memlekete gönderme, aileyle buluşturma, psiko-sosyal destek, arabuluculuk hizmetleri, sokak sosyal çalışması, evsizler evi, evsizler lokali, gibi uygulamaların ve yenilikçi modellerin evsizlikten kurtulma etkililiği açısından değerlendirilmesi
• Evsizlikten kurtulmanın yaş, cinsiyet, eğitim, kalifikasyon, hükümlü olup olmama gibi sosyo-demografik değişkenlerle ilişkisi
• Evsizlerin eve yerleşme, sosyalleşme, sosyal ilişkileri ve bütçelerini yönetme gibi süreçlerinde yaşadıkları zorluklar, sürecin tıkandığı noktalar ve kolaylaştırıcı faktörler
• Evsizlikten kurtulma sonrası süreçte yeniden evsiz kalma olgusu, evsizlikten çıkış ve evsizliğe yeniden dönüşle ilgili riskler ve destekleyici faaliyetler/unsurlar
• Sosyal politika bağlamında evsizlikten kurtulma sürecinde yerel ve merkezi yönetimlerin rolü
• Evsizlikten çıkış ve “eski evsiz” başarı hikayeleri
Fikir vermek amacıyla yazılan bu başlıklar veya benzerleri etrafında halk sağlığı, psikiyatri, iletişim, demografi, antropoloji, psikoloji, sosyal psikoloji, sosyal hizmet ve sosyoloji disiplinlerinde yapılacak çalışmaların yayımlanması öngörülmektedir. Dergimizin Aralık 2024’te yayımlanması planlanan “Hayatta kalmanın ötesinde: evsizlikten kurtulmayı anlamak ve kolaylaştırmak” özel sayısı için değerlendirme makalesi, teorik makale, araştırma makalesi, kitap değerlendirmesi gibi katkılarınızı bekliyoruz.
İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi Hakkında
İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 1914’te kurulan ve Türkiye’de sosyolojinin bilimsel disiplin olarak gelişmesine önemli katkılar sağlayan İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü bünyesinde yayımlanmaktadır. İlk sayısı 1917 yılında basılan ve Türkçedeki ilk sosyoloji dergisi olan İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, Web of Science Emerging Sources Citation Index (ESCI) ve TÜBİTAK ULAKBİM TR-Dizin’de taranan, yılda iki kez yayımlanan hakemli akademik bir dergidir (Daha fazla bilgi için bk. https://iupress.istanbul.edu.tr/tr/journal/iusd/home).
Makale Gönderimi Hakkında
Aralık 2024’te yayımlanması planlanan Özel Sayı için başvurular, 1 Eylül 2024 (Pazar, 23:59) tarihine kadar Türkçe veya İngilizce olarak https://iupress.istanbul.edu.tr/tr/journal/iusd/information/yazim-kurallari adresi üzerinden alınacaktır. Editöre sorularınız için Mehmet Ali Akyurt (mehmetali.akyurt@istanbul.edu.tr) ile irtibata geçebilir, teknik sorularınız için sosyolojidergi@istanbul.edu.tr adresine yazabilirsiniz.