OSMANLI’DAN GÜNÜMÜZE YAZ VE KIŞ SAATİ UYGULAMALARININ TARİHÇESİ (1919-2014)

Year 2014, Issue: 60, 121 - 156, 02.12.2014

NURİ Güçtekin

Abstract

Bu çalışmada; Osmanlı’dan günümüze Türkiye’deki yaz ve kış saati uygulamalarının tarihi, gerekçeleriyle beraber ele alınmıştır. Günümüzde dahi önemini kaybetmeyen ve etkisi tartışılmaya devam eden ve etmeye devam edecek konu kapsamında çalışmamız; arşiv belgeleri ve gazete haberleri doğrultusunda hazırlanmıştır. Çalışılan konu her ne kadar Türkiye’deki yaz ve kış saatleri uygulamalarının tarihçesi olsa da aynı zamanda Avrupa ülkeleri ile 1919-1922, 1947-1951 ve 1984’ten günümüze ortak kullanılan yaz ve kış saati uygulamaları hakkında önemli bilgiler içermektedir.

Keywords

Fransa, İngiltere, İtalya, Osmanlı Devleti, Kış Saati, Yaz

OSMANLI’DAN GÜNÜMÜZE YAZ VE KIŞ SAATİ UYGULAMALARININ TARİHÇESİ (1919-2014)

Abstract

References

• Türkiye Cumhuriyeti’nin 14 Mayıs 1925 tarihinde ilk yaz saati uygulaması
• (BCA, Fon No: 30..18.1.1, Yer No: 9.25..7, 14.5.1924). _ £££- ık- “ff-153 ıı;— . .. '5’0 ' - ' mrw—.:.. . . ıdı-..;, -_ _ .ı frat-33.15;). AL —, , f.. ,“, J), _ .- ,... . - ._ If a"; f|)": " , J - "'—fin. “ __, ___% :: ,,,“ “data-climb / :- dil”-' fil.—ı “*"; d) ' f'ftg— 1.6/ E4... yur”- ,g' €53L..,_ ' u- ,;ı. ’ . "Edi-H ,,»,ı l».- .r» aka—Mi: CJ" anı,: _ıgıisi ._.ı_,_. , mun JH_, l_ı,__ ; ?— L'w [ oı “ama'—:|
• BCA, Fon No: 30..18.1.2, Yer No: 91.61..6, 28.06.1940. 1 Temmuz 1940 tarihinde yaz saatinin uygulanması hakkındaki kararname. 'r. 0. &“ i cgi—İİ. ' unvanın-r mını.“ m mono-M Kum-ıı nın,-ııı i ııınııkıwı gun.; ziyııımın Mİ?-?? .“ sauna: ve un mını- vulva-nun kulhnzlm ınıvıddın tını—ru olun—ımı tının ot:-ık anı-ı Ilhami/1900 tarihinden tabu—cn butun ııı-ııcn“; “narin bir nat nız-ı ına—una mud-1x- olup Koordınuynn Bıy-u ananenin
• /6/1940 urn: ve 1/158 “yılı nının-ııı um: odııın ilişik 34 nuns-‘1: kun-ın nel-ıyıce konulmuş lerı Vokıııırı Heyetine. 27/6/“0 mum lubul alman- km: 1940 k“, LM Şes/1.7m ğı g*t/24:24“ €£$/07% ?—%% # MW 5332214 G.I.V. G?n,-w, WTM—4477 MM °= Cf aMa/"â? mıı.- w ıı I bunalımının—ının
• BCA, Fon N0: 30..18.1.2, Yer No: 112.77..14, 05.12.1946. 05
• Aralık 1946 tarihinde kabul edilen ortak yaz saati kararnamesi.
• Yolundaki kararın kabulü hak-kmde Ulaştırma Bakanlığının es,/Inme tarımı ve 5250-5/3634: sayılı tekıiri Bakanlar Kurulunun 5X12; tırinıi toplantısında incelenerek; memleketimizde yez saatinin mezin; nuret-anada kehuı ve tesbit edilen max-ex tarihlere göre uyguıenmneı ' kararlaştırılmıştır. mmm % îîjwnmm %33; $73ng legal ıı.-ı...: Bum-d Bum mun Bum" Mull Batum ııı.-m
• (%. ._ ,FöfıF—gfââî m -:.-y_— (2ı—ıı’v5'.) 7 Bmııdrrıü— Bıkıııı Strum Bulsun Sı. ıı 5‘; Y. Mın Gümıik "Tıb-l M (3.33:? W “a "” ' ”& aefx/% ' . ;;— ;;*'7;:,.__\ ifâ»; £3.53 _:— '01]— ’anı' ıı ı-e 'm İY? |.,ı4 anm: :m ıı : :.mıwno: ıı2.noıyınn:n.ıınue: u BCA, Fon N0: 30..l8.l.2, Yer N0: l28.l8..5, 03.03.1952. 03 Mart 1952 tarihli ortak yaz saatinin kaldırılması hakkındaki kararname. 'l“. C. "_u 1 "“îjî 'Cü İ Basar nışnaxınux ___. Lı nurnur ımuıı mmc: “‘3‘“ “ml-m lawm- a I45'M1 memleketimizde yaz saat-inin katını ve tesbiti hakkındaki
• /22/1946 tar-inn ve 3/5049 sey ııı kararın kaldırılması; Ulaştırma
• Bulmnlığının 5/2/1952 tarihli ve 5:10-1'0/26070 sayılı yazısı azın—ina,
• Eaksnla’." Kurulunca 3 f 3 5953 tarihinde mrm—ıaştırıımıştır. emmaşmm Law m
• ‘53}:— ııııuıı & ) ııı-ıu nın-. ıı.-ıu Man: mı.. ını. — ııııııııı ırı—...ı; _, — ___ _,\/‘- '"] x _.-/ ,::I lll m ] Iıııı Dıvıet. "'—"W; - ":5 _ ı MM ”'A/177 WW masama—_ Waw-â? Iran”; lung-m cın-ıu" ve M.. U. / W‘W Ion—a an ıı I :.ıuıuue:ın-neıprıa.ıı.ı.um ; BCA, Fon N0: 51..0.0.0, Yer No: 4. 34.20, s.1, 17.01.1963. 09 Ocak 1963 tarihli ileri saat uygulanmasının gerekçesi. __ .. _ '.""-"-'".'-" _ ı.
• JnevmmmmmŞusŞlumu T G turma mm gamma; Enerji. Dairesi. Reisliği. AN a "'rir- J93— bq'aı *“ P 9 Ocak 1.963 Swm Ali. Şakir Ağenoğıu Dı. vıet Bakım:. ILS Tamuz 1962 tarihinden itibaren 5/693 sayılı kararnameye latin-ı—
• BCA, Fon No: 30..l8.l.2, Yer N0: 348.115..20, s.3, 25.12.1975. 1975-1976 yılları arasında yaz saati uygulamasından beklenenler.
• ' 'nmmıtıiıruaısaısı. : _. . Dülluıl'ı'Eî 13$ E mm “mamur annuum il ' 8m .]:ğoıl’v'. ' "ı' ”;.-. ff— "“ " '- 1 ' ı » _ rAŞBAKAhLIJA , Elektrik emu-3131111111 turn-rut Basımı): umuda hkhuhıu-ıfn muller
• 3.10T1g .. 11.ı'..'.—,"T6 LL'uthıi ııı—namını u. “aklım-'ı? nk ;-'1:'- amt: n- Jmişın 135 mıı; 0:1 :c'-.'h kum.— hh— zenan-u.: nuğlw'hllnuegı unu. . -..'1 'M' ',;—. , ".ı mı.-warr: d'l lim-'. l'ı,"6 .nnnr prn—ünü umt OLU-' 1cm 1'11--. yup El saatlerin '11:: ama“. Ll-ıl'ı. alınamaz. 31 D:“ 19 (; Fuar riLntl I1 " dırı Hıbır-ın ııı-.ııtıcrir. ııı: :ıııL yuri 1111::- :..-nm. cnmm WEI“ _.;
• Kurulma.“ go.—akıt 1:31.11- .ı. cur-“mun: lzunuaunu “anıyor-inna arzu :ox. "|. flm ; (;.—**. E =\ ı , Tcıdîf- LşşvŞ;{_ _. ııhll "ıı. '-"' "'—“" ının: : ıı ı a.mıııııımı-onıwııımııııını Tablo 1: Osmanlı’dan Günümüze Yaz ve Kış Saati Uygulamaları (1919-2014)
• Yaz Saatinin Başlangıç Saati Yaz Saatinin Kış Saati ve Başlangıç Tarihi ve Uygulama Bitişi ve Kış Uygulama Saatinin Başlangıç Tarihi Nisan 11’den 12’ye (+1 2 Ekim Gece 12’den Perşembe saat ileri) 1919-Perşembe 11 ’e (1 saat
• Mart ll’den 12’ye (+1 1 Kasım Sabah l’de Pazartesi saat ileri) 1920-Pazartesi 12’ye (1 saat
• Mart 1921—Sa11 12’den1’e(+1 1 Kasım 1921— Sabah 1’de saat ileri) Salı 12’ye (1 saat
• Mart 12’den l’e (+1 1 Kasım Sabah l’de Çarşamba saat ileri) Çarşamba ’ye (1 saat Yılında Yaz Saati Uygulanmamıştır. Mayıs 1924-Sa11 12’den l’e (+1 1 Ekim Gece 12’den saat ileri) 1924—Çarşamba 11’e (1 saat geri)
• Mayıs 12’den l’e (+1 1 Ekim Gece 12’den Cumartesi saat ileri) 1925-Çarşamba 11’e (1 saat geri)
• Mayıs 12’den l’e (+1 1940 Yılına Kadar Yaz Saati
• Cumartesi saat ileri) Uygulanmamıştır. Temmuz 24’te 1’e (+1 saat 6 Ekim Gece 24’ten Pazartesi ileri) 1940-Pazar 23’e (1 saat geri)
• Aralık l940-Pazar 24’te 1’e (+1 saat 20 Eylül Gece 24’ten ileri) l941-Cumartesi 23’e (1 saat Eylül geri) l941-Pazar Gece 24’ten Nisan 24’te 1’e (+1 saat 8 Ekim Gece 24’ten Çarşamba ileri) l945-Pazartesi 23’e (1 saat Haziran 24’te l’e (+1 saat 1 Ekim l946-Salı Gece 24’ten Cumartesi ileri) 23’e (1 saat Ulaştırma Bakanlığı’nın 25.11.1946 tarihli ve 3/5049 sayılı teklifi ve Bakanlar Kurulu’nun 05.12.1946 tarihli kararı ile Türkiye’de tüm
• Avrupa ülkeleri ile ortak yaz ve kış saati uygulaması Nisan l947-Pazar 24’te l’e (+1 saat 5 Ekim Gece 24’ten ileri) 1947-Pazar 23’e (1 saat
• Nisan l948—Pazar 24’te l’e (+1 saat 3 Ekim Gece 24’ten ileri) l948-Pazar 23’e (1 saat Nisan l949-Pazar 24’te l’e (+1 saat 2 Ekim Gece 24’ten ileri) l949-Pazar 23’e (1 saat geri) Nisan l950-Pazar 24’te l’e (+1 saat 8 Ekim Gece 24’ten ileri) l950-Pazar 23’e (1 saat geri) Nisan l951-Pazar 24’te l’e (+1 saat 7 Ekim Gece 24’ten ileri) l951—Pazar 23’e (1 saat geri) Ulaştırma Bakanlığı’nın 05.02.1952 tarihli ve 5110-10/26070 sayılı yazısı üzerine, Bakanlar Kurulu’nca 3 Mart 1952 tarihinde ortak yaz ve kış saati uygulaması kaldırılmıştır. 1962 yılına kadar uygulanmamıştır.
• Temmuz 24’te 1’e (+1 saat 30 Ekim Gece 24’ten Pazar ileri) 1963-Çarşamba 23’e (1 saat geri)
• Mayıs 1964- 24’te 1’e (+1 saat 1 Ekim Gece 24’ten Cuma ileri) Perşembe
• Temmuz 1962-1 Ekim 1964 tarihlerinde ileri saat rejimi uygulanmıştır.
• Bu tarihten sonra Türkiye’de 1973 yılına kadar ileri saat rejimi ya da yaz saati uygulanmamıştır.
• Haziran 0100’de 4 Kasım 0200’de
• Pazar 02.00’ye (+1 saat 1973-Pazar 01.00’e (1 saat ileri) geri)
• Mart 0200’de 03.00’e 2 Kasım 0200’de
• Cumartesi (+1 saat ileri) 1975-Pazar 01.00’e (1 saat
• Mart 1976—Pazar 0200’de 03.00’e 31 Ekim 0200’de
• (+1 saat ileri) 1976-Pazar 01.00’e (1 saat
• Nisan 1977-Pazar 02.00’de 03.00’e 16 Ekim 02.00’de
• (+1 saat ileri) 1977-Pazar 01.00’e (1 saat
• Nisan 1978-Pazar 0200’de Kış Saati Uygulanmamıştır. 00’e (+1 saat ileri)
• Temmuz 1983-Pazar 0200’de 02 Ekim 0200’de 01.00’e 00’e (+1 1983-Pazar (1 saat geri)
• Ekim 1984 Boylam Değişikliği 01 Kasım 0200’de 01.00’e
• Kararı. 1984-Perşembe (bir saat geri)
• Nisan 0100’de 28 Eylül 0200’de 01.00’e
• Cumartesi 02.00’ye (+1 1985-Cumartesi (1 saat geri) saat ileri)
• Mart 1986-Pazar 01.00’de 28 Eylül 0200’de 01.00’e
• Mart 1987-Pazar 01.00’de 27 Eylül 0200’de 01.00’e
• Mart 1988-Pazar 0100’de 25 Eylül 0200’de 01.00’e
• Mart 1989—Pazar 0100’de 24 Eylül 0200’de 01.00’e 00’ye (+1 l989-Pazar (1 saat geri)
• Mart 1990-Pazar 0100’de 30 Eylül 0200’de 01.00’e 00’ye (+1 l990-Pazar (1 saat geri)
• Mart 1991-Pazar 01.00’de 29 Eylül 0200’de 01.00’e 00’ye (+1 l99l-Pazar ( 1 saat geri)
• Mart 1992-Pazar 0100’de 27 Eylül 0200’de 01.00’e 00’ye (+1 l992—Pazar (1 saat geri) saat ilen')
• Mart 1993-Pazar 0100’de 26 Eylül 0200’de 01.00’e 00’ye (+1 l993-Pazar ( 1 saat geri) saat ilen')
• Mart l994-Pazar 0100’de 25 Eylül 0200’de 01.00’e
• Mart 1995-Pazar 0100’de 24 Eylül 0200’de 01.00’e
• Mart 1996-Pazar 0100’de 27 Ekim 0200’de 01.00’e 00’ye (+1 1996-Pazar (1 saat geri)
• Mart 1997-Pazar 01.00’de 26 Ekim 02.00’de 01.00’e
• Mart 1998-Pazar 01.00’de 25 Ekim 02.00’de 01.00’e
• Mart 1999-Pazar 01.00’de 31 Ekim 02.00’de 01.00’e
• Mart 2000—Pazar 0100’de 29 Ekim 0200’de 01.00’e 00’ye (+1 2000-Pazar (1 saat geri)
• Mart 2001-Pazar 0100’de 28 Ekim 0200’de 01.00’e 00’ye (+1 2001-Pazar (1 saat geri)
• Mart 2002-Pazar 01.00’de 27 Ekim 02.00’de 01.00’e 00’ye (+1 2002-Pazar (1 saat geri)
• Mart 2003-Pazar 0100’de 26 Ekim 0200’de 01.00’e 00’ye (+1 2003—Pazar (1 saat geri)
• Mart 2004-Pazar 0100’de 31 Ekim 0200’de 01.00’e 00’ye (+1 2004-Pazar (1 saat geri) saat ileti)
• Mart 2005-Pazar 0100’de 30 Ekim 0200’de 01.00’e
• Mart 2006—Pazar 0100’de 29 Ekim 0200’de 01.00’e
• Mart 2007—Pazar 0300’te 28 Ekim 0400’de 03.00’e 00’e (+1 2007-Pazar (1 saat geri)
• Mart 2008-Pazar 03.00’te 26 Ekim 04.00’de 03.00’e 00’e (+1 2008-Pazar (1 saat geri)
• Mart 2009—Pazar 03.00’te 25 Ekim 04.00’de 03.00’e 00’e (+1 2009-Pazar (1 saat geri)
• Mart 2010-Pazar 0300’te 31 Ekim 04.00’de 03.00’e 00’e (+1 2010-Pazar (1 saat geri)
• Mart 2011—Pazartesi 0300’te 30 Ekim 0400’de 03.00’e 00’e (+1 2011-Pazar (1 saat geri)
• Mart 2012-Pazar 0300’te 28 Ekim 0400’de 03.00’e 00’e (+1 2012-Pazar (1 saat geri)
• Mart 2013-Pazar 0300’te 27 Ekim 0400’de 03.00’e 00’e (+1 2013—Pazar (1 saat geri)
• Mart 2014-Pazartesi 0300’te 26 Ekim 0400’de 03.00’e 00’e (+1 2014—Pazar (1 saat geri)