Türk ve Rumen Dillerinde Deyimler

Year 2016, Volume: 54 Issue: 54, 71 - 85, 30.12.2016

Mariana Budu

Abstract

İnsanoğlu hangi toprak parçasında yaşarsa yaşasın, hangi dili konuşursa

konuşsun, dünyadaki kimi durumlar, koşullar ve kavramlar karşısında

birbirine yakın ya da ortak bir tutum içine girmektedir. Bu ortak tutumun dile

yansıtmada birbirine eş ya da yakın anlatım yollarına başvurmaktadır. Bu

anlatım yollarından biri de deyimlerdir. Deyimler, bir dilin anlatım yollarını,

o dili konuşan toplumun geçmişini, yaşam biçimini, geleneklerini ve çeşitli

özelliklerini belirten önemli ipucuları sağlamaktadır. Her dilin deyimlerinin

kendine özgü yanları, nitelikleri bulunmaktadır. Bununla birlikte diller arasında

deyimler açısından benzerlikler, yakınlıklar hatta eşlikler vardır.

Tarih boyunca Türk ve Rumen toplulukların arasında deyimler açısından

etkileşim görülmektedir. Türk ve Rumen dillerinde yapı ve anlam

bakımından ortak deyimler, anlamları aynı ama yapıları farklı deyimler,

anlamları farklı yapıları aynı deyimler ve Türkçeden Rumenceye geçen kelimelerle

oluşan Rumen deyimleri bulunmaktadır. Türkçeden Rumenceye

geçen kelimelerle oluşan deyimleri, benzetme yoluyla yapılanlar, insanın

fiziksel ve ruhsal niteliklerini anlatanlar, yüklemsel, tam deyimler ve argo

şeklinde kullananlar olarak incelemeye çalıştık.

Keywords

Türk Dili, Rumen Dili, Deyim, Kültür

Turkish and Rumenien Idioms

Abstract

No
matter where people live or which language they speak, there are some
conditions in the world that are not conducive to peaceful coexistence. The
common language of most is used in an expressive way, which typically includes
idioms: they are an expression of the language, the community’s past, a way of
life and traditions, and highlights important cues. Each idiom in any given
language has certain properties, but there are similarities between them, which
can also be associated with a sense of closeness.

Through
history, idioms have been a function of the interaction between Turkish and
Romanian communities. Both languages have common idioms, with similar meanings,
but sometimes they involve different syntax and structure. These idioms include
Romanian words passed down from the Turkish – while the ones that include
Romanian words were passed from the Turkish to the Romanians: these idioms
describe the physical and spiritual nature of man. There are some slang idioms
as well, which have been used to link people and communities: this is when we
observe the positive use of language.

Keywords

Turkish Language, Romanian Language, Idioms, Culture, Semantics

References

• Budu, Mariana, Türk ve Rumen Dillerinde Deyimler, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, Cilt/Sayı: 54, (2016-1), İstanbul 2016, s. 71-85