BibTex RIS Cite

-

Year 2015, Volume: 25 Issue: 1, 331 - 351, 01.06.2015

Fatma Akkuş Yiğit

Abstract

Marriage was used to perform at Mamluk State which a typical TurkIslam State after a long preparation including many detailed traditions as it was given enough importance in every Turk-Islam States. This period was used to come true by performing some ceremonies which contains the impresses of Turkish Culture. In this period, used to ask for the girl in marriage, and then the engagement ceremony, and the last thing to do was to solemnize a marriage. Before the marriage contract, the quantity of mahr (sadaq) would decide. After that the marriage ceremony was performed in front of the guests and the marriage witnesses. The dowry, elaborately prepared, was carried to the bridegroom’s house, following the marriage ceremony. The quality of the dowry, brought by the girl’s family, was very important so that even the sultans would watch the ceremony on behalf of the importance of it while it was being carried. This period used to be completed by carrying the dowry to the bridegroom’shouse splendidly with a group, joining the executive of the authority. The wedding ceremony used to begin after these kinds of ceremonies. The wedding used to last for three days and night, and also it generally used to last for seven days and nights. In this study, it will be given detailed information, via examples, on the preparation of the marriage from the beginning day to step to the marriage to the wedding day between the members of the senior of Mamluk State

Keywords

-

References

  • Abdülaziz Bey, Osmanlı Âdet, Merasim ve Tabirleri, yayına haz. Kâzım Arısan, Duygu Arısan Günay, İstanbul, 1995.
  • AKKUŞ YİĞİT, Fatma, “Emîr ve Devlet: Dımaşk Nâibi Emîr Tengiz’in Hayatı”, Gazi Türkiyat, S. XIV, Bahar 2014, s. 127-144.
  • _____, “Memlûk Devleti’nde Hareme Dair Bazı Tespitler”, XVII. Türk Tarih Kongresi, Ankara 15-17 Eylül 2014 (baskıda).
  • ÂŞÛR, S. Abdulfettah, el-Mücteme‘ el-Mısrî fî Asr Selâtin el-Memâlik, Kahire, 1992.
  • AYAZ, Fatih Yahya, Türk Memlükler Döneminde Saray Ağalığı Üstadarlık (1250-1382), İstanbul, 2008.
  • AYDIN, Mehmet Âkif, “Mehir”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XXVIII, Ankara, 2003, s. 390.
  • Baybars el-Mansûrî, Kitâb et-Tuhfet el-Mulûkiyye fî Devlet et-Türkiyye, Tarih Devlet el-Memâlik el-Bahriyye fî Fetre min 648-711 h., Tah. Abdulhamid Salih Hamdân, Kahire, 1987.
  • _____, Muhtâru’l-Ahbâr, Tarih ed-Devlet el-Eyyûbîyye ve Devlet el- Memâlik el-Bahriyye hattâ sene 702 el-Hicriyye, Tah. Abdulhamid Salih Hamdân, Kahire, 1993.
  • _____, Zübdetü’l-Fikre fî Tarihi’l-Hicre, Tah. Z. Muhammed Ata, c. IX, yer yok, 2001.
  • CİN, Halil, İslâm ve Osmanlı Hukukunda Evlenme, Ankara, 1974.
  • ÇETİN, Altan, Memlûk Devleti’nde Askerî Teşkilât, İstanbul, 2007.
  • DOZY, Tekmiletü’l-Meâcim el-Arabiyye, C. I, (Arapçaya nakleden ve ilaveler yapan M. Selim en-Naimî), Bağdat, 1980.
  • DUHMAN, M. Ahmed, Mûcemü’l-Elfâz et-Tarihiyye fî el-Asr el-Memlûkî, Beyrut, 1990.
  • Ebû’l- Fidâ, el-Melik el-Müeyyed, Tarih Ebî Fidâ, el-Musemma el- Muhtasar fî Ahbâri’l-Beşer, C. II, Tah. Mahmud Deyyûb, Lübnan, 1997.
  • GÜRSU, Nevber, “Kumaş”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. XXVI, İstanbul, 2002, s. 366-368.
  • Halil b. Şahin ez-Zâhirî el-Hanefî, Neylü’l-Emel fî Zeyli’d-Düvel, C. VIII, Tah. Ö. A. Tedmürî, Beyrut, 2002.
  • HUNKAN, Ö. Soner, “Türk Hakanlığı’nda (Karahanlılarda) Kadın”, Ortaçağda Kadın, Ed. A. Çetin, Ankara, 2011, s. 375-394.
  • İbn Habib el-Halebî, Bedreddin Hasan b. Ömer, Tezkiretü’n-Nebîh fî Eyyâmi’l-Mansûr ve Benîh, Tah. M. Muhammed Emin- S. A. ‘Aşûr, Kahire, 1976.
  • İbn Hacer el-Askalânî, Şihâbuddin Ahmed, İnbâ‘ el-Ğumr bi Ebnâ’ el-Umr, C. III, Tah. Hasan el-Habeşi, 4 Cilt, Kahire, 1998.
  • İbn el-Hımsî, Havâdisü’z-Zemân ve Vefeyât eş-Şuyûh ve’l-Akrân, C. III, Tah. A. F. Harfûş, Beyrut, 2000.
  • İbn İyâs, Muhammed b. Ahmed, Bedâyi‘ ez- Zuhûr fî Vekâyi‘ ed-Duhûr, V Cilt, Tah. M. M. Ziyade, Kahire, 1983.
  • İbn Kâdı Şuhbe, Tarih İbn Kâdı Şuhbe, C. III, Tah. Adnan Derviş, Dımaşk, 1977.
  • İbn Şeddâd, İzzeddin Muhammed b. Ali b. İbrahim Târih el-Melik ez- Zâhir, Tah. Ahmed Huteyt, Beyrut, 1983; Baypars Tarihi al-Melik al-Zahir (Baypars) Hakkındaki Tarih, Türkçe ter. Şerefeddin Yaltkaya, C. II, TTK, Ankara, 2000.
  • KANAT, Cüneyt, “Memlûk Devleti’nde Evlilik Törenleri”, Prof. Dr. Kâzım Yaşar Kopraman Armağanı, Ankara, 2003, s. 419-429.
  • Kâşgarî, Mahmud, Divânü Lügâti’t-Türk, terc. Besim Atalay, 4 Cilt, Ankara, 1992.
  • KELEŞ, Bahattin, “Memlûkler Döneminde İdarî Yapı”, Türkler, C.V, Ankara, 2002, s. 309-319.
  • KIZILTOPRAK, Süleyman, “Memlûk Sistemi”, Türkler, C. V, Ankara, 2002, s. 320-336.
  • KOPRAMAN, Kâzım Yaşar, “Mısır Türk Sultanlığı (Memlûkler)”, Tarihte Türk Devletleri, C. II, Ankara, 1987.
  • _____, “Mısır Memlûkleri”, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, C. VI, İstanbul, 1987.
  • KORTANTAMER, Samira, Bahri Memlûklerde Üst Yönetim Mensupları, İzmir, 1993.
  • _____, “Memlûklerde Türk Kültürü”, Prof. Dr. İsmail Aka Armağanı, İzmir, 1999, s. 173-190.
  • _____, “Memlûklarda Devlet Yönetimi ve Bürokrasi”, Tarih İncelemeleri Dergisi, S. II, İzmir, 1984, s. 27-45.
  • el-Makrîzî, Takiyyüddin Ahmed b. Ali, Kitâbu’s-Sülûk li Ma’rifet Düveli’l- Mülûk, C. I/II, Tah. Muhammed Mustafa Ziyâde, Kahire, 1957, C. III- VI, Tah. Muhammed Abdulkadir Ata, Lübnan, 1997.
  • _____, el-Mevâız ve’l-İtibâr bi Zikr el-Hıtat ve’l-Âsâr, el-Marûf bi’l Hıtat, C. II, Tah. M. Zeynehum-M. eş-Şarkâvî, Kahire, 1997.
  • Muhyiddin b. Abdi’zzâhir, Teşrîfü’l-Eyyâm ve el-‘Usûr fî Siret el-Melik el- Mansûr, nşr. Murad Kamil, Kahire 1961.
  • en-Nüveyrî, Şihâbuddin Ahmed b. Abdulvehhâb, Nihâyetü’l-Ereb fî Fünûni’l-Edeb, C. XXX, Tah. Necib Mustafa Fevvâz, Hikmet Küşlü Fevvâz, Beyrut-Lübnan, 2004.
  • ÖGEL, Bahattin, Dünden Bugüne Türk Kültürünün Gelişme Çağları, İstanbul, 1988.
  • SAĞOL YÜKSEKKAYA, Gülden, “Kalın ve Çeyiz”, Hediye Kitabı, Ed. Emine Gürsoy Naskali, Aylin Koç, İstanbul, 2007, s. 396-406.
  • es-Safedî, Salahaddin Halil b. Aybek, Kitâb el-Vâfî bi’l-Vefeyât, C. X, Tah. A. Arnavud, T. Mustafa, Beyrut, 2000.
  • es-Sayrâfî, Nüzhetü’n-Nüfûs ve’l-Ebdân fî Tevârihi’z-Zeman, III Cilt, Tah. Hasan Habeşi, Kahire, 1971-1973.
  • _____, İnbâ‘ el-Hasr bi Ebnâ’ el-Asr, Tah. Hasan Habeşi, Kahire, 2002.
  • es-Sehâvî, Muhammed b. Abdurrahman, Kitâb et-Tibrü’l-Mesbûk fî Zeyli’s- Sülûk, Tah. Necvâ Mustafa Kamil, Lebîbe İbrahim Mustafa, Mürâca‘a: Said Abdülfettâh ‘Âşûr, C. I, Kahire, 2002.
  • _____, ed-Dav’ el-Lâmi’ li-Ehl el-Karn et-Tâsi, C. II-III-VI, Beyrut, 1992.
  • İbn Tagrıbirdî, Ebû el-Mehâsin Cemâleddin Yûsuf, en-Nücûmu’z-Zâhire fî Mülûk Mısr ve el- Kâhire, C. VII, Tah. Muhammed Hüseyin Şemseddin, Lübnan, 1992.
  • _____, Havâdisü’d-Duhûr fî Medâ’l-Eyyâm ve eş-Şuhûr, II Cilt, Tah. Muhammed Kemaleddin İzzeddin, Kahire, 1990.
  • _____, el-Menhelü’s-Sâfî ve’l-Müstevfî Ba’de’l-Vâfî, C. III, Tah. Nebil Muhammed Abdülaziz, Kahire, 1985; C. VI, Tah. M. Muhammed Emin, Kahire, 1982.
  • el-Yûsufî, Mûsa b. Muhammed b. Yahyâ, Nüzhetü’n-Nâzır fî Sireti’l-Melik en-Nâsır, Tah. Ahmed Huteyt, Beyrut, 1986.

MEMLÛKLER’DE EVLİLİK HAZIRLIKLARI

Year 2015, Volume: 25 Issue: 1, 331 - 351, 01.06.2015

Fatma Akkuş Yiğit

Abstract

Tipik Türk-İslâm kimliği taşıyan Memlûk Devleti (1250-1517)’nde evlilik, her Türk-İslâm Devleti’nde olduğu gibi önemsenen, üzerinde dikkatle durulan ve pek teferruatlı ananeleri barındıran, uzun bir hazırlık sürecinin ardından gerçekleşirdi.  Bu süreç Türk kültürünün izlerini taşıyan bir takım merasimlerle gerçekleşirdi. Bu minvalde ilk olarak kız istenir, ardından yapılan nişan merasimini nikâh takip ederdi. Ancak nikâh akdi gerçekleşmeden önce, mehir (sadak) miktarı belirlenir daha sonrasında davetliler ve şahitlerin huzurunda nikâh akdi gerçekleştirilirdi. Nikâh akdinden sonra özenle hazırlanan çeyizin, damat evine taşınması işi başlardı. Kız tarafından getirilen çeyizin vasfı oldukça önemliydi. Öyle ki, çeyiz taşınırken önemine binaen sultanların dahi seyrettikleri olmuştur. Çeyizin devlet erkânının katıldığı gösterişli bir alayla damat evine taşınmasıyla, bu hazırlık süreci tamamlanmış olurdu. Bütün bu merasimlerden sonra düğün törenine geçilirdi. Düğün kutlamaları üç gün üç gece sürdüğü gibi genellikle yedi gün yedi gece sürerdi. Bu çalışmada, Memlûk Devleti’nin üst yönetim mensupları arasında evliliğe ilk adımın atıldığı günden, düğün gününe kadar yaşanan hazırlık süreci hakkında, örnekler üzerinden detaylı bilgi verilecektir. 

Keywords

Memlûkler Evlilik Hazırlıkları Nişan Mehir (Sadak) Nikâh Çeyiz

References

  • Abdülaziz Bey, Osmanlı Âdet, Merasim ve Tabirleri, yayına haz. Kâzım Arısan, Duygu Arısan Günay, İstanbul, 1995.
  • AKKUŞ YİĞİT, Fatma, “Emîr ve Devlet: Dımaşk Nâibi Emîr Tengiz’in Hayatı”, Gazi Türkiyat, S. XIV, Bahar 2014, s. 127-144.
  • _____, “Memlûk Devleti’nde Hareme Dair Bazı Tespitler”, XVII. Türk Tarih Kongresi, Ankara 15-17 Eylül 2014 (baskıda).
  • ÂŞÛR, S. Abdulfettah, el-Mücteme‘ el-Mısrî fî Asr Selâtin el-Memâlik, Kahire, 1992.
  • AYAZ, Fatih Yahya, Türk Memlükler Döneminde Saray Ağalığı Üstadarlık (1250-1382), İstanbul, 2008.
  • AYDIN, Mehmet Âkif, “Mehir”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XXVIII, Ankara, 2003, s. 390.
  • Baybars el-Mansûrî, Kitâb et-Tuhfet el-Mulûkiyye fî Devlet et-Türkiyye, Tarih Devlet el-Memâlik el-Bahriyye fî Fetre min 648-711 h., Tah. Abdulhamid Salih Hamdân, Kahire, 1987.
  • _____, Muhtâru’l-Ahbâr, Tarih ed-Devlet el-Eyyûbîyye ve Devlet el- Memâlik el-Bahriyye hattâ sene 702 el-Hicriyye, Tah. Abdulhamid Salih Hamdân, Kahire, 1993.
  • _____, Zübdetü’l-Fikre fî Tarihi’l-Hicre, Tah. Z. Muhammed Ata, c. IX, yer yok, 2001.
  • CİN, Halil, İslâm ve Osmanlı Hukukunda Evlenme, Ankara, 1974.
  • ÇETİN, Altan, Memlûk Devleti’nde Askerî Teşkilât, İstanbul, 2007.
  • DOZY, Tekmiletü’l-Meâcim el-Arabiyye, C. I, (Arapçaya nakleden ve ilaveler yapan M. Selim en-Naimî), Bağdat, 1980.
  • DUHMAN, M. Ahmed, Mûcemü’l-Elfâz et-Tarihiyye fî el-Asr el-Memlûkî, Beyrut, 1990.
  • Ebû’l- Fidâ, el-Melik el-Müeyyed, Tarih Ebî Fidâ, el-Musemma el- Muhtasar fî Ahbâri’l-Beşer, C. II, Tah. Mahmud Deyyûb, Lübnan, 1997.
  • GÜRSU, Nevber, “Kumaş”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. XXVI, İstanbul, 2002, s. 366-368.
  • Halil b. Şahin ez-Zâhirî el-Hanefî, Neylü’l-Emel fî Zeyli’d-Düvel, C. VIII, Tah. Ö. A. Tedmürî, Beyrut, 2002.
  • HUNKAN, Ö. Soner, “Türk Hakanlığı’nda (Karahanlılarda) Kadın”, Ortaçağda Kadın, Ed. A. Çetin, Ankara, 2011, s. 375-394.
  • İbn Habib el-Halebî, Bedreddin Hasan b. Ömer, Tezkiretü’n-Nebîh fî Eyyâmi’l-Mansûr ve Benîh, Tah. M. Muhammed Emin- S. A. ‘Aşûr, Kahire, 1976.
  • İbn Hacer el-Askalânî, Şihâbuddin Ahmed, İnbâ‘ el-Ğumr bi Ebnâ’ el-Umr, C. III, Tah. Hasan el-Habeşi, 4 Cilt, Kahire, 1998.
  • İbn el-Hımsî, Havâdisü’z-Zemân ve Vefeyât eş-Şuyûh ve’l-Akrân, C. III, Tah. A. F. Harfûş, Beyrut, 2000.
  • İbn İyâs, Muhammed b. Ahmed, Bedâyi‘ ez- Zuhûr fî Vekâyi‘ ed-Duhûr, V Cilt, Tah. M. M. Ziyade, Kahire, 1983.
  • İbn Kâdı Şuhbe, Tarih İbn Kâdı Şuhbe, C. III, Tah. Adnan Derviş, Dımaşk, 1977.
  • İbn Şeddâd, İzzeddin Muhammed b. Ali b. İbrahim Târih el-Melik ez- Zâhir, Tah. Ahmed Huteyt, Beyrut, 1983; Baypars Tarihi al-Melik al-Zahir (Baypars) Hakkındaki Tarih, Türkçe ter. Şerefeddin Yaltkaya, C. II, TTK, Ankara, 2000.
  • KANAT, Cüneyt, “Memlûk Devleti’nde Evlilik Törenleri”, Prof. Dr. Kâzım Yaşar Kopraman Armağanı, Ankara, 2003, s. 419-429.
  • Kâşgarî, Mahmud, Divânü Lügâti’t-Türk, terc. Besim Atalay, 4 Cilt, Ankara, 1992.
  • KELEŞ, Bahattin, “Memlûkler Döneminde İdarî Yapı”, Türkler, C.V, Ankara, 2002, s. 309-319.
  • KIZILTOPRAK, Süleyman, “Memlûk Sistemi”, Türkler, C. V, Ankara, 2002, s. 320-336.
  • KOPRAMAN, Kâzım Yaşar, “Mısır Türk Sultanlığı (Memlûkler)”, Tarihte Türk Devletleri, C. II, Ankara, 1987.
  • _____, “Mısır Memlûkleri”, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, C. VI, İstanbul, 1987.
  • KORTANTAMER, Samira, Bahri Memlûklerde Üst Yönetim Mensupları, İzmir, 1993.
  • _____, “Memlûklerde Türk Kültürü”, Prof. Dr. İsmail Aka Armağanı, İzmir, 1999, s. 173-190.
  • _____, “Memlûklarda Devlet Yönetimi ve Bürokrasi”, Tarih İncelemeleri Dergisi, S. II, İzmir, 1984, s. 27-45.
  • el-Makrîzî, Takiyyüddin Ahmed b. Ali, Kitâbu’s-Sülûk li Ma’rifet Düveli’l- Mülûk, C. I/II, Tah. Muhammed Mustafa Ziyâde, Kahire, 1957, C. III- VI, Tah. Muhammed Abdulkadir Ata, Lübnan, 1997.
  • _____, el-Mevâız ve’l-İtibâr bi Zikr el-Hıtat ve’l-Âsâr, el-Marûf bi’l Hıtat, C. II, Tah. M. Zeynehum-M. eş-Şarkâvî, Kahire, 1997.
  • Muhyiddin b. Abdi’zzâhir, Teşrîfü’l-Eyyâm ve el-‘Usûr fî Siret el-Melik el- Mansûr, nşr. Murad Kamil, Kahire 1961.
  • en-Nüveyrî, Şihâbuddin Ahmed b. Abdulvehhâb, Nihâyetü’l-Ereb fî Fünûni’l-Edeb, C. XXX, Tah. Necib Mustafa Fevvâz, Hikmet Küşlü Fevvâz, Beyrut-Lübnan, 2004.
  • ÖGEL, Bahattin, Dünden Bugüne Türk Kültürünün Gelişme Çağları, İstanbul, 1988.
  • SAĞOL YÜKSEKKAYA, Gülden, “Kalın ve Çeyiz”, Hediye Kitabı, Ed. Emine Gürsoy Naskali, Aylin Koç, İstanbul, 2007, s. 396-406.
  • es-Safedî, Salahaddin Halil b. Aybek, Kitâb el-Vâfî bi’l-Vefeyât, C. X, Tah. A. Arnavud, T. Mustafa, Beyrut, 2000.
  • es-Sayrâfî, Nüzhetü’n-Nüfûs ve’l-Ebdân fî Tevârihi’z-Zeman, III Cilt, Tah. Hasan Habeşi, Kahire, 1971-1973.
  • _____, İnbâ‘ el-Hasr bi Ebnâ’ el-Asr, Tah. Hasan Habeşi, Kahire, 2002.
  • es-Sehâvî, Muhammed b. Abdurrahman, Kitâb et-Tibrü’l-Mesbûk fî Zeyli’s- Sülûk, Tah. Necvâ Mustafa Kamil, Lebîbe İbrahim Mustafa, Mürâca‘a: Said Abdülfettâh ‘Âşûr, C. I, Kahire, 2002.
  • _____, ed-Dav’ el-Lâmi’ li-Ehl el-Karn et-Tâsi, C. II-III-VI, Beyrut, 1992.
  • İbn Tagrıbirdî, Ebû el-Mehâsin Cemâleddin Yûsuf, en-Nücûmu’z-Zâhire fî Mülûk Mısr ve el- Kâhire, C. VII, Tah. Muhammed Hüseyin Şemseddin, Lübnan, 1992.
  • _____, Havâdisü’d-Duhûr fî Medâ’l-Eyyâm ve eş-Şuhûr, II Cilt, Tah. Muhammed Kemaleddin İzzeddin, Kahire, 1990.
  • _____, el-Menhelü’s-Sâfî ve’l-Müstevfî Ba’de’l-Vâfî, C. III, Tah. Nebil Muhammed Abdülaziz, Kahire, 1985; C. VI, Tah. M. Muhammed Emin, Kahire, 1982.
  • el-Yûsufî, Mûsa b. Muhammed b. Yahyâ, Nüzhetü’n-Nâzır fî Sireti’l-Melik en-Nâsır, Tah. Ahmed Huteyt, Beyrut, 1986.
There are 47 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section ARTICLES
Authors

Fatma Akkuş Yiğit

Publication Date June 1, 2015
Published in Issue Year 2015 Volume: 25 Issue: 1

Cite

APA Akkuş Yiğit, F. (2015). MEMLÛKLER’DE EVLİLİK HAZIRLIKLARI. Journal of Turkology, 25(1), 331-351. https://doi.org/10.18345/tm.94303
AMA Akkuş Yiğit F. MEMLÛKLER’DE EVLİLİK HAZIRLIKLARI. Journal of Turkology. June 2015;25(1):331-351. doi:10.18345/tm.94303
Chicago Akkuş Yiğit, Fatma. “MEMLÛKLER’DE EVLİLİK HAZIRLIKLARI”. Journal of Turkology 25, no. 1 (June 2015): 331-51. https://doi.org/10.18345/tm.94303.
EndNote Akkuş Yiğit F (June 1, 2015) MEMLÛKLER’DE EVLİLİK HAZIRLIKLARI. Journal of Turkology 25 1 331–351.
IEEE F. Akkuş Yiğit, “MEMLÛKLER’DE EVLİLİK HAZIRLIKLARI”, Journal of Turkology, vol. 25, no. 1, pp. 331–351, 2015, doi: 10.18345/tm.94303.
ISNAD Akkuş Yiğit, Fatma. “MEMLÛKLER’DE EVLİLİK HAZIRLIKLARI”. Journal of Turkology 25/1 (June 2015), 331-351. https://doi.org/10.18345/tm.94303.
JAMA Akkuş Yiğit F. MEMLÛKLER’DE EVLİLİK HAZIRLIKLARI. Journal of Turkology. 2015;25:331–351.
MLA Akkuş Yiğit, Fatma. “MEMLÛKLER’DE EVLİLİK HAZIRLIKLARI”. Journal of Turkology, vol. 25, no. 1, 2015, pp. 331-5, doi:10.18345/tm.94303.
Vancouver Akkuş Yiğit F. MEMLÛKLER’DE EVLİLİK HAZIRLIKLARI. Journal of Turkology. 2015;25(1):331-5.
 Download Cover Image