REMZÎ AND HİS DIVAN

Year 2016, Volume: 26 Issue: 2, 11 - 34, 27.12.2016

Yaşar Aydemir

Abstract

Remzî
is one of our poets, who has lived in Kalkandelen city -which is in the
boundaries of todayˈs Macedonia- in 19th century. There is no source of
information on his life, however, approximately 100 leafs of his poets are
present in a cönk type lettering at
Macedonian national library. This article aims to introduce life, literary
identity and his divan with reference to the lettering mentioned above.

His
life, the age and place he has lived in, the people he has been in contact, his
sect and some other introductive information about Remzî has been constructed
with the help of informations taken from his poems. In Rumeli, where Bektashism
cult is widespread, Harabatî Baba Tekke, thereby, Kalkandelen is one of the
important centers of Bektashism. Recep Pasha, who was a name to conjure with at
the bureaucracy of Kalkandelen and its surroundings, and his sons has made
great contributions to both Bektashi cult and the public improvements of the
region. Remzi is a poet who has lived in that neighborhood and has had intisap to Bektashism. 

At
the poems of Remzî -who has sufficient amount of poets to create a rearranged
(muretteb)divan- the usage of Turkish, the application of prosody, rime and
repeated voices, content and dates of his poems, his düvazdehˈs, the praises he
has written to cult leaders for various reasons, primary sources of information
about his age & place and specialities like his comprehension of poetry has
constructed the main frames of this article.

Keywords

Remzî, Kalkandelen, Bektashism, history

REMZÎ ve DİVANI

Abstract

Remzî,
19. yüzyılda eser vermiş bugün Makedonya sınırları içerisinde bulunan
Kalkandelen civarında yaşamış şairlerimizden birisidir. Hayatı hakkında
kaynaklarda bilgi bulunmayan şairin Makedonya Milli Kütüphanesiˈnde cönk tarzı
bir yazmada 100 varak tutarında şiirleri mevcuttur. Yazımız sözkonusu yazmadan
hareketle Remzîˈnin hayatı, edebî kişiliği ve divanını tanıtmayı
amaçlamaktadır.

Remzîˈnin
hayatı, yaşadığı yer ve dönemi, irtibatta bulunduğu kimseler, tarikatı gibi
şairi tanıtıcı bilgiler şiirlerinin satır aralarından çıkan bilgilerle inşa
edilmiştir. Bektaşî kültürünün yaygın olduğu Rumeliˈde Harabâtî Baba Tekkesi ve
dolayısıyla Kalkandelen, Bektaşîliğin önemli merkezlerinden birisidir. 19.
yüzyılda Kalkandelen ve civarı bürokrasisinde önemli isimlerden olan Recep Paşa
ve oğullarının hem Bektaşîlik kültürüne hem de bölgenin imarına önemli
katkıları olmuştur. Remzî de bu muhitte kendisine yer bulmuş, Bektaşîliğe
intisabı olan bir şairdir.

Mürettep
bir divan teşkil edecek kadar şiirleri bulunan Remzîˈnin Türkçeyi kullanımı,
aruz, kafiye ve redif kullanımı, şiirlerinin muhtevası; tarihleri,
düvazdehleri, tarikat büyüklerine değişik vesilelerle yazdığı övgüleri,
dönemine ve yaşadığı yere dair ilk elden sayılabilecek bilgi içerikleri, şiir
anlayışı gibi hususiyetler, yazımızın ana çerçevesini oluşturmuştur. 

Keywords

Remzî, Kalkandelen, Bektaşîlik, tarih

References

• ARUÇİ, Muhammed, 1997, “Harabâtî Baba Tekkesi”, TDVİA, C. 16, s. 69-71.
• ARUÇİ, Muhammed, 2001, “Kalkandelen”, TDVİA, C. 24, s. 262-263.
• AYDEMİR, Yaşar-Abdülkadir Hayber, 2007, Makedonya Kütüphaneleri Türkçe Yazma Eserler Katalogu, TİKA Yayınları, Ankara.
• Makedonya Milli Kütüphanesi (Narodna İ Univerzitetska Biblioteka Skopje) Oriantal Manuscript Turk I koleksiyonu (OMCT I) 159.
• İBRAHİMGİL, Mehmed, 1997, “Kalkandelen (Tetovo) Alaca-Paşa Camii”, Vakıflar Dergisi, XVI, s. 249-66.
• KIEL, Machıel, 2002, “Kırçova”, TDVİA, C. 25, s. 440
• MEHMED SÜREYYA, 1996, Sicill-i Osmânî, (Haz. Nuri Akbayar), C. 16, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
• ŞAHİN, İlhan, 2009, “Sofya”, TDVİA, C. 37, s. 348
• ŞÛHÎ, 2012, Şûhî Bengîzâde Dîvânı ve Tahlili, (Haz. Azime Çukurlu), (Osmangazi Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir.