SWOT Analysis at the Level of Selected Companies Operating in DEPARK in Izmir within the Scope of Tax and Accounting Applications of Technology Development Zones and R&D / Design Centers

Year 2024, Volume: 5 Issue: 2, 100 - 114, 30.12.2024

Azat Kaya , Fatma Tektüfekçi

https://doi.org/10.56203/iyd.1560515

Abstract

According to the current statistical data on the website of the Republic of Turkey Ministry of Industry and Technology, as of September 3, 2024, there are a total of 102 Technology Development Zones (TDZs) (91 of which are operational and 11 of which are in the process of construction), 1.323 R&D and 336 Design Centers across Turkey (August 31, 2024). Izmir province has five TDZs (four of which are operational, with a new zone under construction in April 2024), 99 R&D and 25 Design Centers. A SWOT Analysis was conducted at the level of five participant companies selected by us in Dokuz Eylul University Technopark (DEPARK) Tınaztepe Technopark TDZ-1 in Izmir province for the effect of operating in TDZ and R&D / Design Centers on firm tax and accounting applications, which are important issues in the literature. Data were collected through an interview form [three parts: participant / firm characteristics, SWOT dimensions] prepared by us between April-June 2023. As a result, according to the SWOT Analysis of a few selected companies in DEPARK TDZ-1 in Izmir province; it has been determined that the effectiveness of legal legislation and regulations in Turkey has a positive impact on both tax and accounting applications in the region.

Keywords

Technology Development Zones, R&D / Design Centers, Tax and Accounting Applications, DEPARK, SWOT Analysis.

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ve Ar-Ge / Tasarım Merkezleri Vergi ile Muhasebe Uygulamaları Kapsamında İzmir İli DEPARK Bünyesinde Faaliyet Gösteren Seçilmiş Firma Düzeyinde SWOT Analizi

Abstract

T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı internet sitesindeki güncellenen istatistiki verilere göre güncelleme tarihi 03.09.2024 itibarıyla Türkiye genelinde (Ağustos 31, 2024) toplam 102 Teknoloji Geliştirme Bölgesi (TGB) (91’i faaliyetini sürdüren, 11’i henüz yapılaşma sürecinde), 1.323 Ar-Ge ve 336 Tasarım Merkezi bulunmaktadır. İzmir ilinde beş TGB (dördü faaliyette, yeni bir bölge -Nisan 2024- alt yapı çalışmaları devam eden), 99 Ar-Ge ile 25 Tasarım Merkezi vardır. Alan yazında önem arz eden konulardan TGB ile Ar-Ge / Tasarım Merkezleri’nde faaliyet yürütmenin firma vergi ve muhasebe uygulamalarına etkisine yönelik, İzmir ilindeki Dokuz Eylül Üniversitesi Teknoparkı (DEPARK) Tınaztepe Teknoparkı TGB-1’de tarafımızca seçilen araştırmaya gönüllü katılımcı beş firma düzeyinde SWOT Analizi yapılmıştır. Nisan-Haziran 2023 döneminde tarafımızca hazırlanan görüşme formu [üç kısım: katılımcı / firma özellikleri, SWOT boyutları] aracılığıyla veriler toplanmıştır. Sonuç olarak İzmir ilindeki DEPARK TGB-1’de seçilmiş birkaç firmanın SWOT Analizi’ ne göre; bölgede Türkiye’deki yasal mevzuat ve düzenlemelerin etkinliğinin hem vergi hem muhasebe uygulamalarına olumlu yönde etki ettiği tespit edilmiştir.

Keywords

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, Ar-Ge / Tasarım Merkezleri, Vergi ile Muhasebe Uygulamaları, DEPARK, SWOT Analizi

References

• Aktaş, R. & Delen, S. (Temmuz 2021). Teknoloji Geliştirme Bölgelerindeki Firmalara Yönelik Vergisel Teşvik ve Desteklerin Muhasebe Uygulamaları. Ankara SMMMO Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi (MUVU). 2021-2, 14 (2), 727-757
• Bağımsız Denetim Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. 15.06.2024 tarih ve 32577 sayılı Resmî Gazete. Erişim adresi resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/06/20240615-1.htm
• Dilsiz, B. & Fırat, M. (2018). Teknokentlerde Vergi Uygulamaları. ABMYO Dergisi, 52 (2018), 1-16 Görer, B. & Türedi, E. (2023). 4691 Sayılı Kanun Kapsamında Teknopark Vergi Teşvikleri ve Muhasebe Uygulaması, Görer Yayınları.
• Görer, B., Türedi, E. & Bayar, E. (2022). 5746 Sayılı Kanun Kapsamında Türkiye’de AR-GE ve Tasarım Faaliyetlerine Yönelik Vergi ve Muhasebe Uygulamaları, (1. Basım), Görer Yayınları.
• Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) 17.01.2023 tarih Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Duyuru. [Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul ve Esaslar, 16.01.2023 tarihli ve 32075 sayılı (1. Mükerrer) Resmî Gazete]
• Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) Kurul Kararı. “BOBİ FRS Büyük İşletmeye İlişkin Değişikliklerin Resmî Gazete’de Yayımlanması”. 24.06.2024 tarih ve 2024-46 sayılı 20240615-10.pdf (resmigazete.gov.tr).
• Kamu Gözetimi Kurumu. 16.04.2024 tarih ve 2024-26 sayılı 6434 sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararında Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kararın Yayımlanması Hakkında Duyuru. Erişim adresi https://www.kgk.gov.tr/ContentAssignmentDetail/4986/Bagımsız-Denetime-Tabi-Sirketlerin-Belirlenmesine-Dair-Cumhurbaskanı-Kararında-Degisiklik-Yapılmasına-Iliskin-Karar-Resmi-Gazetede-Yayımlanmıstır-, (16.04.2024)
• Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) Kurul Kararı. 01.08.2024 tarih ve Karar No. 75935942-050.01.04-[01/25166]. Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılması Hakkında Usul ve Esasların Yayımlanması. (01.08.2024 tarihli ve 32619 sayılı Resmî Gazete).
• Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) Kurul Kararı. 20.12.2022 tarih ve Karar No 75935942-050.01.04-[01/13755]. Küçük ve Mikro İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı (KÜMİ FRS) 2022 Sürümü. (16.01.2023 tarih ve 32075 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete)
• Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) Kurul Kararı. 25.03.2021 tarih ve Karar No. 75935942-050.01.04-[1755]. Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS) Güncellenmiş (2021 Sürümü). (30.03.2021 tarih ve 31439 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete)
• Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) Kurul Kararı. 29.07.2024 tarih ve Karar No. https://kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/
• Duyurular/v2/KurulKararları/FinansalRaporlamaStandartlarınaUygunHesapPlanı_18.07.pdfKamu Gözetimi Kurumu (KGK). Duyuru Konu: Finansal Raporlama Standartlarına Uygun Hesap Planının Yayımlanması. (30.07.2024 tarih ve 2024-51 sayı), Duyuru-51.pdf (09.09.2024)
• Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) KÜMİ FRS’ in Uygulama Kapsamına İlişkin Karar Ağacı. Erişim adresi https://www.kgk.gov.tr//Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/KUMI/KararAgacı-.pdf, (27.11.2023)
• Kendir, E. & Aslantaş Ateş, B. (2020). Teknokentte Faaliyet Gösteren Bir Firmanın Ar-Ge Faaliyetlerinin MSUGT, BOBİ FRS ve TMS/TFRS Tam Set Kapsamında Muhasebeleştirilmesi. MAKÜ Bucak İşletme Fakültesi Dergisi (BİFD), 3(2), 192-221
• Kır, K. (2019). Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin (Teknokent) Vergi ve Muhasebe Uygulamaları Açısından İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas, 597233.pdf. (https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi)
• Koçel, T. (2018). İşletme Yöneticiliği: Yönetim ve Organizasyon, Organizasyonlarda Davranış, Klasik Modern Çağdaş ve Güncel Yaklaşımlar, (Genişletilmiş 17. Baskı), İstanbul, Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Mert, H. ve Türedi, E. (Mayıs 2020) Teknopark Muhasebe Uygulamalarının Türk Vergi Mevzuatı ve TFRS Açısından Karşılaştırmalı İncelenmesi ve Mali Tablolar Üzerindeki Etkileri. Vergi Dünyası. 39 (465), 41-60
• Mert, H., Karahan, B.D. ve Altın, F. (Mart 2020). Ar-Ge Teşvikleri ve Muhasebe Uygulamaları, (Güncellenmiş ve Genişletilmiş 2. Basım), Ankara, Nobel Akademik Yayıncılık.
• Özkan, E. N. (2022). 5746 Sayılı Ar-Ge Tasarım Faaliyetleri Kanunu Kapsamında Sağlanan Devlet Teşviklerinden Vergi Muafiyeti, İndirimi ve İstisnalarının Muhasebeleştirilmesine Yönelik Bir Uygulama (Yüksek Lisans Tezi). Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray, 718216.pdf. (https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi)
• Özmutaf, N. M. (2019). Çağdaş Yönetici Nitelikleri ve Yönetsel Konular. (1.Baskı), Ankara, Detay Yayıncılık. T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Teknoparkı (DEPARK). 2023 Faaliyet Raporu. Erişim adresi https://www.depark.com/tr/index.html, (03.07.2023; 14.04.2024), https://www.depark.com/biz-kimiz/, (24.11.2024)
• T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Teknoparkı (DEPARK). Erişim adresi https://haber.deu.edu.tr/deu-teknoparki-buyuyor-yeni-buluslara-zemin-hazirlayacak/, (03.08.2023)
• T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. https://teknopark.sanayi.gov.tr/Content/Detay, (24.11.2024)
• T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. TGBIstatistikiBilgiler2024V10.pdf; ArGeMerkeziIstatistik2024V10.pdf; TasarimMerkezi2024V10.pdf; Erişim adresi https://sanayi.gov.tr/arge-tasarim-merkezleri-ve-tgb/istatistikler/istatistiki-bilgiler/mi0203011501; mi0203011502, mi0203011503 (24.11.2024)
• T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Duyuru ‘Teknopark Sayımız 102’ye Ulaştı’. Erişim adresihttps://teknopark.sanayi.gov.tr/Agtm/AnnouncementDetail?YVfJmcnnrXMtnNIpQ6gdaR8vdUPzmO6kRJLf8F4Jdmg3d=VpfwWiy0DdB5oIc2LjQQXw%253d3d, (22.04.2024)
• T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. “2022 Yılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri performans endeks sonuçları açıklandı.” https://teknopark.sanayi.gov.tr/Agtm/AnnouncementDetail/Dosya-675-987-da168a8c-70ea-4-1757.pdf, (24.11.2024).
• Tekiner, G. (2021). Teknoparklarda Faaliyet Gösteren İşletmelere Verilen Devlet Teşvikleri ve Ar-Ge Maliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne, 671584.pdf, (https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi)
• Türedi, E. (25 Kasım 2020). “Teknopark Firmaları için Muhasebe ve Vergi Uygulamaları”, Marmara Teknokent-MARTEK Online Seminer, MARTEK_TeknoparkMuhasebeveVergiUygulamaları.pdf.
• Yalçın, Y. (2020). Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Faaliyet Gösteren İşletmelerde Muhasebe Sistemi ve Uygulamaları (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 624909.pdf. (https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi)
• 1 Seri No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği. 26.12.1992 tarih ve 21447 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete (resmigazete.gov.tr).
• 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu. 06.07.2001 tarih ve 24454 sayılı Resmî Gazete, 4691SayiliKanun.pdf. (resmigazete.gov.tr).
• 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun. 12.03.2008 tarih ve 26814 sayılı Resmî Gazete, 5746SayiliKanun.pdf. (resmigazete.gov.tr).
• 6698 sayılı Kişisel Verileri Koruma Kanunu (KVKK). (Kabul Tarihi: 24.03.2016): 07.04.2016 tarih ve 29677 sayılı Resmî Gazete. (resmigazete.gov.tr).