Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı Açısından Bir Yaygın Eğitim Aracı Olarak Sosyal Medya: Eğitimcilere Öneriler

Year 2018, Volume: 1 Issue: 1, 12 - 35, 30.12.2018

Ulaş Başar Gezgin

Abstract

Yeni medyanın
çıkışından önce geliştirilmiş olan kullanımlar ve doyumlar kuramı, önceki
yaklaşımların tersine, iletişimin niteliğini anlamak ve açıklamak için,
medyanın ve/ya da metnin özelliklerine odaklanmak yerine, bir yandan kullanıcının
kullanım türlerine ve biçimlerine; bir yandan da, medyayı kullanarak almayı
arzuladığı ve gerçekten aldığı doyumlara odaklanarak, sosyal medya çalışmaları
için oldukça kullanışlı bir çerçeve çizmiş oluyor. Dünyada sosyal medyanın kullanımı,
hızla yaygınlaşırken, sosyal medya çalışmaları da sayıca artıyor ve önem
kazanıyor. Bu çalışmalar artarken, kullanımlar ve doyumlar kuramı, en çok
kullanılan yaklaşımlardan biri oluyor. Bu kuram (kimi araştırmacılara göre,
‘yaklaşım’), medya özellikleri odaklı çerçevelerin tersine, kullanıcı nüfustaki
değişik kesimleri ayrıca incelememize izin verdiği için de, kapsayıcı
bulunuyor. İşte bu kullanıcılar içinde, belki de sosyal medyanın öncüsü
sayabileceğimiz öğrenciler ve eğitimciler, özel olarak incelenmeyi hak
ediyorlar. Bu çalışmada, yöntemsel gerekçelerle, bu kesimin sosyal medyayı
yalnızca eğitim amaçlı kullanımına yer verilmektedir. Ancak, bu yapılırken, hiç
bir sosyal medyanın yalnızca tek bir kullanım amacına sahip olmadığı da
özellikle vurgulanmaktadır.

Sosyal medya,
etkileşimli bir niteliğe sahip olmasıyla, daha önceki medyalardan
ayrılmaktadır. Çeşitli araştırmacıların ‘Web 2.0’ ya da ‘sosyal medya
teknolojileri’ olarak adlandırdığı teknolojiler şöyledir: Sosyal imleçleme, Wikiler,
ortak belge yaratımı, bloglar, mikrobloglar, sunum araçları, imge yaratımı ve
düzenleme, ses kaydı paylaşımı, video düzenleme ve paylaşımı, ekran kaydı,
zihin haritalama, sayısal öyküleme vb. Bunların etkileşim düzeyi ve bu düzeyle
bağlantılı olarak karşıladıkları gereksinimler ve böylece sağladıkları
doyumlar, farklı farklıdır. Dolayısıyla, bu çalışmada, bu teknolojiler,
özelliklerine göre sınıflandırılmakta ve bu sınıflandırma üzerinden, eğitimcilere
çeşitli önerilerde bulunulmaktadır.  

Keywords

Sosyal medya, yeni medya, iletişim psikolojisi, kullanımlar ve doyumlar kuramı, eğitim teknolojileri

References

• Aysan, F, Tanröğen, G ve Tanrıöğen A (1996). Perceived causes of academic failureamong the students at the Faculty of Education at Buca, viewed 26 July 2008,<http://eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/0000019b/80/16/74/9a.pdf>.
• Balasubramanian, K., Thamizoli, P., Umar, A. and Kanwar, A. (2010). Using mobile phones to promote lifelong learning among rural women in Southern India. Distance Education, 31(2), 193-209.
• Baran, S.J. ve Davis, D.K. (2003). Mass communication theory: Foundations, ferment, and future. Avustralya: Thomson ve Wadsworth.
• Biggs, J ve Tang, C 2007, Teaching for quality learning at university, McGraw Hill/OpenUniversity Press, Maindenhead.
• Çavuş, N. and Ibrahim, D. (2009). m-Learning: An experiment in using SMS to support learning new English language words. British Journal of Educational Technology, 40(1), 78-91.
• Chen, Gina Masullo (2011). Tweet this: A uses and gratifications perspective on how active Twitter use gratifies a need to connect with others. Computers in Human Behavior, 27, 755-762.
• Correa, T., Hinsley, A. W., Gil de Zúñiga, H. (2010). Who interacts on the Web?: The intersection of users’ personality and social media use. Computers in Human Behavior, 26, 247-253.
• Davis, Julia ve Merchant, Guy (2009). Web 2.0 for schools: Learning and social participation. New York: Peter Lang.
• Ekşisözlük (2013). Anasayfa. http://eksisozluk.com/ <erişim: 14.07.2013>
• Ezumah, Bellarmine A. (2013). College students’ use of social media: Site preferences, uses and gratifications theory revisited. International Journal of Business and Social Science, 4(5), 27-34.
• Fjeldsoe, B. S., Marshall, A. L., and Miller, Y. D. (2009). Behavior change interventions delivered by mobile telephone short-message service. American Journal of Preventive Medicine, 36(2), 165-173.
• Gezgin, Ulaş Başar (2013a). Asosyal medyadan sosyal medyaya medya psikolojisi. VII. Üniversiteler Psikolojik Danışma ve Rehberlik Sempozyumu, 18-19 Nisan 2013, İTÜ. http://www.pdr2013.itu.edu.tr/
• Gezgin, Ulaş Başar (2013b). Social media, blended learning and constructivism: A jigsaw completed by the uses and gratifications theory? INTED2013 (International Technology, Education and Development Conference, Valencia, Spain, 4-6 March 2013) Proceedings, pp. 3292-3297. http://library.iated.org/view/GEZGIN2013SOC
• Gezgin, Ulaş Başar (2012a). Psychology of You 2.0: Psychology of Social Media. Germany: Lambert Publishing. http://www.amazon.com/Psychology-You-2-0-Social-Media/dp/365913077X
• Gezgin, Ulaş Başar (2012b). (Ulaş Başar) Gezgin'le Yüzdefteri (Facebook) Psikolojisi Söyleşisi: Yüzdefteri’ni Neden Kullanıyoruz? (Facebook İnsanların Hangi İhtiyaçlarını Karşılıyor?) Uyumlu Yaşam, 21 Nisan 2012. http://uyumluyasam.com/b/4215/facebook-yuzdefteri-psikolojisi-facebook-ne-isin-yayginlasti/
• Gezgin, U.B. (2011). Potential problems of Student Evaluation of Teaching (SET) in offshorecampuses in Southeast and East Asia and suggestions. Journal of Higher EducationTheory and Practice, 11(2), pp.90-101.
• Gezgin, U. B. ve Ng, Y.-S. (2012). “Keep In E-Touch”: Personality and Facebook use.Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 18, 123-139.http://iletisim.akdeniz.edu.tr/_library/dosyaYonetimi/indir.php?id=716
• Google Chrome (2013). Anasayfa. https://www.google.com/intl/en/chrome/browser/ <erişim: 14.07.2013>
• Google Moderator (2013). Anasayfa. http://www.google.com/moderator/ <erişim: 14.07.2013>
• Google Translate (2013). Google Translate http://translate.google.com/ <erişim: 14.07.2013>
• Grassi, A., Gaggioli, A., and Riva, G. (2009). The Green Valley: The use of mobile narratives for reducing stress in commuters. CyberPsychology ve Behavior, 12(2), 155-161.
• Grossman, Sara (2013a). Bill Gates discusses MOOCs at Microsoft Research’s faculty summit. The Chronicle of Higher Education. http://chronicle.com/blogs/wiredcampus/bill-gates-discusses-moocs-at-microsoft-researchs-faculty-summit/44809 <erişim: 24.07.2013>
• Grossman, Sara (2013b). American MOOC providers face international competition. The Chronicle of Higher Education. http://chronicle.com/blogs/wiredcampus/american-mooc-providers-face-international-competition/44637 <erişim: 24.07.2013>
• Grossman, Sara (2013c). Faster outreach to students, through a mobile app. The Chronicle of Higher Education. http://chronicle.com/blogs/wiredcampus/faster-outreach-to-students-through-a-mobile-app/44613 <erişim: 24.07.2013>
• Grossman, Sara (2013d). Survey finds only limited public awareness of MOOCs. The Chronicle of Higher Education. http://chronicle.com/blogs/wiredcampus/survey-finds-only-limited-public-awareness-of-moocs/44549 <erişim: 24.07.2013>
• Harris, Richard Jackson (2009). A cognitive psychology of mass communication. New York: Routledge.
• Head, Karen (2013). Inside a MOOC in progress. The Chronicle of Higher Education. http://chronicle.com/blogs/wiredcampus/inside-a-mooc-in-progress/44397 <erişim: 24.07.2013>
• Henderson-King, D. and Smith, M. N. (2006). Meanings of education for universitystudents: Academic motivation and personal values as predictors. Social Psychology ofEducation, 9(2), 195-221.
• Herrington, J. , Herrington, A., Mantei, J., Olney, I. and Ferry, B. (2009) Using mobile technologies to develop new ways of teaching and learning. In J. Herrington, J. Mantei, I. Olney, B. Ferry, and A. Herrington. (eds.) New technologies, new pedagogies: Mobile learning in higher education. Wollong: University of Wollongong, pp. 1-14.
• Hocam (2013). Anasayfa. http://hocam.com/ <erişim: 15.07.2013>
• Hsu, L. and Lee, S. N. (2011). Learning tourism English on mobile phones: How does it work? Journal of Hospitality, Leisure, Sport and Tourism Education, 10(2), 85-94.
• Joinson, N. Adam (2008). Looking at', 'Looking up' or 'Keeping up with' People? Motives and uses of Facebook. CHI 2008 Proceedings, 1027-1036.
• Kember, D ve McNaught, C 2007, Enhancing university teaching: Lessons from researchinto award-winning teachers, Routledge, London.
• Khan Academy (2013). Anasayfa. https://www.khanacademy.org .<erişim: 15 Temmuz 2013>