Suni Tohumlama Uygulamaları ve Başarıyı Etkileyen Faktörler: Gaziantep İli Nizip İlçesi Sığırcılık İşletmeleri Örneği

Year 2024, Volume: 7 Issue: 2, 155 - 166, 31.12.2024

Ali Kaygısız , Habeş Canbolat , İsa Yılmaz

https://doi.org/10.46876/ja.1494508

Abstract

This study was conducted to investigate the effectiveness of artificial insemination on cattle farms. For this purpose, a personal survey was conducted with 100 farm owners who breed cattle and have their animals artificially inseminated. In the farms studied, the average farm age was 16.5 years, the age of the farmers was 49±1.1 years, Number of cows per bull in farms was 9.1 head. The annual milk production was 19.2 tons. 40% of the farms are combined farms and 60% are dairy farms. 69% of the barns are closed and 31% are semi-open barns. 77% of breeders use artificial insemination constantly and 23% occasionally. They have found that milk yield has increased partially (53%) or sufficiently (47%) thanks to artificial insemination. 65% of breeders stated that their farms had low fertility because they “did not inseminate at the right time of oestrus”. Breeders attributed untimely insemination to workload (66%), lack of information (17%), lack of coordination (11%) and negligence (6%). The following problems were mentioned when carrying out artificial insemination: “the application is expensive” (81 %), “oestrus cannot be controlled in time” (16 %) and “the animals are not inseminated in time” (3 %). The diseases mentioned as affecting fertility on the farms were metritis (51 %), dystocia (17 %), placental abnormalities (12 %), ovarian cysts (12 %) and prolapse (3 %). In line with these results, it is recommended to train breeders in artificial insemination and heat detection, to provide technical support and to reduce application costs.

Keywords

Artifical Insemination, Cattle farms, Structural features

Artificial Insemination Practices and Factors Affecting Success: Gaziantep Province Ni̇zi̇p District Farms Example

Abstract

Bu çalışma sığırcılık işletmelerinde suni tohumlama uygulamalarının etkinliği araştırmak amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla sığır yetiştiriciliği yapan ve hayvanlarına suni tohumlama yaptıran 100 işletme sahibiyle yüz yüze anket yapılmıştır. Anket yapılan işletmelerde ortalama işletme yaşı 16.5 yıl, işletmeci yaşı 49±1.1 yıl, işletme başına boğa altı inek sayısı 9.1 baş, yıllık süt üretimi 19.2 ton olarak hesaplanmıştır. İşletmelerin %40’ı kombine verimli %60’ı ise süt üretim işletmeleridir. Barınakların ise %69’u kapalı, % 31’i ise yarı açıktır. Yetiştiricilerin %77’si sürekli, %23’ü ise bazen suni tohumlama yaptırdıklarını, uygulama sayesinde kısmen (%53) veya yeterli düzeyde (%47) süt verimi bakımından ilerleme olduğunu bildirmişlerdir. Yetiştiricilerin %65’i işletmelerindeki ineklerin kızgınlıklarının tam tespit edilmeden tohumlama yapılmasından kaynaklı döl verim düşüklüğü yaşandığını belirtmişlerdir. Yetiştiriciler kızgınlığın zamanında yapılamamasını ise, iş yoğunluğu (%66), bilgi eksikliği (%17), koordinasyonsuzluk (%11) ve önemsememe (%6) gerekçesine bağlamışlardır. Suni tohumlama yaptırırken karşılaşılan problemler ise, uygulamanın pahalı olması (%81), kızgınlık takibini yapamama (%16) ve hayvanların doğum sonrası uzun süre döl tutmaması (%3) olarak belirtmişlerdir. İşletmelerde döl verimini etkileyen hastalıklar metritis (%51), güç doğum (%17), Retensiyo (%12), yumurtalık kistleri (%12), prolapsus (%3) şeklinde sıralanmıştır. Bu bulgular doğrultusunda, yetiştiricilerin suni tohumlama ve kızgınlık tespiti konusunda eğitilmesi, teknik destek sağlanması ve uygulama maliyetlerinin düşürülmesi önerilmektedir.

Keywords

Suni tohumlama, Sığırcılık işletmeleri, Yapısal özellikler, Küçük ölçekli işletmeler

Ethical Statement

Bu makale yer alan anket çalışması için “Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Rektörlüğü Fen ve Mühendislik Bilimleri Etik Kurulu”nun Tarih: 15.11.2023 ve Karar No: 2023-12 sayılı kararı ile Etik Kurul Onayı almıştır.

References

• Abdula, A., & Bilal, Z. (2022). Effect of Breed and Risk Factors Affecting Conception Rate to Artificial Insemination in Dairy Cows of Tullo District Western Haraghe, Ethiopia. Veterinary Medicine Open Journal, 7(1), 16-21. https://doi.org/10.17140/vmoj-7-163
• Anonim, 2023. Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği Suni Tohumlama Kayıtları.
• BBC History, 2015. ‘Robert Bakewell (1725-1795)’ BBC Historic http://www.bbc.co.uk/ history/historic _figures/bakewell_robert.shtml.
• Çam, M., İnal, Ş. 2021. İç Anadolu Bölgesi şartlarında siyah alaca ve simental irkı İneklerde mastitis ve metritis görülme oranları. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 18(2), 102-107. https://doi.org/10.32707/ercivet.953191
• Chupin, D., Schuh, H. 1993. Survey of present status of the use of artificial insemination in developing countries. World Animal Review, 74/75, 26 - 35.
• Diler, A., Güler, O., Aydın, R., Yanar, M., Koçyiğit, R. 2017. Erzurum İli Narman İlçesi Sığırcılık İşletmelerinde Çiftlik Yönetimi ve Buzağı Yetiştirme Uygulamaları. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 32(1), 39-45. https://doi.org/10.28955/alinterizbd.304466
• Doğanay, S., Yanar, M. 2024. Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki Büyükbaş Hayvancılık İşletmelerinde Uygulanan Yetiştirme Teknikleri: Şanlıurfa İli Merkez Eyyubiye İlçesi Örneği. Bahri Dağdaş Hayvancılık Araştırma Dergisi, 12(2), 103-117.
• Drost, M., Ambrose, J., Thatcher, M., Ck, C., Wolfsdorf, K., Jf, H., & Thatcher, W. (1999). Conception rates after artificial insemination or embryo transfer in lactating dairy cows during summer in Florida. Theriogenology, 52(7), 1161-1167 . https://doi.org/10.1016/S0093-691X(99)00208-3.
• Dyussenbayev, A. 2017. Age Periods of Human Life. Advances in Social Sciences Research Journal, 4(6) 258-263. https://doi.org/10.14738/assrj.46.2924
• Foote, R. 2002. The history of artificial insemination: Selected notes and notables. Journal of Animal Science, 80, 1-10. https://doi.org/10.2527/ANIMALSCI2002.80E-SUPPL_21A
• Gençdal, F., Terin, M., Yıldırım, İ. 2015. Süt sığırcılığı işletmelerinde suni tohumlama yaptırma durumuna etki eden faktörlerin belirlenmesi üzerine bir araştırma: Van ili Gevaş ilçesi örneği. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 30(3), 254-259. https://doi.org/10.7161/anajas.2015.30.3.254-259
• Hajong, D., Patel, A. K., Manjunatha, B. L., Kachhawaha, S., & Tewari, P. 2023. Adoption of artificial insemination among large ruminants in Arid Western Rajasthan, India. Indian Journal of Extension Education, 50(1), 65-69.
• Homer, E. M., Gao, Y., Meng, X., Dodson, A., Webb, R., Garnsworthy, P. C. 2013. A novel approach to the detection of estrus in dairy cows using ultra-wideband technology. Journal of dairy science, 96(10), 6529-6534. https://doi.org/10.3168/jds.2013-6747
• Karslıoğlu-Kara, N., Galiç, A., Çevik, S. 2021. Simental ırkı ineklerde bazı verim özellikleri ve sağlık sorunları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 10(2), 411-418. https://doi.org/10.29278/azd.881922
• Kaygısız, A., Tümer, R., Orhan., H., Vanlı, Y. 2008. Kahramanmaraş bölgesi süt sığırı işletmelerinin yapısal özellikleri: I. yetiştirme uygulamaları. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2), 23-31.
• Kaylan, V., Yılmaz, İ., Yanar, M. 2019. Iğdır İlinde Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Buzağı Yetiştirme Üzerine Bir Araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversiesi Tarım ve Doğa Dergisi 22(Ek Sayı 1), 169-178. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.564820
• Kaymakçı, M. 2016.Üreme biyolojisi. Ege Üniversitesi Yayınları Ziraat Fakültesi Yayın No: 503. İzmir.
• Köseman, A., Rişvanlı, A., Kaygusuzoğlu, E., Saat, N., Korkmaz, H., Şeker, İ. 2016. Malatya ilindeki süt sığırcılık işletmelerinde yetiştiricilerin demografik özellikleri ve işletmedeki üreme, sürü sağlığı ve hijyen konularında bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Eurasian Journal of Veterinary Sciences, 32(2), 101-108.
• Kumar Patel, G., Haque, N., Madhavatar, M., Kumar Chaudhari, A., Kumar Patel, D., Bhalakiya, N., Jamnesha, N., Patel, P., Kumar, R. 2017. Artificial insemination: A tool to improve livestock productivity. Journal of Pharmacogn Phytochem 6(6S), 307-313.
• Lochampa, M. 2019. Adoption of Artificial Insemination among Smallholder Dairy Producers and Influence of Extension Service in Ekerenyo Division, Nyamira County, Kenya. International Journal of Livestock Research, 9(11), 56-64. https://doi.org/10.5455/ijlr.20181107022133
• López-Gatius, F. 2003. Is fertility declining in dairy cattle?: a retrospective study in northeastern Spain. Theriogenology, 60(1), 89-99.
• López-Gatius, F. 2012. Factors of a noninfectious nature affecting fertility after artificial insemination in lactating dairy cows. A review. Theriogenology, 77(6), 1029-1041. https://doi.org/10.1016/j. theriogenology. 2011.10.014
• Morrell, J.M. 2011. Artificial insemination: current and future trends. Artificial insemination in farm animals, 1, 1-14. https://doi.org/10.5772/17943
• Nanai, N.A., K. 2013. Peasant participation in community development projects: its application in laying a strategy for participatory extension. Unpublished Dissertation for Award of MSc Degree at Sokoine University of Agricultre, Morogoro, Tanzania, 138pp.
• Ocaklı-Öztürk, S. 2023. Suni Tohumlamanın Önemi. Damızlık Sığır Yetiştiricileri Dergisi, 1(1), 28-33.
• Özsayın, D. 2020. Factors affecting the use of artificial insemination of farmers in dairy farming. International Journal of Agriculture Environment and Food Sciences, 4(3), 340-347. https://doi.org/10.31015/j aefs.2020.3.13
• Parkinson, TJ., Morrell, J.M. 2019. Advantages and disadvantages of artificial insemination. Veterinary Reproduction and Obstetrics. M. Manafi, ed. 10th ed. WB Saunders, Philadelphia, PA, 746-777.
• Saha, A., Bhattacharyya, S. 2021. Artificial insemination for milk production in India: A statistical insight. The Indian Journal of Animal Sciences, 90(8), 1186-1190. https://doi.org/10.56093/ijans.v90i8.109314
• Şahin, O., Boztepe, S., Keskin, I., Aytekin, I., & Ülkü, M. (2021). Effect of inseminator on reproductive performance in dairy cattle. Tropical Animal Health and Production, 54, 146. https://doi.org/10.1007/s11250-022-03138-2
• Salim, H.M, Halim, M.A, Akter, N., Rashid, M.H. 2004. Evaluation of adoption status of artificial insemination technique on dairy cattle at farmers level. Pakistan Journal of Biological Sciences, 7(5), 674-678.
• Singh, I., Balhara, A. 2016. New approaches in buffalo artificial insemination programs with special reference to India. Theriogenology, 86(1), 194-199 . https://doi.org/10.1016/j.theriogenology.2016.04.031
• Sinniah, J., Pollott, G.E. 2006. Breeding activities and adoption of artificial insemination amongst dairy herds in the dry zone of Sri Lanka.Department of Animal Science, University of Jaffna, Thirunelvely, Sri Lanka. SAC Sustainable Livestock Systems Group. Sir Stephen Watson Building, Bush Estate, Penicuik, Midlothian, EH26 0PH, Scotland, UK 19pp.
• Temba, A.E.M. 2011. Factors affecting adoption of artificial insemination technology by dairy farmers in Kinondoni district (Doctoral dissertation, Sokoine University of Agriculture.).
• Tutkun, M., Denli, M., Sessiz, A. 2017. Diyarbakır ili süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal durum analizi. Turkish Journal of Agriculture Food Science and Technology, 5(5), 476-483. https://doi.org/10.24925/turjaf.v5i5.476-483.933
• Yamane, T. 2010. Temel Örnekleme Yöntemleri. Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Yaylak, E., Konca Y., Koyubenbe, N. 2016. İzmir İli Ödemiş İlçesindeki damızlık sığır yetiştiricileri birliği üyesi işletmelerde sağlık koruma uygulamaları ve sağlık sorunları üzerine bir araştırma. Hayvansal Üretim, 57(1), 28-40.
• Yener, H., Atalar, B., Mungan, M. 2013. Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 2(2), 87-93.
• Yılmaz, H., Sarıözkan, S. 2020. Kayseri İli Yahyalı İlçesi Süt Sığırcılık İşletmelerinde Suni Tohumlama Uygulamaları ve Başarıyı Etkileyen Faktörler. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17(2), 95-102. https://doi.org/10.32707/ercivet.760659
• Yitayih, T. (2017). Review on Status and Constraints of Artificial Insemination in Dairy Cattle in Developing Countries: The Case of Ethiopia. Journal of Biology, Agriculture and Healthcare, 7, 79-87.