Azerbaycan’ın Aquatik Bitki Kommuniteleri’nin Fitososyolojik Özellikleri

Year 2020, Volume: 5 Issue: 4, 655 - 667, 31.12.2020

Murad Musayev Vagif Atamov

https://doi.org/10.35229/jaes.793793

Abstract

Bu çalışma 2007-2017 yılları arasında Azerbaycan’ın su-bataklık vejetasyonunda yayılış gösteren bitki birliklerininin belirlenmesi amacı ile gerçekleştirilmiştir. Habitat ve fitososyolojik özelliklerine göre 5 tipe ait toplam 101 bitki birliği ve gruplaşmaları belirlenmiştir. Bunlardan; saf su içi birlikler 33, sahil bataklık birlikleri 31, ıslak çimen birlikleri 13, sucul orman birlikleri 8, hidrohalofitleri ise 17 bitki birliğinden oluşmaktadır. Vejetasyonun oluşumunda Pragmites austuralis, Juncus litoralis, J. acutus, Typha latifolia, T. angustifolia, Schoeneplectus marittimus, Potamageton salicifolius, P. pectinatus, Najas minor ssp. intermedia, N. minor ssp. armata, N. minor ssp. marina, Ceratophyllum submersum, C. demersum, Polygonum amfibium popülasyonu yoğun olan taksonlardır.

Keywords

Aquatik kommunite, bitki çeşitliliği, fitososyoloji,, vejetasyon, Azerbaycan

Azerbaycan’ın Aquatik Bitki Kommuniteleri’nin Fitososyolojik Özellikleri

Abstract

u çalışma 2007-2017 yılları arasında Azerbaycan’ın su-bataklık vejetasyonunda yayılış gösteren bitki birliklerininin belirlenmesi amacı ile gerçekleştirilmiştir. Habitat ve fitososyolojik özelliklerine göre 5 tipe ait toplam 101 bitki birliği ve gruplaşmaları belirlenmiştir. Bunlardan; saf su içi birlikler 33, sahil bataklık birlikleri 31, ıslak çimen birlikleri 13, sucul orman birlikleri 8, hidrohalofitleri ise 17 bitki birliğinden oluşmaktadır. Vejetasyonun oluşumunda Pragmites austuralis, Juncus litoralis, J. acutus, Typha latifolia, T. angustifolia, Schoeneplectus marittimus, Potamageton salicifolius, P. pectinatus, Najas minor ssp. intermedia, N. minor ssp. armata, N. minor ssp. marina, Ceratophyllum submersum, C. demersum, Polygonum amfibium popülasyonu yoğun olan taksonlardır.

Keywords

Aquatik kommunite, bitki çeşitliliği, fitososyoloji, vejetasyon, Azerbaycan

References

• Aliyev, C. (1969). Flora i Rastitelnost vodoyomov Azerbaydjana i ich khozyaystvennaya znaçenie. Avtoref. Dis… dokt. Biol. Nauk., Baku, 52.
• Aliev, C. & Efendiyeva, Ş. (1984). Flora gruntovıch vod i zaboloçennıch mestoobitaniy Apşeronskogo poluostrova. Vı sb.:Biologiçeskiy produktivnost poleznıch rasteniy florı Kobıstana i Apşeronskogo poluostrova, Baku, 63-66
• Anonim (2004). EUNİS Habitat classification.http://eunis.eea.europa.eu/upload/Eunis 2004 List.pdf ANNEX1 Index number and names of all EUNİS Habitats 2004
• Atamov, V. (2008). Phytosociological Characteristics the Vegetation of the Caspian`s Shores in Azerbaijan. International Journal of Botany., ISSN 1811-9700, 4(1), 1-13.
• Atamov, V. & Musayev, M. (2016). A new record fort he Flora of Azerbaijan Ranunculus trachophyllus Chaix (Ranunculaceae). Bangladesh Journal of Botany, Bangladesh J. Bot., 45(3), 703-706.
• Atamov, V. & Musayev, M. (2017). Azerbaycan’ın Sucul Vejetasyonunun Coğrafik Özellikleri. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, E-ISSN: 1308-0261, 10(1), 37-43, 2017. Atamov, V., Musayev, M. & Cabbarov, M. (2017). Azerbaycan’ın Sucul Orman Birlikleri. Journal of Anatolian Environmental&Animal Sciences, 2(2), 23-28.
• Babayev, F. (1974). Flora i rastitelnost gornıch ozer Makogo Kavkaza.-Avtoref. diss…. Kand biol. Nauk., Baku, 31.
• Behçet, L. (1994a). Van Gölü Makrofit Vejetasyonunun fitososyolojik Yönden Araştırılması. Turkish Journal of Botany.18: 229-243.
• Behçet, L. (1994b). Erçek, Turna ve Bostaniçi (Van) Göllerinin Vejetasyonu. Turkish Journal of Botany, 18, 305-312.
• Behçet, L. & Altan Y. (1994). Van, Erçek, Turna ve Bostaniçi Göllerinin Sucul Florası. Tr . J. Of Botany, 18(2), 91-98 .
• Braun-Blanquet, J. (1964). Pflanzensoziologie-Grundzüge der Vegetationskunde. Springer Verlag, Wien and New York.
• Çakan, H. & Düzenli, A. (1993). Seyhan Baraj gölü ve Çevresinin (Adana) florası. Doğa Tr . J. Of Botany 17(13), 191-200.
• Çakan, H., Düzenli, A. & Karaömeroğlu, D. (2003). Çukurova Deltası(Yumurtalık lagünü, A kyatan, Agyatan ve Tuz Gölü) vejetasyonunun araştırılması. TUBİTAK, TBAG-1793,Proje sonuç raporu, Ankara.
• Civelek, Ş. & Çetin, A. (1993). Keban Barajı ve Hazar Gölü (Elazığ) Bitkileri. Doğa Tr . J. Of Botany, 17(13), 183-185.
• Efendiyeva, Ş. (1989). Vodno-bolotnaya flora i rastitelnost Apşeronskogo poluostrova i prilegayuşich ostrovov.-Avtoref.diskand biol.nauk. Baku, 22.
• Karyagin I. (1961). Flora Azerbaydjana (1950-1961) Iz-vo AN Az.SSR, Baku, t.1-8. Gadjiev, V., Mailov, A., Atamov, V. & Ponomarenko L. (1991). Resursı Phragmites australis (Cav.) i Arundo donax L. Vı Azerbaydjane.-Rastitelnıe resursı, 27(3), 42-47. Gadjiev, V., Alizade, V., Abdiyeva, R. (2008). Primenenie kartografirovaniya dlya oçenki vidov krasnogo spiska florı Azerbaydjana. Vı sb. Trudı İn-ta Botaniki NANA/Baku, Elm, 2, 13-18.
• Gecheva, G., Yurukova, L. & Cheshmedjiev S. (2013). Patterns of aquatic macrophyte species composiition and distribition in Bulgarian rivers. Turkish Journal of Botany 37, 99-110.
• Golub, V.B., Losev, G.A. & Mirkin, B.M. (1991). Aquatic and hydrophytic Vegetation , of the lower Volga Valley. Phytocoenologia, 20(1), 1-63.
• Grandstein, S.R. & Smittenberg, J.H. (1977). The Hydrophilus vegetation of Western Crete. Vegetatio, 34/2: 65-86.
• Grossheym A. A. (1936). Analiz florı Kavkaza.-Tr.in-ta Bot.Az.FANSSSR, t.1, Baku, 257.
• Grossheym, A. A., (1940). Reliktı Vostoçnogo Zakavkazya. İz-vo AzFAN, Baku, 42.
• Grossgeym, A. A. (1948). Rastitelnıy pokrov Kavkaza.-İzd-vo MPİP, Moskov, 51-59.
• Hamzaoğlu, E. & Aksoy, A. (2006). Phytosociolocical Study on the Halophytic Communites of Sultansazlıgi(Inner Anatolia/Turkey). Ekoloji, 16(60), 8-15.
• Hırıvnak, R. (2002). Aquatic plant communities in the catchment area of the Ipel’river in Slovakia and Hyngary. Part II. Classes Potametea. Thaiszia Journal of Botany. Kosice. 12, 137-160. Ibrahimov, E. (2008). Rastitelnost Nachçıvanskoy Avtonomnoy Respubliki, produktivnost i botaniko geografiçeskiy rayonirovanie. Diss. Dokt. Biol. Nauk., Baku, 437.
• Karaer, F., Kutbay, H. G. & Kılıç, M. (1997). Thr flora and Vegetation. of coastal dunes of the east blac sea region. Turkish J. Of Botany. 21, 177-185.
• Katanskaya, V.M. (1956). Metodika issledovaniy vısşey vodnoy rastitelnosti.-Vı kn.:Jizn presnıch vod CCCR, t. 4, N. 2, M., 320.
• Katanskaya, V.M. (1981). Vısşaya vodnaya rastitelnost kontinentalnıkhvodoyomov SSSR.-L., Nauka, 185.
• Kats, N.Y. (1961). O klassifikatsii bolot. Botaniçeskiy j., 46(4), 538-548.
• Kılıç, M. & Karaer, F. (1995). Sinop Yarımadası Vejetasyonu. Turkish J. of Botany. 19, 107-124.
• Korkmaz, H., Mumcu, U., Alkan, S. & Kutbay, H.G. (2012). Golardi (Terme/Samsun)nYaban hayatı Koruma Alanı’nın Psammofil, Higrofil ve Orman Vejetasyonu Üzerine Sintaksonomik Bir Araştırma. Ekoloji, 21,64-79.
• Memmedov, V.A. (2011). Kür köçekliğinin göllerinin ekohidroloji problemleri ve onların tenzimlenmesinin esas prinsipleri. Nafta-Press, Baku. 340. Musayev, M.Q. (2010). Kür-Araz ovalığının şirin su hövzelerinin flora ve bitkiliğinin müasir ekoloji veziyeti Baku, “Elm”, 140.
• Ocakverdi, H., Vural, M. &Adıgüzel, N. (2009). Vegetation of Kısır Dağı (Kars-Ardahan/Turkey). J. Biological Diversity and Conservation, 22(2), 1-37.
• Prilipko, L. I. (1970). Rastitelnıy pokrov Azerbaydjana. Baku. 169.
• Raunkier, C. (1934). The life forms of plants and statistical plnt geography. Oxford, 48-51.
• Seçmen, Ö. & Leblebici, E. (1984). Aquatic flora of the Western Anatolia. Willdenowia, 14, 165-178.
• Seçmen, Ö. & Leblebici E. (1996). Türkiye sulak alan bitkileri ve bitki örtüsü, Ege Üniversitesi Fen fakültesi yayınları, No:158: 404.
• Sultanov, E. (2000). Azerbaycanın Potensial Ramsar saheleri Baku, 121.
• Haciyev, V.D., Mailov, A.I., Atamov, V.V. & Ponomarenko, L.I. (1991). Zapası Phragmites australis (Cav.) Trin.ek. Steud. i Arundo donak L. vı Azerbaydjane. J. Rastitelnıy resursı, Leningrad, 3, 42-46.
• Haciyev, V.C. (1992b). Rastitelnıy pokrov Azerbaydjana. GK geodezii i kartografii Azerb.Respubliki, Baku, 242.
• Şaksuvarov, R.T. (1994). Psammofitnaya rastitelnost pribrejnoy polosı Kaspiyskogo morya (Samur-Divicinskaya allyuvialnomorskaya) nizmennost. Avtoref. Dissert. kand. biol. nauk. Baku.
• Talibov, T. & Ibrahimov E. (2008). Nahçıvan Muhtar Respublikası florasının taksonomik spektri. Nahçıvan, 350.
• Weber, H.E., Moravec, J. & Theurillat, J. (2000). Code of phytosociological nomenclature. Journal of Vegetation Science. 11, 739-768.
• Yücel, E., Edirnelioğlu, E., Soydam, S., Çelik, S. &Çolak ,G. (2010). Myriophyllum spicatum (Spiked water-milfoil) as a biomonitor of heavy metal pollution in Porsuk Stream/Turkey. J. Of Biological Diversity and Conservation, 3(2), 133-144.