Evaluation of Nursing Students' Nursing Undergraduate Program and Determination of Their Opinions on Education
Year 2021,
, 519 - 525, 31.07.2021
Özlem Ovayolu
,
Seçil Gülhan Güner
,
Nimet Ovayolu
Abstract
Aim: This research was carried out to examine the opinions of fourth grade students of nursing department about the differences between theoretical education and clinical practices in nursing profession.
Materials and methods: The sample of the descriptive and cross-sectional study consisted of 131 fourth grade nursing students who agreed to participate in the study in the 2018-2019 academic year. The data of the research were collected with the Introductory Information Form and the Bachelor’s Degree Nursing Program Assessment Scale (BNPAS). The total score of BNPAS is 100, and the low score indicates that the program's effectiveness is negative and the high score is the program's effectiveness. Frequency, mean, percentage values, correlation analysis and Mann-Whitney U test were used to evaluate the data.
Results: It was found that 53.4% of the students thought to work as a clinician after graduation and 87% thought that there was a difference between theoretical education and clinical practices in the nursing profession. The most common reason leading to difference is respectively; It was determined that the number of students was high (74.8%), insufficient application areas (63.4%), and the lack of teaching staff (47.3%). In order to overcome this difference of students; It has been determined that it makes suggestions such as strengthening the cooperation between clinical nurses and teaching staff (61.1%), establishment of simulation laboratories in schools (58.8%) and ensuring that the teaching staff deficit is in clinics (55%). The mean score of the students to evaluate the undergraduate program in nursing was 61.1±19.8.
Conclusion: It was determined that the majority of students stated that there was a difference between theoretical education and clinical practices in nursing and they evaluated the undergraduate program in nursing as close to positive.
References
- International Council of Nurses Definition of nursing. Available from: https://www.icn.ch/nursing-policy/nursing-definitions [updated 2002; cited 2020 Apr 27].
- Tuna R. Türkiye’de hemşire yetiştiren yükseköğretim kurumlarındaki öğrenci ve öğretim elemanı dağılımı. SHYD. 2015;2(2):94-99.
- Beji NK, Güngör İ. Dünden bugüne hemşirelik eğitimi. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi. 2013; 27:14-17.
- Çelik Durmuş S. Hemşirelik eğitiminin güncel sorunsalı: yetersiz sayıda klinik uygulama alanı. 1. Uluslararası SABAK Kongre Kitabı. 2019;60-64.
- Ergöl Ş. Türkiye’de yükseköğretimde hemşirelik eğitimi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi. 2011;1(3):152-155.
- Chan DSK. Association between student learning outcomes from their clinical placement and their perceptions of the social climate of the clinical learning environment. Int J Nurs Stud. 2002;39(5):517-524.
- Günay U, Kılınç G. The transfer of theoretical knowledge to clinical practice by nursing students and the difficulties they experience: A qualitative study. Nurse Educ Today. 2018; 65:81-86.
- Ergezen FD, Ersoy NA. Klinik öğretimde problem yaratan durumlar: öğrenci, eğitici ve hemşire perspektifi. 1. Uluslararası SABAK Kongre Kitabı. 2019;31-45.
- Ay F. Hemşirelik eğitiminde yeterliliğin sağlanması için yeni bir yaklaşım: Rehber hemşire (koçluk) sistemi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2007; 2(5): 52-65.
- Khorshid, L, Eşer İ, Zaybak A, Güneş ÜY, Çınar Ş. Hemşirelik yüksekokulu mezunlarının aldıkları lisans eğitimine ilişkin görüşleri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2007;23(1): 1-14.
- Chapple M, Aston ES. Practice learning teams: A partnership approach to supporting student’ clinical learning. Nurse Educ Prac. 2004;4(2):143-149.
- Hughes SJ. The mentoring role of the personal tutor in the “Fitness for practice” curriculum: An all wales approach. Nurse Educ Prac. 2004;4(4): 271-278.
- Biçer S, Ceyhan YŞ, Şahin F. Hemşirelik öğrencileri ve klinik hemşirelerin klinik uygulamada öğrenciye yapılan rehberlik ile ilgili görüşleri. FNJN. 2015; 23(3):215-223.
- Bagcivan G, Cinar FI, Tosun N, Korkmaz R. Determination of nursing students' expectations for faculty members and the perceived stressors during their education. Contemp Nurse. 2015;50(1):58-71.
- Bayar K, Çadır G, Bayar B. Hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulamaya yönelik düşünce ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi. TAF Prev Med Bull. 2009;8(1):37-42.
- Cilingir D, Gursoy AA, Hintistan S, Ozturk H. Nursing and midwifery college students' expectations of their educators and perceived stressors during their education: A pilot study in Turkey. Int J Nurs Pract. 2011;17(5):486-494.
- Killam LA, Heerschap C. Challenges to student learning in the clinical setting: A qualitative descriptive study. Nurse Educ Today. 2013;33(6):684-691.
- O'Mara L, McDonald J, Gillespie M, Brown H, Miles L. Challenging clinical learning environments: Experiences of undergraduate nursing students. Nurse Educ Prac. 2014;14(2):208-213.
- Sharif F, Masoumi S. A qualitative study of nursing student experiences of clinical practice. BMC Nurs [Internet] 2005 [cited 28 Apr 2020];4(6) Available from: https://doi.org/10.1186/1472-6955-4-6.
- Jonsén E, Melender HL, Hilli Y. Finnish and Swedish nursing students' experiences of their first clinical practice placement—A qualitative study. Nurse Educ Today. 2013;33(3):297-302.
- Arkan B, Ordin Y, Yılmaz D. Undergraduate nursing students' experience related to their clinical learning environment and factors affecting to their clinical learning process. Nurse Educ Prac. 2018;29:127-132.
- Elcigil A, Sarı HY. Determining problems experienced by student nurses in their work with clinical educators in Turkey. Nurse Educ Today. 2007;27(5):491-498.
- Kol E, İnce S. Determining the opinions of the first-year nursing students about clinical practice and clinical educators. Nurse Educ Prac. 2018;31:35-40.
- Kayacan Keser İ, Çalışkan M, Keskin T, Gördebil E. Ebelik ve hemşirelik bölümü öğrencilerinin okul-hastane işbirliğine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2008;11(4):1- 9.
- Karaöz S. Hemşirelik eğitiminde klinik değerlendirmeye genel bakış: Güçlükler ve öneriler. DEUHEFED. 2013;6(3):149-158.
- Demiralp M, Ünver V, Güvenç G ve ark. Hemşirelikte lisans programını değerlendirme ölçeği (HLPDÖ): geliştirilmesi, geçerliği, güvenirliği. HEAD. 2014;11(2):22-29.
- Çelikkalp Ü, Aydın A, Temel M. Bir sağlık yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin aldıkları eğitime ilişkin görüşleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2010;3(2):2-14.
- Arifoğlu B, Razı GS. Birinci sınıf hemşirelik öğrencilerinin empati ve iletişim becerileriyle iletişim yönetimi dersi akademik başarı puanı arasındaki ilişki. DEHYOED. 2011;4:7-11.
- Karaöz S. Hemşirelikte klinik öğretime genel bir bakış ve etkin klinik öğretim için öneriler. HEMARGE. 2003; 1(1):15-21.
- Polat Ş, Erkan HA, Çınar G, Doğrusöz LA. Bir üniversite hastanesinde klinik uygulama yapan öğrenci hemşirelerin uygulama alanlarına yönelik görüşleri. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2018;5(2):64-74.
- Jeffries PR, Rodgers B, Adamson K. NLN Jeffries simulation theory: brief narrative description. Nurs Educ Perspect. 2015;36(5):292-293.
- Akalını A, Şahin S. Theories in simulation-based nursing education. Journal of Health Science and Profession. 2019;6(1):135-141.
- Topuksak B, Kublay G. Hemşirelik eğitiminde kalite: toplum sağlığı açısından önemi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Sempozyum Özel Sayısı. 2010;306-311.
- YÖK hemşirelik lisans eğitimi çalıştay raporu Erişim adresi: http://www.hemed.org.tr/images/stories/Hemsirelik_Lisans_Egitimi_Calistayi_Sonuc_Raporu.pdf Erişim tarihi: 28.04.2020.
- Hemşirelik Yönetmeliği. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=13830&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 Erişim tarihi: 30.04.2020.
- Morrison TL, Brennaman L. What do nursing students contribute to clinical practice? The perceptions of working nurses. App Nurs Res. 2016;32:30-35.
- Hanson KJ, Stenvig TE. The good clinical nursing educator and the baccalaureate nursing clinical experience: Attributes and praxis. J Nurs Educ. 2008;47(1):38-42.
- Stenfors-Hayes T, Hult H, Dahlgren LO. What does it mean to be a good teacher and clinical supervisor in medical education? Adv in Health Sci Educ. 2011;16:197-210.
- Ricer RE. Defining preceptor, mentor, and role model. Fam Med. 1998;30(5):328.
- Karaoğlu N. Tıp eğitiminde rol modellik ve aile hekimliği için önemi. TJFMPC. 2012;6(2):30-35.
- Mutter F. Pawlowski T. Role models in sports–Can success in professional sports increase the demand for amateurs portparticipation? Sport Management Review. 2014;17(3):324-336.
- Kabaklı Çimen L. Eğitim fakültesi öğrencilerinin rol model tercihleri. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2019;8(1/1):89-111.
- Akgün Kostak M, Aras T, Akarsu Ö. Hemşirelik öğrencilerinin klinik hemşirelerin eğitimlerine verdiği katkıya ilişkin görüşleri. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi. 2012;2:39-46.
- Akyüz A, Tosun N, Yıldız D, Kılıç A. Klinik öğretimde hemşirelerin kendi sorumluluklarına ve hemşirelik öğrencilerinin çalışma sistemine ilişkin görüşleri. TAF Prev Med Bull. 2007; 6(6):459-464.
- Gözüm S, Ünsal A, Kaya A, Akça A, Ünlü F. Hemşirelik öğrencileri gözüyle klinik hemşireleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2000;3(1):29-35.
- Karadağ G, Kılıç SP, Ovayolu N, Ovayolu Ö, Kayaaslan H. Öğrenci hemşirelerin klinik uygulamada karşılaştıkları güçlükler ve klinik hemşireler hakkındaki görüşleri. TAF Prev. Med Bull. 2013;12(6):665- 672.
- Öztürk H, Çilingir T, Şenel P. Communication proplems experienced by nursing students in clinics. Procedia Soc Behav Sci. 2013;93:2227-2232.
- Gümral N, Coşar F. Ebelik ve hemşirelik son sınıf öğrencilerinin okul-hastane işbirliği ile ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi. SDÜ Tıp Fak. Derg. 2006;13(3):21-24.
- Yazıcı S, Eti Aslan F. Klinik sahiplerinin gözüyle misafirler: hemşirelik eğitimi uygulama alanlarındaki hemşirelerin, öğrenciler ve öğretim elemanlarına ilişkin düşünceleri. IV. Ulusal Hemşirelik Sempozyum Kitabı. 1997;289-293.
- Eskimez Z, Alparslan N, Öztunç G, Torun S. Hemşirelerin Adana sağlık yüksekokulu öğrencileri ve öğretim elemanlarının klinik uygulamalarına ilişkin görüşleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2005;8(3):30-39.
- Özcan H. Doğum stajına çıkan öğrencilerin gözüyle; okul hastane işbirliği. SDÜ Tıp Fak. Derg. 2014;21(3):78-83.
- Hasanpour-Dehkordi A, Shohani M. Nursing instructor and students’ perspectives on clinical education apprenticeship problems. J Clin Diagn Res. 2016;10(9):JC01-JC04.
- Dönmez S, Weller BK. Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin aldıkları eğitime ilişkin görüşlerinin incelenmesi. ACU Sağlık Bil Derg. 2019;10(1):42-48.
- Yiğit R, Esenay F, Derebent E. Türkiye’de hemşirelik son sınıf öğrencilerinin profili. Cumhuriyet Üniv HYO Derg. 2007;11(3):1–13.
Hemşirelik Öğrencilerinin Hemşirelik Lisans Programını Değerlendirmeleri ve Eğitime İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi
Year 2021,
, 519 - 525, 31.07.2021
Özlem Ovayolu
,
Seçil Gülhan Güner
,
Nimet Ovayolu
Abstract
Amaç: Bu araştırma hemşirelik bölümü dördüncü sınıf öğrencilerinin hemşirelik mesleğinde teorik eğitim ile klinik uygulamalar arasındaki farklılıklara ilişkin görüşlerinin incelenmesi amacıyla yapıldı.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan çalışmanın örneklemini 2018-2019 eğitim-öğretim yılında araştırmaya katılmayı kabul eden 131 dördüncü sınıf hemşirelik öğrencisi oluşturdu. Araştırmanın verileri Tanıtıcı Bilgi Formu ve Hemşirelikte Lisans Programını Değerlendirme Ölçeği (HLPDÖ) ile toplandı. HLPDÖ’nün toplam puanı 100 olup, düşük puan programın etkinliğinin olumsuz, yüksek puan ise program etkinliğinin olumlu olduğunu göstermektedir. Verilerin değerlendirilmesinde frekans, ortalama, yüzde değerleri, korelasyon analizi ve Mann-Whitney U testi kullanıldı.
Bulgular: Öğrencilerin %53.4’ünün mezuniyet sonrası klinisyen olarak çalışmayı düşündüğü ve %87’sinin hemşirelik mesleğinde teorik eğitim ve klinik uygulamalar arasında farklılık olduğunu düşündüğü saptandı. Farklılığa yol açan en sık nedenin sırasıyla; öğrenci sayısının fazlalığı (%74.8), uygulama alanlarının yetersizliği (%63.4) ve öğretim elemanlarının öğrencilerin yanında olamaması (%47.3) şeklinde olduğu tespit edildi. Öğrencilerin bu farklılığın giderilmesi için; klinik hemşireleri ile öğretim elemanları arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesi (%61.1), okullarda simülasyon laboratuvarlarının kurulması (%58.8) ve öğretim elemanı açığının giderilerek kliniklerde olmalarının sağlanması (%55) şeklinde önerilerde bulunduğu belirlendi. Öğrencilerin hemşirelikte lisans programını değerlendirme ölçeği puan ortalamasının ise 61.1±19.8 olduğu saptandı.
Sonuç: Öğrencilerin çoğunluğunun hemşirelikte teorik eğitim ve klinik uygulamalar arasında farklılık olduğunu ifade ettiği ve hemşirelikte lisans programını olumluya yakın olarak değerlendirdikleri tespit edildi.
References
- International Council of Nurses Definition of nursing. Available from: https://www.icn.ch/nursing-policy/nursing-definitions [updated 2002; cited 2020 Apr 27].
- Tuna R. Türkiye’de hemşire yetiştiren yükseköğretim kurumlarındaki öğrenci ve öğretim elemanı dağılımı. SHYD. 2015;2(2):94-99.
- Beji NK, Güngör İ. Dünden bugüne hemşirelik eğitimi. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi. 2013; 27:14-17.
- Çelik Durmuş S. Hemşirelik eğitiminin güncel sorunsalı: yetersiz sayıda klinik uygulama alanı. 1. Uluslararası SABAK Kongre Kitabı. 2019;60-64.
- Ergöl Ş. Türkiye’de yükseköğretimde hemşirelik eğitimi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi. 2011;1(3):152-155.
- Chan DSK. Association between student learning outcomes from their clinical placement and their perceptions of the social climate of the clinical learning environment. Int J Nurs Stud. 2002;39(5):517-524.
- Günay U, Kılınç G. The transfer of theoretical knowledge to clinical practice by nursing students and the difficulties they experience: A qualitative study. Nurse Educ Today. 2018; 65:81-86.
- Ergezen FD, Ersoy NA. Klinik öğretimde problem yaratan durumlar: öğrenci, eğitici ve hemşire perspektifi. 1. Uluslararası SABAK Kongre Kitabı. 2019;31-45.
- Ay F. Hemşirelik eğitiminde yeterliliğin sağlanması için yeni bir yaklaşım: Rehber hemşire (koçluk) sistemi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2007; 2(5): 52-65.
- Khorshid, L, Eşer İ, Zaybak A, Güneş ÜY, Çınar Ş. Hemşirelik yüksekokulu mezunlarının aldıkları lisans eğitimine ilişkin görüşleri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2007;23(1): 1-14.
- Chapple M, Aston ES. Practice learning teams: A partnership approach to supporting student’ clinical learning. Nurse Educ Prac. 2004;4(2):143-149.
- Hughes SJ. The mentoring role of the personal tutor in the “Fitness for practice” curriculum: An all wales approach. Nurse Educ Prac. 2004;4(4): 271-278.
- Biçer S, Ceyhan YŞ, Şahin F. Hemşirelik öğrencileri ve klinik hemşirelerin klinik uygulamada öğrenciye yapılan rehberlik ile ilgili görüşleri. FNJN. 2015; 23(3):215-223.
- Bagcivan G, Cinar FI, Tosun N, Korkmaz R. Determination of nursing students' expectations for faculty members and the perceived stressors during their education. Contemp Nurse. 2015;50(1):58-71.
- Bayar K, Çadır G, Bayar B. Hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulamaya yönelik düşünce ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi. TAF Prev Med Bull. 2009;8(1):37-42.
- Cilingir D, Gursoy AA, Hintistan S, Ozturk H. Nursing and midwifery college students' expectations of their educators and perceived stressors during their education: A pilot study in Turkey. Int J Nurs Pract. 2011;17(5):486-494.
- Killam LA, Heerschap C. Challenges to student learning in the clinical setting: A qualitative descriptive study. Nurse Educ Today. 2013;33(6):684-691.
- O'Mara L, McDonald J, Gillespie M, Brown H, Miles L. Challenging clinical learning environments: Experiences of undergraduate nursing students. Nurse Educ Prac. 2014;14(2):208-213.
- Sharif F, Masoumi S. A qualitative study of nursing student experiences of clinical practice. BMC Nurs [Internet] 2005 [cited 28 Apr 2020];4(6) Available from: https://doi.org/10.1186/1472-6955-4-6.
- Jonsén E, Melender HL, Hilli Y. Finnish and Swedish nursing students' experiences of their first clinical practice placement—A qualitative study. Nurse Educ Today. 2013;33(3):297-302.
- Arkan B, Ordin Y, Yılmaz D. Undergraduate nursing students' experience related to their clinical learning environment and factors affecting to their clinical learning process. Nurse Educ Prac. 2018;29:127-132.
- Elcigil A, Sarı HY. Determining problems experienced by student nurses in their work with clinical educators in Turkey. Nurse Educ Today. 2007;27(5):491-498.
- Kol E, İnce S. Determining the opinions of the first-year nursing students about clinical practice and clinical educators. Nurse Educ Prac. 2018;31:35-40.
- Kayacan Keser İ, Çalışkan M, Keskin T, Gördebil E. Ebelik ve hemşirelik bölümü öğrencilerinin okul-hastane işbirliğine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2008;11(4):1- 9.
- Karaöz S. Hemşirelik eğitiminde klinik değerlendirmeye genel bakış: Güçlükler ve öneriler. DEUHEFED. 2013;6(3):149-158.
- Demiralp M, Ünver V, Güvenç G ve ark. Hemşirelikte lisans programını değerlendirme ölçeği (HLPDÖ): geliştirilmesi, geçerliği, güvenirliği. HEAD. 2014;11(2):22-29.
- Çelikkalp Ü, Aydın A, Temel M. Bir sağlık yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin aldıkları eğitime ilişkin görüşleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2010;3(2):2-14.
- Arifoğlu B, Razı GS. Birinci sınıf hemşirelik öğrencilerinin empati ve iletişim becerileriyle iletişim yönetimi dersi akademik başarı puanı arasındaki ilişki. DEHYOED. 2011;4:7-11.
- Karaöz S. Hemşirelikte klinik öğretime genel bir bakış ve etkin klinik öğretim için öneriler. HEMARGE. 2003; 1(1):15-21.
- Polat Ş, Erkan HA, Çınar G, Doğrusöz LA. Bir üniversite hastanesinde klinik uygulama yapan öğrenci hemşirelerin uygulama alanlarına yönelik görüşleri. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2018;5(2):64-74.
- Jeffries PR, Rodgers B, Adamson K. NLN Jeffries simulation theory: brief narrative description. Nurs Educ Perspect. 2015;36(5):292-293.
- Akalını A, Şahin S. Theories in simulation-based nursing education. Journal of Health Science and Profession. 2019;6(1):135-141.
- Topuksak B, Kublay G. Hemşirelik eğitiminde kalite: toplum sağlığı açısından önemi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Sempozyum Özel Sayısı. 2010;306-311.
- YÖK hemşirelik lisans eğitimi çalıştay raporu Erişim adresi: http://www.hemed.org.tr/images/stories/Hemsirelik_Lisans_Egitimi_Calistayi_Sonuc_Raporu.pdf Erişim tarihi: 28.04.2020.
- Hemşirelik Yönetmeliği. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=13830&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 Erişim tarihi: 30.04.2020.
- Morrison TL, Brennaman L. What do nursing students contribute to clinical practice? The perceptions of working nurses. App Nurs Res. 2016;32:30-35.
- Hanson KJ, Stenvig TE. The good clinical nursing educator and the baccalaureate nursing clinical experience: Attributes and praxis. J Nurs Educ. 2008;47(1):38-42.
- Stenfors-Hayes T, Hult H, Dahlgren LO. What does it mean to be a good teacher and clinical supervisor in medical education? Adv in Health Sci Educ. 2011;16:197-210.
- Ricer RE. Defining preceptor, mentor, and role model. Fam Med. 1998;30(5):328.
- Karaoğlu N. Tıp eğitiminde rol modellik ve aile hekimliği için önemi. TJFMPC. 2012;6(2):30-35.
- Mutter F. Pawlowski T. Role models in sports–Can success in professional sports increase the demand for amateurs portparticipation? Sport Management Review. 2014;17(3):324-336.
- Kabaklı Çimen L. Eğitim fakültesi öğrencilerinin rol model tercihleri. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2019;8(1/1):89-111.
- Akgün Kostak M, Aras T, Akarsu Ö. Hemşirelik öğrencilerinin klinik hemşirelerin eğitimlerine verdiği katkıya ilişkin görüşleri. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi. 2012;2:39-46.
- Akyüz A, Tosun N, Yıldız D, Kılıç A. Klinik öğretimde hemşirelerin kendi sorumluluklarına ve hemşirelik öğrencilerinin çalışma sistemine ilişkin görüşleri. TAF Prev Med Bull. 2007; 6(6):459-464.
- Gözüm S, Ünsal A, Kaya A, Akça A, Ünlü F. Hemşirelik öğrencileri gözüyle klinik hemşireleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2000;3(1):29-35.
- Karadağ G, Kılıç SP, Ovayolu N, Ovayolu Ö, Kayaaslan H. Öğrenci hemşirelerin klinik uygulamada karşılaştıkları güçlükler ve klinik hemşireler hakkındaki görüşleri. TAF Prev. Med Bull. 2013;12(6):665- 672.
- Öztürk H, Çilingir T, Şenel P. Communication proplems experienced by nursing students in clinics. Procedia Soc Behav Sci. 2013;93:2227-2232.
- Gümral N, Coşar F. Ebelik ve hemşirelik son sınıf öğrencilerinin okul-hastane işbirliği ile ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi. SDÜ Tıp Fak. Derg. 2006;13(3):21-24.
- Yazıcı S, Eti Aslan F. Klinik sahiplerinin gözüyle misafirler: hemşirelik eğitimi uygulama alanlarındaki hemşirelerin, öğrenciler ve öğretim elemanlarına ilişkin düşünceleri. IV. Ulusal Hemşirelik Sempozyum Kitabı. 1997;289-293.
- Eskimez Z, Alparslan N, Öztunç G, Torun S. Hemşirelerin Adana sağlık yüksekokulu öğrencileri ve öğretim elemanlarının klinik uygulamalarına ilişkin görüşleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2005;8(3):30-39.
- Özcan H. Doğum stajına çıkan öğrencilerin gözüyle; okul hastane işbirliği. SDÜ Tıp Fak. Derg. 2014;21(3):78-83.
- Hasanpour-Dehkordi A, Shohani M. Nursing instructor and students’ perspectives on clinical education apprenticeship problems. J Clin Diagn Res. 2016;10(9):JC01-JC04.
- Dönmez S, Weller BK. Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin aldıkları eğitime ilişkin görüşlerinin incelenmesi. ACU Sağlık Bil Derg. 2019;10(1):42-48.
- Yiğit R, Esenay F, Derebent E. Türkiye’de hemşirelik son sınıf öğrencilerinin profili. Cumhuriyet Üniv HYO Derg. 2007;11(3):1–13.