2012-2018 Yılları Arasında Tokat Gaziosmanpaşa Üniversite Hastanesi Acil Servisine Kene Teması İle Başvuran Olguların Epidemiyolojik İncelenmesi

Year 2020, Volume: 10 Issue: 2, 253 - 260, 25.06.2020

Riza Çıtıl , İbrahim Yasin Çolak , Mehmet Esen , Yalçın Önder

Abstract

Amaç: Bu çalışmada, 2012-2018 yılları arasında üniversite hastanesi acil servisine kene teması sonucu başvuran hastaların epidemiyolojik açıdan incelenmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel nitelikteki bu çalışmada, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversite Hastanesi acil servisine 2012 ve 2018 tarihleri arasında kene teması şikayeti ile başvuran 1258 hastaya ait tıbbi veriler retrospektif olarak incelendi. Çalışmaya dahil edilen 840 hastaya ait veriler analiz edildi. Gruplar arası karşılaştırmalarda Pearson Chi-Square testi kullanıldı.
Bulgular: Hastaların 504’ü (%60) erkek, 336’sı (%40) kadın olup, yaş ortalaması 48,7±19,4 yıl idi. En çok başvuru yapılan ay %33,1 (n=278) ile Haziran ayı, en çok başvurulan yıl %34,3 ile 2014 yılı idi. Başvurular en sık %47,4 (n=398) ile ilçelerden olmuştu. Başvuruların %71,8’inde (n=603) kenenin hastanın kendisi veya yakını tarafından çıkartıldığı saptandı. Kene en sık %33,7 (n=283) ile alt ekstremiteyi tutmuştu. Acile başvuruların %55,1’inin (n=463) hastaneye yatırıldığı ve bunlardan 36’sının (%4,3) vefat ettiği tespit edildi. Mortalite açısından cinsiyet farkı yoktu (p=0,578). Lökopeni, trombositopeni ve anemi sıklığının yüksek olması ile mortalite düzeyi arasında anlamlı fark saptandı (p<0,05).
Sonuç: KKKA hastalığı ilimizde endemik olarak görülmekte olup kene tutunmasıyla başvuran olgularda tam bir fizik muayene yapılarak kenenin vücudun hemen her bölgesine tutunabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Hastaların kene teması yanında ek şikayetleri olması durumunda mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurması sağlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Kırım kongo kanamalı ateşi, kene teması, acil servis

Keywords

Kırım kongo kanamalı ateşi, kene teması

References

• 1. Kaygusuz S. Kırıkkale-Kızılırmak havzasındaki kenelerin epidemiyolojik durumunu belirten ön çalışma. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2008; 10(2): 1-4.
• 2. Barker SC, Murrell A. Systematics and evolution of tickswith a list of valid genus and species names. Parasitology 2004;129 (Suppl.): 15-36.
• 3. Mardani M, Keshtkar-Jahromi M. Crimean-Congo hemorrhagic fever. Arch Iran Med 2007; 10(2): 204-14.
• 4. Karti SS, Odabasi Z, Korten V, et al. Crimean-Congo hemorrhagic fever in Turkey. Emerg Infect Dis 2004; 10(8): 1379-84. 5. Yilmaz GR, Buzgan T, Irmak H, et al. The epidemiology of Crimean-Congo hemorrhagic fever in Turkey, 2002-2007. Int J Infect Dis 2009; 13(3):380-6. 6. Kandiş H, Katırcı Y, Uzun H, Güneş H, Kara İH, Geyik MF. Endemik bir bölgede kene ısırığı nedeniyle acil servise başvuran olguların demografik ve epidemiyolojik özellikleri. Düzce Tıp Derg 2010;12(1): 18-23.
• 7. Aydın MF, Aktaş M, Dumanlı N. Türkiye’nin Karadeniz Bölgesindeki koyun ve keçilerde kene enfestasyonları. Kafkas Üniv. Vet Fak Derg 2012; 18(Suppl. A): 17-22.
• 8. Aydin L, Bakirci S. Geographical distribution of ticks in Turkey. Parasitol Res 2007; 101(2):163-6. 9. Uyar Y, Christova I, Papa A. Currentsituation of Crimean Congo hemorrhagic fever (CCHF) in Anatolia and Balkan Peninsula. Turk Hij Den Biyol Derg 2011; 68(3): 139-51.
• 10. Gargılı A. Kenelerin Vektörlüğü ve Türkiye'de Durum. ANKEM Derg 2009; 23(2): 249-52.
• 11. Tartar A.S, Balın Ş.Ö, Akbulut A, Demirdağ K. Crimean Congo hemorrhagic fever in eastern Turkey: Epidemiologica land clinical evaluation. Turkiye Parazitol Derg 2019;43(1):26-9.
• 12. Arıkan İ, Tıraş U, Saracoğlu D, Taşar MA, Dallar Y. Kene ısırığı nedeniyle başvuran olguların değerlendirilmesi. Ege Tıp Dergisi 2009; 48(1): 29-31.
• 13. Oğuz S, Korkmaz V, Kurt F, Tekin D, Suskan E. Çocuk acil servisinde kene tutunması: asemptomatik olgularda laboratuvar gerekli mi? Turk Hij Den Biyol Derg 2015;72(2):109-14.
• 14. Leblebicioğlu H, Ozaras R, Irmak H, Sencan I. Crimean-Congo hemorrhagic fever in Turkey: Current status and future challenges. Antiviral Research J 2016;126:21-34.
• 15. Leblebicioglu H. Crimean-Congo haemorrhagic fever in Eurasia. Int J Antimicrob Agents 2010;36:43-6.
• 16. Sucu Gunaydın N, Aydın K, Yılmaz G, Caylan R, Koksal İ. Crimean- Congo hemorrhagic fever cases in the eastern Black Sea Region of Turkey: demographic, geographic, climatic, and clinical characteristics. Turk J Med Sci 2010; 40(6): 829-34.
• 17. Ergonul O, Battal I. Potential sexual transmission of Crimean- Congo hemorrhagic fever infection. Jpn J Infect Dis 2014;67:137-8.
• 18. Ergonul O. Crimean-Congo hemorrhagic fevervirus: new outbreaks, new discoveries. Curr Opin Virol 2012; 2(2): 215-20.
• 19. Duru F, Fışgın T. Hematologicalaspects of Crimean-Congo hemorrhagic fever. Turk J Hematol 2009; 26(4): 161-6.
• 20. Uyar Y, Çarhan A, Albayrak N, Altaş AB. 2008 yılı Kırım-Kongo kanamalı ateşi olgularının laboratuar tanısında PCR ve ELISA Ig M sonuçlarının irdelenmesi. Mikrobiyol Bul 2010; 44(1): 57-64.
• 21. Al B, Yıldırım C, Söğüt Ö, Yeşilkaya A. Batman devlet hastanesi acil servisine yedi ayda başvuran 39 kene ısırığının değerlendirilmesi. A.A.T. D. 2008;7:40–43.
• 22. Kavak N, Gürbüz Y. Factors affecting mortality in Crimean-Congo hemorrhagic fever. J Surg Med 2019;3(6):428-432.
• 23. Yilmaz RG, Buzgan T, Irmak H, Safran A, Uzun R, Cevik MA, Torunoglu MA. A preliminary report on Crimean-Congo haemorrhagic fever in Turkey, March - June 2008. Euro Surveill 13, 18953.
• 24. Sümer A, Kene Isırığı Nedeniyle Kaş Devlet Hastanesi Acil Servisine Başvuran Hastaların Değerlendirilmesi. Kafkas Univ. Vet. Fak. Derg 2010;16, 49–53.
• 25. T.C Sağlık Bakanlığı Türkiye Zoonotik Hastalıklar Eylem Planı (2019-2023), Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, Ankara 2019.
• 26. Yardan T, Baydın A, Başol N, Duran L, Sünbül M, Epidemiologicevaluation of patients admitted to the emergency department due to tick bites. Journal of Experimental and Clinical Medicine 2009; 26: 153-156.
• 27. Taşkesen M, Okur N, Taş MA. Kene Isırması nedeniyle başvuran 19 olgunun değerlendirilmesi. Dicle Tıp Derg 2008; 35: 110–13.
• 28. Edlow JA, McGillicuddy DC. Tick paralysis. Infect Dis Clin North Am 2008;22:397-413.
• 29. Sargianou M, Papa A. Epidemiological and behavioral factors associated with Crimean-Congo hemorrhagic fever virus infections in humans. Expert Rev Anti Infect Ther 2013 Sep;11(9):897-908.
• 30. Onguru P, Akgul EO, Akinci E, et al. High serum levels of neopterin in patients with Crimean-Congo hemorrhagic fever and its relation with mortality. J Infec 2008;56: 366-370.
• 31. Kadanalı A, Erol S, Ozkurt Z, Ozden K. Epidemiological risk factors for Crimean-Congo hemorrhagic fever patients. Turkish J Med Sci 2009; 39(6):829-32.
• 32. Bakir M, Ugurlu M, Dokuzoguz B, et al. Crimean-Congo haemorrhagic fever outbreak in Middle Anatolia: a multicentrestudy of clinical features and outcomemeasures. J Med Microbiol 2005; 54(4): 385-9.
• 33. Başol N, Duygu F, Ayan M. Detailed evaluation of patients admitted to emergency department with a tick bite complaint. Medicina (Kaunas) 2013;49(8):367-71.