Eğitim Yönetimi Alanındaki Lisansüstü Tezlerin Eğilimleri: Yöntem, Katılımcı Profili ve Tematik İçerik

Year 2025, Volume: 8 Issue: 1, 1 - 23

Ahmet Can Abbak , Mehmet Akif Özdemir

Abstract

Bu araştırma, 2020–2024 yılları arasında Türkiye Ulusal Tez Merkezi’ne (TÖZ) yüklenen eğitim yönetimi alanındaki yüksek lisans ve doktora tezlerini inceleyerek, alandaki eğilimleri sistematik bir biçimde ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma incelemeleri, çalışmaların eğilimlerini anlamaya katkıda bulunarak gelecekteki çalışmalara rehberlik etmektedir. Bu amaçla ulusal tez merkezinden eğitim yönetimi, eğitim denetimi ve eğitim politikası kelimeleri elde edilen tezler incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman analizi tekniğinden faydalanılmıştır. 254 yüksek lisans ve doktora tezi araştırmaya dahil edilmiştir. Elde edilen bulgular, eğitim yönetimi tezlerinin büyük oranda öğretmen odaklı yürütüldüğünü; ancak dezavantajlı grupların yeterince temsil edilmediğini ortaya koymuştur. Araştırma sonucunda, lisansüstü tezlerin genelde devlet üniversitelerinde hazırlandığı, tezlerin çoğunlukla profesör unvanındaki danışmanlarla yürütüldüğü, yöntem olarak nicel araştırma yöntemlerinin tercih edildiği görülmüştür. Çalışma, eğitim yönetimi alanında nitelikli ve kapsayıcı araştırmaların artırılması gerektiğine dikkat çekmektedir. Dezavantajlı grupları merkeze alan çalışmalara yönelmek, sadece akademik literatürü zenginleştirmekle kalmayacak; aynı zamanda eğitimde fırsat eşitliği ilkesine de somut katkı sunacaktır. Politika yapıcılara kadınların doktora yapmalarına konusunda desteklemeleri önerilebilir.

Keywords

Doküman analizi , Eğitim yönetimi , Lisansüstü tezler , Türk eğitim sistemi

Ethical Statement

-

Supporting Institution

Destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Project Number

-

Thanks

-

REVIEW OF GRADUATE THESIS IN THE FIELD OF EDUCATIONAL MANAGEMENT IN TÜRKİYE

Abstract

The purpose of this research is to examine the postgraduate theses written in the field of educational administration in Turkey between 2020-2024. Research reviews contribute to understanding the development and trends of studies and guide future studies. For this purpose, the national thesis center was scanned with the words education management, education supervision, education policy. In the research, document analysis technique was used. 254 master's and doctoral theses were included in the research. As a result of the research, it was seen that the most theses were written in 2022, most of the studies were master's theses, postgraduate theses were generally prepared at state universities, the theses were mostly carried out with advisors with the title of professor, and quantitative research methods were preferred as a method. It was understood that the studies were mostly conducted with teacher participants. It has been determined that master's theses are mostly written by women and doctoral theses are mostly written by men. Researchers may be advised to investigate special education levels as educational levels, take the opinions of parents, students and experts, and choose qualitative research method as a method. Policy makers may be advised to support women in obtaining doctorates.

Keywords

Document analysis , educational administration , postgraduate theses , Turkish education system

Ethical Statement

-

Supporting Institution

-

Project Number

-

Thanks

-

References

• Abbak, A. (2021). Harita okuma ve yorumlama becerisinin incelenmesi. Journal of Social Sciences and Education, 4(1), 158-180. https://doi.org/10.53047/josse.829665
• Abbak, A. C., & Akbaşlı, S. (2021). Kurum denetim raporlarının incelenmesi (Adana ili örneği). Journal of Human and Social Sciences, 4(1), 230-249. https://doi.org/10.53048/johass.860005
• Abbak, A. C., & Özdemir, M. (2023). Liderlik yönelimi ve örgütsel özdeşleşme ilişkisinde psikolojik sözleşmenin aracı rolü: Adana ili örneği. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 985-1016. https://doi.org/10.33711/yyuefd.1321709
• Ahi, B., & Kıldan, A. O. (2013). Türkiye’de okul öncesi eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi (2002-2011). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(27), 23-46.
• Alp, Ö., & Şen, S. (2020). Eğitim yönetimi ve denetimi alanında yazılan lisansüstü nicel tezlerin incelenmesi: bir sistematik derleme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(1), 24-53. https://doi.org/10.37217/tebd.774591
• Alparslan, A. M., Bozkurt, Ö. Ç., & Özgöz, A. (2015). Problems of women workers and gender discrimination in organization. Journal of Mehmet Akif Ersoy University Economics and Administrative Sciences Faculty, 2(1), 66-81.
• Altbach, P. G. (2015). Knowledge and education as international commodities: The collapse of the common good. International Higher Education, (28), 2–5. https://doi.org/10.6017/ihe.2002.28.6653
• Aydın, A., Slevitopu, A., & Kaya, M. (2018). Sınıf yönetimi alanındaki lisansüstü tezlerin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 41-56. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018..-382251
• Aypay, A. (2020). Türkiye'de eğitim bilimleri alanında yapılan doktora tezlerinin eğilimleri: 2014-2019. Eğitim ve Bilim, 45(203), 135-150. https://doi.org/10.15390/EB.2020.8709
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Yayıncılık.
• Çetin, O. U., & Özdemir, M. (2019). Postmodernizmin eğitim yönetimindeki izlerinin Fenwick English üzerinden değerlendirilmesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (Jfes), 52(2), 547-575. https://doi.org/10.30964/auebfd.511559
• Debeş, G., & Şenol, H. (2023). Öğrenmenin kapsamı ve etkileyen faktörler. Eğitimin kavramsal temelleri-8: eğitim psikolojisi, (1. Baskı). Efe Akademi Yayınları.
• Gündüz, A. Y. (2013). Türkiye’de azgelişmiş bölgelerin kalkındırılmasında bölgesel kalkınma ajansları ve TRB1 bölgesi. Ataturk University Journal of Economics & Administrative Sciences, 27(2) 63 – 78.
• Hallinger, P., & Kovačević, J. (2019). A bibliometric review of research on educational administration: Science mapping the literature, 1960 to 2018. Review of Educational Research, 89(3), 335–369. https://doi.org/10.3102/0034654319830380
• Karadağ, N., & Özdemir, S. (2017). Türkiye’de doktora eğitimi sürecine ilişkin öğretim üyelerinin ve doktora öğrencilerinin görüşleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 1(2), 267-281.
• Karasar, N. (2003) Bilimsel araştırma yöntemi (10. Basım.) Nobel Yayın Dağıtım.
• Karkın, A. M. (2011). Müzik bilimleri alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(2). 143-149
• Kaya, T. (2011). Türk sosyolojisinin Amerikan sosyolojisiyle ilişkisi ve bu ilişkinin gelişimi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Kayıkçı, B., Utma, S., Aşkın, E., Balci, M., Ulaş, S., Eren, M., S., Yüce, S. & Orak, B., (2023). Eğitim Yönetimi ve Teftişi Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi, Tigin Analitik Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (2), 20-31.
• Koçak, S., & Özdemir, M. (2019). Sosyal adalet liderliğine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 16(4), 1164-1179. DOI:10.14687/jhs.v16i4.5871
• Küçükalp, K. (2008). Batı metafiziğinin dekonstrüksiyonuna yönelik iki yaklaşım: Heidegger ve Derrida [Yayımlanmamış doktora tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.
• Lee, A. (2008). How are doctoral students supervised? Concepts of doctoral research supervision. Studies in Higher Education, 33(3), 267–281. https://doi.org/10.1080/03075070802049202
• Livan, H. F. (2020). Temelcilik-sonrası demokrasi teorisi üzerine notlar: birlikte-varoluş ve antagonizma. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11 (Suppl. 1), 181-208. https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2020.ek1.009
• Öktem, Ü. (2004). David Hume ve Immanuel Kant’ın kesin bilgi anlayışı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 44(2), 29-55.
• Önal, A., & Maden, S. (2021). Türkçe eğitimi ile ilgili 2015-2019 yılları arası lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(3), 929-941. https://doi.org/10.32709/akusosbil.879623
• Özdemir, M. (2017). Eğitim yönetiminde epistemik bunalımın arkeolojisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 23(2), 281-304.
• Özdemir, M. (2018). Eğitim yönetimi alanın temelleri ve çağdaş yönelimler (1. Baskı). Anı Yayıncılık.
• Özdemir, M. A., & Abbak, A. C. (2025). Öğretmenlerin Okul Kültürü Algısı ile Kaynaştırma Öğrencilerinin Sosyal Kabulü Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 219-231. https://doi.org/10.17860/mersinefd.1572797
• Özdemir, N. (2019). Imre Lakatos'a göre bilimde nesnellik sorunu ve nesnellik anlayışı [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hitit Üniversitesi.
• Saltık, İ. A. (2020). Turist rehberliği konulu ulusal lisansüstü tezlerin bibliyometrik profili (1989-2018). Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 45-69.
• Toraman, S. (2021). Karma yöntemler araştırması: kısa tarihi, tanımı, bakış açıları ve temel kavramlar/mixed methods research: a brief history, definitions, perspectives, and key elements. Nitel Sosyal Bilimler, 3(1), 1-29. https://doi.org/10.47105/nsb.847688
• Yavuz, B., & Toprakçı, E. (2021). Covid-19 pandemisi sebebiyle okulların uzaktan öğretim yapması ile ilgili internet forumlarında paylaşılan görüşler. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 120-139.
• Yıldırım, A., & Simsek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Seçkin Yayınevi.
• Yılmaz, R. (2023). İdealden realiteye bilgi: bilgiye sosyal epistemolojik yaklaşımlara dair. Felsefe Dünyası, 1(8), 49-76. https://doi.org/10.58634/felsefedunyasi.1373933