Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Mesleği Tercih Nedenlerinin Gelecekten Beklentileri Üzerindeki Yordayıcı Etkilerinin İncelenmesi

Year 2023, Volume: 6 Issue: 1, 16 - 32, 30.06.2023

Hülya Gülay Ogelman , Betül Sarı , Dervişe Amca Toklu , Leyla Fetihi

https://doi.org/10.52974/jena.1206647

Cited By: 1

Abstract

Araştırmanın amacı okul öncesi öğretmen adaylarının mesleği tercih nedenlerinin gelecekten beklenti düzeyleri üzerindeki yordayıcı rolünün incelenmesidir. Çalışma grubunu bir devlet üniversitesinin Okul Öncesi Öğretmenliği Programına kayıtlı olan 215 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Katılımcıların %77’si (n=165) kadın, %23’ü (n=50) erkektir. Araştırmada, Öğretmenlik Tercih Nedenleri Derecelendirme Ölçeği [ÖTNED] ve Geleceğe Yönelik Beklentiler Ölçeği [GYÖB] kullanılmıştır. Verilerin analizleri Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, Basit Doğrusal Regresyon Analizi ve Çoklu Doğrusal Regresyon analizi teknikleriyle gerçekleştirilmiştir. Bulgular okul öncesi öğretmen adaylarının meslek tercihinde etkili olan özgeci ve içsel nedenler ile gelecekten beklenti düzeyi arasında olumlu, dışsal nedenler ile gelecekten beklenti düzeyi arasında olumsuz yönde ilişki olduğunu ortaya koymaktadır. Meslek tercihinde etkili olan özgeci, içsel ve dışsal nedenlerin ayrı ayrı ve bir arada öğretmen adaylarının gelecekten beklenti düzeylerindeki değişimi açıkladığı belirlenmiştir. Ayrıca öğretmen adaylarının mesleği isteyerek tercih etme ve bölüme isteyerek devam etme düzeylerinin gelecekten beklentiyle ilişkili olduğu, iki değişkenin ayrı ayrı ve birlikte gelecekten beklenti düzeyini anlamlı şekilde yordadığı görülmektedir. Mesleği tercih nedenleri, mesleği isteyerek tercih etme ve bölüme isteyerek devam etme değişkenlerinin bir arada gelecekten beklenti düzeyindeki değişimi açıklayabildiği belirlenmiştir. Üniversite tercihleri sırasında tüm mesleklerde olduğu gibi öğretmenliğin de bilinçli ve idealist bir bakış açısı ile tercih edilmesi, kısa vadede öğretmen adaylarının eğitim sürecindeki motivasyonunu olumlu yönde destekleyebilecek, uzun vadede çocuk-öğretmen-anne-baba iletişimini destekleyebilecek ve eğitimin kalitesini arttırabilecektir.

Keywords

öğretmen adayları, meslek tercihi, gelecekten beklentiler, okul öncesi, teacher candidates, career choice, expectations for the future, preschool

Investigation of Predictive Effects of Preschool Teacher Candidates’ Reasons for Preferring the Teaching Profession on Their Expectations for the Future

Abstract

This study aimed at investigating the predictive role of preschool teacher candidates’ reasons for preferring the teaching profession on their expectations for the future. The study group consisted of 215 teacher candidates enrolled in the Preschool Teaching Program of a state university. 77% (n=165) of the participants were female and 23% (n=50) were male. In the study, the Reasons for Preferring Teaching Rating Scale [RRTRS] and the Expectations for the Future Scale [EFS] were used. Data analyzes were performed using Pearson Product Moment Correlation Coefficient, Simple Linear Regression Analysis, and Multiple Linear Regression analysis techniques. Findings revealed that there was a positive correlation between the altruistic and internal reasons and the level of expectation for the future, which were effective in the career choice of preschool teacher candidates. There was also a negative correlation between the level of external reasons and the level of expectation for the future. It was determined that altruistic, internal, and external reasons effective in career choice, separately and together, explained the change in the expectation levels of teacher candidates from the future. It was also determined that the levels of teacher candidates’ preferring the profession willingly and attending the department voluntarily were related to the expectation for the future, and the two variables separately and together predicted the level of expectation for the future. It was determined that the variables of reasons for preferring the profession, preferring the profession voluntarily, and attending the department voluntarily could explain the change in the level of expectation for the future. Preferring teaching with a conscious and idealistic perspective, as in all professions, during the university preference process will positively support the motivation of teacher candidates in the education process in the short term, support child-teacher-parent communication in the long run and increase the quality of education.

Keywords

teacher candidates, career choice, expectations for the future, preschool

References

• Alexander, P. A. (2008). Charting the course for the teaching profession: The energizing and sustaining role of motivational forces. Learning and Instruction, 18(5), 483-491. https://doi.org/10.1016/j.learninstruc.2008.06.006
• Alkaya, A., Çoban, S., Tehci, A., & Ersoy, Y. (2016). Çevresel duyarlılığın yeşil ürün satın alma davranışına etkisi: Ordu Üniversitesi örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0(47), 121-134.
• Bastick, T. (2000). Why teacher trainees choose the teaching profession: Comparing trainees in metropolitan and developing countries. International Review of Education 46(3/4) 343- 349.
• Bedel, E. (2013). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları ve bazı kişilik özellikleri arasındaki ilişkiler. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 4(1), 31-48.
• Buldur, A., Keskin, M. E., & Börekçi, E. (2021). Okul öncesi öğretmen adaylarının meslek tercih nedenleri: İçsel ve dışsal faktörler. JRES, 8(1), 167-178. https://doi.org/10.51725/etad.906161.
• Bursal, M., & Buldur, S. (2013). Fen bilgisi öğretmen adayları için öğretmenlik tercih nedenlerini derecelendirme ve geleceğe yönelik beklentiler ölçekleri geliştirme çalışması. Turkish Journal of Teacher Education, 2(1), 47–64.
• Bursal, M., & Buldur, S. (2016). İlköğretim öğretmen adaylarının meslek tercih nedenleri ve geleceklerine yönelik beklentileri: karşılaştırmalı bir analiz. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 351-376.
• Büyükşahin, Y., & Şahin, A. E. (2017). Öğretmenlerin gözünden eğitimde kalite sorunsalı. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(3), 1134-1152.
• Carlo, A., Michel, A., Chabanne, J. C., Bucheton, D., Demougin, P., Gordon, J., ... & Valette, S. (2013). Study on policy measures to improve the attractiveness of the teaching profession in Europe [European Commission]. https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-00922139/document
• Ciuciu, J., & Robertson, N. (2019). “That’s what you want to do as a teacher, make a difference, let the child be, have high expectations”: stories of becoming, being and unbecoming an early childhood teacher. Australian Journal of Teacher Education, 44(11), 79-95. http://dx.doi.org/10.14221/ajte.2019v44.n11.5.
• Cook, R. D., & Weisberg, S. (1982). Residuals and influence in regression. Chapman and Hall.
• Çeliköz, N. (2009). Basic factors that affect general academic motivation levels of candidate preschool teachers. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 1357-1365.
• Devercelli, A. E., & Beaton-Day, F., (2020). Better jobs and brighter futures: Investing in childcare to build human capital. World Bank, Washington, DC. © World Bank. https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/35062 License: CC BY 3.0 IGO
• Doğrul, H., & Kılıç, F. (2020). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(2), 49-57.
• Ekiz, D. (2006). Sınıf öğretmenliği mesleğine yönelen adayların profilleri ve geleceğe yönelik beklentilerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 131-147.
• Gore, J., Holmes, K., Smith, M., & Fray, L. (2015). Investigating the factors that influence the choice of teaching as a first career. A Report commissioned by the Queensland College of Teachers. University of Newcastle.
• Gravetter, F.J., Wallnau, L.B., Forzano, L. B., & Witnauer, J.E. (2021). Statistics for the behavioral sciences. Cengage Learning.
• Hair, J. F., Anderson, R. E., Tatham, R. L., & Black, W. C. (1995). Multivariate data analysis. Prentice-Hall.
• Heinz, M. (2015). Why choose teaching? An international review of empirical studies exploring student teachers’ career motivations and levels of commitment to teaching. Educational Research and Evaluation, 21(3), 258–297. https://doi.org/10.1080/13803611.2015.1018278
• Ingersoll, R. M., & Smith, T. M (2003). The wrong solution to the teacher shortage. Educational Leadership, 60(8), 30–33.
• Jungert, T., Alm, F., & Thornberg, R. (2014). Motives for becoming a teacher and their relations to academic engagement and dropout among student teachers. Journal of Education for Teaching, 40(2), 173-185.
• Karadağ, R. (2012), Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları ve öğretmenlik mesleğini tercih nedenleri. e-Journal of New World Sciences Academy (NWSA), 7(2), 44-66.
• Kılınç, A., Watt, H. M. G., & Richardson, P. W. (2012). Factors influencing teaching choice Turkey. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 40(3), 199 226. https://doi.org/10.1080/1359866X.2012.700048
• Kızıltepe, Z. (2015). ''Teacher stress and misbehavior toward students a problem of work motivation'', Mindfulness for educational practice: a path to resilience for challenging work, Book Series: Research on stress and coping in education, G.S., Gates (Compiler), 25-38. Information Age Publishing.
• Kieschke, U., & Schaarschmidt, U. (2008). Professional commitment and health among teachers in Germany: A typological approach. Learning and Instruction, 18(5), 429-437. https://doi.org/10.1016/j.learninstruc.2008.06.005
• König, J. A. & Rothland, M. (2012). Motivations for choosing teaching as a career: effects on general pedagogical knowledge during initial teacher education. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 40(3), 289 - 315.
• Lin, E., Shi, Q., Wang, J., Zhang, S., & Hui, L. (2012). Initial motivations for teaching: Comparison between preservice teachers in the United States and China. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 40(3), 227–248. https://doi.org/10.1080/1359866X.2012.700047
• Lysaght, Z., O’Leary, M. & Scully, D. (2018). Pre-service teachers’ expectations for teaching as a career: A snapshot at a time of transition. The Irish Journal of Education / Iris Eireannach an Oideachais, 42, 88–107. https://www.jstor.org/stable/26607241
• Mihelič, M. Z., Nosonjin, M.S., Rajić, A.G., & Zuljan, M.V. (2022). Motivations for choosing a career and the expectations of Serbian and Slovenian preschool teachers of their own career development, International Journal of Cognitive Research in Science, Engineering and Education (IJCRSEE), 10(1), 71-91.
• Minaz, M.B. (2019) Öğretmen adaylarının karı̇yer beklentı̇lerı̇ ölçeğı̇: geçerlı̇k ve güvenı̇rlı̇k çalışması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(66), 698 – 708.
• Moody, J. (2009). Key elements in a positive practicum: insights from Australian postprimary pre-service teachers, Irish Educational Studies, 28(2), 155 - 175.
• National Education Union (NEU). (2018). NEU survey shows workload causing 80% of teachers to consider leaving the profession. National Education Union. https://neu.org.uk/pressreleases/neu-survey-shows-workload-causing-80-teachers-consider-leaving-profession
• Recchia, S. L., Beck, L., Esposito, A., & Tarrant, K. (2009). Diverse field experiences as a catalyst for preparing high quality early childhood teachers. Journal of Early Childhood Teacher Education, 30(2), 105 - 122.
• Richardson, P. W. & Watt, H. M. G. (2005). 'I've decided to become a teacher': Influences on career change. Teaching and Teacher Education, 21(5), 475- 489. https://doi.org/10.1016/j.tate.2005.03.007
• Rutten, L., & Badiali, B. (2020). Why they teach: Professional development school teacher candidates' initiating motivations to become teachers. School-University Partnerships, 13(1), 12-21. Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Pearson.
• Thomson, M. M., Turner, J. E., & Nietfeld, J. L. (2012). A typological approach to investigate the teaching career decision: Motivations and beliefs about teaching of prospective teacher candidates. Teaching and Teacher Education, 28(3), 324-335. https://doi.org/10.1016/j.tate.2011.10.007
• UNESCO Institute for Statistics. (2016). “The world needs almost 69 million new teachers to reach the 2030 education goals.” UNESCO Institute for Statistics. http://uis.unesco.org/sites/default/files/documents/fs39-the-world-needs-almost-69-millionnew-teachers-to-reach-the-2030-education-goals-2016-en.pdf.
• Varkey Foundation. (2013). Global teacher status index 2018. Global Teacher Prize. https://www.globalteacherprize.org/media/2787/2013globalteacherstatusindex.pdf.
• Varkey Foundation. (2018). Global teacher status index 2018. https://www.globaleducationseries.org/media/4867/gts-index-13-11-2018.pdf.
• Yazıcı, Z. (2013). Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk sevme eğilimlerinin incelenmesi. Mediterranean Journal of Humanities (MJH), 3(2), 279-286.
• YÖK Lisans Atlası (b.t.) Okul öncesi öğretmenliği programı bulunan tüm üniversiteler. Yüksek Öğretim Program Atlası. https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=20062
• YÖK Meslek Atlası (2020). Okul öncesi öğretmenliği - yerleşenlerin tercih eğilimleri – programlar lisans atlası. Yüksek Öğretim Program Atlası. https://yokatlas.yok.gov.tr/meslek-lisans panel.php?y=20062vep=meslek_13&pr=1
• Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi. (b.t.). Yüksek öğretim istatistikleri. Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi. https://istatistik.yok.gov.tr./