TÜRKİYE’NİN G-20 ÜLKELERİNE İHRACATININ ÇEKİM MODELİYLE İNCELENMESİ

Year 2020, Volume: 1 Issue: 1, 33 - 41, 15.09.2020

Seyhan Taş Burak Uğur , Dilek Atılgan

Abstract

Newton’un yer çekimi kanuna göre, iki cisim arasındaki çekim gücü, cisimlerin büyüklükleri ile doğru aralarındaki uzaklığın karesi ile ters orantılıdır. Model dış ticarete uyarlandığında iki ülke arasındaki ticaret hacmi, ülkelerin milli gelirleriyle doğru orantılı, aralarındaki mesafeyle ters orantılı olarak değişir. Bu çalışmada, çekim modeli, Türkiye’nin G-20 ülkelerine ihracatı üzerine uygulanmıştır. Modelde 19 ülke ve 2010–2009 dönemini kapsayan 10 yıllık panel veri yer almıştır. Modelde, bağımlı değişken olarak Türkiye’nin ihracatı yer almaktadır. Kullanılan bağımsız değişkenler ise Türkiye’nin ve partner ülkelerin gayri safi yurt içi hâsılaları, nüfuslarına ve partner ülkelerin başkentlerinin Türkiye’nin başkentine olan mesafeleri ve Gümrük Birliği kukla değişkenidir. Analizde, Türkiye ve diğer ülkelerin gayri safi yurt içi hâsılaları pozitif işaretli ve anlamlı olduğu sonucu elde edilmiştir. Türkiye’nin ve diğer ülkelerin nüfus değişkenlerinin katsayılarının anlamsız olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Mesafe değişkeninin katsayısının da anlamsız olduğu bulunmuştur. Gümrük Birliği’nin Türkiye’nin ihracatı üzerinde etkisi ise pozitif ve anlamlı olduğu sonucu elde edilmiştir.

Keywords

Türkiye, Çekim modeli, İhracat

EXAMINATION OF TURKEY'S EXPORTS TO G-20 COUNTRIES VIA THE GRAVITY MODEL

Abstract

According to Newton's law of gravity, the force of gravity between two bodies is inversely proportional to the square of the distance between them and the size of the bodies. When the Model is adapted to foreign trade, the volume of trade between the two countries varies in direct proportion to the national income of the countries and in inverse proportion to the distance between them. In this study, the shooting model was applied on Turkey's exports to the G-20 countries. The model included 10 years of panel data covering 19 countries and 2010-2009. In the model, Turkey's exports are the dependent variable. The independent variables used are the gross domestic product of Turkey and the partner countries, the distance to their populations and the capitals of the partner countries to the capital of Turkey, and the puppet variable of the customs union. In the analysis, the gross domestic product of Turkey and other countries was positive and significant. The coefficients of the population variables of Turkey and other countries were found to be meaningless. The coefficient of the distance variable was also found to be meaningless. The effect of the customs union on Turkey's exports was found to be positive and meaningful.

Keywords

Turkey, Gravity model, Export

References

• Akça, E. E. & Bal, H. (2002). An Empirical Investigation On Validity Of Linder Hypothesis In Turkey’s Export: The Findings From Gravity Model, Eurasian Academy of Sciences, 22, 28-42.
• Akçay, F.& Saygılı, R. (2019). Türkiye’nin Bölgesel Ekonomik Örgütlerle İhracatı Üzerine Çekim Modeli Uygulaması: AB Dışında Alternatifler Mümkün Mü?, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37 (2) , 193-214.
• Alper, A. E., & Alper, F. Ö. (2015). Çekim Modeli: Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne Sanayi Malı İhracat Potansiyelinin İncelenmesi. In IV. Anadolu International Conference in Economics, June 10-12, Eskişehir.
• Anderson, J. (1979). A Theoretical Foundation for the Gravity Equation, American Economic Review, 69(1), 106-116.
• Appleyard, D. R., Field, A. J. ve Cobb, S. L. (2010). International Economics, 7. Baskı, Mac Graw Hill, Singapore.
• Ata, S. (2012). “Türkiye’nin İhracat Potansiyeli: Çekim Modeli Çerçevesinde Bir İnceleme”, International Conference on Eurasian Economies, 11-13.
• Atılgan, D. (2019). “Bireysel Emeklilik Sisteminin Ulusal Tasarruf Üzerine Etkisi: Ampirik Bir Analiz”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(39), 480-490.
• Bergstrand J. H. (1985). The Gravity Equation in International Trade: Some Microeconomic Foundations and Empirical Evidence, The Review of Economics and Statistics, 67 (3), 474-481.
• Çakır, Ö. (2018). Türkiye’nin Avrupa Birliği Ülkelerine İhracatı’nın Çekim Modeli Bağlamında Analizi: 1996-2016 Dönemi, Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Erlat, H. (2018). “Panel Data: A Selective Survey”, Department of Economics Middle East Technical University, Ankara, 1-117. Golovko, A. (2009). Çekim Modeli: Avrasya Ülkelerinin Dış Ticareti, EconAnadolu 2009: Anadolu Uluslararası İktisat Kongresi, 17-19 Haziran 2009, Eskişehir. INDO, http://www.indo.com/distance/ (Erişim Tarihi: 12.07.2020)
• Karluk, R. (2013). Uluslar arası Ekonomi Teori Politika, 10. Baskı, Beta Basım, İstanbul. Konak, A. & Demı̇r, M. (2019). Türkiye'nin BRICS Ülkeleri İle Ticaretinin Analizi: Çekim Modeli Uygulaması, Uluslararası Bankacılık Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2 (2), 43-70.
• Kotil, E. (2019). Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne İhracatı: Çekim Modeli Analizi. International Journal Of Economic & Social Research, 15(2), 167-175.
• Lendle, A., Olarreaga, M., Schropp, S., ve Vézina, P. (2013). “There goes gravity: How Ebay reduces trade costs?. CEPR Discussion Papers, No. 9094, 1-38.
• Linnemann, H. (1966). An Econometric Study of International Trade Flows, North Holland, Amsterdam. Özkaya, H. (2011). İkili ve Çok Taraflı Anlaşmaların Türkiye’nin İhracatı Üzerindeki Etkisi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(2), 279-288.
• Özkaya, H. (2011). İkili ve Çok Taraflı Anlaşmaların Türkiye’nin İhracatı Üzerindeki Etkisi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(2), 279-288.
• Pöyhönen, P. (1963). A Tentative Model for the Volume of Trade Between Countries, Weltwirtschaftliches Archiv, 90 (1), 93–100.
• Şeker, A. (2019). Türkiye’nin D-8 Ülkelerine İhracat Potansiyelinin Analizi: Panel Çekim Modeli Yaklaşımı, ARHUSS, 2(3), 236-255.
• Tatlıcı, Ö. & Kızıltan, A. (2011). Çekim Modeli: Türkiye’nin İhracati Üzerine Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25, 287-299.
• Tinbergen, J. (1962). Shaping the World Economy; Suggestions for an International Economic Policy, Twentieth Century Fund, New York.
• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu), Online Veri Tabanı, http://tuikapp.tuik.gov.tr/Bolgesel/menuAction.do (Erişim Tarihi:12.07. 2020).
• World Bank (Dünya Bankası), “World Development Indicators”,http://databank.worldbank.org/data/reports.aspx?source=world-development-indicators (Erişim Tarihi:12.07.2020).