Ferulago blancheana post, F. pachyloba (fenzl) boiss., F. trachycarpa boiss. ve F. bracteata boiss. & haussk. (Apiaceae) bitkilerinin anatomisi -. & haussk. (Apiaceae) plants

Year 2016, Volume: 40 Issue: 3, 2 - 25, 01.12.2016

Songül Karakaya Sibel Kılıç Ceyda

https://doi.org/10.1501/Eczfak_0000000585

Abstract

Apiaceae familyasına ait Ferulago W. Koch cinsinin ülkemizde 34 tür yetişmekte olup bunların 18'i
endemiktir. Ferulago türleri Türkiye’nin çeşitli yörelerinde “asaotu, çakşırotu, çağşır, geyikotu, kılkuyruk,
kişniş vb.” isimleriyle bilinirler ve eski çağlardan beri bağırsak solucanları ve hemoroit tedavisinde
kullanımının yanısıra, yatıştırıcı, tonik, uyarıcı ve hazmı kolaylaştırıcı, afrodizyak, gaz söktürücü ve gıda
(baharat veya salata) olarak da kullanılmaktadır. Bu çalışmada, bu türlerin gövde, pedunkul, ışın, pedisel,
yaprak ve meyve (F. bracteata Boiss. & Haussk. hariç) kısımlarının anatomik yapıları incelenmiştir. Türlerin
bu kısımlardan alınan kesitlerle karekteristik elemanları tespit edilmiş ve fotoğraflarla yapıları
görüntülenmiştir. F. blancheana Post ve F. pachyloba (Fenzl) Boiss. gövde enine kesitinde iletim doku
demetleri dağınık olarak dizilirken F. trachycarpa ve F. bracteata’da gövde boyunca halka şeklinde
sıralanmıştır. Türlerin pedunkul, ışın ve pedisel anatomisi genel olarak gövdenin anatomisine benzemektedir.
Ancak pedunkul, ışın ve pedisellerde iletim doku demetleri düzenli sıralanmış olup, ışın ve pediseldeki salgı
kanallarının sayısı azalmıştır. F. blancheana ve F. bracteata yaprak enine kesitlerinde örtü tüyleri
gözlenmiştir. F. trachycarpa Boiss.’nın meyvelerinde örtü tüyleri görülürken 3 türün meyvelerinde salgı
kanalları belirgindir ve sayıları 22-80 arasında değişmektedir.

Keywords

anatomi, Apiaceae, Ferulago

ANATOMY OF FERULAGO BLANCHEANA POST, F. PACHYLOBA (FENZL) BOISS., F. TRACHYCARPA BOISS., AND F. BRACTEATA BOISS. & HAUSSK. (APIACEAE) PLANTS

Abstract

Ferulago W. Koch belongs to Apiaceae family which of 34 species grows in our country and 18 of them
are endemic. Ferulago species are known as“asaotu, çakşırotu, çağşır, geyikotu, kılkuyruk, kişniş etc.” in
various regions of Turkey and since ancient times besides being used in the treatment of intestinal worms and
haemorrhoid, they are also being used as sedative, tonic, stimulant, digestive, aphrodisiac, carminative and
food (as spice or salad). In this study, anatomical structures of the stems, peduncles, rays, pedicels, leaves
and fruits (except for F. bracteata Boiss. & Haussk.) of these species were investigated. Characteristic
elements were identified with preparing cross-sections of the aforementioned parts of these species and their
structures were illustrated with photographs. In the transverse section of the stem of F. blancheana Post and
F. pachyloba (Fenzl) Boiss., the bundles of conductive tissues are arranged in a distributed manner, while the
F. trachycarpa and the F. bracteata are ring-shaped along the stem. The peduncle, ray and pedicel anatomy
of the species are generally similar to the anatomy of the stem. However, the bundles of conductive tissue in
the peduncles, rays and pedicels are arranged in order, and the number of secretory channels in ray and
pedicels are reduced. In the cross sections of the leaf of F. blancheana and F. bracteata, trichomes were
observed. Fruits of F. trachycarpa Boiss.are also covered with trichome, while fruits of three species are
characterized by secretory channels and their numbers range between 22 to 80.

Keywords

anatomy, Apiaceae, Ferulago