1911-1913 (1329-1331) Tarihli Osmanlı Hilâl-i Ahmer Sâlnâmesine Göre Balkan Savaşları Sırasında Hint Müslüman Halkının Osmanlı'ya Yardımları

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 1, 99 - 171, 30.12.2015

Ahmet İzgöer

Öz

Türkler ve Hint Müslümanlarının (bugünkü Pakistan halkı) tarihte birbirleriyle sıcak ve ortak bağları bulunmaktadır. Balkan Savaşlarının zor şartlarında da Hint halkının kardeş ve dost bildiği Osmanlı'ya yardım elini uzatması milletimiz fertlerince unutulmaması, hatırlanması, gelecek kuşaklara aktarılıp anlatılması gereken önemli hadiselerdendir. Hint Müslüman halkının yardımları devasa boyutlara ulaşmasa da, moral bakımından büyük değerler taşımıştır. Osmanlı hilâfetine manevî olarak bağlı olan Hint Müslümanları, Osmanlıların yanında olduklarını bu savaşta da büyük bir cesaret, gayret ve fedakârlık göstererek bütün dünyada ispat etmişlerdir.

Bu bildiride Hint Müslümanlarının Balkan Savaşları sırasında Osmanlı Devleti'ne gerek Kızılay (Hilâl-i Ahmer) heyetleri gerekse sivil olarak gönderdikleri yardımlar üzerinde durulacaktır. Bu yardımların ana gövdesini para, sağlık malzemesi ve ekipmanları meydana getirmektedir.

Bildirinin en önemli referansını 1329-1331 Tarihli Osmanlı Hilâl-i Ahmer Sâlnâmesi teşkil edecektir. Konuyla ilgili olarak ayrıca Başbakanlık Osmanlı Arşivi belgelerine ve diğer inceleme ve araştırmalara da yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Hindistan Müslümanları, Kızılay, Hilâl-i Ahmer

Kaynakça

• I- Arşiv Belgeleri
• A. MTZ. TG. HR, nr. 12-42
• A. MTZ. TG. ML, nr. 17-17
• HH, 3375
• HR-SYS, 2077/12
• HR-SYS, 2171/17
• HR-TO, 542/148
• HR-TO, 543/41
• HR-TO, 543/42
• HR-TO, 543/52
• HR-TO, 543/66
• HR-TO, 543/87
• HR-TO, 545/1
• HR-TO, 545/7
• İ. DH, 63170
• MV, 171/50
• MV, 234/170
• Y. A. HUS, 325/35
• Y. A. HUS, 376/121
• Y. PRK. HR, 1/16 ve 1/23
• II- İnceleme ve Araştırmalar
• AHMED Aziz, Hindistan ve Pakistan'da Modernizm ve İslâm (Çev: Ahmet Küskün), İstanbul 1990.
• AHMET Feroz, “Kemalist Hareket ve Hindistan”, Kemalizm ve İslâm Dünyası (Haz: İskender Gökalp-François Georgeon / Çev: Cüneyt Akalın), Arba Yayınları, İstanbul 1990.
• AKGÜN Seçil-ULUĞTEKİN Murat, "Trablusgarp ve Hilâl-i Ahmer", OTAM, sayı 3, Ankara Ocak 1992.
• Dr. Besim Ömer Paşa'nın Hatıra Albümü, Yayına Haz: Adnan Ataç, İstanbul 2011.
• İZGÖER Ahmet Zeki, "Osmanlı'nın Yıkılışı Öncesinde Hind Hilâl-i Ahmer Yardımları ve Dr. Ensarî'nin Faaliyetleriyle İlgili Bazı Notlar", Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları, c. VIII, İstanbul 2002.
• __________, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Arnavutköy (Osmanlı Arşiv Belgelerinde Arnavutköy), Arnavutköy Belediyesi Yayını, İstanbul 2014.
• KIDWAI Müşir Hüseyin, Osmanlı'nın Son Dostları (Haz: Ahmet Zeki İzgöer), Nehir Yayınları, İstanbul 2004.
• ÖZCAN Azmi, Pan-İslamizm Osmanlı Devleti, Hindistan Müslümanları ve İngiltere (1877-1914), İSAM Yayınları, İstanbul 1992.
• ÖZÇELİK Selahattin, Donanma-yı Osmanî Muavenet-i Milliye Cemiyeti, TTK, Ankara 2000.
• Padişah'ın Himayesinde Osmanlı Kızılay Cemiyeti 1911-1913 Yıllığı, Hazırlayanlar: Ahmet Zeki İzgöer, Ramazan Tuğ, Türk Kızılayı Yayınları, Ankara 2013.
• S. M. Tevfik, “Mekâtib: Hind Yolunda 26, Hindistan'da Hissiyât”, Sebilürreşad, c. X, adet 239, Dersaâdet 1328.
• __________, “Mekâtîb: Hindistan Muhâbir-i Mahsusumuzdan, Hind Müslümanları-İngilizler”, Sebilürreşad, c. X, adet 245, Dersaâdet 1329.
• __________, “Mekâtîb: Hindistan Muhâbir-i Mahsusumuzdan, Hind Yolunda 19, Hindistan'da Hissiyât-ı İslâmiyye”, Sebilürreşad, c. II-IX, adet 44-226, Dersaâdet 1328.
• Sebilürreşad, “Hindistan: Hilâl-i Ahmer İânâtında İhtilâs”, c. XII, adet 297, Dersaâdet 1330.
• Sırât-ı Müstakim, "Matbuat: Hicaz Hattı ve Hindistan Müslümanları", c. V, adet 107, Dersaadet 1326.
• ULUĞTEKİN Murat-AKGÜN Seçil, "Trablusgarp ve Hilâl-i Ahmer", OTAM, sayı 3, Ankara Ocak 1992.