THE IMPACT OF HEALTH COMMUNICATION PROBLEMS ON DISTRUST IN HEALTH CARE SYSTEMS: THE CASE OF KONYA

Year 2025, Volume: 11 Issue: 22, 129 - 143, 31.10.2025

Ayşe Arı , Hilal Akman Dömbekci

https://doi.org/10.48121/jihsam.1698003

Abstract

This study aimed to examine the impact of health communication problems experienced by individuals receiving health care services on their levels of distrust in health care systems. A descriptive research design employing a quantitative methodology was used. Data were collected using an electronically administered survey. The study sample consisted of individuals aged 18 and over residing in Konya who had accessed health care services. A total of 384 participants with diverse demographic characteristics voluntarily participated in the research. Data collection instruments included the ‘Health Care Systems Distrust Scale’ and the ‘Health Communication Problems Scale.’ The data were analyzed using IBM SPSS Statistics version 25. To assess group differences and compare mean scores, the Independent Samples t-test was applied for variables with two categories, while One-Way Analysis of Variance (ANOVA) was used for variables with three or more categories. Post-hoc analyses were conducted using the post-hoc (LSD) test to determine specific group-level differences. The findings indicated that individuals who receive the health care services and experience health communication problems exhibit moderate to high levels of distrust in health care systems. In addition, both health communication problems and levels of distrust significantly differed across various demographic groups. Statistically significant positive correlations of varying strength were also observed between health communication problems and distrust in health care systems.

Keywords

Distrust , Communication , Communication Problems , Health , Health Communication , Health Distrust

Ethical Statement

Ethical approval for this study was granted by the Non-Interventional Research Ethics Committee of the Faculty of Health Sciences at Selçuk University (Approval No: 2022/394).

References

• Başol E, 2018. Hasta ile sağlık çalışanları (doktor ve hemşire) arasındaki iletişim sorunları ve çözüm önerileri. International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal, 4 (1), 76-93.
• Büyüköztürk Ş., Akgün Ö.E., Demirel F., Karadeniz Ş. ve Çakmak E.K., 2015. Eğitimde Bilimsel araştırma yöntemleri. 32. Baskı, PEGEM Akademi
• Çınarlı İ, 2004. Sağlığın geliştirilmesine sağlık iletişimi yöntemleri olarak sosyal pazarlama, medyada savunuculuk ve halkla ilişkilerin etkisi, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Diğer, H. ve Ardıç, M, 2023. Sağlık Sistemine Güvensizlik Düzeyini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Tokat İlinde Bir Uygulama. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(4), 1518-1530.
• Gezergün, A., Şahin, B., Tengilimoğlu, D., Bayer, E. ve Demir, C, 2006. İletişim ve Hekimlerin Bakış Açısıyla Hekim-Hasta İlişkisi ve İletişimi; Bir Eğitim Hastanesi Örneği. Süleymen Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 25-30.
• Göde A, Kuşcu FN, 2022. E-Nabız sistemi kullanımının sağlık sistemlerine güvensizlik üzerine etkisinin incelenmesi: Üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Journal of Academic Value Studies, 8(1), 37-46.
• Hallowell N, 2008. Encounters with medical professionals: A crisis of trust or matter of respect?. Medicine, Healthcare and Philosophy, 4, 427-437.
• Karaboğa F, Kardeş İ, (2022). Sağlık iletişimi ve hastanelerde iletişim sorunları. Journal of Social Research and Behavioral Sciences, 8 (16), 20-33.
• Kıratlı SY, Özmen SÖ, Emeç ZA, Tonka Z, 2020. Sağlık İletişimi ve Etik. Ankara, MEB Yayınları. Kızılkaya, S. (2023). Sağlık İletişimi Sorunları İle Sağlık Sistemlerine Güvensizlik İlişkisinde Hekime Bağlılığın Aracı Rolü. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (26), 293-302.
• Koçak A, Bulduklu Y, 2010. Sağlık iletişimi: yaşlıların televizyonda yayınlanan sağlık programlarını izleme motivasyonları. Selçuk İletişim,6 (3), 5-17.
• Schenker Y, White D B, Asch DA, Kahn JM, 2012. Health-care system distrust in the intensive care unit. Journal of Critical Care, 27(1), 3–10.
• Sezgin D, 2010. Sağlık iletişimi paradigmaları ve Türkiye: Medyada sağlık haberlerinin analizi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Shooter E, 2007. Hasta - hekim ilişkisi kavramı. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 33 (1), 45-50.
• Shooter E, 2007. Hasta-hekim ilişkisini etkileyen unsurlar. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 33 (2), 91-96.
• Tabachnick B.G.,& Fidel L.S., 2014. Using Multivariate Statistics. (Sixth Edition). Pearson Education Limited, USA.
• TÜIK (2021) Address Based Population Registration System 2021 https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=The-Results-of-Address-Based-Population-Registration-System-2021-45500&dil=2.
• Uludağ A, 2011. Doktor-hasta iletişimi açısından hastanelerde hekim seçme uygulaması: karşılaştırmalı bir çalışma, yüksek lisans tezi. Selçuk üniversitesi, sosyal bilimler enstitüsü, Konya.
• Usta, D., 2016. Hastaların sağlık bakım sistemine duydukları güven, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yağbasan, M., Çakar, F, 2006. Doktor-hasta İletişiminde Dile ve Davranışa Dayalı İletişimsel Sorunları Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 609-629.
• Yang TC, Matthews SA, Hillemeier MM, 2011. Effect of health care system distrust on breast and cervical cancer screening in Philadelphia, Pennsylvania. American Journal of Public Health, 101(7), 1297–1305.
• Yazıcıoğlu, Y., & Erdoğan, S. (2004). SPSS applied scientific research methods. Ankara: Detay Publishing.
• Yeşildal M, Akman Dömbekci H, Öztürk YE, 2021. Sağlık İletişimi Sorunları: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi 5(2), 108-119.
• Yeşildal M, Erişen MA, Kıraç R, 2020. Sağlık sistemlerine güvensizlik: Bir geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Usaysad Derg, 6(2), 251-25.