Sürdürülebilirlik Kütüphane Yakınsamasına Bilgi Üzerinden Farklı Bir Bakış: Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) ve Kütüphaneler

Yıl 2023, , 113 - 141, 24.04.2023

Mehmet Ali Akkaya

https://doi.org/10.54558/jiss.1223912

Öz

Amaç: Bu çalışmada, Birleşmiş Milletler tarafından 2000 yılında ilan edilen ve 17 ana başlık altında gruplandırılan Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) bağlamında, Avrupa Birliği’nin 2022 Sürdürülebilir Kalkınma İzleme Raporu ile bu raporda sürdürülebilirlik adına elde edilmek istenen evrensel kazanımların sağlanmasında bilgi kullanımının önemi ve doğru bilgiyi, doğru zamanda, doğru gereksinim sahibi ile birleştirme misyonu ile hizmet veren kütüphanelerin süreç içindeki yeri hakkında genel bir ilişkilendirme yapılarak, konu hakkında bilgibilim paydaşlarının dikkatinin çekilmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Çalışmanın amacı doğrultusunda, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinde işaret edilen küresel kalkınma amaçları ile alt amaçlarda önceliklendirilen unsurlar, bilgi ile olan yakınsamaları bağlamında ele alınmıştır. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ile ilintili amaç ve unsurların, bilgi merkezi kimliğiyle, bilgi üzerinden kütüphaneyle ilişkilendirmelerinin yapıldığı çalışmada içerik analizi yapılmış ve betimle yönteminden yararlanılmıştır.

Bulgular: Yapılan içerik analizi sonucunda, sürdürülebilirlik açısından dünyadaki en önemli rehber kaynak olarak kabul edilen Avrupa Birliği Sürdürülebilir Kalkınma 2022 İzleme Raporu’nda verilen Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri alt amaç ve öncelikli alanlarının tamamının doğrudan ya da dolaylı biçimde bilgi ile ilişkili olduğu, bu ilişkiye bağlı olarak kütüphanelerin de hedeflerin gerçekleştirilmesinden aktif rol alabileceği gerçekliği saptanmıştır.

Sonuç: Yalın bir ilişkilendirme üzerinden, genel bir değerlendirmenin ortaya konduğu çalışmada, hizmet felsefesini günümüzün değişen bilgi ve bilgi kaynağı algısı odağında dönüştürme sürecinde olan kütüphaneler için sürdürülebilirliğin ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin toplumsal kabul açısından son derece önemli bir fırsat olabileceği sonucu ortaya konulmuştur.

Özgünlük: Çalışma, ulusal literatürde henüz yeteri kadar ele alınmayan ve günümüzün en önemli kavramlarından biri olan sürdürülebilirlik ile bilgi merkezleri ilişkisine ilk olma özelliği taşıyan bir bakış açısı getirmenin yanı sıra, sürdürülebilirliğin bilgi ve etkin bilgi kullanımı üzerinden kütüphaneler için bir fırsat olabileceğine dikkat çekmesi bakımından da özgün değere sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, bilgi, kütüphane, sürdürülebilirlik ve bilgi, sürdürülebilirlik ve kütüphane.

A Different View on Sustainability and Library Convergence Through Knowledge: Sustainable Development Goals (SDGs) and Libraries

Öz

Purpose: In this study, in the context of the Sustainable Development Goals (SDGs) declared
by the United Nations in 2000 and grouped under 17 main headings today, the 2022
Sustainable Development Monitoring Report of the European Union and the importance of
using information in achieving the universal gains desired to be achieved in the name of
sustainability in this report are discussed. It is aimed to draw the attention of information
science stakeholders on the subject by making a general association about the place of
libraries serving with the mission of combining information with the needy at the right time.
Method: In line with the purpose of the study, the global development goals pointed out in the
Sustainable Development Goals and the elements prioritized in the sub-goals are discussed in
the context of their convergence with knowledge. In the study, in which the aims and elements
related to the Sustainable Development Goals were associated with the identity of the
information center and the library through information, content analysis was made and the
description method was used.
Findings: As a result of the content analysis, all of the sub-objectives and priority areas of
the Sustainable Development Goals given in the European Union Sustainable Development
2022 Monitoring Report, which is accepted as the most important guiding resource in the
world in terms of sustainability, are directly or indirectly related to information, and
depending on this relationship, libraries also It has been determined that it can take an active
role in the realization of the goals.
Implications: In the study, in which a general evaluation is presented through a simple
association, it has been revealed that sustainability and Sustainable Development Goals can
be an extremely important opportunity in terms of social acceptance for libraries that are in
the process of transforming their service philosophy with the focus of today's changing
information and information source perception.
Originality: The study has a unique value in that it draws attention to the fact that
sustainability can be an opportunity for libraries through knowledge and effective use of
information, as well as bringing a first perspective to the relationship between sustainability,
which is one of the most important concepts of today, and information centers, which has not
yet been adequately addressed in the national literature.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, bilgi, kütüphane, sürdürülebilirlik ve bilgi, sürdürülebilirlik ve kütüphane.

Kaynakça

• Adventure Cycling Association, (2022a). About/ Our Mission. https://www.adventurecycling.org adresinden 22.06.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Adventure Cycling Association, (2022b). Europe/ $48 Billion Per Year from Cycle Tourism in Europe. https://www.adventurecycling.org/advocacy/building-bike-tourism/economic-impact/ adresinden 22.06.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Akman, O. (2018) “Sultanlar Yolu”Nun Sürdürülebilir Bisiklet Turizmine Katkısı. E. Gönenç Güler (Ed.), Uluslararası Sürdürülebilir Turizm Ve Çevre Koruma Konferansı Kitabı İçinde (s. 149- 153). Edirne: Trakya Üniversitesi Yayınları.
• Ardahan, F., ve Lapa, T. Y. (2011). Açık Alan Rekreasyonu: Bisiklet Kullanıcıları Ve Yürüyüşçülerin Doğa Sporu Yapma Nedenleri Ve Elde Ettikleri Faydalar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1327-1341.
• Ardahan, F. ve Mert, M. (2014). “Bireyleri Bisiklet Kullanmaya Motive Eden Faktörler Ölçeğinin Geliştirilmesi Ve Türk Popülasyonu İçin Güvenirlilik Geçerlilik Çalışması”. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1): 409-427.
• Aşan, K. (2022). Bağımsız Bisiklet Turistleri. GSI Journals Serie A: Advancements İn Tourism Recreation And Sports Sciences, 5(1), 44-57. Ay, E., ve Güzel, M. O. (2021). Rekreasyonel Bir Faaliyet Olarak Bisiklet Turizmi: Hatay Bisiklet Yolu Ve Çevresi Üzerine Bir Değerlendirme. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 4(10), 972-988.