Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öğretmenlik Tutumları İle Yaşam Doyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Year 2015, Volume: 6 Issue: 2, 31 - 48, 01.12.2015

Arzu Özyürek Filiz Erbay

Abstract

Bu çalışmada, okul öncesi öğretmenlerinin yaşam doyumları ile öğretmenlik tutumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Türkiye genelinde farklı illerde görev yapan 200 okul öncesi öğretmeni çalışma grubunu oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında “Yaşam Doyumu Ölçeği/The Satisfaction with Life Scale-(SWLS)” ve “Okul Öncesi Öğretmenleri İçin Öğretmenlik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 16 programından yararlanılmış, veriler t-Testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson Korelasyon katsayısına sonuçlarına bakılarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak; okul öncesi öğretmenlerinin yaşam doyumları ile demokratik ve boşvermiş öğretmenlik tutumları arasında anlamlı bir ilişki olduğu, yaşam doyumları arttıkça demokratik tutumlarının arttığı ve boşvermiş tutumlarının azaldığı belirlenmiştir. Öğretmenlerinin yaşı ve mezun olduğu okul ile öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları arasında anlamlı farklılık saptanmıştır.

Keywords

Okul Öncesi Öğretmenliği, Yaşam Doyumu, Öğretmenlik Tutumu

The Investigation of Relationship between Teaching Attitudes and Life Satisfaction of Preschool Teachers

Abstract

In this study is aimed to define the relationship between preschool teachers’ attitudes towards their profession and life satisfaction. Target population of the study has been composed of 200 preschool teachers working in different cities all over Turkey. In the process of collecting data “The Satisfaction with Life Scale (SWLS)”, and “Professional Attitude Scale for Teachers” have been used. SPSS 16 program has been used to analyse the data, and the data has evaluated as results of t-Test, one-way analysis of variance (ANOVA) and Pearson Coefficient Correlation. Following the searches it has been concluded that there is a meaningful relationship between preschool teachers’ life satisfaction and democratic/disregarding professional attitudes; and that the more life satisfaction level of preschool teachers increases, the more their democratic attitudes improve and their disregarding attitudes decrease. It has been determinedd that there is a significant difference between teachers’ age/alma mater and their professional attitudes.

Keywords

Prescchool Teaching Profession, Life Satisfaction, Teaching Profesional Attitudes

References

• Arslan Eren, T. (2008). Onkoloji Hemşirelerinin İş Doyumu ve Yaşam Doyumunun İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aydın, O. (1993). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Psikolojik İhtiyaçları İle Öğretmenlik Tutumları Arasındaki İlişki, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bilgin, H. (1996). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerin Öğretmenlik Tutumlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Bodur, M. (2006). Eğitim Fakültesi Programlarının Farklı Lise Çıkıslı Ögrencilerin Ögretmenlik Tutumlarına Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum (Geliştirilmiş 3.baskı), Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Çelik, M. (2008). Anadolu Liselerinde Görev Yapan Öğretmenlerin Öğretmenlik Tutumları İle Örgüt Kültürü Arasındaki İlişki, Fatih İlçesi Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Erbay, F., Ömeroğlu, E. (2013). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Demokratik Tutumlarının Drama Uygulama Yeterlilikleri Açısından İncelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 17(1): 171-188.
• Ergin, B., Kaynak, K.B., Pınarcık, Ö., Arslan, E. (2013). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Duygusal Zekâları ve Yaşam Doyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2): 35-42.
• Freedman, J.L., Sears, D.O., Carlsmith, J.M. (2003). Sosyal Psikoloji (Çev.: Ali Dönmez) İmge Yayıncılık, Ankara.
• Gömleksiz, M.N., Çetintaş, S. (2011). Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları (Fırat, Dicle,7 Aralık, Cumhuriyet ve Erzincan Üniversiteleri Örneği, D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17: 11-14.
• Gündoğar, D., Gül, S.S., Uskun, E., Demirci, S., Keçeci, D. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumunu Yordayan Etkenlerin İncelenmesi, Klinik Psikiyatri, 10: 14-27.
• Gürbüz, A.G. (2008). Öfke Denetimi Eğitiminin Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Öfkeyle Başa Çıkmaları, Yaşam Doyumları ve Depresyon Düzeylerine Etkisinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Gürsoy, R.C. (2009). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Benlik Saygılarının Öğretmenlik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kale, N. (1998). Demokratik Yaşama Ustalığını Kazandırmanın Yolu Demokratik Bir Eğitimden Geçer. VII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Kitabı, Cilt II, S.Ü. Eğitim Bilimleri Yayınları, Konya.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri (Geliştirilmiş 11. Baskı), Ankara: Tekışık Web Ofset.
• Karahan, T.F., Sardoğan, M.E., Özkamalı, E., Dicle, A.N. (2006). Öğretmen Adaylarında Demokratik Tutum, Nevrotik Eğilimler ve Kendini Gerçekleştirme. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 30: 149-158.
• Kumar, M. (2014). Study of Life Satisfaction among Primary, Middle and Secondary Schools Teachers of Dirstrict Kathua, International Journal of Research (IJR), 1(5): 492-498.
• Kurnaz, A. (2011). İlköğretim Öğretmenlerinin Yaratıcılık Düzeyleri ve Demokratik Tutumları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Myers, D.G., Diener, E. (1997). Who is Happy?, Psychological Science, 6 (1): 10-17, Erişim Tarihi: 08.11.2014. http://www.echocredits.org/downloads/2794689/Who.is.Happy.pdf.
• Oksal, H. (2009). Psikiatri Hastalarının Yakınlarının Duygu Kontrol Durumları ve Yaşam Doyumları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Özğül, E. (2009). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Problem Çözme Becerileri İle Öğretmenlik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Uşak İli Örneği), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyala Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Özyürek, A., Çavuş, Z.S. (2014). Okul Öncesi Öğretmenlerinin İş Doyumu ve Öğretmenlik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Uluslararası Hakemli Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 2(3): 1-14.
• Özyürek, A., Gümüş, H., Doğan, S. (2012). Öğretmen ve Okul Yöneticilerinin Tükenmişlik ve Yaşam Doyumunun İncelenmesi, International Journal of Human Sciences, 9(2): 892-904.
• Popelkova, M. (2011). Teacher’s Satisfaction with Health, School and Health 21, Health Education: Initiatives for Educational Areas. 97-108.
• Recepoğlu, E. (2013). Öğretmen Adaylarının Yaşam Doyumları ile Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı (1): 311-326.
• Sakin, A. (2007). Okul Öncesi Öğretmenlerin Mesleki Etik Davranışlar Hakkındaki Görüşleri ile Ahlaki Yargı Düzeyleri ve Öğretmenlik Tutumlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sarı, A. H., Işıklar, A., Aydoğan, İ. (2012). Atama Bekleyen Öğretmen Adaylarının İncelenmesi, MAKÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23): 257 – 271.
• Sülen Şahin, F. (2010). Teacher Candidates' Attitudes towards Teaching Profession and Life Satisfaction Levels. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2: 5196–5201.
• Şahin, Ş. (2008). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Tükenmişlik ve Yaşam Doyumu Düzeyleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Şahin, H., Dursun, A. (2009).Okul Öncesi Öğretmenlerinin İş Doyumları: Burdur Örneği. MAKÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(18): 160-174
• Şahin, İ. (2013). Öğretmenlerin İş Doyumu Düzeyleri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, X (1): 142-167.
• Şar, A.H., Işıklar, A., Aydoğan, İ. (2012). Atama Bekleyen Öğretmen Adaylarının Yaşam Doyumunu Yordayıcı Değişkenlerin İncelenmesi. MAKÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 23: 257 - 271
• Şen, B. (2006). Sınıf Öğretmenliği Adaylarının Öğretmenlik Tutumları ile Öğrenme ve Ders Çalışma Stratejileri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Şen, B. (2011). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Mesleki Doyumları ve Hizmet İçi Eğitim İhtiyaçları Üzerine Bir Araştırma (Uşak İli Örneği), Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Şimşek, E. (2011). Örgütsel İletişim ve Kişilik Özelliklerinin Yaşam Doyumuna Etkileri, Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Şimşek, A. (2012). Evren ve Örneklem, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (Ed.: A. Şimşek). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını No:1619.
• Taçman, M. (2006). İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Demokratik Tutumları Erişim: 13.11.2014. file:///C:/Users/pc/Downloads/6-30-1-PB.pdf,
• Telef, B.B. (2011). Öğretmenlerin Öz-yeterlikleri, İş Doyumları, Yaşam Doyumları ve Tükenmişliklerinin İncelenmesi, İlköğretim Online, 10 (1): Erişim: 13.11.2014.
• http://ilkogretim-online.org.tr/vol10say1/v10s1m8.pdf,
• Teltik, H. (2009). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Mesleki Yeterlik Algılarının İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeyleriyle İlişkisinin Belirlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tekerci, H. (2008). Farklı Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerin Mesleki Doyumlarının ve Tutumlarının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tezcan, T. (2011). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Yaşam Kalitesi ve İş Doyumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Bolu İli Örneği), Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Uyguç, N., Arbak, Y., Duygulu, E., Çıraklar, N. H. (2013). İş ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkinin Üç Temel Varsayım Altında İncelenmesi, D.E.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2): 193-204.
• Yara, P.O. (2009). Relationship between Teachers’ Attitude and Students’ Academic Achievement in Mathematics in Some Selected Senior Secondary Schools in Southwstern Nigeria. European Journal of Social Sciences, 11(3): 364-369.