Çanakkale-Altınoluk Kurşun-Çinko Cevher Oluşumlarının Maden Jeolojisi

Yıl 2010, Cilt: 34 Sayı: 2, 155 - 158, 15.12.2010

Yıldız İlbars Taner Ünlü , Sönmez Sayılı

Öz

Çanakkale, Altınoluk (Papazlık) Pb-Zn cevherleşmesi, Fındıklı formasyonuna
özgü amfibol  gnays ve mermerler
içerisinde, genelde yan kayaçlar ile uyumlu, yer yer de fay zonlarında yan  kayaçları kesen konumlarda izlenir. Cevher
mineralleri; galenit, pirit, kalkopirit, sfalerit, pirotin, altın, hematit,
rutil, ilmenit ve  ornatma ürünlerinden
oluşmaktadır.  Cevher örnekleri;
89->10000 ppm Pb, 129->10000 ppm Zn, 24-4136 ppm Cu, 0,31-6,79 %  Fe, 71-2479 ppm Mn, 189-51430 ppb Ag ve
0,6-76513 ppb Au içermektedir.  Cevher ve
yan kayaç örneklerinde yapılan jeoistatistik çalışmalarda, bazik kayaçlara ve  karbonatlara karşılık gelen; Ti, Cr, Mg, Ca, Sr,
Al, olası geç hidrotermal evreye karşılık gelen; Na, K, Rb, Ba ve cevherleşmeye
karşılık gelen; Pb, Cu, Ag, Fe, Co, ±Mn, ±Ni, ±Zn ve ±Au element
birliktelikleri saptanmıştır. Cevher ve yan kayaçlar da saptanmış bulunan
kısmen yüksek oranlardaki; Cr, Ti, Ni ve Co element içerikleri, metamorfizma
öncesi istifin olası volkanosedimanter özelliğine işaret etmektedir. Bu
çalışmada cevherleşmenin birincil kaynağının, SEDEX (Eksalatif Sedimanter Tip)
türdeki bir zenginleşmeyi anımsattığına ait veriler elde edilmiş ve daha
sonraki metamorfizma ve deformasyonların, cevherin bugünkü konumunu almasında
etkin olabileceği savı özgünleşmiştir. Ayrıca, bölgede yüzeyleyen granitik
kayaçlara özgü geç hidrotermal evre element gelişlerinin olası etkilerinin,
cevherleşmede kısıtlı oranlarda dahi olsa izler taşıdığı vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çanakkale, Altınoluk, Fındıklı Formasyonu, Pb-Zn, SEDEX, Maden Jeolojisi

Kaynakça

• Anderson, G.M. 1975. Precipitation of Mississippi Valley type ores. Econ. Geol., 70; 937-942.
• Ayhan, Y., Ünlü, T. ve Sayılı, S. 1992. Keban (Elazığ) kurşun-çinko cevherleşmelerinin kökenine bir yaklaşım: Ön çalışma. M.T.A. Dergisi 114, s. 47-70, Ankara.
• Bingöl, E. 1968. Contribution a’l’ etude geologique de laportie centrale et sud. Est du Masif de Kazdağ (Turquie). These Fac. Sci. Univ., 189 p., Nancy (Fransa).
• Bingöl, E. 1969. Kazdağ Masifi’nin merkezi ve güneydoğu kısmının jeolojisi. M.T.A. Enst. Dergisi, Sayı 72, s. 110-123, Ankara.
• Bingöl, E., Akyürek, B. ve Korkmazer, B. 1973. Biga Yarımadası’nın jeolojisi ve Karakaya formasyonunun bazı özellikleri. Cumhuriyetin 50. Yılı Yerbilimleri Kongresi Tebliğleri, M.T.A., s. 70-77, Ankara.
• Birgi, Ş.E. 1943. Avcılar ve Altınoluk(Papazlık) kurşun madenleri hakkında iptidai rapor. M.T.A. Rapor No: 1455 (yayınlanmamış).
• Çetinkaya, N., Karul, B., Yenigün, K. ve Önal, R. 1983. Türk-Alman projesi Biga Yarımadası metalik madenler (Pb-Zn-Cu) arama projesi raporu. M.T.A. Rapor No: 7745 (yayınlanmamış).