Water Resources Management and Turkey

Yıl 2004, Cilt: 28 Sayı: 1, 27 - 38, 01.05.2004

B.teonıan Meriç

Öz

The ever increasing demand for water resources and its temporal and spatial unavailability in terms of required quantity and quality necessiate its efficent use or management to provide economic, environmental and social benefits. However, the success of water resources management is achieved only by accurately determining the whole relationships among processes effecting the hydrologie system. In this stage, the definition of the system- as a basin within its natural boundaries and determination of its available yield will enable a rational and effective water resources management The so called classical safeyield approach should not be used to determine the available groundwater potential Instead, the sustainability approach, which meets the long-term water demands without creating undesirable effects on the system at the end of active water usage period, must be used,. In the last stage of the water resources management, the sustainable yield should be shared among various users with a water allocation policy by considering the use priorities to provide maximum- benefits for the basin. The effective and efficient water resources management for a basin is only realized by this water allocation policy. This study also presents the water resources management studies in Turkey, the administrative and legal conditions and th.e general recommendations for a basin-wide water resources management

Anahtar Kelimeler

Water resources, management, basin, sustainability, Turkey

Su Kaynakları Yönetimi ve Türkiye

Öz

Su. kaynakları, üzerindeki talebin giderek artışının yanında zaman, ve konuma göre bu kaynağın arzu edilen miktar ve kalitede bulunmaması, mevcut su kaynaklarının ekonomik, çevresel, ve sosyal faydalar içinde en verimli şekilde kullanımını yani yönetimini gerekli kılmaktadır., Ancak, su kaynaklan yönetim, çalışmalarının başarısı hidrolojik sistemi etkileyen süreçler1 arasındaki ilişkilerin doğru ve bir bütün olarak ortaya konmasına bağlıdır., Bu aşamada sistemin doğal sınırlar ile kısıtlanarak havza ölçeğinde tanımlanması ve bu ölçekte kullanılabilir verim, değerinin, belirlenmesi daha sağlıklı ve etkin bir su kaynak yönetimine olanak sağlamaktadır. Havza için kullanılabilir yeraltısuyu potansiyelinin belirlenmesi için ise klasik emniyetli verim, yaklaşımı, yerine sürdürülebilirlik yaklaşımı ile aktif su. kullanımı sonunda hidrolojik sistemde istenmeyen etkiler yaratmadan, uzun dönemlerdeki gereksinimleri karşılayabilecek, bir- dinamik potansiyel değerlendirilmelidir., Su. kaynaklan, yönetiminin son sürecinde, sürdürülebilir verimin, havza, içinde maksimum, kazancın sağlanacağı ve kullanım önceliklerinin göz önüne alındığı bir tahsisat politikası ile paylaştırılması gereklidir. Ancak bu şe- 'kilde her havza için etkin ve verimli bir özgün yönetim gerçekleştirilebilir,. Bu. çalışmada ayrıca ülkemizdeki, su kaynaklan yönetim, çalışmaları, idari,, yasal koşullar ve havza bazında su kaynaklan yönetimi için öneriler genel olarak sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Su. kaynakları, yönetim, , havza, sürdürülebilirlik, Türkiye

Kaynakça

• Bredehoeft, J., 1997, Safe yield and water budget myth, Gxoundwater, 35(6), 929 p.
• Burak, S., Duranyıldız, L, Yetiş, Ü. 1997, Ulusal Çevre Eylem Planı: Su Kaynaklan Yönetimi. Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara, 116 s.
• DPT, 2001, Su havzaları kullanımı ve yönetimi özel ihtisas komisyonu raporu. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, DPT 2555, ÖÎK 571, Ankara,, 198 s.
• DSİ,. 1999, Etüt ve Değerlendirme Şube Müdürlüğü Yeralüsuyu Arama Faaliyetleri. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, DSİ Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltısuları Daire Başkanlığı, Ankara, 36 s, '•
• Hallaji, K,,, Yazıcıgil,, H., 1996, Optimal management of a coastal aquifer in Southern Turkey. Journal of Water Resources Planning and Management, Volume 12.2, Issue 4, 233-244 p.
• Sophocleous, ML, 2000,, From safe yield to sustainable development of water resources-The Kansas experience, Journal of Hydrology, 235, 27-43 p.
• Şakıyan, J., Yazıcıgil, H., 2004, Sustainable development and management of an • aquifejr system in Western Turkey., Hydrogeology Journal, 12(1), 66-80 p.
• Meriç, B.T., 2003, Akarçay (Afyon) Havzası su .kaynakları' yönetim modeli Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji (Hidrojeoloji) Mühendisliği Anabilirn Dalı Doktora Tezi, Beytepe, Ankara, 127 s (yayımlanmamış).
• WCED, 1987, Our Common Future, World Commission on Environmental and Development (Bruntland Commission) Oxford Univ. Press., N:4.