Review
BibTex RIS Cite

İdeolojinin Kurumsal Değişimdeki Rolü: Eğitim Kurumu Üzerinden Türkiye Eksenli Bir Değerlendirme

Year 2016, Volume: 4 Issue: 2, 71 - 104, 27.12.2016
https://doi.org/10.22139/jobs.287246

Abstract

Bu çalışma ideolojinin kurumsal değişimdeki rolünü ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Bu amaç çerçevesinde Türkiye’de hem yönetici elitleri ve çıkar gruplarının merkezinde yer alan, hem de ideolojik kaygılar temellinde şekillendirilmeye çalışılan, önemli birincil kurumlardan biri olan eğitim kurumunun değişiminde, ideolojinin belirleyiciliği ve bu belirleyiciliğin kurumsal değişimin biçimi ve başarısı üzerindeki etkisi incelenmiştir. İnceleme sonuçları, eğitim kurumu ile ilgili tartışma ve düzenlemelerin ideolojilere göre şekillendiğini ve eğitim kurumuyla ilgili değişim süreçlerinin çağın gerektirdiği düzlemde, rasyonel gerekçeler temel alınarak gerçekleştirilen bir değişim düzleminden ziyade, iktidarın egemen ideolojisini besleyerek kendi gücünü yeniden üretmesine katkı sağlama temelinde planlandığı ve gerçekleştirilmeye çalışıldığı göstermektedir. Ayrıca inceleme sonuçları, Türkiye’nin parçalı ve eklektik ideolojik yapısının bir uzantısı olarak, kurumsal değişim süreçlerinin iktidar değişikliklerine bağlı olarak sürekli kesintiye uğradığına işaret etmektedir.  Bu durum ise, sürekli değişim çabası içerisinde olan istikrarsız ve fonksiyonunu tam olarak yerine getiremeyen bir kurumsal karakter ile bir türlü tam olarak gerçekleşmeyen (tamamlanmayan) kurumsal değişim süreçlerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur.

References

  • Akın, A. (2010), “Cumhuriyet Dönemi Din Eğitimi (1920-1950)” Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Ayhan, H. (1999), “Türkiye’de Din Eğitimi” İstanbul: M.Ü İFAV yayınları.Bahçekapılı, M. (2012), “Türkiye’de Din Eğitimin Dönüşümü Raporu”, İlke İlim Kültür Derneği, İstanbul.
  • Batjargal, B. Hitt, M.A. Tsui, A.S. Arregle, J.G.- Wee, J.W. and Miller, T.L. (2013), “Insitutional Polycentism, Entrepreneurs’Social Networks, And New Venture Growth” Academy of Management Journal, Vol. 58, No:4, 1024-1049.
  • Battilana, J. B Leca, E Boxenbaum (2009), How Actors Change Institutions: Towards a Theory of Institutional Entrepreneurship, The Academy of Management Annals, Volume 3, 1, 65-107
  • Çelebi, N. - Asan, H.T. (2013), “Cumhuriyet’in İlk Yıllarındaki (1923-1946) İnsan Birey Yetiştirme Paradigmasının Son Osmanlı Birikimi İle Karşılaştırmalı Analizi” Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Şubat, Cilt 2, Sayı:1.
  • Çetin, K. - Gülseren, H.Ö. (2003), “Cumhuriyet Dönemi Eğitim Stratejileri” Milli Eğitim Dergisi, Sayı:160.
  • Dacin, M.T. - Goodstein, J. and Scott, W.R. (2002), “Institutional Theory and Institutional Change: Introduction to The Special Research Forum”, Academy of Management Journal, Vol. 45, No:1, 45-47.
  • DiMaggio, P.J.- Powell, W.W. ( 1991), Introduction. In W. W. Powell & P. DiMaggio (Eds.), The new institutionalism in organizational analysis (pp. 267-292).Chicago: University of Chicago Press.
  • DiMaggio, Paul J. (1988), `Interest and Agency in Institutional Theory', in L. Zucker(ed.), Institutional Patterns and Organizations: Culture and Environment (Cambridge, MA: Ballinger): 3-21.
  • Douglas, M. - Wildavsky, A. (1982), “Risk and Culture: An essay on the selection of technical and environmental” Berkeley: University of California Press.
  • Garud, R. Hardy, C.,and Maguire, S. (2007), Institutional entrepreneurship as embedded agency: An introduction to the special issue. Organization Studies, 28(7),957–969.
  • Greendwood, R.- Suddab, R. and Hinings, J.R. (2002), “Theorizing Change: The Role of Professional Associations in the Transformation of Institutionalized Fields” Academy of Management Journal, Vol. 45, No: 1, 58-80.
  • Greenwood, R - C.R. Hinings (1996), “Understanding Radical Organizational Change: Bringing Together The Old and New Intstutionalism” Academy of Management Review, Vol, 21, No:4, 1022-1054.
  • Greenwood, R.- Suddaby, R. ( 2006), Institutional entrepreneurship in mature fields: The big five accounting firms. Academy of Management Journal , 49, 27-48.
  • Güven, İ. (2000), Türkiye’de Devlet Eğitim ve İdeoloji, Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Hoffman, A.J. ( 1999), Institutional evolution and change: Environmentalism and the U.S. chemical industry. Academy of Management Journal , 42, 351-371.
  • Jepperson, R.L. (1991), “Institutions, Institutional Effects, and Institutionalism” in The New Institutionalism in Organizational Analysis. Edited by Walter W. Powell and Paul. J. Dimaggio. Chicago University of Chicago Press.
  • Kara, İ. (2008), “Cumhuriyet Türkiyesi’nde Bir Mesele Olarak İslam” Dergah Yayınları, İstanbul.
  • Kaymakcan, R. (2006), “Türkiye’de Din Eğitimi Politikaları Üzerine Düşünceler” Ekev Akademi Dergisi, Yıl: 10, Sayı: 27.
  • Knight, J. (1995), Models, Interpretations and Theories: Constructing Explanations of Institutional emergence and Change” in Karen Schweers and Margaret Levi, Editors, The Limits of Rationality. University of Chicago Press.
  • Kraatz, M.S. - Moore, J.H. (2002), “Executive Migration and Institutional Change” Academy of Management Journal, Vol. 45, No: 1, 120-143
  • Lawrence, T.B. (2008), Power, Institutions and Organizations, R. Greenwood, C.Oliver, K. Sahlin, & R. Suddaby (Eds), The Sage Handbook of OrganizationalInstitutionalism: 170-197. Los Angeles: Sage
  • Leblebici, H.- Salancik, G.- Copay, A.and King, T. ( 1991), Institutional change and the transformation of interorganizational fields: An organizational history of the U.S. radio broadcasting industry . Administrative Science Quarterly, 36, 333-363.
  • Leca, B.- J. Battiliana and E. Boxenbaum (2006), Taking Stock of Institutional Entrepreneurship: What Do We Know? Where Do We Go?, Academy of ManagementMeetings, 2006 (Atlanta, GA)
  • Lee, K. - Pennings, J.M., (2002), “Mimicry and the Market: Adoption of a NewOrganizational Form”, The Academy of Management Journal, Vol: 45, No: 1, s.144-162
  • Libecap, G.D. (1989), “Contracting for Property Rights” Cambridge University Press.
  • Lounsbury, B. (2002), “Institutional Transformation and Status Mobility: The Professionalization of the Field of Finance” Academy of Management Journal, Vol. 45, No: 1, 255-266.
  • Lounsbury, M. (1999), Field transformation and population recomposition: The dynamics of professional and business associations in the U.S. field of finance, 1945-1993. Paperpresented at the 59th An- nual Meeting of Academy of Management, Chicago.
  • Mardin, Ş. (2010), “İdeoloji” İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Meşeci, F. (2007), Cumhuriyet sonrası Türk eğitim sisteminde ritüeller: Kuramsal bir çalışma. Yayınlanmamış doktora tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Morril, C. (1998), “Institutional Change hrough Interstitial Emergence: The Growth of Alternative Dispute Resolution in American Law, 1965-1995” Working paper, Department of Sociology, University of Arizona.
  • North, D.C. (1990), “Institutions, Institutional Change and Economic Performance” Cambridge: Cambridge University Press
  • Oliver, C. (1992), “The Antecedents of Deinstitutionalism”Organization Studies October, vol. 13, No:4.
  • Ostrom, E. (2005a), “Understanding Institutional Diversity” Princeton, NJ: Princeton University Press.
  • Ostrom, E. (2005b), “Unlocking public entrepreneurship and public economies.” Discussion paper, World Institute for Development Economics Research, United Nation University, Helsinki.
  • Özen, Ş. (2007), Yeni Kurumsal Kuram: Örgütleri Çözümlemede Yeni Ufuklar ve Yeni Sorunlar. A. Selami Sargut ve Şükrü Özen (Ed.), Örgüt Kuramları İçinde, İmge Kitapevi Yayınları, Ankara
  • Roland, G. (2004), “Understanding Institutional Change: Fast-Moving and Slow Moving Institutions”, Studies in Comparative International Development, Winter, Vol. 38, No. 4, 109-131
  • Sartori, G. (1969), “Politics, Ideology and Belief Systems” American Political Science Review.
  • Seo, M.G.- Creed, W.E.D. ( 2002), Institutional contradictions, praxis and institutional change: A dialectic perspective. Academy of Management Review , 27,222-248.
  • Shepsle, K.A. (1989), “Studying instituions”, Journal of theoretical politics, Vol.1, 131-147.
  • Sherer, P.D. - Lee, K. (2002), “Institutional Change in Large Law Firms: A Resource Dependency and Institutional Perspective” ” Academy of Management Journal, Vol. 45, No: 1, 102-119.
  • Strang, D.- Meyer, J. W. (1993), “Institutional conditions for diffusion. Theory and Society”, 22: 487-511.
  • Sugden, R. (1989), “Spontaneous Order”, Journal of Economic Perspectives 3(4).
  • Şimşek, U. - Küçük, B. ve Topkaya, Y. (2012), “Cumhuriyet Döneminde Eğitim Politikalarının İdeolojik Temelleri” Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/4, 2809-2823, Ankara, Turkey.
  • Tolbert, P. S. - Zucker, L. G. (1996), Institutionalization of institutional theory. In S. Clegg, C. Hardy, & W. Nord (Eds.), The handbook of organization studies: 175- 190. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Townley, B. (2002), “The Role of Competing Rationalities in Institutional Change” Academy of Management Journal, Vol. 45, No: 1, 163-179.
  • Williamson, K. (2000), “The New Institutional Economics: Taking Stock, Looking Ahead” Journal of Economic Literature 38, Sept. 595-613.
  • Yu, K.H. (2013), “Institutionalization in the Context of Institutional Pluralism: Politics as a Generative Process” Organization Studies, 34(1), 105-131
  • Yürük, T. (2005), “Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de Laiklik Çerçevesinde Din Eğitimi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

İdeolojinin Kurumsal Değişimdeki Rolü: Eğitim Kurumu Üzerinden Türkiye Eksenli Bir Değerlendirme

Year 2016, Volume: 4 Issue: 2, 71 - 104, 27.12.2016
https://doi.org/10.22139/jobs.287246

Abstract

Bu çalışma ideolojinin kurumsal değişimdeki rolünü ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Bu amaç çerçevesinde Türkiye’de hem yönetici elitleri ve çıkar gruplarının merkezinde yer alan, hem de ideolojik kaygılar temellinde şekillendirilmeye çalışılan, önemli birincil kurumlardan biri olan eğitim kurumunun değişiminde, ideolojinin belirleyiciliği ve bu belirleyiciliğin kurumsal değişimin biçimi ve başarısı üzerindeki etkisi incelenmiştir. İnceleme sonuçları, eğitim kurumu ile ilgili tartışma ve düzenlemelerin ideolojilere göre şekillendiğini ve eğitim kurumuyla ilgili değişim süreçlerinin çağın gerektirdiği düzlemde, rasyonel gerekçeler temel alınarak gerçekleştirilen bir değişim düzleminden ziyade, iktidarın egemen ideolojisini besleyerek kendi gücünü yeniden üretmesine katkı sağlama temelinde planlandığı ve gerçekleştirilmeye çalışıldığı göstermektedir. Ayrıca inceleme sonuçları, Türkiye’nin parçalı ve eklektik ideolojik yapısının bir uzantısı olarak, kurumsal değişim süreçlerinin iktidar değişikliklerine bağlı olarak sürekli kesintiye uğradığına işaret etmektedir.  Bu durum ise, sürekli değişim çabası içerisinde olan istikrarsız ve fonksiyonunu tam olarak yerine getiremeyen bir kurumsal karakter ile bir türlü tam olarak gerçekleşmeyen (tamamlanmayan) kurumsal değişim süreçlerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur.

References

  • Akın, A. (2010), “Cumhuriyet Dönemi Din Eğitimi (1920-1950)” Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Ayhan, H. (1999), “Türkiye’de Din Eğitimi” İstanbul: M.Ü İFAV yayınları.Bahçekapılı, M. (2012), “Türkiye’de Din Eğitimin Dönüşümü Raporu”, İlke İlim Kültür Derneği, İstanbul.
  • Batjargal, B. Hitt, M.A. Tsui, A.S. Arregle, J.G.- Wee, J.W. and Miller, T.L. (2013), “Insitutional Polycentism, Entrepreneurs’Social Networks, And New Venture Growth” Academy of Management Journal, Vol. 58, No:4, 1024-1049.
  • Battilana, J. B Leca, E Boxenbaum (2009), How Actors Change Institutions: Towards a Theory of Institutional Entrepreneurship, The Academy of Management Annals, Volume 3, 1, 65-107
  • Çelebi, N. - Asan, H.T. (2013), “Cumhuriyet’in İlk Yıllarındaki (1923-1946) İnsan Birey Yetiştirme Paradigmasının Son Osmanlı Birikimi İle Karşılaştırmalı Analizi” Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Şubat, Cilt 2, Sayı:1.
  • Çetin, K. - Gülseren, H.Ö. (2003), “Cumhuriyet Dönemi Eğitim Stratejileri” Milli Eğitim Dergisi, Sayı:160.
  • Dacin, M.T. - Goodstein, J. and Scott, W.R. (2002), “Institutional Theory and Institutional Change: Introduction to The Special Research Forum”, Academy of Management Journal, Vol. 45, No:1, 45-47.
  • DiMaggio, P.J.- Powell, W.W. ( 1991), Introduction. In W. W. Powell & P. DiMaggio (Eds.), The new institutionalism in organizational analysis (pp. 267-292).Chicago: University of Chicago Press.
  • DiMaggio, Paul J. (1988), `Interest and Agency in Institutional Theory', in L. Zucker(ed.), Institutional Patterns and Organizations: Culture and Environment (Cambridge, MA: Ballinger): 3-21.
  • Douglas, M. - Wildavsky, A. (1982), “Risk and Culture: An essay on the selection of technical and environmental” Berkeley: University of California Press.
  • Garud, R. Hardy, C.,and Maguire, S. (2007), Institutional entrepreneurship as embedded agency: An introduction to the special issue. Organization Studies, 28(7),957–969.
  • Greendwood, R.- Suddab, R. and Hinings, J.R. (2002), “Theorizing Change: The Role of Professional Associations in the Transformation of Institutionalized Fields” Academy of Management Journal, Vol. 45, No: 1, 58-80.
  • Greenwood, R - C.R. Hinings (1996), “Understanding Radical Organizational Change: Bringing Together The Old and New Intstutionalism” Academy of Management Review, Vol, 21, No:4, 1022-1054.
  • Greenwood, R.- Suddaby, R. ( 2006), Institutional entrepreneurship in mature fields: The big five accounting firms. Academy of Management Journal , 49, 27-48.
  • Güven, İ. (2000), Türkiye’de Devlet Eğitim ve İdeoloji, Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Hoffman, A.J. ( 1999), Institutional evolution and change: Environmentalism and the U.S. chemical industry. Academy of Management Journal , 42, 351-371.
  • Jepperson, R.L. (1991), “Institutions, Institutional Effects, and Institutionalism” in The New Institutionalism in Organizational Analysis. Edited by Walter W. Powell and Paul. J. Dimaggio. Chicago University of Chicago Press.
  • Kara, İ. (2008), “Cumhuriyet Türkiyesi’nde Bir Mesele Olarak İslam” Dergah Yayınları, İstanbul.
  • Kaymakcan, R. (2006), “Türkiye’de Din Eğitimi Politikaları Üzerine Düşünceler” Ekev Akademi Dergisi, Yıl: 10, Sayı: 27.
  • Knight, J. (1995), Models, Interpretations and Theories: Constructing Explanations of Institutional emergence and Change” in Karen Schweers and Margaret Levi, Editors, The Limits of Rationality. University of Chicago Press.
  • Kraatz, M.S. - Moore, J.H. (2002), “Executive Migration and Institutional Change” Academy of Management Journal, Vol. 45, No: 1, 120-143
  • Lawrence, T.B. (2008), Power, Institutions and Organizations, R. Greenwood, C.Oliver, K. Sahlin, & R. Suddaby (Eds), The Sage Handbook of OrganizationalInstitutionalism: 170-197. Los Angeles: Sage
  • Leblebici, H.- Salancik, G.- Copay, A.and King, T. ( 1991), Institutional change and the transformation of interorganizational fields: An organizational history of the U.S. radio broadcasting industry . Administrative Science Quarterly, 36, 333-363.
  • Leca, B.- J. Battiliana and E. Boxenbaum (2006), Taking Stock of Institutional Entrepreneurship: What Do We Know? Where Do We Go?, Academy of ManagementMeetings, 2006 (Atlanta, GA)
  • Lee, K. - Pennings, J.M., (2002), “Mimicry and the Market: Adoption of a NewOrganizational Form”, The Academy of Management Journal, Vol: 45, No: 1, s.144-162
  • Libecap, G.D. (1989), “Contracting for Property Rights” Cambridge University Press.
  • Lounsbury, B. (2002), “Institutional Transformation and Status Mobility: The Professionalization of the Field of Finance” Academy of Management Journal, Vol. 45, No: 1, 255-266.
  • Lounsbury, M. (1999), Field transformation and population recomposition: The dynamics of professional and business associations in the U.S. field of finance, 1945-1993. Paperpresented at the 59th An- nual Meeting of Academy of Management, Chicago.
  • Mardin, Ş. (2010), “İdeoloji” İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Meşeci, F. (2007), Cumhuriyet sonrası Türk eğitim sisteminde ritüeller: Kuramsal bir çalışma. Yayınlanmamış doktora tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Morril, C. (1998), “Institutional Change hrough Interstitial Emergence: The Growth of Alternative Dispute Resolution in American Law, 1965-1995” Working paper, Department of Sociology, University of Arizona.
  • North, D.C. (1990), “Institutions, Institutional Change and Economic Performance” Cambridge: Cambridge University Press
  • Oliver, C. (1992), “The Antecedents of Deinstitutionalism”Organization Studies October, vol. 13, No:4.
  • Ostrom, E. (2005a), “Understanding Institutional Diversity” Princeton, NJ: Princeton University Press.
  • Ostrom, E. (2005b), “Unlocking public entrepreneurship and public economies.” Discussion paper, World Institute for Development Economics Research, United Nation University, Helsinki.
  • Özen, Ş. (2007), Yeni Kurumsal Kuram: Örgütleri Çözümlemede Yeni Ufuklar ve Yeni Sorunlar. A. Selami Sargut ve Şükrü Özen (Ed.), Örgüt Kuramları İçinde, İmge Kitapevi Yayınları, Ankara
  • Roland, G. (2004), “Understanding Institutional Change: Fast-Moving and Slow Moving Institutions”, Studies in Comparative International Development, Winter, Vol. 38, No. 4, 109-131
  • Sartori, G. (1969), “Politics, Ideology and Belief Systems” American Political Science Review.
  • Seo, M.G.- Creed, W.E.D. ( 2002), Institutional contradictions, praxis and institutional change: A dialectic perspective. Academy of Management Review , 27,222-248.
  • Shepsle, K.A. (1989), “Studying instituions”, Journal of theoretical politics, Vol.1, 131-147.
  • Sherer, P.D. - Lee, K. (2002), “Institutional Change in Large Law Firms: A Resource Dependency and Institutional Perspective” ” Academy of Management Journal, Vol. 45, No: 1, 102-119.
  • Strang, D.- Meyer, J. W. (1993), “Institutional conditions for diffusion. Theory and Society”, 22: 487-511.
  • Sugden, R. (1989), “Spontaneous Order”, Journal of Economic Perspectives 3(4).
  • Şimşek, U. - Küçük, B. ve Topkaya, Y. (2012), “Cumhuriyet Döneminde Eğitim Politikalarının İdeolojik Temelleri” Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/4, 2809-2823, Ankara, Turkey.
  • Tolbert, P. S. - Zucker, L. G. (1996), Institutionalization of institutional theory. In S. Clegg, C. Hardy, & W. Nord (Eds.), The handbook of organization studies: 175- 190. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Townley, B. (2002), “The Role of Competing Rationalities in Institutional Change” Academy of Management Journal, Vol. 45, No: 1, 163-179.
  • Williamson, K. (2000), “The New Institutional Economics: Taking Stock, Looking Ahead” Journal of Economic Literature 38, Sept. 595-613.
  • Yu, K.H. (2013), “Institutionalization in the Context of Institutional Pluralism: Politics as a Generative Process” Organization Studies, 34(1), 105-131
  • Yürük, T. (2005), “Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de Laiklik Çerçevesinde Din Eğitimi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
There are 49 citations in total.

Details

Journal Section Articles
Authors

Ali Taş

Doç. Dr. Mahmut Hızıroğlu

Publication Date December 27, 2016
Submission Date July 25, 2016
Published in Issue Year 2016 Volume: 4 Issue: 2

Cite

APA Taş, A., & Hızıroğlu, D. D. M. (2016). İdeolojinin Kurumsal Değişimdeki Rolü: Eğitim Kurumu Üzerinden Türkiye Eksenli Bir Değerlendirme. İşletme Bilimi Dergisi, 4(2), 71-104. https://doi.org/10.22139/jobs.287246