Ortadoğu’da Baas İdeolojisi ve Türk Dış Politikasına Etkisi (1960-1970)

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 6, 1 - 11, 31.12.2018

Yasemin Konukçu

Öz

İkinci Dünya Savaşı’ndan
Ortadoğu’da siyasal değişim sonra uluslaşma süreci niteliğinde hız kazanmıştır.
Uluslaşmaya öncülük eden ideolojisi ise Baascılık olarak bilinen Arap
milliyetçiliğidir. Bu çalışmanın amacı ideolojik ve reel politik olarak Arap
milliyetçiliğini incelemek ve Türk siyasetine etkisini değerlendirmektir. Bu
çerçevede Baas ideolojisinin iddiaları ve Mısır örneğinde politik eğilimleri
değerlendirilmiştir. Türkiye’deki etkisi ise, Yön dergisi üzerinden analiz
edilmiştir. Arap milliyetçiliğinin bağımsızlığını inşa etmeye çalışan ülkelere
ilham kaynağı olduğu ve dönemsel olarak değiştiği gözlemlenirken, SSCB ve ABD
arasındaki mücadele ile yakın ilişkisi ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Arap Milliyetçiliği, Nasırcılık, Yön Dergisi

Kaynakça

•  Akyaz, Doğan, (2006), Askeri Müdahalelerin Orduya Etkisi, İletişim Yayınları: İstanbul.
•  Alatlı, Ertuğrul, (2002) 09 Mart 1971 Antiparlamentarist- Baascı Darbe Girişimi, İstanbul, Alfa Yayınları.
•  Arı, Tayyar, (2004) Geçmişten Günümüze Ortadoğu Siyaset, Savaş ve Diplomasi, İstanbul, Alfa Yayınlar.
•  Atacan, Fulya, (2004) Otoriteryanizm Kıskacında Mısır, Değişen Toplumlar Değişmeyen Siyaset Ortadoğu. İstanbul, Bağlam Yayınları.
•  Avcıoğlu Doğan, (26 Ağustos, 1966) “Demirel’in Dış Politikası”, Yön Dergisi, S 178.
•  Avcıoğlu, Doğan, (11 Kasım 1966) “Çağımızda Ekonomik Bağımsızlık Mücadelesi”, Yön Dergisi, ,S 183.
•  Avcıoğlu, Doğan, (14 Nisan, 1967) “Türkiye’nin Dünyadaki Yeri”, Yön Dergisi, S 211.
•  Avcıoğlu, Doğan, (2 Eylül, 1966) “İslam Paktı ve Türkiye”, Yön Dergisi, S 179.
•  Avcıoğlu, Doğan,(13 Şubat,1963) ” Amerika ve Arap Sosyalizmi”, Yön Dergisi, S 61.
•  Aydın, Suavi, Taşkın, Yüksel, (2016) 1960’dan Günümüze Türkiye Tarihi, İstanbul, İletişim Yayınları.
•  Berkes, Niyazi, (1969) Arap Dünyasında İslamcılık, Sosyalizm Milliyetçilik, Köprü Yayınları, İstanbul.
•  Ersin, Nihat, (1994) Öncesi ve Sonrasıyla Baas Partisi, İstanbul Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
•  Faruk Sönmezoğlu (2004) Türk Dış Politikasının Analizi, İstanbul, Der yayınları.
•  Gönlübol, Mehmet, Kürkçüoğlu, Ömer: (1996) “1965-1973 Dönemi Türk Dış Politikası”, “1973-1980 Dönemi”, Olaylarla Türk Dış Politikası (1919-1995), Siyasal Kitabevi, Ankara.
•  Güler, E. Zeynep,(2002) Arap Ortadoğu’sunda Üçüncü Dünyacılık: Mısır ve Nasırcılık, İstanbul Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
•  Hobsbawn, Eric, (1993) 1980’den Günümüze Milletler ve Milliyetçilik, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
•  Isaac, Steven, “The Ba‘th of Syria and Iraq”, Oxford University, www.longwood.edu/.../isaacsw/Ba'th%20Excer. Erişim Tarihi[11-05.2018]
•  İkili Anlaşmalar, (14 Nisan 1967), Yön Dergisi, S. 211.
•  İlhan Mehmet, (2008) “Bir Ülkenin Geleceği Bor”, Gazete İstanbul,
•  Kahire Konferansı, (16 Ekim1964), Yön Dergisi, S. 81.
•  Kirişçi, Kemal, Türkiye ve Müslüman Ortadoğu, Türkiye’nin Yeni Dünyası, ed. Alan Makovsky, Sabri Sayarı, Alfa Yayınları, İstanbul, 2002
•  Nasır ve Almanya, (5 Mart 1965), Yön Dergisi, S. 101.
•  Nasır’ın Planları, (1 Mayıs 1963), Yön Dergisi, S. 72.
•  Özcan, Mesut, (2004) Ortadoğu'nun Etnik ve Kültürel Minyatürü, Değişen Toplumlar Değişmeyen Siyaset: Ortadoğu. İstanbul, Bağlam Yayınları.
•  Özkoç, Özge; (2008) “Suriye Baas Partisi Kökenleri, Dönüşümü, İzlediği İç ve Dış Politika (1943-1991)” , Ankara, Mülkiyeliler Birliği Yayınları.
•  Petrol Maden ve Milli Sanayimizi Koruma Derneği, (14 Ocak 1965), Yön Dergisi, , S. 146.
•  Sever, Ayşegül, (2004) Bağımsızlıktan Bugüne Suriye Baas Partisi, Esad Dönemi ve Sonrası, Değişen Toplumlar Değişmeyen Siyaset: Ortadoğu. İstanbul, Bağlam Yayınları.
•  Stork, Joe,-Ann M. Lesch, (1991) Bunalımın Arka Planı, Neden Savaş? Birikim Dergisi, S 22.
•  Şener Mustafa, (2006) Türkiye’de Sol Hareket ve İktidar Stratejileri Tartışmaları, Ankara Üniversitesi Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
•  Şentürk, Doğan, (2002) Suriye Baas Partisi ve Birleşik Arap Cumhuriyeti, İstanbul Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
•  Tanju M Akad, (2002) “Arap Milliyetçiliği: Baas Partisi ”, Popüler Tarih Dergisi, S 18, s.42-62.
•  Tümer, Melih, (20 Aralık 1961), “ Nasır’ın Sosyalizmi”, Yön Dergisi, S. 11
•  Yavuz, Celalettin. (2005) Geçmişten Geleceğe Suriye-Türkiye İlişkileri, Ankara, ATO Yayınları.
•  Yavuz, Hakan, (2004) İkicilik: Türk Arap İlişkileri ve Filistin Sorunu, Türk Dış Politika Analizi, Ed Faruk Sönmezoğlu, İstanbul, Der Yayınları.