FİNANSMAN TÜRÜNE GÖRE OECD ÜLKELERİNDE SAĞLIK HARCAMALARININ GELİŞİMİ: 1980 SONRASI

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 10, 36 - 52, 23.06.2020

Leyla Gür Dilek Göze Kaya

Öz

Sağlık hizmetlerinin sunumu kamu finansmanı ve özel finansman olarak ikiye ayrılmaktadır. Kamu finansmanı ise vergiye dayalı finansman (Beveridge) ve sosyal sağlık sigortası ile finansman (Bismarck) olarak sunulmaktadır. Beşerî sermaye üzerinde sağlığın yaratmış olduğu olumlu etkilerin ölçülebilmesi için bazı göstergelerden (toplam sağlık harcamaları, sağlık harcamalarının gayri safi yurtiçi hasıla içerisindeki payı, kişi başına kamu ve özel sağlık harcamaları gibi) faydalanılmaktadır.
Çalışmada; OECD ülkelerinin sağlık harcamaları göstergeleri açısından mevcut durumu ortaya konulmak istenmektedir. Ayrıca Beveridge tipi sağlık modeli benimseyen ülkeler ile Bismarck tipi sağlık modeli benimseyen ülkelerin sağlık harcamaları arasında karşılaştırma yapma imkânı sunulmaktadır. Bu amaçla OECD ülkelerine ait; toplam sağlık harcamalarının GSYİH içerisindeki payı, kamu sağlık harcamalarının ve özel sağlık harcamalarının GSYİH içerisindeki payı, toplam sağlık harcamaları içerisinde kamu ve özel kesim sağlık harcamalarının payı, kişi başına toplam sağlık harcamaları, kişi başına kamu ve özel kesim sağlık harcamaları, kişi başına toplam sağlık harcamaları içerisinde kamu ve özel kesimin payları grafiklerle verilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Beveridge Modeli Sağlık Finansmanı, Bismarck Modeli Sağlık Finansmanı, Kamu Sağlık Harcamaları, Özel Sağlık Harcamaları, OECD Ülkeleri

Anahtar Kelimeler

Beveridge Modeli Sağlık Finansmanı, Bismarck Modeli Sağlık Finansmanı, Kamu Sağlık Harcamaları, Özel Sağlık Harcamaları, OECD Ülkeleri

Kaynakça

•  Akdur, R. (2003). Sağlık Sektörü, Temel Kavramlar, Türkiye ve Avrupa Birliği’nde Durum ve Türkiye’nin Birliğe Uyumu. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
•  Aktan, C. C. ve Işık, A. K. (2010). Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı ve Alternatif Yöntemler. [http://www.canaktan.org/ekonomi/saglik-degisim-caginda/anasayfa-saglikek.htm], [https://ziladoc.com/queue/salk-hizmetlerinin-finansman-ve-alternatif-yntemler_pdf?queue_id=-1]. (Erişim: 19 Aralık 2019).
•  Bauernschuster, S., Anastasia, D. ve Erik, H. (2018). Bismarck’s Health Insurance And The Mortality Decline. Germany: IZA Institute of Labor Economics Discussion Paper Series. IZA DP No. 11628.
•  Belek, İ. (2000). Nasıl Bir Sağlık Sistemi? III Sigorta Değil, Genel Vergi. Toplum Ve Hekim, 15(2). 92-108.
•  Belli, P., Helen, S. ve Curtio M. G. (2002). Qualitative Study On Informal Payments For Health Services In Georgia. Washington: World Bank HNP Discussion Paper. Report No: 28904.
•  Başara Berrak ve B., Şahin, İ. (2008). Türkiye’de Cepten Yapılan Sağlık Harcamalarını Etkileyen Etmenler. H.Ü. İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 26(2). 319-340.
•  Çelikay, F. ve Gümüş E. (2010). Türkiye’de Sağlık Hizmetleri ve Finansmanı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 11(1). 177-216.
•  Erumut, M. C. (2014). Türkiye İçin Alternatif Sağlık Finansman Önerisi: İki Sütunlu Sistem. Sosyal Güvence Dergisi. 5. 593-126.
•  Dalgın, N. (2005). Sosyal Güvenliğe Katkısı Bağlamında Karşılıklı Sigortalar. Sigorta Araştırmaları Dergisi. 1. 45-59.
•  Damme, W. V., Leemput, L. V., Por, I., Hardeman, W. ve Meessen, B. (2004). Out-Of-Pocket Health Expenditure And Debt In Poor Households: Evidence From Cambodia. Tropical Medicine And International Health. 9(2), 273-280.
•  Daştan, İ., Çetinkaya, V. (2015). OECD Ülkeleri ve Türkiye’nin Sağlık Sistemleri, Sağlık Harcamaları Ve Sağlık Göstergeleri Karşılaştırılması. Sosyal Güvenlik Dergisi. 5(1). 104-134.
•  Foubister, T., Thomson, S., Mossialos, E. ve McGuire, A. (2006). Private Medical Insurance in the United Kingdom, European Observatory On Health Systems And Policies. Trowbridge Wilts: Printed In Great Britain The Cromwell Press. ISBN 92 890 2288 4.
•  Gottret, P. ve Schieber, G. (2006). Health Financing Revisited A Practioner’s Guide, Washington: The International Bank For Reconstruction And Development/ The World Bank.
•  Huber, M. ve Orosz, E. (2003). Health Expenditure Trends In OECD Countries, 1990-2001. Health Care Financing Review. 25(1). 1-22.
•  İstanbulluoğlu, H., Güleç, M. ve Oğur, R. (2010). Sağlık Hizmetlerinin Finansman Yöntemleri. Dirim Tıp Gazetesi. 85(2). 86-99.
•  Karataş, M.ve Çankaya E. (2010). İktisadi Kalkınma Sürecinde Beşeri Sermayeye İlişkin Bir İnceleme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 3. 29-55.
•  Keleher, H. ve MacDougall, C. (2016). Understanding Health. Melbourne: Oxford University Press. ISBN 0195597419, 9780195597417.
•  Kulesherand, R. ve Forrestal, E. (2014). International Models Of Health Systems Financing. Journal Of Hospital Administration. 3(4). 127-139.
•  Kurşun, A. ve Rakıcı, C. (2016). Sosyal Refah Devletinin Tarihi Süreci ve Günümüz Bazı Refah Devletlerinin Değerlendirilmesi. Uluslararası Ekonomi Ve Yenilik Dergisi. 2(2). 135-156.
•  Maynard A. ve Dixon A. (2002). Private Health Insurance And Medical Savings Accounts: Theory And Experience. Funding Health Care: Options For Europe, (Editörler: Elias Mossialos, Anna Dixon, Josep Figueras ve Joe Kutzin). Buckingham & Philadelphia: Open University Press. 109-127.
•  Mossialos E., Dixon A., (2002). Funding Health Care: An Introduction. Funding Health Care: Options For Europe, (Editörler: Elias Mossialos, Anna Dixon, Josep Figueras ve Joe Kutzin). Buckingham & Philadelphia: Open University Press. 1-31.