Kadın Hareketleri ve Medya: 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün Ulusal Gazetelerde Temsili Üzerine Bir Analiz

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 3, 690 - 709, 30.09.2020

Didem Deniz Anamur Elif Ceyda Albayrak

Öz

Bu çalışma kadın mücadelesinin simgeleşmiş toplumsal hareketlerinden biri olan 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün Türkiye’deki ulusal gazetelerde nasıl sunulduğunu analiz etmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda farklı yönelimlere sahip 3 ulusal gazetenin (Hürriyet, Cumhuriyet, Yeni Akit) son 5 yıl içerisindeki 8 Mart Dünya Kadınlar Günü haberleri betimsel analiz yaklaşımı ile incelenmiştir. İnsanların örgütlenerek bir araya geldiği ve toplumda değişiklik yaratmak ya da amaçlarını dile getirmek için düşüncelerini eyleme döktüğü toplumsal hareketler, modernleşme ile birlikte toplumsal değişmenin sağlanmasında rol oynamıştır. 1960 yılında yaşanan toplumsal hareketlerdeki dönüşüm, merkezi örgütlenme şeklinden ayrılarak, merkezi olmayan yapılara dönüşmüştür. Bu evrilmenin sonucu toplanan gruplar, sorunlu yapıları, örgütleri veya durumları değiştirmek ve dönüştürmek adına eylemde bulunmuştur. Yeni toplumsal hareketlerin kimlik talebi üzerine kurulmuş olması, tüm dünyada eşit haklara sahip olmayan kadınların mücadelesini de etkisi altına almıştır. Cinsiyet ayrımcılığı, şiddet ve eşitsizlik gibi toplumsal cinsiyet kodlarının yarattığı sorunlara karşı ayaklanan kadınların eylemleri tüm dünyada etkili olmaktadır. Dünya kadın hareketinin en yaygın bilinen eylemlerinden biri olan 8 Mart tarihinin nasıl ortaya çıktığı ile ilgili farklı görüşler olsa da hepsinin ortak noktası kadınların bu tarihin şekillenmesinde aktif rol oynadığıdır. 8 Mart’ın Türkiye’deki gazetelerde nasıl ele alındığı, basının 8 Mart’a ve kadın hareketine yüklediği anlamı göstermesi açısından oldukça önemlidir. 8-9 Mart tarihli haberlerin 5 yıl süreyle incelendiği gazetelerin 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’ne bakış açısı farklılık göstermekle birlikte bazı gazetelerin hala annelik ve aile kurumu üstünden kadını değerlendirdiği, bazılarının bu günü çok az önemseyip haberleştirmediği, bazı gazetelerin ise bu günü kadın sorunları ile birlikte ele aldığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Cinsiyet, Kadın,, Kadın Hareketleri, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü

Kaynakça

• Akal, E. (2003). Kızıl Feministler. Bir sözlü Tarih Çalışması. İstanbul: TÜSTAV Yayınları.
• Arat, N. (2017). Feminizmin ABC’si. İstanbul: Say Yayınları.
• Beauvoir, S. D. (1993). Kadın “İkinci Cins” Bağımsızlığa Doğru. İstanbul: Payel Yayınları.
• Bendason, N. (1990). Başlangıcından Günümüze Kadın Hakları. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bozok, M. (2009). Feminizmin Erkekler Cephesindeki Yankısı: Erkekler Ve Erkeklikler Üzerine Eleştirel İncelemeler. Cogito 58: 269-284.
• Buechler, S. M. (1995). New social movement theories, Sociological Quarterly, 36(3): 441-464.
• Çaha, Ö. (2017). Sivil Kadın: Türkiye'de Kadın ve Sivil Toplum. Ankara: Savaş Yayınları.