Atatürk’ün Cenaze Töreni Fotoğraf Albümü Onarımının Restorasyon Amaç ve İlkeleri Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 32 - 44, 31.03.2023

Mehmet Konuklar

Öz

Tarihi eser koruma ve onarım çalışmalarında amaç, yöntem ve yapılacak işlemlerin belirlenmesinde ve esere uygulanmasında uluslararası kabul görmüş belgelerde açıklanan etik ilkelere uygun hareket etmek gerekmektedir. Ancak restorasyonda karar alma süreçleri ve restorasyon etik ilkelerine uygunluk alanlarındaki bilimsel araştırma azlığı, restorasyon çalışmalarında istenmeyen uygulamaların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Tarihi eserlerdeki tahribatlar da restorasyon işlemleri de esere özgü olduğundan restorasyon etik değerlendirmeleri, doğrudan restorasyon uygulaması üzerinden yapılmalıdır. Bu çalışmada Atatürk’ün İstanbul ve Ankara’daki Cenaze Töreni adlı fotoğraf albümüne uygulanan restorasyon çalışmasının restorasyon amaç ve ilkelerine göre değerlendirilmesi yapılmıştır. Albüm restorasyonu çalışmasının amacı, Caple’ın RIP üçgeni modeline göre analiz edilmiştir. Çalışmanın restorasyon ilkelerine uygunluk değerlendirmesi ise çalışma kapsamında alınan önemli kararların; Sürdürülebilirlik, Özgünlük, Minimum Müdahale ve Geri Dönüşlük restorasyon ilkelerine göre irdelenmesi yoluyla yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fotoğraf Restorasyonu, Restorasyon İlkeleri, Sürdürülebilirlik, Özgünlük

Kaynakça

• Appelbaum, B. (1987). Criteria for Treatment: Reversibility. Journal of The American Institute for Conservation, 26, 65-73.
• Beck, J. (1999). Reversibility, Fact or Fiction? The Dangers of Art Restoration. Notes in the History of Art, 18(3), 1-8.
• Caple, C. (2000). Conservation Skills: Judgement, Method and Decision Making. 1st Edition, London.
• Carta Del Restauro (1931). http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0660878001536681682.pdf. Erişim Tarihi: 25 Aralık 2022.
• Charteris, L. (1999). Reversibility – myth and mis-use. In Oddy, W. A., and Sara Carroll (Eds.) Reversibility: Does It Exist? London: British Museum, 141-145.
• Duran, E. K. ve Köşklük N.K. (2020). Arkeolojik Alanlarda Uygulanan Bütünleme (Tamamlama) Müdahalelerinin Değerlendirilmesi: Metropolis Örneği. SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 50, 255-274.
• Ertürk, İ. E. (1999). Tarihsel Yapılara Çağdaş Mimari Kurguların Eklenmesi, Yeni İşlevler Kazandırılması Üzerine. (Yüksek Lisans Tezi) Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü. Eskici, B. (2018). Seramik Onarımlarında Bütünleme Yöntemleri Üzerine Bir Değerlendirme. Sanat ve Tasarım Dergisi, e-ISSN 2149 – 6595, 135-153.
• Kara E. N. ve İşleyen, E. (2018). Bir Kültür Yapısı Olarak Salt Galata’nın Çağdaş Restorasyon Kuramı Açısından Değerlendirilmesi. Uluslararası Disiplinlerarası ve Kültürlerarası Sanat, 3(5), 83-100.
• Konak, İ. (2019). Kastamonu Adil Bey Türbesi Restorasyon Geçmişi ve Mevcut Korunma Durumu Hakkında Bir Değerlendirme. Vankulu Sosyal Araştırmalar Dergisi, 0 (4), 127-147.
• Öztekin, S. (2020). İstanbul Hanlar Bölgesi’nde Yer Alan Yarım Han’ın Restorasyon Projesinin Tarihi Belgelere Dayanarak Hazırlanması. Haliç Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 3(2), 241-288.
• Özodabaş, A. and Kiotsouk M. M. (2021). An Example from Mudanya Historical Houses Review of Reconstruction Works. Journal of Humanities and Tourism Research, 11 (3), 452-466.
• Smith, R.D. (1999). Reversibility: A Questionable Philosophy. Restaurator, 9. 199-207.