ISPARTA YÖRESİ EHRAMİ KARAÇAM AĞAÇLANDIRMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: 30. YIL SONUÇLARI

Year 2022, , 10 - 17, 31.07.2022

Recep Kartal , Nebi Bilir

https://doi.org/10.55930/jonas.1052835

Cited By: 2

Abstract

Isparta yöresindeki, 30 yaşlı Ehrami Karaçam (Pinus nigra Arnold. ssp. pallasiana var. pyramidata) ağaçlandırma sahasından, 500 m2 büyüklüğündeki dört örnek alanda boy, dip çap, göğüs yüksekliği çapı, tepe çapı ile birey sayısı araştırılmıştır. Bununla birlikte sahadaki Anadolu Karaçamı [Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe] ve Toros Sediri (Cedrus libani A. Rich.) ile bu özellikler bakımından karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışma sonucunda Ehrami Karaçam’ın, ortalama boy, dip çap, göğüs yüksekliği çapı ve tepe çapı değerleri sırasıyla 9.9 m, 29.3 cm, 25.1 cm ve 302.5 cm bulunmuştur. Örnek alanlar boy, dip çap ve göğüs yüksekliği çapı bakımından istatistiksel bakımdan anlamlı (p<0.05) farklılık gösterirken, tepe çapı bakımından benzerlik (p>0.05) göstermiştir. Uygulanan varyans analizi sonucunda, Ehrami Karaçam, Anadolu Karaçamı ve Toros Sediri arasında; boy, dip çap, göğüs yüksekliği çapı ve tepe çapı bakımından önemli (p<0.05) farklılıklar olduğu ortaya çıkmıştır. Anadolu Karaçamı’nın çalışmaya konu özellikler bakımından, Ehrami Karaçam ve Toros Sediri’ne göre daha yüksek büyüme performansı gösterdiği belirlenmiştir. Korelasyon analizi sonuçları, özellikler arasında genel olarak anlamlı (p<0.05) pozitif ilişkiler ortaya çıkarmıştır.

Keywords

Ağaçlandırma, boy, büyüme, çap, varyasyon

Thanks

Bu makale, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü’nde, Prof. Dr. Nebi Bilir danışmanlığında yürütülen Yüksek Lisans tez çalışması içermekte olup, emeği geçenlere teşekkür ederiz.

EVALUATION OF EHRAMI BLACK PINE PLANTATIONS IN ISPARTA DISTRICT: 30th YEAR RESULTS

Abstract

Ehrami black pine (Pinus nigra Arnold. ssp. pallasiana var. pyramidata) is an endemic forest tree species in Turkish forestry by its limited natural distribution. Afforestation practices within natural distribution and outsite have important roles for sustainability of the species. In this study, height, diameter at base, diameter at breast height, crown diameter and number of individuals were studied at 30 year Ehrami black pine afforestation by four sampled areas each of them 500 m2 selected randomly from Isparta district. Beside, the species was compared for the characteristics by Anatolian black pine [Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe] and Taurus cedar (Cedrus libani A. Rich.) planted at same area and period. Averages of height, diameter at base, diameter at breast height, crown diameter and number of individuals were 9.9 m, 29.3 cm, 25.1 cm ve 302.5 cm in Ehrami black pine, respectively. They were 12.3 m, 40.9 cm, 35.8 cm and 652.2 cm in Anatolian black pine, and 9.0 cm, 27.2 cm, 23.5 cm, and 453.6 cm in Taurus cedar. Sampled areas showed statistically significant difference (p<0.05) for height, diameter at base, diameter at breast height except of crown diameter (p>0.05). There was significant difference (p<0.05) for the characteristics among Ehrami black pine, Anatolian black pine and Taurus cedar based on results of analysis of variance. Anatolian black pine showed higher growth performance than others, while Ehrami black pine and Taurus cedar had similar growth performance for height, and diameters at base and at breast height at Duncan’s multiple range’s test. However, the growth performance of the species could change from years to years. Positive and significant (p<0.05) relations among the characteristics were estimated by correlation analysis except of between height and crown diameter, and between diameter at breast height and crown diameter (p>0.05). The results could be used to increase growth performance and forestry practices, or landscape purpose such as pruning, in the species.    

Keywords

Afforestation, height, growth, diameter, variation

References

• 1. Acatay A. (1956). Ehrami Karaçam (Pinus nigra var. pyramidata). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 6(2), 75-85.
• 2. Akçakaya M. (2011). On Populasyonlu Anadolu Karaçamı (Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb) Holmboe) Ağaçlandırma Denemesinde Genetik Çeşitlilik (9 Yıllık Sonuçlar). Y. Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• 3. Anonim (2021). Orman Genel Müdürlüğü İstatistikleri-2020 (www.ogm.gov.tr). Ankara.
• 4. Ayan S. Yer E.S. & Gülseven O. (2017). Türkiye’deki Toros sediri (Cedrus libani A. Rich.) Ağaçlandırma Sahalarının İklim Tipi Açısından Değerlendirilmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 18 (2), 152-161.
• 5. Bilir N. Çatal Y. Tekocak S. & Cercioglu M. (2017). Fertility Variation in Endemic Populations of Ehrami Black Pine (Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana var. pyramidata). Journal of Forestry Reserch, 28(4), 683–686.
• 6. Ertuğrul G.S. & Bilir N. (2020). Kütahya-Simav yöresi Anadolu Karaçamı doğal gençleştirme sahasında bazı değerlendirmeler. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 21, 75-81.
• 7. Falconer D.S. (1989). Introduction to quantitative genetics. (3rd Edition), Longman Scientific and Technical, New York.
• 8. Genç M. Cengiz N. Bilir N. & Gülcü S. (1999). Isparta Gölcük koşullarında Ehrami karaçam plantasyonlarının dikim başarısı: 8 yıllık sonuçlar. I. Uluslararası Doğal Çevreyi Koruma ve Ehrami Karaçam Sempozyumu, 23-25 Eylül, Kütahya, s. 60-64.
• 9. Gülsoy A.D.G. (2009). Kloroplast Genomundaki Kodlanmayan Trn Bölgelerinin Karşılaştırılması Yapılarak Pinus nigra Arnold Alt Tür pallasiana Varyetelerinin Filogenetik Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• 10. Gülsoy S. Süel, H. Çelik H. Özdemir S. & Özkan K. (2014). Modelling Site Productivity of Anatolian Black Pine Stands in Response to Site Factors in Buldan District, Turkey. Pakistan Journal of Botany, 46(1), 213-220.
• 11. Güner Ş.T. Çömez A. Özkan K. Karataş R. & Çelik N. (2016). Türkiye’deki Karaçam Ağaçlandırmalarının Verimlilik Modellemesi. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 66(1), 159-172.
• 12. Özdamar K. (1999). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi. Kaan Kitabevi Yayınları, Eskişehir.
• 13. Özel H.B. Ertekin, M. & Tufanoğlu G.Ç. (2010). Devrek-Akçasu Yöresindeki Karaçam (Pinus nigra Arnold. ssp. pallasiana (Lamb.) Holmboe) ve Sarıçam (Pinus sylvestris L.) Ağaçlandırmalarında Boy Artımı ile Bazı İklim Faktörleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ecological Life Science, 5(4), 376-389.
• 14. Özel S. (2018). Isparta-Yalvaç Yöresi Ağaçlandırma Çalışmalarının Silvikültürel Değerlendirilmesi. Y. Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• 15. Özkan K. Gülsoy S. & Mert A. (2008). Interrelations Between Height Growth and Site Characteristics of Pinus nigra Arn. ssp. pallasiana (Lamb.) Holmboe. Journal of The Malaysian Forester, 71, 9-16.
• 16. Sıvacıoğlu A. Ayan S. Ergin Ö.F. & Ertekin M. (2004). Ehrami Karaçam (Pinus nigra subsp. pallasiana var. pyramidata) Aşılı Fidan Üretimi. Gazi Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 42(2), 90-100.
• 17. Tanişman V. (2017). Başkomutan Tarihi Milli Parkında Uygulanan ve Potansiyel Silvikültürel Müdahalelerin İrdelenmesi. Y. Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• 18. Ünaldı ÜE. (2004). Nesli Tehlikedeki Ağaç: Ehrami Karaçam (Pinus nigra Arnold. ssp. pallasiana var. pyramidata). Fırat Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 67-80.
• 19. Yaltırık F. (1988). Dendroloji I (Gymnospermae) Açık Tohumlular. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• 20. Yazıcı N. & Turan A. (2016). Effect of Forestry Afforestation on Some Soil Properties: A Case Study from Turkey. Fresenius Environmental Bulletin, 25 (7), 2509-2513.
• 21. Yazıcı N. (2018). Effect of Species and Environmental Factors on Growth Performances in Afforesration of Cedrus libani and Pinus brutia. Fresenius Environmental Bulletin, 27, 6913-6917.
• 22. Yücel E. (1995). Ehrami Karaçamın Doğal Yayılışı ve Ekolojik Özellikleri. Anadolu Üniversitesi Fen Fakültesi Yayınları, Eskişehir.