1Bu çalışma T.Ü. Bilimsel Araştırma Projesi (TÜBAP–384) olarak desteklenmiştir. Giriş Tohum; döllenmeden sonra oluşan ve faktörleri etkili olmaktadır. Ilıman iklimlerde, sonbahar ve kış boyunca sert tohum oranı azalabilmektedir. Tohum kabuğunda görülen bu geçirimlilik, ortam sıcaklığının düşmesi ve oransal nemin artmasından kaynaklanmaktadır (Harrignton, 1972; Dübbern De Souza ve Marcos-Filho, 2001). Sert tohumluluğun; yüksek sıcaklıkta çok güçlü bir şekilde oluştuğunu ve hasat dönemindeki tohumun bünyesindeki düşük nem içeriği ile kontrolsüz depolama koşullarıyla sert tohumluluğun yakın ilişkili olduğunu belirten Argel ve Humphreys (1983) Stylosanthes hamata cv. Verano tohumlarındaki sert tohumluluk oranın hasattan 120 gün sonra azalmaya başladığını ve bu azalışın 180. güne kadar sürdüğünü ifade etmektedirler. Birçok baklagil türünde sert tohumlar 2–10 yıl arasında sert kalabilmektedir. Kuru depolama koşullarında kırmızı üçgül(T. incarnatum L.)’e ait tohumluğun 4 yıldan daha uzun süre sert tohum içerdiğini (%30–65) söyleyen Harrignton (1972), taş yoncası türleri(Melilotus ssp.)’ndeki sert tohumların 2–3 yıl geçirimsiz kaldıklarını, yonca (M. sativa L.) ve tüylü fiğ (Vicia villosa Roth.)’de ise sert tohumların 2 yıl içinde geçirimli hale dönüştüklerini belirtmektedir. Puri ve Laidlaw (1984) çayır üçgülü(T. pratense L.)’nde tohum oluşumu sırasındaki sıcaklığın sert tohumlulukla ilişkili olduğunu ve uygulanan kültürel işlemlerin de sert tohumluluk üzerine etkili olduğunu söylemektedirler. Sert tohumlar genellikle canlı kabul edilirse de canlı da olmayabilirler. Sert ve sert olmayan tüylü fiğ tohumları arasında ilk 5 yıl canlılık bakımından hiç fark olmadığı halde, 17. yılın sonunda her iki tohum tipinde ölü tohumlara rastlanmıştır (Crosier ve Patrick, 1952). Dirr ve Jr. Heuser (1987) sert tohumluluğun doğal nedenlerle, sıcak suyla ıslatma ve kimyasal uygulamalarıyla [yoğunlaştırılmış nitrik asit (HNO3) veya sülfürik asit (H2SO4)] kırılabileceğini söylemektedirler
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | June 1, 2006 |
Submission Date | November 3, 2014 |
Published in Issue | Year 2006 Volume: 3 Issue: 2 |