Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşit ve Hatlarının Tane Verimi ve Bazı Fenolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Year 2005, Volume: 2 Issue: 1, 58 - 65, 01.03.2005

O. BİLGİN K. Z. Korkut

Abstract

Keywords

-

Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşit ve Hatlarının Tane Verimi ve Bazı Fenolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Abstract

Araştırma ve Uygulama Alanı’nda 20 ekmeklik buğday çeşit ve hattı ile yürütülmüştür. İncelenen genotiplerin tane verimleri 388.17-655.83 kg/da arasında değişmiş, en yüksek tane verimini Sana ve Mv-17 çeşitleri vermiştir. ISW YN-14 ve IBWSN-58 hatları ise ümitvar hatlar olarak belirlen miştir. Saraybosna ve Sana çeşitleri en kısa bitki boylarını vermişlerdir. En büyük başak uzunluğu ortalamaları ISW YN-24, Be zostaja-I, IBWSN-42, Kate A-I, M iryana ve ISW YN-29 genotiplerinden elde edilmiştir. Başakta tane sayısı açısından en yüksek değerler IBWSN-62, Mv-17, Sana, Kate A-I, Prostar ve IBWSN-42’den, tane ağırlığ ında ise en yüksek ortalamalar Sana ve Mv-17 çeşitlerinde sayılmıştır. Başaklan ma gün sayısı yönünden en erkenci ISW YN-14, ME2HR (51), ISW YN-9, IBWSN-58, IBWSN-62 ve ISW YN-24 o lmuştur. Be zostaja-I, Mv-17, ISW YN-14 ve Kate A-I de en uzun olgunlaşma gün sayılarına sahip olmuşlardır. Ayrıca yapılan korelasyon analizi sonucunda, tane verimi ile başakta tane ağırlığı, başaklanma gün sayısı arasında önemli ve o lu mlu; olgunlaşma gün sayısı, bitki boyu ve başakta tane sayısı arasında önemsiz ancak o lu mlu ikili ilişkiler saptanmıştır

Keywords

Ekmeklik buğday, tane verimi, bit ki boyu, başaklan ma ve olgunlaşma gün sayısı, korelasyon katsayısı

References

• Acevade, E., 1987. Assessing crop and plant attributes for cereal improvement in water-limited Mediterranean environments. Proceedings of an International Workshop. 303-320 s. 2731 October Capri, Italy.
• Anonim, 1999a. Production Yearbook. Fao, Rome.
• Anonim, 1999b. Tarımsal Yapı (Üretim, fiyat, Değer), T. C. Basbakanlık Devlet Istatistik Enstitüsü, Ankara.
• Balcı, A. ve I., Turgut, 1999. Bazı ekmeklik (T. Aestivum var. Aestivum) çesit ve hatlarında melez gücü üzerine arastırmalar. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım, Adana. 70-74.
• Blum, A., Golan, J., Mayer, B and L., Sinmena, 1989. The drought response of Landraces of wheat from the Northern Negeu Desert in Israel. Euph., 43: 87-96.
• Demir, I, 1983. Tahıl Islahı. Ege Üniv. Zir. Fak. Yay., No: 235, Izmir.
• Evans, L.T., Wardlaw, I.F. and R.A., Fisher, 1976. Wheat. In: L.T. Evans (Ed.) Crop Physiol. Cambridge Univ. Press, 101149.
• Genç, I., Kırtok, Y., Ülger, A.C. ve T. Yağbasanlar, 1986. Çukurova kosullarında uygun buğday ıslahı üzerinde arastırmalar. TÜBITAK Bitki Islahı Sempozyumu, 15-17 Ekim, Izmir. TÜBITAK Yay. No: 629, 112, 3.
• Genç, I., 1974. Yerli ve Yabancı Ekmeklik ve Makarnalık Buğday Çesitlerinde Verim Ve Verime Etkili Baslıca Karakterler Üzerinde Arastırmalar. Ç. Üniv. Zir. Fak. Yay.: 82, Bil. In. ve Aras. Tez.: 10. Adana.
• Genç, I., 1978. Tahıllarda Tane Veriminin Fizyolojik ve Morfolojik Esasları. Ç. Ü. Zir. Fak. Yıl., 8 Sayı:1, 1-3.
• Gençtan, T., 1988. Bazı ekmeklik buğday (T. aestivum L. em Thell) çesitlerinin üç farklı lokasyonda verim ve verime etkili karakterleri üzerinde arastırmalar. T. Üniv. T. Zir. Fak. Yay. No: 61 Aras.: 16.
• Jaradat, A.A., Ajluni, M.M. and G., Karaki, 1996. Genetic structure of durum wheat landraces in a center diversity. 5th Int. Wheat Conference Abstracts. June, 10.14.
• Korkut, K.Z. ve N., Çıtak, 1992. Yerli ve yabancı kökenli ekmeklik buğday çeĢitlerinde tane verimi ve ekmeklik kalitesi unsurları üzerine arastırmalar. T. Üniv. T. Zir Fak. Derg., 1 (1) 113-121.
• Korkut, K.Z., Baser, I. ve S., Bilir, 1993. Makarnalık buğdaylarda korelasyon ve path katsayıları üzerine çalıs malar. Makarnalık Buğday ve Mamülleri Sempozyumu, 30 Kasım-3 Aralık, Ankara. 183-187.
• Kün, E., 1996. Serin Iklim Tahılları (III. Basım). A. Ü. Zir. Fak. Yayn No: 1451, Ders Kitabı: 431. 322 sayfa.
• Malhotra, R.S. and R.P. Jain, 1972. Path and regression analysis in barley (Hordeum vulgare L.) Ind. J. of. Agric. Sci., 42: 404-406.
• Mockel, F.E., Gullace, G.D., Cantomutto, M.A., Gallez, L.M. and A.R., Valloti, 1990. Influencia del tamano de la semilla de trigo sus reservas proteicas en: II. El rendimiento de grano del cultivo subsecuente. Rev. Fac. de Agron., 11,1:17-24.
• Mosaad, M.G., 1994. Role of photoperiod and vernalization in the adaptation of wheat under heat and moisture stresses. Wheat in hot, dry, irrigated environments; Wad Medani (Sudan); 1-4 Feb 1993.
• Nedel, J.L., 1994. Genetic improvement on grain yield of wheat cultivars released between 1940-1992. Pesquisa Agropecuaria Brasileira., 29 (10) 1565-1570.
• Noaman, M.M. and G.A., Taylor, 1990. Morphophysiological characteristics, grain protein, and grain yield in high and low protein winter wheat. Cereal Res. Commun, 18: 1-2, 59-65.
• Steel, R.G.D. and J.H., Torrie, 1960. Principles and Procedures of Statistics. Mc-GrawHill Book Co. Inc. New York.
• Sener, O., Kılınç, M., Yağbasanlar, T., Gözübenli, H. ve U., Karadavut, 1997. Hatay kosullarında bazı ekmeklik (T. aestivum L. em. Thell.) ve makarnalık (T. durum Desf.) buğday çesit ve hatlarının saptanması. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül, Samsun, 1-5.
• Tosun, O. Ve N., Yurtman, 1973. Ekmeklik Buğdaylarda (Triticum aestivum L. Em Thell) Verime Etkili Baslıca Morfolojik Karakterler Arasındaki Iliskiler. A. Üniv. Zir. Fak. Yıl., 23: 418-434.
• Virk, D.S. and S.C. Anand (1970). Studies on correlations and their implications in wheat (T. Aestivum L.). Madras Agric. Jour., 7: 13-17.
• Watson, P.D., 1972. Factors analysis of yield in spring wheat (T. aestivum L.). Crop Sci., 1216, 731-733.
• Yadav, R.K. and R.K., Mishra (1993). Genetic analysis of wheat varieties for yield and its componenets under rainfed conditions. Agric. Sci. Digest Kar., 13 ( 1) 6-8.
• Yıldırım, M.B., Budak, N. ve Y., Arshad, 1996. Factor analysis of yield and related traits in Bread Wheat. Turk. J. of Field Crops, 1: 11-15.
• Yurtman, N., 1975. Ekmeklik Buğday Çesitlerinde Bitki Boyunun, Bitki ve Basakta Tane Veriminin ve Basaklanma Zamanının Kalıtımı Ile Ilgili Arastırmalar. Doktora tezi (basılmamıs), A. Üniv. Zir. Fak. Ankara.
• Yürür, N., Tosun, O., Eser, D. ve H.H., Geçit, 1981. Buğdayda ana sap verimi ile bazı karakterler arasındaki iliskiler. Bil. Aras. ve In. A. Üniv. Ziraat Fak. Yay., 755:443.