Metil salisilat (MeSA), zararlıların bitkilerde beslenmeye başlamasından sonra bitkiler tarafından salgılanan, doğal düşmanlar üzerine çekici etkisi bulunan ve zararlı böceklerinde davranışlarını etkileyen bir bileşiktir. Bitkiler tarafından salgılanan bu bileşikler zararlı kaynaklı bitki uçucuları (HIPVs) olarak adlandırılmıştır. Bu çalışmada sentetik olarak kullanılan MeSA’ ın fasulyede zarar yapan yaprak bitleri ve bunların predatörleri üzerine olan etkisi araştırılmıştır. Çalışma 2011-2012 yıllarında arazi koşullarında yürütülmüş; Kontrol, MeSA, Kırmızı örümcek (Tetranychus urticae Koch) ve Kırmızı örümcek+MeSA uygulamalarını içerecek şekilde 3 tekerrürden oluşmuştur. Uygulama parsellerinde içinde 2 ml MeSA bulunan 5 ml’ lik cam şişeler kullanılmıştır ve her hafta yenilenmiştir. Her parselden tesadüfi olarak alınan 15 adet yaprak laboratuarda mikroskop altında incelenmiş, yaprak biti ve predatör sayımları yapılmıştır. Yapılan sayımlara göre, 2011 ve 2012 yıllarında kontrol (0,76± 0,04; 2± 0,2) parsellerindeki ve Kırmızı örümcek (0,67± 0,08; 0,5± 0,06) parsellerindeki yaprak biti sayısı, MeSA (0,1± 0,02;0) ve Kırmızı örümcek+MeSA (0,1± 0,02; 0,17± 0,02) bulunan parsellere göre daha fazla olmuştur. 2011 yılında Coccinellidler MeSA bulunan parselde (3.33± 0.09),Orius sp. ve syrphid’ler ise Kırmızı örümcek+MeSA bulunan parsellerde daha fazla görülmüştür. Sonuç olarak, bu çalışmada MeSA’ ın kullanımı yaprak bitleri üzerine repellent etki gösterirken, doğal düşmanlarını deneme alanına çekmiş ve predatörlerin etkinliğini artırmıştır. İleriki yıllarda bitki koruma açısından MeSA’nın yaprak bitlerine karşı biyolojik mücadeleyi destekleme çalışmalarında kullanılabileceği düşünülmektedir.
Journal Section | Articles |
---|---|
Authors | |
Publication Date | September 15, 2018 |
Submission Date | April 18, 2017 |
Acceptance Date | March 27, 2018 |
Published in Issue | Year 2018 Volume: 15 Issue: 3 |