Konya ve Aydın İllerinde Süt Sığırı Ahırlarının Yapısal Durumlarının Değerlendirilmesi

Year 2025, Volume: 22 Issue: 1, 162 - 174

Onur Erzurum

https://doi.org/10.33462/jotaf.1473305

Abstract

Çalışmada, Konya ve Aydın illerindeki süt sığırı işletmelerinden tesadüfi olarak seçilen toplam 220 işletmede, ahırların yapısal durumunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın materyalini Konya ilinden 117 işletmeye, Aydın ilinden 103 işletmeye ait veriler oluşturmuştur. Verilerin elde edilmesi amacı ile 2024 yılı Ocak-Mart ayları arasında yetiştiricilerle görüşülerek yüz yüze anket uygulaması yapılmıştır. Çalışmanın yapıldığı işletmelere ait sonuçlarda ahırların %57.27’sinin yarı açık barınak tipine sahip olduğu, işletmelerin %76.21’inin beton zemini kullandığı, %71.82’sinde ayak hastalıkları ile karşılaşıldığı, %36.36’sının dışkı temizliği için mekanik yolları kullandığı ve %51.82’sinin 50 baş ve altı hayvan sayısına sahip olduğu bulunmuştur. Yapılan regresyon analizi sonucunda günlük sağım sayısının, barınak tipinin ve işletmede kaşağı varlığının günlük verim ortalaması üzerine etkisi önemli bulunurken (p<0.05), durak altlık materyali, havalandırma bacasının varlığı, dışkı temizleme şekli, tırnak bakım sıklığı, sağım şekli, suluk şekli ve havalandırma sisteminin günlük verim ortalaması üzerine etkisi önemsiz bulunmuştur (p>0.05). Yapılan ki-kare testine göre şehirler (Konya ve Aydın) ile yetiştirilen ırk, barınak tipi, barınak ve durak zemini, durak altlık materyali, duvar yapı malzemesi arasında ilişki tespit edilmiştir (p <0.05). Ahırların yapısal durumları doğrudan hayvan refahını etkilemektedir. Konya ve Aydın illerine bakıldığında her ikisinde de ahırların yapısal durumlarının iyileştirilmesi ve refah konusuna önem verilmesi gerekmektedir. Ahırların iyileştirilmesi için gerekli fizibilite çalışmaları, işletmelerin kurulum aşamasında yapılmalı ve fayda / zarar oranı değerlendirilmelidir. Bu değerlendirmeler yapılırken işletmenin bulunduğu bölge göz önünde bulundurulmalıdır. Ahırların yapısal durumlarının iyiliği hayvan refahıyla ilgili olduğundan hedef en iyiye ulaşmak olmalıdır. En iyiye ulaşılması için yetiştiricileri bilgilendirmek amacıyla eğitimlerin düzenlenmesi ve bu eğitimlerin: ihtiyacı karşılayan, gerektiğinde değişikliğe izin veren barınakların tasarlanması, hayvan davranışları, hayvan refahı ve ırka özgü özellikler gibi konuları içermesi önerilmektedir.

Keywords

Süt sığırı yetiştiriciliği, Ahır yapısı, Konya, Aydın, Refah

Ethical Statement

Bu çalışma Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Deney Hayvanları Üretim ve Araştırma Merkezi (SÜVDAMEK) Etik Kurulu’ndan 02/11/23 tarih ve 2023/116 sayılı izin kapsamında hazırlanmıştır.

Supporting Institution

Selçuk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından (Proje No: 24401012)

Project Number

24401012

Thanks

Selçuk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü'ne teşekkür ederim.

Evaluation of Structural Conditions of Dairy Cattle Barns in Konya and Aydın Provinces

Abstract

It was aimed to determine the structural condition of the barns in 220 randomly selected dairy cattle enterprises in Konya and Aydın provinces. The material of the study consisted of data from 117 enterprises from Konya province and 103 enterprises from Aydın province. Between January and March 2024, a face-to-face questionnaire was applied to the breeders. It was found that 57.27% of the shelters were semi-open, 76.21% used concrete floors, 71.82% had foot diseases, 36.36% cleaned feces mechanically and 51.82% had less than 50 animals. As a result of regression analysis, while the effect of number of milkings, type of barn and the presence of a brusher on average daily yield was found to be significant (p<0.05), the effect of stall litter material, presence of ventilation chimney, stool cleaning method, hoof care frequency, milking method, drinker type and ventilation system was found to be insignificant (p>0.05). According to the chi-square test, there was a relationship between the cities (Konya and Aydın) and the breed, shelter type, barn and stall floor, stall litter material, wall construction material (p<0.05). Structural conditions of barns directly affect animal welfare. In Konya and Aydın provinces, the structural conditions of the barns should be improved, and welfare should be given importance. The necessary feasibility studies for the improvement of the barns should be carried out during the establishment phase of the enterprises and the benefit/loss ratio should be evaluated. Since the good structural condition of the barns is related to animal welfare, the goal should be to achieve the best. For this purpose, it is suggested that training should be organized to inform breeders and these trainings should include topics such as: designing shelters that meet the needs and allow for changes, animal behavior and welfare, and breed-specific characteristics.

Keywords

Dairy cattle breeding, Barn structure, Konya, Aydın, Welfare

Project Number

24401012

References

• Alkan, S. ve Güney, Z. (2019). Ordu ili sığırcılık işletmelerinin yapısal özelliklerinin belirlenmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 32(3): 447-452.
• Alpan, O. ve Aksoy, A. R. (2015). Sığır Yetiştiriciliği ve Besiciliği. 7.baskı, Favori Basım, İstanbul. Arıcı, İ. (1982). Kırsal toplu yerleşim ve işletme avlularının düzenlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13: 3-4.
• Bewley J. M., Boyce, R. E., Hockin, J., Munksgaard, L., Eicher, S. D., Einstein, M. E. and Schutz, M. M. (2010). Influence of milk yield, stage of lactation, and body condition on dairy cattle lying behaviour measured using an automated activity monitoring sensor. Journal of Dairy Research, 77(1): 1-6.
• Boone, R. E., Bucklin, R. A. and Bray, D. R. (2010). Comparison of free stall bedding materials and their effect on cow behavior and cow health. Applied Engineering in Agriculture, 26(6): 1051-60.
• Camiloti, T., Fregonesi, J., Von Keyserlingk, M. and Weary, D. (2012). Effects of bedding quality on the lying behavior of dairy calves. Journal of Dairy Science. 95(6): 3380-3.
• Demir, P., Adıgüzel, S. I., Sarı, M. ve Ayvazoğlu, C. (2014). Kars merkez ilçedeki süt sığırcılık işletmelerinin genel yapısı ve ekonomik boyutu. FÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 28(1): 9-13.
• Erkmen, Y., Çelik, A. ve Yıldız, C. (2000). Erzurum İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Durumu ve Ahır İçi Mekanizasyon Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Tarımsal Mekanizasyon 19. Ulusal Kongresi. 01-02 Haziran, S. 468-474, Erzurum, Türkiye.
• Erzurum, O. and Yılmaz, A. (2020). The effect of different quality bedding materials used in dairy cows on milk yield. Eurasian Journal of Veterinary Sciences, 36(4): 347-354.
• Güler, O., Aydın, R., Diler, A., Yanar, M., Koçyiğit, R. ve Maraşlı, A. (2017). Sığırcılık işletmelerinin barınak özellikleri üzerine bir araştırma; Erzurum ili Narman ilçesi örneği. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi, 27: 396- 405.
• House, H. K. and Eng, P. (2016). Dairy Housing - Ventilation Options for Free Stall Barns, Ontario.
• House, J. (2011). A Guide to Dairy Herd Management. Meat & Livestock Australia Limited.
• Koçak, D. (2020). Ankara ili Polatlı ilçesi küçük ve büyükbaş hayvancılık işletmelerinin barındırma sistemlerinin hayvan refahı bakımından değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi) Kırıkkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale.
• Kösemen, A. ve Şeker, İ. (2016). Malatya ilinde sığırcılık işletmelerinin mevcut durumu: I. yapısal özellikler. FÜ Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 30(1): 5-12.
• Kıyıcı, J. M. ve Çınar, M. U. (2020). Türkiye’de süt sığırı yetiştiriciliği uygulamaları üzerine bir araştırma. Hayvan Bilimi ve Ürünleri Dergisi, 3(2): 165-175.
• Moran, J. (1989). The influence of season and management system on intake and productivity of confined dairy cows in a Mediterranean climate. Animal Production, 49(3): 339-344.
• Mundan, D., Atalar, B., Meral, B. A. ve Yakışan, M. M. (2018). Modern süt sığırı işletmelerinin yapısal ve teknik özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 13(2): 201-210.
• Munksgaard, L. and Simonsen, H. B. (1996). Behavioral and pituitary adrenal-axis responses of dairy cows to social isolation and deprivation of lying down. Journal of Animal Science., 74(4): 769-78.
• Şeker, İ., Tasalı, H., ve Güler, H. (2012). Muş̧ İlinde sığır yetiştiriciliği yapılan işletmelerin yapısal özellikleri. FÜ Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 26(1), 9-16.
• Tabachnick, B. G. and Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. Boston, Pearson.
• Tatar, Y. E. ve Esenbuğa, N. (2022). İzmir ili Ödemiş ilçesi sığırcılık işletmelerinin sürü yönetim tekniklerinin incelenmesi. Palandöken Journal of Animal Sciences Technology and Economics, 1(1): 16-23.
• Tiryaki, O. (2022). Koyun yünü katkılı kerpicin bazı fiziksel ve mekanik özellikleri. (Yüksek Lisans Tezi) Konya Teknik Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Konya.
• Tutkun, M. (1999). Diyarbakır ili merkez ilçeye bağlı köylerdeki süt sığırcılığının yapısı. (Yüksek Lisans Tezi) Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Uğur, F. (2014). Sığır Yetiştirme (Ders Kitabı). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yayınları No: 117. Birinci baskı. Pozitif Matbaa, Türkiye.
• Von Keyserlingk, M., Rushen, J., de Passillé, A. M. and Weary, D. M. (2009). Invited review: The welfare of dairy cattle—Key concepts and the role of science. Journal of Dairy Science, 92(9): 4101-11.
• Wathes, C. M. and Charles, D. R. (1994). Livestock Housing. CAB International, Wallingford Oxon, OX10 8DE, UK. Yamane, T. (1967). Elementary Sampling Theory. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice- Hall, Inc., 405 pp. USA.
• Yayar, R. ve Karkacier, O. (1996). Tokat ili Pazar ilçesi süt sığırcılığı işletmelerinin ekonomik ve teknik özellikleri üzerinde bir araştırma. Gazi Osman Paşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(1): 269-288.
• Yener, H., Atalar, B. ve Mundan, D. (2013). Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 2(2): 87-93.
• Yenice, G. ve Savaş, S. (2016). Rize ilinde yapılan süt sığırcılığının mevcut durumunun araştırılması. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 11(1): 74-83.