Foodie Turist Tipolojisi: Gaziantep Restoranlarına Yönelik Nitel Bir Araştırma

Year 2023, Volume: 22 Issue: 1, 372 - 392, 27.01.2023

Ezgi KIRICI TEKELİ Nilgün DEMİREL İLİ Üzeyir KEMENT

https://doi.org/10.21547/jss.1134286

Abstract

Araştırma kapsamında ele alınan yeme içmeye düşkün turist (foodie), yeni bir turist tipi olarak kabul edilmektedir. Bu araştırma ile Gaziantep destinasyonu özelinde yeme içmeye düşkün turist tipolojisini belirlemek amaçlanmaktadır. Belirlenen amaç doğrultusunda önemli bir gastronomi şehri olan Gaziantep’te yerli ve yabancı turistler tarafından en çok ziyaret edilen restoranlar belirlenerek restoran çalışanları gözünden yeme içmeye düşkün turist tipolojisi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılmış ve betimleyici fenomenoloji, araştırma deseni olarak belirlenmiştir. Ölçüt ve kartopu örnekleme yöntemlerinden yararlanarak katılımcılar tespit edilmiş ve toplam yirmi restoran çalışanı ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Maxqda programıyla yapılan betimsel analizler sonucunda; beş ana tema, on altı alt tema, iki yüz kırk altı kod belirlenmiştir. Belirlenen temalar ve kodlar yeme içmeye düşkün turist tipolojisinin ortaya çıkmasını sağlamış olup yeme içmeye düşkün turistler; meraklılar, yöreselciler, sağlıklı beslenmeye özen gösterenler, sanatsal yaklaşanlar ve sosyalleşenler olarak sınıflandırılmıştır. En çok kodlanan ana tema meraklılar olurken en az kodlanan ana tema sanatsal yaklaşanlar olmuştur. Restoran çalışanları en çok yöresel yemekleri tercih eden yeme içmeye düşkün turistler hakkında açıklama yaparken en az yöresel baharatları tercih eden yeme içmeye düşkün turistler hakkında bilgi vermişlerdir. Restoran çalışanlarının perspektifinden yeme içmeye düşkün turist tipolojisinin saptandığı araştırmada birtakım teorik ve pratik katkılar sunulmuş ve öneriler geliştirilmiştir.

Keywords

Foodie Turist, Restoran, gastronomi, Gaziantep, Nitel araştırma

Foodie Tourist Typology: A Qualitative Research on Gaziantep Restaurants

Abstract

Araştırma kapsamında ele alınan yeme içmeye düşkün turist (foodie), yeni bir turist tipi olarak kabul edilmektedir. Bu araştırma ile Gaziantep destinasyonu özelinde yeme içmeye düşkün turist tipolojisini belirlemek amaçlanmaktadır. Belirlenen amaç doğrultusunda önemli bir gastronomi şehri olan Gaziantep’te yerli ve yabancı turistler tarafından en çok ziyaret edilen restoranlar belirlenerek restoran çalışanları gözünden yeme içmeye düşkün turist tipolojisi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılmış ve betimleyici fenomenoloji, araştırma deseni olarak belirlenmiştir. Ölçüt ve kartopu örnekleme yöntemlerinden yararlanarak katılımcılar tespit edilmiş ve toplam yirmi restoran çalışanı ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Maxqda programıyla yapılan betimsel analizler sonucunda; beş ana tema, on altı alt tema, iki yüz kırk altı kod belirlenmiştir. Belirlenen temalar ve kodlar yeme içmeye düşkün turist tipolojisinin ortaya çıkmasını sağlamış olup yeme içmeye düşkün turistler; meraklılar, yöreselciler, sağlıklı beslenmeye özen gösterenler, sanatsal yaklaşanlar ve sosyalleşenler olarak sınıflandırılmıştır. En çok kodlanan ana tema meraklılar olurken en az kodlanan ana tema sanatsal yaklaşanlar olmuştur. Restoran çalışanları en çok yöresel yemekleri tercih eden yeme içmeye düşkün turistler hakkında açıklama yaparken en az yöresel baharatları tercih eden yeme içmeye düşkün turistler hakkında bilgi vermişlerdir. Restoran çalışanlarının perspektifinden yeme içmeye düşkün turist tipolojisinin saptandığı araştırmada birtakım teorik ve pratik katkılar sunulmuş ve öneriler geliştirilmiştir.

Keywords

Foodie Tourist, Restaurant, gastronomy, Gaziantep, Qualitative research

References

• Björk, P. & Kauppinen-Räisänen, H. (2017). A destination’s gastronomy as a means for holiday well-being. British Food Journal, 119(7), 1578-1591.
• Cambridge Sözlüğü (2022). Foodie anlamı. Erişim Tarihi: 17.06.2022, https://dictionary.cambridge.org/tr/s%C3%B6zl%C3%BCk/ingilizcet%C3%BCrk%C3%A7e/foodie.
• Collins, K. (2014). Cooking class: The rise of the “foodie” and the role of mass media. In C. Helstosky (Ed.), The Routledge History of Food, 270-290. Londra: Routledge.
• Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.) Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Demirel, N. & Kırıcı Tekeli, E. (2020). Profesyonel turist rehberlerinin foodie turist tipine bakış açıları: Nitel bir araştırma. Journal of Tourism Theory and Research, 6(1), 35-46.
• Gaziantep İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2022). Turizm istatistikleri. Erişim Tarihi: 13.10.2022, https://gaziantep.ktb.gov.tr/TR-95179/turizm-istatistikleri.html.
• Gaziantep Valiliği (2020). Gaziantep, ziyaretçi sayılarında uçuşa geçti. Erişim Tarihi: 17.06.2022, http://www.gaziantep.gov.tr/gaziantep-ziyaretci-sayilarinda-ucusa-gecti.
• Ignatov, E. & Smith, S. (2006). Segmenting Canadian culinary tourists. Current Issues in Tourism, 9(3), 235-255.
• Johnston, J. & Baumann, S. (2015). Foodies: Democracy and distinction in the gourmet foodscape. Londra: Routledge.
• Kurt, G. & Arslan Ayazlar, R. (2021). Gastronomi turist taksonomisi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 1280-1298.
• Lee, J., Kaipainen, K. & Väänänen, K. (2020, January). Local foodie: Experience the design of a mobile augmented reality application for tourists to encourage local food consumption. In Proceedings of the 23rd International Conference on Academic Mindtrek (pp. 110-119).
• Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, Çev.) Ankara: Nobel Akademik Yayımcılık Eğitim Danışmanlık.
• Mohsen, M. G. (2017). Foodies in the UK: A sense of self, connection and belonging beyond the passion? In M. Stieler (Ed.), Creating marketing magic and innovative future marketing trends, 457-467. New York: Springer.
• Nielsen, B. (2020). Foodie trends: Attracting the growing foodie segment. Erişim tarihi: 17.06.2022, https://www.grandecig.com/blog/the-foodie-revolution-attracting-and-appealing-to-the-growing-foodie-segment.
• Okumuş, B., Okumuş, F. & McKercher, B. (2007). Incorporating local and international cuisines in the marketing of tourism destinations: The cases of Hong Kong and Turkey. Tourism Management, 28(1), 253-261.
• Okumuş, F., Kock, G., Scantlebury, G. & Okumuş, B. (2013). Using local cuisines when promoting small Caribbean island destinations. Journal of Travel and Tourism Marketing, 30(4), 410-429.
• Pickering, G. J. & Pickering, H. M. (2022). On being a foodie: Development of the foodie index and association with personality and taste phenotype. Food Quality and Preference, 96, 104451.
• Robinson, R. N. & Getz, D. (2016). Food enthusiasts and tourism: Exploring food involvement dimensions. Journal of Hospitality & Tourism Research, 40(4), 432-455.
• Sánchez-Cañizares, S. M. & López-Guzmán, T. (2012). Gastronomy as a tourism resource: Profile of the culinary tourist. Current Issues in Tourism, 15(3), 229-245.
• Şimşek, A. & Selçuk, G. N. (2018). Gastro turistlerin tipolojisinin belirlenmesi: Gaziantep ölçeğinde bir uygulama. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 28-43.
• Tekeli, M. & Kırıcı Tekeli, E. (2020). Sustainable gastronomic tourism. In F. Türkmen (Ed.), Selected academic studies from Turkish tourism sector, 113-133. Berlin: Peter Lang.
• Tekindal, M. & Uğuz Arsu, Ş. (2020). Nitel araştırma yöntemi olarak fenomenolojik yaklaşımın kapsamı ve sürecine yönelik bir derleme. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 20(1), 153-182.
• Tureng Sözlüğü (2022). Foodie anlamı. Erişim Tarihi: 17.06.2022, https://tureng.com/tr/turkce-ingilizce/foodie.
• Türk Patent ve Marka Kurumu (2022). Gaziantep’e ait coğrafi işaretli ürünler. Erişim Tarihi: 13.10.2022, https://ci.turkpatent.gov.tr/cografi-isaretler/liste?il=27&tur=&urunGrubu=&adi=.
• UNESCO Creative Cities Network (2022). Gaziantep. Erişim Tarihi: 17.06.2022, https://en.unesco.org/creative-cities/gaziantep.
• United Nations World Tourism Organization (2022). Gastronomi ve şarap turizmi. Erişim Tarihi:14.06.2022, https://www.unwto.org/gastronomy-wine-tourism.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.