Seçilmiş Finansal ve Makroekonomik Değişkenler ile Tüketici Gücen Endeksi Arasındaki İlişkinin Analizi

Yıl 2019, Cilt: 14, 173 - 183, 27.03.2019

Çağatay Başarır , İbrahim Murat Bicil , Özer Yılmaz

Öz

Ülkelerin yaşamış
oldukları finansal krizler, gerek tüketicilerin gerekse yatırımcıların ülke
ekonomilerine olan güvenlerini etkilemektedir. 1929 Büyük Buhranından beri
dönem dönem sürekli sıkıntılar yaşayan ekonomiler 2008 krizi ile bir kez daha zor
bir dönemece girmiştir. Bu bağlamda tüketicilerin ekonomilere olan güvenin bir
göstergesi olan Tüketici Güven Endeksi ile bazı makro ve finansal değişkenler
arasındaki ilişkinin bilinmesi önem arz etmektedir. Davranışsal yaklaşımların
oldukça önem kazandığı günümüzde gerek tüketicilerin gerekse yatırımcıların
güven düzeylerini etkileyebilecek değişkenlerde meydana gelecek olumlu
değişimler, ülke ekonomisine olan güven düzeylerinin de yükselmesine neden olabilmektedir.

Bu amaçla çalışmada
Türkiye'de Tüketici Güven Endeksi ile seçilmiş makroekonomik ve finansal
değişkenler arasındaki ilişki VAR modeli ile araştırılmıştır. 

Araştırma sonucunda,
tüketici güven endeksinden sanayi üretim endeksine ve BİST100, USD ve
TÜFE'den  tüketici güven endeksine doğru
bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Ayrıca VAR modeli sonuçları
incelendiğinde, USD döviz kurunda meydana gelecek bir şokun tüketici güven
endeksi üzerinde olumsuz etkisi olduğu ve tüketici güven endeksinde meydana
gelecek şokun BIST100 endeksi ve dolar döviz kuru üzerinde olumsuz etkisinin
olduğu yönünde bulgulara ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Tüketici Güven Endeksi, Makroekonomik değişkenler, FinansalDeğişkenler

The Relationship Between Selected Financial and Macroeconomic Variables with Consumer Confidence Index

Öz

The financial crises
experienced by countries affect the confidence of both consumers and investors
in the economies of the country. The economies, which have been experiencing
constant difficulties since the Great Depression of 1929, once again entered
into a difficult period with the 2008 crisis. In this context, it is important
to know the relationship between the Consumer Confidence Index, which is an
indicator of consumer confidence in economies, and some macro and financial
variables. The positive changes in the variables that may affect the confidence
levels of both consumers and investors can lead to an increase in confidence
levels in the country's economy. This study was aimed to investigate the
relationship between the Consumer Confidence Index with selected macroeconomic
and financial variables by using VAR model in Turkey.

As a result of the
study, a causality relation was determined from the consumer confidence index
to the industrial production index and to the consumer confidence index from
BIST100, USD Exchange rates and CPI. Moreover, when the results of VAR model
are analyzed, it is found that the shock in the USD exchange rate has a
negative impact on the consumer confidence index and that the shock in the
consumer confidence index has negative effects on the BIST100 index and the
dollar exchange rate.

Anahtar Kelimeler

Consumer Confidence Index, Macroeconomic Variables, Financial Variables

Kaynakça

• Afshar, T.,Arabian, G., & Zomorrodian, R. 2007. “Stock return, consumer confidence, purchasing manager’s index and economic fluctuations”. Journal of Business & Economics Research, 5(8): 97-106Arısoy, İ. 2012. “Türkiye Ekonomisinde İktisadi Güven Endeksleri ve Seçilmiş Makro Değişkenler Arasındaki İlişkilerin VAR Analizi”. Maliye Dergisi, 162, 304-315. Bildirici, M., & Bozoklu, Ü. 2010. “Beklentilerin Ekonomi Uzerine Etkileri: MS-VAR Yaklasimi”. TÜSİAD-Koç University Economic Research Forum working paper series.Bozkurt H., 2007. Zaman Serileri Analizi, Ekin Basım Yayın, BURSA.Central Bank of Turkey 2018, EVDS, https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarketDees, S., & Brinca, P. S. 2013. “Consumer confidence as a predictor of consumption spending: Evidence for the United States and the Euro area”. International Economics, 134, 1-14.Eyüboğlu, S., & Eyüboğlu, K. 2018. “Reel Kesim Güven Endeksi ile Borsa İstanbul Sektör Endeksleri Arasındaki İlişkinin Test Edilmesi”. Business & Economics Research Journal, 9(1):75-86Garner, C. A. 1991. “Forecasting consumer spending: Should economists pay attention to consumer confidence surveys?”. Economic Review, 763: 57-71.Granger, C. W. 1969. “Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods”. Econometrica: Journal of the Econometric Society: 37 (3) 424-438.Kale, S., & Akkaya, M. 2016. “The relation between confidence climate and stock returns: The case of Turkey”. Procedia economics and finance, 38: 150-162.Katona G.1975 Psychological economics. New York: Elsevier Scientific Publishing Company.Korkmaz, T., & Çevik, E. İ. 2009. “Reel Kesim Güven Endeksi ile İMKB 100 Endeksi arasındaki dinamik nedensellik ilişkisi”. Istanbul University Journal of the School of Business Administration, 38(1):24-37Møller, S. V., Nørholm, H., & Rangvid, J. 2014. “Consumer confidence or the business cycle: What matters more for European expected returns?”. Journal of Empirical Finance, 28: 230-248.Özgen, F. B. ve B. Güloglu 2004, “Türkiye'de İç Borçların İktisadi Etkilerinin VAR Tekniği ile Analizi”, METU Studies in Development, 3: 93-114.Topuz, Y. V. 2011. “Tüketici Güveni ve Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. AİBÜ-İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi”, 7 (1): 53-65.TSI 2018, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27864 Usul, H., Küçüksille, E., & Karaoğlan, S. 2017. “Güven endekslerindeki değişimlerin hisse senedi piyasalarına etkileri: Borsa İstanbul Örneği”. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 22(3): 685-695