Su Muhasebesi ve Türkiye'de Güncel Durum

Yıl 2022, Cilt: 17 Sayı: 68, 913 - 929, 01.11.2022

Merve Öztürk , Yunus Ceran

https://doi.org/10.19168/jyasar.1011533

Cited By: 1

Öz

Ekonomik, çevresel ve sosyal etkileri olan; aşırı talep, bilinçsiz kullanım, iklim değişikliği ve küreselleşme ile tetiklenen su sorunu günümüzde suyu çeşitli amaçlarla kullanan tüm paydaşların dikkatini çekmektedir. Dünyanın bugün karşı karşıya kalmış olduğu su krizi, suyun hem miktar hem de kalite açısından baskı altında olması su kaynakları planlaması ve su yönetimini zorlaştırmaktadır. Politika ve reformlar aracılığıyla gerçekleştirilecek olan etkili bir su yönetiminde karar verme sürecine yardımcı olacak yüksek kalitede bilginin önemi tüm paydaşlarca kabul görmektedir. Su muhasebesi, su yönetiminde hesap verebilirliği, şeffaflığı ve kontrol edilebilirliği sağlamayı ve suya ilişkin bilginin yüksek kalitede ve faydalı bilgi niteliğinde sunulmasını amaçlamaktadır. Çok kapsamlı su hesapları içeren birden fazla su muhasebesi yaklaşımı kurumsal bir şirket, bir ülke ya da bir nehir havzası gibi rapor biriminin suyu ne şekilde ne kadar kullandığı, kime tahsis ettiği ile ilgili bilgiyi sistematik bir biçimde, belirli bir formatta sunmak adına geliştirilmiştir. Su muhasebesi sistemleri olarak anılan ve çeşitli disiplinler aracılığı geliştirilen bu raporlama yaklaşımları etkili su yönetimi için birer araç olarak görülmektedir. Bu çalışmanın amacı literatür taraması yoluyla su muhasebesi kavramını tanımlamak, su muhasebesi sistemlerini açıklamak ve Türkiye’de su yönetiminde havza bazında su muhasebesinin güncel durumunu analiz etmektir.

Anahtar Kelimeler

Su Muhasebesi, Su Yönetimi, Su Bilançosu, Hesap Verebilirlik

Kaynakça

• Andreu, J., Momblanch, A., Paredes, J., Angel Perez, M., & Solera, A. (2012). Ptential Role of Standardized Water Accounting in Spanish Basins. Water Accounting International Approaches to Policy and Decision-making (s. 123-139). içinde Cheltenhan, UK- Northampton, MA, USA: Edward Elgar.
• Chalmers, K., & Jayne M, G. (2012). Introduction. Water Accounting International Approaches to Policy and Decision-making (s. 1-13). içinde Cheltenham, UK- Northampton, MA, USA: Edward Elgar.
• Chalmers, K., Godfrey, J., & Potter, B. (2012). Discipline-Informed Approaches to Water Accounting. Australian Accounting Review, 275-285.
• Chapagain, A., Hoekstra, A., Savenije, H., & Gautam, R. (2006). The Water footprint of cotton consumption: An assessment of the impact of worldwide consumption of cotton products on the water resources in the cotton producing countries. Ecological Economics 60, 186-203.
• Hazelton, J. (2013). Accounting as aHuman Right: The Case of ater Information. Accounting, Auditig & Accountability, Vol. 26, No. 2, 267-311.
• Hoekstra, A. (2012). Water Footprint Accounting. Water Accounting International Approaches to Policy and Decision-Making (s. 58-76). içinde Cheltenham, UK- Northampton, MA, USA: Edward Elgar.
• Hughes, D., Corral, E., & Muller, N. (2012). Potential for the Application of General Purpose Water Accounting in South Africa. Water Accounting International Approaches to Policy and Decision-making (s. 106-123). içinde Cheltenham, UK- Northampton,MA, USA: Edward Elgar.
• Karimi, P., Molden, D., Bastiaanssen, W., & Cai, X. (2012). Water Accounting to Assess Use and Productivity of Water: Evolution of a Concept and New Frontiers. Water Accounting International Approaches to Policy and Decision-making. içinde Cheltenham, UK- Northampton, MA, USA: Edward Elgar.
• Kibaroğlu, A., Sümer, V., Kaplan, Ö., & Sağsen, İ. (2006). Türkiye'nin Su Kaynakları Politikasına Kapsamlı Bir Bakış: Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi ve İspanya Örneği. TMMOB Su Politikaları Kongresi, (s. 184-194).
• Lund, J. R. (2012). Water Accounting Issues in California. Water Accounting International Approaches to Policy and Decision-Making (s. 255-270). içinde Cheltenhan, UL- Northampton, MA, USA: Edward Elgar.
• Momblanch, A., Andreu, J., Paredes Arquiola, J., Solera, A., & Pedro-Monzonis, M. (2014). Adapting Water Accounting for Integrated Water Resource Management. The Jucar Water Resource System (Spain). Journal of Hydrology, 3369-3385.
• Muller, M. (2012). Water Accounting, Corporate Sustainability and the Public Interest. Water Accounting International Approaches to Policy and Decision-making (s. 203-221). içinde Cheltenham, UK- Northampton, MA, USA: Edward Elgar.
• Mungatana, E., & Hassan, R. (2012). Two Perspective of Water Resource Accounting: Comparing the Australian and United Nations Approaches. Water Accounting International Approaches to Policy and Decision-Making (s. 162-185). içinde Cheltenham, UK- Northampton, MA, USA: Edward Elgar.
• NWI. (2004). Intergovernmental Agreement on a Natonal Water Initiative. https://www.agriculture.gov.au/sites/default/files/sitecollectiondocuments/water/Intergovernmental-Agreement-on-a-national-water-initiative.pdf adresinden alındı
• Öztürk, M. (2021). Su Yönetiminde Hesap Verebilirlik Aracı Olarak Su Muhasebesi: Konya Kapalı Havzası Örneği. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Pedro-Monzonis, M., Solera, A., Ferrer, J., Andreu, J., & Estrela, T. (2016). Water Accounting for Stressed River Basins Based on Water Reources Management Models. Science of the Total Environment 565, 181-190.
• Pretorius, L., & Turton, A. (2012). Water Accounting and Conflict Mitigation. Water Accounting International Approaches to Policy and Decision-making (s. 221-236). içinde Cheltenham, UK- Northampton, MA, US: Edward Elgar.
• Signori, S., & Bodino, G. (2013). Water Management and Accounting: Remarks and Insights from an Accountability Perspective. Accounting and Control for Sustainability Studies in Managerial and Financial Accounting, Volume 26, 113-159.
• Singh, R., Maheshwari, B., & Malano, H. (2009). Developing a Conceptual Model for Water Accounting in Peri-Urban Catchments. 18th World IMACS/ MODSIM Congress 13-17 July (s. 3654-3659). Cairns: Australia.
• SKM. (2006). Stocktake and Analysis of Australia's Water Accounting Practice. Australia: Sinclair Knight Merz.
• Slattery, M., Chalmers , K., & Godfrey, J. (2012). Beyond the Hydrographers' Legacy: Water Accounting in Australia. Water Accounting International Approaches to Policy and Decision-making (s. 17-31). içinde Cheltenham, UK- Northampton, MA, USA: Edward Elgar.
• Sümer, V. (2012). Yeni Çerçeve Su Kanunu'na Doğru: Su Kanunu Taslağı Üzerine Notlar. ORSAM Su Araştırmaları Programı Rapor No: 16.
• TOB. (2019, Nisan). Tarım ve Orman Bakanlığı. tarimorman.gov.tr: https://www.tarimorman.gov.tr/SYGM/Belgeler/Su%20Kalitesi%20H%C4%B0E%20Haber%202019/Su%20Kanunu%20Tasla%C4%9F%C4%B1.pdf adresinden alındı
• Ulusal Su Planı. (2019). Ulusal Su Planı 2019-2023. Ankara: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı.
• Vardon , M., Lenzen, M., Peevor, S., & Creaser, M. (2007). Water Accounting in Australia. Ecological Economics 61 (2007), 650-659.
• Vardon, M., Martinez-Lagunes, R., Gan, H., & Nagy, M. (2012). The System of Environmental-Economic Accounting for Water: Development, Implementation and Use. Water Accounting International Approaches to Policy and Decision Making (s. 32-58). içinde Cheltenham, UK- Northampton, MA, USA: Edward Elgar.
• WWF. (2014). Türkiye'nin Su Riskleri Raporu. İstanbul: WWF- Türkiye.
• Yang, Y., Liu, Y., Cao, S., & Cheng , Y. (2017). A Method of Evaluating Water Resource Assetsand Liabilities: A Case Study of Jinan City,Shandong Province. Water (9) 8, 1-16.