Covid-19 Döneminde İşe Angaje Olma ve Çalışan Performansı Arasindaki İlişkinin İncelenmesi: İşyerlerinde Uygulanan Sosyal Mesafe Kurallarının Rolü

Yıl 2025, Cilt: 20 Sayı: 78, 215 - 230, 30.04.2025

Bekir Değirmenci

https://doi.org/10.19168/jyasar.1550617

Öz

Son yıllarda Covid-19 pandemisi insan sağlığını ve hayatını ciddi şekilde tehdit etmiştir. Öte yandan sokağa çıkma yasakları, iş yerlerinde uygulanan salgın tedbirleri, belirli dönemlerde üretimin kesintiye uğraması ve salgın nedeniyle insanların psikolojisinde ve maddi imkanlarında oluşan olumsuz tablolar insanlığı derinden sarstı. Çalışanların işe bağlılığının işteki performanslarını olumlu yönde etkilediği bilinmektedir. Bu çalışmada sosyal mesafenin çalışanların işe bağlılığı ile iş performansını etkileyip etkilemediğinin ortaya konulmasının önemli bir sorun olduğu düşünülmektedir. Literatür ve araştırma modeline dayalı olarak sekiz hipotez geliştirilmiştir. Toplanan veriler çoklu regresyon analizleri ile test edilmiştir. Araştırmanın bulguları incelendiğinde; Covid-19 döneminde çalışanların bağlılığının işteki performanslarını olumlu yönde etkilediği kanıtlanmıştır. Diğer yandan; işe istek duyma, işe adanma ve işe yoğunlaşma ile iş performansı arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Çalışanların işe bağlılık performansları arasındaki ilişkide sosyal mesafenin düzenleyici bir role sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İşe angaje olma , sosyal mesafe , iş performansı , çalışanlar

Examining The Relationship Between Work Engagement and Employee Performance During Covid-19 Era: The Role Of Social Distance Rules Applied in Workplaces

Öz

In recent years, the Covid-19 pandemic has seriously threatened human health and life. On the other hand, bans on going out, epidemic measures applied in the workplace, interruption of production in certain periods, and negative pictures due to the epidemic in people's psychology and financial opportunities have deeply shaken humanity. It is known that employees' engagement at work positively affects their performance at work. In this study, it is thought that it is an important problem to reveal whether social distancing affects job performance by employees' work engagement. The collected data were tested with direct impact analysis and moderating regression analysis, and the hypotheses developed within the scope of the study were tested. Eight hypotheses were developed based on the literature and research model. When the findings of the study were examined; It has been proven that the engagement of employees during the Covid-19 period positively affects their performance at work. On the other hand; It has been revealed that there is a positive and significant relationship between vigor, dedication, and obsorption and job performance. It has been determined that social distance has a moderating role in the relationship between employees' work engagement performance.

Anahtar Kelimeler

Work engagement , social distance , job performance , employees

Kaynakça

• Aguiar-Quintana, T., Nguyen, T. H. H., Araujo-Cabrera, Y., & Sanabria-Díaz, J. M. (2021). Do job insecurity, anxiety and depression caused by the covid-19 pandemic influence hotel employees’ self-rated task performance? The moderating role of employee resilience. International Journal of Hospitality Management, 94, 102868. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2021.102868.
• Akbar, A. (2014). Job involvement - predictor of job satisfaction and job performance-evidence from Pakistan. World Applied Sciences Journal, 30, 8–14.
• Akçin, K. (2021). İş performansı belirleyicilerinden örgütsel vatandaşlık davranışı, örgütsel sapma davranışı ve görev performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(1), 317–329.
• Akkaya, B., Özkan, A. & Özkan, H. (2021). Yapay zeka kaygı (yzk) ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Alanya Akademik Bakış, 5(2), 1125–1146.
• Aslan, E., & Türkili, S. (2021). İzolasyon ve karantinanın ruh sağlığı üzerine etkileri. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(1), 133–145.
• Atcıoğlu, E. (2018). Okulların etkililik düzeyleri ile çalışanların işe angaje olma düzeyleri arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aykaç, M., & Murat, G. (2020). Covid-19 ve emek piyasaları: etkiler ve muhtemel yönelişler. Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 91–122.
• Baker, S. R., Farrokhnia, R. A., Steffen, M., Pagel, M. & Demirhan, N. (2021). Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin sağlık biliş düzeylerinin sosyal mesafe ile ilişkisi. Ekev Akademi Dergisi, 88, 541–558. https://doi.org/10.17753/Ekev2151.
• Balci, Y., & Çetin, G. (2020). Covid-19 Pandemi sürecinin Türkiye'de istihdama etkileri ve kamu açısından alınması gereken tedbirler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 40–58.
• Bayram, A. (2019). Örgütsel özdeşleşmenin iş tatmini üzerine etkisinde işe adanmışlığın aracı rolünün belirlenmesine yönelik bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(4), 321–334.
• Bilginoğlu, E. & Yozgat, U. (2019). Ultra-kısa işe angaje olma ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Business and Management Studies: An International Journal (BMIJ), 7(5), 2863–2872. http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v7i5.1354
• Borst, R. T., Kruyen, P. M. & Demirhan, N. (2021). Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin sağlık biliş düzeylerinin sosyal mesafe ile ilişkisi. Ekev Akademi Dergisi, 88, 541–558. https://doi.org/10.17753/Ekev2151.
• Chughtai, A. A. (2008). Impact of job involvement on in-role job performance and organizational citizenship behaviour. Journal of Behavioral and Applied Management, 9(2), 169–183.
• Çoban, R., & Çiçek, B. (2023). İstismarcı yönetimin negatif işyeri dedikodusuna etkisinde duygusal öz yeterliliğin rolü. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 26(2), 439–460.
• Değirmenci, B. (2022). Çevresel tutum ile çevresel sorumluluk ilişkisinin incelenmesi: Yasal ve ekonomik sorumluluğun aracılık rolü. Alanya Akademik Bakış, 6(1), 1703–1718. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.1015679.
• Demirhan, N. (2021). Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin sağlık biliş düzeylerinin sosyal mesafe ile ilişkisi. Ekev Akademi Dergisi, 88, 541–558. https://doi.org/10.17753/Ekev2151.
• Doğru, Ç. (2019). Destekleyici örgüt iklimi, işe bağlılık ve bireysel uyum performansı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3), 2696–2713.
• Dunn, M. R., DeJonckheere, M., Schuiteman, S., Strome, A., Herbert, K., Waselewski, M., & Chang, T. (2021). Stay home so this can be over: A national study of youth perspectives on social distancing during the COVID-19 pandemic. Preventive Medicine Reports, 22, 101355.
• Durak Batıgün, A., & Şenkal Ertürk, İ. (2020). Çok boyutlu COVID-19 ölçeği geliştirme, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Nesne, 8(18), 406–421. https://doi.org/10.7816/nesne-08-18-04.
• Ersan, A., & Süslü, M. (2022). Covid-19 korkusunun sağlık çalışanlarının iş performanslarına etkileri ve örgütsel bağlılığın aracılık rolü. Akademik Hassasiyetler, 9(18), 231–266. https://dergipark.org.tr/en/pub/akademik-hassasiyetler/issue/69719/1087518
• George, O. J., Okon, S. E., & Akaighe, G. (2022). Emotional intelligence and work engagement: a serial mediation model. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 9(2), 193–211.
• Günlü, A. (2021). Adaptation of the social distancing scale in the COVID-19 era: Its association with depression, anxiety, stress and resilience in Turkey. International Journal of Mental Health and Addiction, Online First, 1–18.
• Gürbüz, S. (2019). Sosyal Bilimlerde Aracı, Düzenleyici ve Durumsal Etki Analizleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (4. Baskı). Seçkin Yayınları, Ankara.
• Gürlek, M., & Tuna, M. (2019). İşe adanmanın teorik temelleri ve ölçümü. Türk Psikoloji Yazıları, 22(44), 35–49.
• Güzel, Ş., & Demirhan, N. (2021). Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin sağlık biliş düzeylerinin sosyal mesafe ile ilişkisi. Ekev Akademi Dergisi, 88, 541–558. https://doi.org/10.17753/Ekev2151.
• Han, Y., Liao, J. Q., & Long, L. R. (2007). Model of development and empirical study on employee job performance construct. Journal of Management Sciences in China, 10(5), 62–77.
• Hayes, A. F. (2013). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach. http://www.afhayes.com (Accessed September 15, 2021).
• Huang, H., Chen, Y., & Yan, Z. (2021). Impacts of social distancing on the spread of infectious diseases with asymptomatic infection: A mathematical model. Applied Mathematics and Computation, 398, 125983.
• Jessica C. M. Li, Chau-Kiu Cheung, Ivan Y. Sun, & Yuen-Kiu Cheung (2021). Perceived job engagement and performance amongst police officers during the COVID-19 pandemic in Hong Kong. Policing: A Journal of Policy and Practice, paab064. https://doi.org/10.1093/police/paab064