Son yıllarda internet ve sosyal medya kullanımı hem dünyada hem de ülkemizde sürekli artış göstermektedir. İnternet ve buna bağlı araçlar (örneğin selfie, sosyal medya vs.) bireylerin hayatını belli düzeyde etkilemektedir. Bu etki sosyal medya hesaplarında, toplumsal ve bireysel hayatta görülmektedir. Örneğin daha önceki dönemlerde mahrem olarak görülen fotoğraflar, günümüzde sosyal medya hesaplarında paylaşılmaktadır. İnternet ve çeşitli sosyal medya araçlarında paylaşılan fotoğraflar içinde selfie (özçekim) de belli bir yer kaplamaktadır. Özçekimlerin en çok paylaşıldığı sanal alan ise sosyal medya hesapları olmaktadır. Ülkemizde sosyal medya kullanımının oldukça yaygın olduğu göz önüne alındığında selfie paylaşımının da fazla olacağı değerlendirilmelidir. Selfie davranışlarını değerlendiren çalışmalara bakıldığında insanların hayatlarını farklı şekillerde etkilediği ifade edilmektedir. Dahası selfie davranışlarının cenaze töreni gibi dini içerikli olgularda dahi değişimlere neden olduğu aktarılmaktadır. Literatüre bakıldığında selfie davranışları ile narsisizm arasında ise pozitif yönde ilişki olduğunu bulgulayan birçok çalışma bulunmaktadır. Ayrıca selfie ve narsisizm gibi değişkenlerin dindarlıkla da ilişkili olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada Selfitis Ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması amaçlanmıştır. Selfitis Ölçeğinin güvenirlik ve geçerlilik analizinden sonra çalışmanın temel değişkenleri olan dindarlık, selfitis ve narsisizm arasındaki ilişkilerin ortaya koyulması amaçlanmıştır. Bu ilişkilerin belirlenmesinde korelasyon, regresyon ve aracı değişken analizlerine başvurulmuştur.
Selfitis kavramı, Vincent tarafından The Adobo Chronicles adlı sitede şaka ve parodi olarak ortaya atılmış ve tanımlanmıştır. Vincent, bu sitede selfitis kavramını, kişinin sosyal ve bireysel ilişkilerindeki boşluğu doldurmak ve öz-güven eksikliğini izole etmek için takıntılı ve aşırı bir biçimde (obsesif-kompulsif) kendi fotoğrafını çekme ve sosyal medya gibi mecralarda paylaşma arzusu olarak tanımlamıştır. Araştırmanın bir diğer temel değişkeni olan narsisizm ise bireyin kendini aşırı derecede sevmesi sonucunda benmerkezci ve bencil davranışlar sergilemesidir. Psikanalist yaklaşıma göre ise kişinin kendi egosunu veya bedensel cinselliğini öncelemesi ve libidoya aşırı yoğunlaşması sonucunda, ilişkiler araması olarak tanımlanmıştır. Bu çalışmada dindarlık değişkeni ise boyutsal olarak ele alınmıştır. Dindarlık, davranış ve ibadet boyutu olarak iki alt boyutta incelenmiştir. Dini davranış, kişinin sosyal ve bireysel yaşamda dini içerikli davranışlara yönelmesini ve dini davranışın sosyal, ilişkisel ve psikolojik etkilerinin hayata yansımasını içermektedir. Dini ibadet ise kişinin namaz kılması, oruç tutması, dua etmesi ve Arapça ya da Türkçe Kuran-ı Kerim okumasını kapsamaktadır.
Araştırmada; “dindarlık ile selfitis ve narsisizm arasında negatif yönde anlamlı düzeyde ilişki vardır,” “dini davranış ve dini ibadet ile selfitis ve narsisizm arasında negatif yönde anlamlı ilişki vardır,” ”dindarlık, dini davranış ve dini ibadet selfitis değişkenini yordamaktadır”, “dindarlık, dini davranış ve dini ibadet narsisizm değişkenini yordamaktadır”, “narsisizm selfitis değişkenini yordamaktadır”, “dindarlık, dini davranış ve dini ibadet, narsisizm ile selfitis arasındaki ilişkide aracı değişken görevi görmektedir” hipotezleri test edilmiştir. Bu araştırmada model olarak alan yazın incelenmesi konusunda dokümantasyon yöntemi ve nicel verilerin analizinde tarama yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada üç ayrı temel değişken olduğundan tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli esas alınmıştır. Çalışmanın örneklemine farklı sınıflardan 200 üniversite öğrencisi katılmıştır. Örnekleme dâhil olan öğrencilerin yaşları 17 ile 42 arasında değişmektedir ve örneklemin yaş ortalaması 20.93’tür. Veriler, Balakrishnan ve Griffiths tarafından geliştirilmiş olan Selfitis Ölçeği, Leckelt ve diğerleri tarafından geliştirilip, Demirci ve Ekşi tarafından Türkçe’ye uyarlanmış olan Narsistik Hayranlık ve Rekabet Ölçeği, Ayten tarafından geliştirilen Dindarlık Ölçeği ve araştırmacı tarafından oluşturulmuş kişisel bilgi formu aracılığıyla toplanmıştır.
Vincent described the concept of selfitis in adobo chronicles, the parody and joke site as follows; “the disorder is called selfitis, and is defined as the obsessive compulsive desire to take photos of one’s self and post them on social media as a way to make up for the lack of self-esteem and to fill a gap in intimacy.” Selfitis has borderline, acute, and chronic aspects. Later, Balakrishnan and Griffiths conducted an academic research on the concept of selfitis. They also found that the concept of selfitis, like Vincent, has borderline, acute, and chronic aspects. Another essential variable of the study is narcissism. Narcissism is self-centered and selfish. According to the psychoanalytic approach, it is defined as pursuing relationships as a result of prioritizing one's own ego or physical sexuality and excessive concentration on libido. In the current study, religiousness is investigated dimensionally. Religiousness has been studied as dimensions of behavior and worship. Religious behavior contains the person's orientation towards religious behaviors in social and individual life and the reflection of the social, relational, and psychological effects of religious behavior in life. Religious worship includes the person praying, fasting, and reading the Quran in Arabic or Turkish.
The behavior of taking a selfie has been discussed in various forms in academic studies in recent years. There are those who risk their lives while taking selfies, take selfies at funeral rites, this is also valid in islamic funeral rites and ceramonies and take selfies to share on social media. This situation attracts the attention of both media, including social media and academic researchers. In the current study, the relationship between selfie-taking behavior, narcissism, and religiosity are discussed. This study aimed to adapt the selfitis scale to Turkish and to investigated the relationships between selfitis, narcissism, and religiousness. The sample size of study consists of 200 university students, 81 (40,5%) males and 119 (59,5%) females, ages ranged from 17 to 42, with mean age of 20,93. Documentation and relational survey method were used as a model in the research. Personal information form, selfitis scale, narcissistic admiration and competition scale, and religiousness scale were used to gather data.
Hypotheses of the current study; "There is a negative relationship between religiousness and selfitis and narcissism," "there is a negative relationship between religious behavior and religious worship and selfitis and narcissism." religious behavior and religious worship predicts the narcissism variable ”,“ narcissism predicts the selfitis variable ”,“ religiosity, religious behavior, and religious worship, the relationship between narcissism and selfitis also acts as a mediator variable ”have been tested.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Religious Studies |
Journal Section | RESEARCH ARTICLES |
Authors | |
Publication Date | December 31, 2020 |
Published in Issue | Year 2020 |