Öz
The
author deals with phenomenon of simile (tashbîh) which is a topic of al-bayan
sub-field of Arabic Rhetoric in the case of Miftâh by Sakkâkî. In this context,
he evaluates elements (arkân) and circumstances (ahwâl) and kinds (anwâ’) and
reasons (ağrâz) of simile in axis of intellect and sense according to elements
such as soul (nafs), good-bad, easy-difficult, common-rare,
familiar-unfamiliar. With this article, the author, on the one hand, presents
that Sakkâkî’s considering this issue, on the other hand, interrogates also
contribution of Sakkâkî to field of Arabic literary criticism by comparing
between him and his predecessors such as Jurjânî and Râzî.
Anahtar Kelimeler
Simile/Comparison/Tashbîh Ahwâl Ağrâz Sakkâkî Jurjânî Arabic Rhetoric Arabic Literary Criticism
Kaynakça
- Acemî, Mansur, Neckveins of Winter, Leiden, 1984.
- Brockelmann, C., Geschichte der Arabischen Litteratur, Leiden, 1939-1949.
- Bürgel, J. C., “Die Beste Dichtung ist die Lügenreichste”, Oriens, 23/24, 1974, ss. 7-102.
- Dayf, Şevki, el-Belâğa: Tatavvur ve Tarih, Kahire, 1965.
- Ebu Dîb, K., Al-Jurjani’s Theory of Poetic Imagery, Warminster, 1979.
- el-Cürcânî, Abdülkahir, Esrâru’l-Belâğa, ed. H. Ritter, İstanbul, 1957.
- Matlub, Ahmed, el-Belâğa inde’s-Sekkâkî, Bağdad, 1964.
- Râzî, Fahruddin, Nihâyetü’l-Îcâz fi Dirâyeti’l-İ’câz, Kahire, 1317.
- Ritter, Helmut, Geheimnisse der Wortkunst, Wiesbaden, 1959.
- Ritter, Helmut, Über die Bildersprache des Nizâmî, Berlin, 1927.
- Sellheim, R., Materialien zur arabischen Literturgeschichte, Wiesbaden-Stuttgart, 1976-1987.
- Smyth, William, “The Canonical Formulation of Ilm al-Balaghah and al-Sakkaki’s Miftâhu’l-Ulûm”, Der Islam, Vol. 72 (1), 1995, ss. 7-24.
- Smyth, William, “The Making of a Textbook”, Studia Islamica, no. 78, 1993, ss. 99-115. Van Gelder, G. J. H., Beyond the Line, Leiden, 1982.
- W. Heinrichs, Hand of th Northwind, Wiesbaden, 1977.
Öz
Yazar,
Sekkâkî’nin Miftâh adlı eseri özelinde Arap retoriğinin beyânî yönlerinden
birini teşkil eden “teşbîh” olgusunu ele almaktadır. Bu bağlamda teşbîhin
unsurlarını (erkân), hallerini (ahvâl), çeşitlerini (envâ’) ve yapılış
gayelerini (eğrâz) akıl ve his ekseninde ayrıca nefis, iyi-kötü, kolay-zor, yaygın-nadir,
tanıdık-tanınmadık unsurlar muvacehesinde değerlendirmektedir. İlgili makaleyle
yazar, bir taraftan Sekkâkî’nin ilgili olguyu anlamlandırmasını sunarken, öte
yandan Cürcânî ve Râzî gibi kendisinden etkilenen şahıslarla mukayese yapmak
suretiyle Arap edebiyat eleştiri arenasına katkısını da sorgulamaktadır.
Anahtar Kelimeler
Teşbîh Ahvâl Eğrâz Sekkâki Cürcânî Arap Belağatı Arap Edebî Eleştirisi
Kaynakça
- Acemî, Mansur, Neckveins of Winter, Leiden, 1984.
- Brockelmann, C., Geschichte der Arabischen Litteratur, Leiden, 1939-1949.
- Bürgel, J. C., “Die Beste Dichtung ist die Lügenreichste”, Oriens, 23/24, 1974, ss. 7-102.
- Dayf, Şevki, el-Belâğa: Tatavvur ve Tarih, Kahire, 1965.
- Ebu Dîb, K., Al-Jurjani’s Theory of Poetic Imagery, Warminster, 1979.
- el-Cürcânî, Abdülkahir, Esrâru’l-Belâğa, ed. H. Ritter, İstanbul, 1957.
- Matlub, Ahmed, el-Belâğa inde’s-Sekkâkî, Bağdad, 1964.
- Râzî, Fahruddin, Nihâyetü’l-Îcâz fi Dirâyeti’l-İ’câz, Kahire, 1317.
- Ritter, Helmut, Geheimnisse der Wortkunst, Wiesbaden, 1959.
- Ritter, Helmut, Über die Bildersprache des Nizâmî, Berlin, 1927.
- Sellheim, R., Materialien zur arabischen Literturgeschichte, Wiesbaden-Stuttgart, 1976-1987.
- Smyth, William, “The Canonical Formulation of Ilm al-Balaghah and al-Sakkaki’s Miftâhu’l-Ulûm”, Der Islam, Vol. 72 (1), 1995, ss. 7-24.
- Smyth, William, “The Making of a Textbook”, Studia Islamica, no. 78, 1993, ss. 99-115. Van Gelder, G. J. H., Beyond the Line, Leiden, 1982.
- W. Heinrichs, Hand of th Northwind, Wiesbaden, 1977.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | ÇEVİRİLER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Temmuz 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 12 Şubat 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |