VİLDÂN FÂİK’İN TESHÎLU’S-SARF ADLI ESERİNİN ARAPÇA DİLBİLGİSİ ÖĞRETİMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2022, Volume: 9 Issue: 18, 348 - 380, 28.07.2022

Yeliz Çiçek

https://doi.org/10.17050/kafkasilahiyat.1099052

Abstract

Osmanlı döneminde eserlerin Arap harfleri ile yazılması o dönemdeki eğitim kurumlarında Arapça eğitimini ihtiyaç haline getirmiştir. Bu ihtiyaç beraberinde değerli eserlerin yazılmasına da vesile olmuştur. Vildân Fâik tarafından 1317/1899 yılında yazılmış olan Teshîlu’s-sarf bu eserlerden biridir. Bu çalışmamızda, Arapça öğretimi konusunda bir kaynak eser niteliği taşıyabilecek Teshîlu’s-sarf’ın içeriğinin günümüzde kullanılan dört temel sarf kitabı ile karşıtsal çözümlemesi yapılarak incelenmesi hedeflenmiştir. Bu araştırmada adı geçen kitabın Türkçeye çevrilmesinden sonra günümüzde bu ders içinde okutulan Erkan Avşar’ın “Arap Gramerine Giriş -1, Sarf”, M:Sadi Çöğenli’nin “Arapça Fiil Çekimleri ve Sarf Bilgisi”, Mehmet Maksutoğlu’nun “Arapça Dilbilgisi”, Hüseyin Günday-Şener Şahin’nin “Arapça Dilbigisi” kitaplarıyla karşılaştırılmasını ve eserin Arapça dilbilgisi öğretimi açısından değerlendirilmesini kapsamaktadır. Bu çalışma 2009 yılında Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsünde Yüksek Lisans tezi olarak kabul edilmiştir.

Keywords

Metot, Öğretim, Karşıtsal Çözümleme, Kültürel Miras.

References

• Avşar, Erkan. Arap Gramerine Giriş 1- Sarf. İstanbul: Elif Yayınları, 2004.
• Albayrak, Sadık. Son Devir Osmanlı Uleması. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire Başkanlığı Yayınları, 1996.
• Akgündüz, Hasan. Klâsik Dönem Osmanlı Medrese Sistemi. İstanbul: M.E.B. Yayınları , 1997.
• Çöğenli, Sadi. Kur’an ve Hadis Kaynaklı Arapça Dilbilgisi-Sarf. İstanbul: Bakanlar Medya, 2008 . Çörtü, Mustafa Meral. Arapça Dilbilgisi Sarf-Nahiv Edatlar. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 2008.
• Develioğlu, Ferit. Osmanlıca-Türkçe Lügat. Ankara: Aydın Kitapevi, 2003.
• Er, Hamit. Osmanlı Devletinde Çağdaşlaşma ve Eğitim. İstanbul: Rağbet Yayınları, 1999.
• Hazer, Dursun. “Osmanlı Medreselerinde Arapça Öğretimi ve Okutulan Ders Kitapları”. Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi I (2002), 274-293.
• Faik, Vildân. Teshilü’s-sarf. İstanbul: Mekteb Harbîye Şâhâne Matbaası, 1318.
• Koçer, Hasan Ali. Türkiye’de Modern Eğitimin Doğuşu ve Gelişimi (1773-1923). Ankara: Uzman Yayınları, 1987.
• Maksudoğlu, Mehmet. Arapça Dilbilgisi. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 1992.
• Özyılmaz, Ömer. Osmanlı Medreselerinin Eğitim Programları. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, 2002.
• Özel, Mustafa. “Son Osmanlı Tefsir Tarihinden Portreler-I”. 9 Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi XVI (2002), 109-148.
• Sarıkaya, Yaşar. Medreseler ve Modernleşme. İstanbul: İz Yayınları, 1997.
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Osmanlı Devletini İlmiye Teşkilatı. Ankara: Ankara Türk Dil Kurumu Yayınları, 1965.
• Yıldız, Musa. Osmanlı Döneminde Arapça Öğretimi ve Okutulan Ders Kitapları. Türkiye’de Yabancı Dil Eğitimi Ulusal Kongresi (22-23 Kasım). G.Ü., Gazi Eğitim Fakültesi, Ankara: 2007.
• Zengin, Salih. II. Meşrutiyette Medreseler ve Din Eğitimi. Ankara: Akçağ Yayınları, 2002.