BOSNA-HERSEK ÇÖKÜŞ HALİNDE OLAN BİR DEVLET Mİ?

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 51, 75 - 100, 15.09.2016

Göktürk Tüysüzoğlu

Öz

Bosna-Hersek, Yugoslavya'nın parçalanması sürecine paralel olarak, sahip olduğu etno-kültürel ve dinsel çeşitliliğe referansla kanlı bir iç savaşa sahne olmuştur. İç savaşı sona erdiren Dayton Antlaşması ise kimlik tabanlı toplumsal farklılıkları yönetimsel an- lamda meşrulaştıran bir siyasal görünüm yaratmıştır. Dayton'un yarattığı devlet aygıtı, toplumsal kimliklere içkin olan an- laşmazlıkları birbirinden ayrı yönetimsel birimler içerisine sıkıştırmış ve toplumsal/etnik kimlik odaklı yabancılaşmanın sü- reklilik arz etmesine neden olmuştur. Bu gerçeklik, federal (merkezi) hükümetin ülke içerisindeki federe entiteler ve kanton- lar gibi alt seviye yönetimsel birimler nezdinde siyasal bir meşrui- yete haiz olmasının önünde ciddi bir engel oluşturmaktadır. Başarısız devlet yaklaşımı, kendi toprakları üzerinde tek meşru otorite olma iddiasını yitirmiş, ekonomik ve siyasal istikrarsızlık içerisinde ve geniş çaplı yolsuzluk ile ciddi güvenlik problemleri yaşayan ülkeler için kullanılan bir tanımlamadır. Bosna-Hersek'in siyasal görünümünü analiz ettiğimizde, başarısız devlet yak- laşımının öngördüğü problemlerin büyük bir bölümüne rastlamaktayız. Bu bakımdan, Bosna-Hersek'in, başarısız devlet yaklaşımı içerisinde değerlendirilen “zayıf ya da çöküş sürecinde olan devlet” anlayışı bağlamında ele alınabileceğini söyleyebiliriz.

Anahtar Kelimeler

Dayton Barış Antlaşması, Bosna Sırp Cum- huriyeti, Etno-federalizm, AB, Çöküş Halinde Olan Devlet.

Kaynakça

• Aitchison, Andy (2007), “Police Reform in Bosnia Herzegovina: State, De- mocracy and International Assistance”, Policing and Society, 17 (4): 321-343.
• B92 (2014), “RS Leader Supports Third Croat Entity in Bosnia”, http:// www.b92.net/eng/news/region.php?yyyy=2014&mm=10&dd=06&na v_id=91804, (Erişim Tarihi 4 Nisan 2016).
• Balfour, Rosa ve Basic, Dijana (2010), “A Bridge Over Troubled Borders: Europeanising the Balkans”, European Policy Centre Policy Brief.
• Belloni, Roberto (2009), “Bosnia: Dayton is Dead! Long Live Dayton!”, Nati- onalism and Ethnic Politics, 15 (3-4): 355-375.
• Bieber, Florian (2006), “After Dayton, Dayton? The Evolution of an Unpopu- lar Peace”, Ethnopolitics, 5 (1): 15-31.
• Boas, Morten ve Jennings, Kathleen M. (2007), “Failed States and State Fai- lure: Threats or Opportunities?”, Globalizations, 4 (4): 475-485.