Research Article
BibTex RIS Cite

18. VE 19. YY POLONYA’SINDA SOYLU YAŞANTISI VE KÜLTÜRÜ (ADAM MICKIEWICZ’İN “PAN TADEUSZ”U BAĞLAMINDA)

Year 2016, Volume: 13 Issue: 51, 129 - 148, 15.09.2016

Abstract

Osmanlı İmparatorluğu’nun Lehistan olarak adlandırdığı Polonya, 1795 yılında komşuları Avusturya, Rusya ve Prusya tarafından iş- gal edilerek Avrupa haritasından tamamen silinmiştir. 1830-1831 yılları arasında Polonya ordusundan bir grup genç subay önderli- ğinde patlak veren Kasım Ayaklanması’nın da başarısızlıkla sonuç- lanmasının ardından ülkede, “büyük göç” olarak adlandırılan bir göç süreci başlamıştır. Çok sayıda asker, subay ve aydın öncelikle Almanya, daha sonra Fransa’ya sığınarak yurdu terk etmiştir. Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Cyprian Kamil Norwid, Zygmunt Krasiński gibi tanınmış Polonyalı şairler de bu göç dalga- sına katılmış yurtseverler arasında yer alır. Polonya’nın bu büyük şairleri yapıtlarında yalnızca anayurt özlemlerini, uluslarının şanlı geçmişlerini dile getirmekle kalmamış, ülkelerinin yazgısını belir- leyen ulusal hataların da altını çizmişlerdir. Polonya’nın ulusal şai- ri Adam Mickiewicz tarafından 1832 - 1834 tarihleri arasında ya- zılmış olan “Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie” (Bay Ta- deusz, ya da Litvanya’daki Son Akın) 19.y.y. Polonya edebiyatının başyapıtları arasında yer almaktadır. Sanatçı, destan türünde ya- zılmış on iki bölümden oluşan yapıtında, sürgün yaşantısı içindey- ken, anayurduna, çocukluk yıllarının geçmiş olduğu Litvanya top- raklarına olan özlemini ve zihnine resmettiği Litvanya doğası ve güzelliklerini yansıtmıştır. Mickiewicz’in bu yapıtında ele aldığı diğer bir konu da 1811 yılı Polonya soylu yaşantısı ve kültürü ol- muştur. “Pan Tadeusz” öncelikle ulusal birliği sağlamak adına, Po- lonya halkına giderek kaybolmakta olan soylu kültürüne ilişkin unsurlara, gelenek ve göreneklere sahip çıkılması gerektiğini anımsatmak amacıyla yazılmıştır. Yapıttan Polonya soylularının zaman geçirme biçimlerine, avcılık geleneğine, yemek düzenine, tüketilen yiyecek ve içecek adlarına ve içeriklerine ilişkin bilgi edinilebilir.

References

  • AKAN, Kerem, Czeslaw Milosz’un Polonya Edebiyat Tarihi Üzerine Bir İnce- leme, İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Te- zi, İstanbul, 1996
  • KÖRPE, Seyyal, Leh Edebiyatında Romantizmden Realizme Geçiş “Adam Mic- kiewicz’in Pan Tadeusz Adlı Yapıtı” Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul, 2005
  • KÖRPE, Seyyal, Litvanya Diyarından Romantik Bir Köy Efsanesi, İstanbul’da Vefat Eden Polonyalı Milli Şairimiz Adam Mickiewicz 1798-1855 “Türk Dostları Arasında Ölmek” Polonya Başkonsolosluğu Yayını, İstanbul, 2015
  • KRAJSKI, Stanislaw, “Pan Tadeusz” na nowo odczytany, Agencja SGK, Varşo- va, 1999
Year 2016, Volume: 13 Issue: 51, 129 - 148, 15.09.2016

Abstract

References

  • AKAN, Kerem, Czeslaw Milosz’un Polonya Edebiyat Tarihi Üzerine Bir İnce- leme, İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Te- zi, İstanbul, 1996
  • KÖRPE, Seyyal, Leh Edebiyatında Romantizmden Realizme Geçiş “Adam Mic- kiewicz’in Pan Tadeusz Adlı Yapıtı” Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul, 2005
  • KÖRPE, Seyyal, Litvanya Diyarından Romantik Bir Köy Efsanesi, İstanbul’da Vefat Eden Polonyalı Milli Şairimiz Adam Mickiewicz 1798-1855 “Türk Dostları Arasında Ölmek” Polonya Başkonsolosluğu Yayını, İstanbul, 2015
  • KRAJSKI, Stanislaw, “Pan Tadeusz” na nowo odczytany, Agencja SGK, Varşo- va, 1999
There are 4 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Research Articles
Authors

Seyyal Körpe

Publication Date September 15, 2016
Published in Issue Year 2016 Volume: 13 Issue: 51

Cite

APA Körpe, S. (2016). 18. VE 19. YY POLONYA’SINDA SOYLU YAŞANTISI VE KÜLTÜRÜ (ADAM MICKIEWICZ’İN “PAN TADEUSZ”U BAĞLAMINDA). Karadeniz Araştırmaları, 13(51), 129-148.
AMA Körpe S. 18. VE 19. YY POLONYA’SINDA SOYLU YAŞANTISI VE KÜLTÜRÜ (ADAM MICKIEWICZ’İN “PAN TADEUSZ”U BAĞLAMINDA). Karadeniz Araştırmaları. September 2016;13(51):129-148.
Chicago Körpe, Seyyal. “18. VE 19. YY POLONYA’SINDA SOYLU YAŞANTISI VE KÜLTÜRÜ (ADAM MICKIEWICZ’İN ‘PAN TADEUSZ’U BAĞLAMINDA)”. Karadeniz Araştırmaları 13, no. 51 (September 2016): 129-48.
EndNote Körpe S (September 1, 2016) 18. VE 19. YY POLONYA’SINDA SOYLU YAŞANTISI VE KÜLTÜRÜ (ADAM MICKIEWICZ’İN “PAN TADEUSZ”U BAĞLAMINDA). Karadeniz Araştırmaları 13 51 129–148.
IEEE S. Körpe, “18. VE 19. YY POLONYA’SINDA SOYLU YAŞANTISI VE KÜLTÜRÜ (ADAM MICKIEWICZ’İN ‘PAN TADEUSZ’U BAĞLAMINDA)”, Karadeniz Araştırmaları, vol. 13, no. 51, pp. 129–148, 2016.
ISNAD Körpe, Seyyal. “18. VE 19. YY POLONYA’SINDA SOYLU YAŞANTISI VE KÜLTÜRÜ (ADAM MICKIEWICZ’İN ‘PAN TADEUSZ’U BAĞLAMINDA)”. Karadeniz Araştırmaları 13/51 (September 2016), 129-148.
JAMA Körpe S. 18. VE 19. YY POLONYA’SINDA SOYLU YAŞANTISI VE KÜLTÜRÜ (ADAM MICKIEWICZ’İN “PAN TADEUSZ”U BAĞLAMINDA). Karadeniz Araştırmaları. 2016;13:129–148.
MLA Körpe, Seyyal. “18. VE 19. YY POLONYA’SINDA SOYLU YAŞANTISI VE KÜLTÜRÜ (ADAM MICKIEWICZ’İN ‘PAN TADEUSZ’U BAĞLAMINDA)”. Karadeniz Araştırmaları, vol. 13, no. 51, 2016, pp. 129-48.
Vancouver Körpe S. 18. VE 19. YY POLONYA’SINDA SOYLU YAŞANTISI VE KÜLTÜRÜ (ADAM MICKIEWICZ’İN “PAN TADEUSZ”U BAĞLAMINDA). Karadeniz Araştırmaları. 2016;13(51):129-48.