Öz
Fars dilinde teklik birinci kişi zamiri men biçimindedir. Kimi Türk değişkelerinde de teklik birinci kişi zamiri men biçiminde kullanılır. Türkçe ile Farsça iki farklı dil ailesine ait olduklarından söz konusu zamirlerin ortak kaynaktan çıktığı söylenemez. Bu durumda Türkçe men (< ben), Farsça men ortaklığıyla ilgili akla gelen ilk varsayım, bunlardan birinin alıntı olmasıdır. İkinci ise bu benzerliğin bir rastlantı sonucu ortaya çıkmış olmasıdır. Ancak bu incelemede söz konusu zamirlerin ortak noktada buluşması, üçüncü bir varsayımdan yola çıkarak çözümlenmek istenmiştir. Bilindiği üzere Türk dilinde zamirler, çekim esnasında biçim yönünden herhangi bir değişime uğramazlar. Farsçada da zamirlerin herhangi bir biçim değişikliğine uğramadan edatlar aracılığıyla çekime girdikleri görülür. Bu durum teklik birinci kişi zamiri için de geçerlidir. İncelememizde Türkçe / Farsça teklik birinci kişi zamirinin geldiği son nokta, bütün yönleriyle alan dilbilim kuramı kapsamında ele alınmıştır. Bu doğrultuda Türkçe ile Farsçada ortaklaşa kullanılan men zamirinin ortak noktada buluşmasını sağlayan bütün olasılıklar gözden geçirilmiş; eski, orta ve yeni dönem İranî dillerde kullanılan teklik birinci kişi zamirinin yalın ve çekimli durumları bütün yönleriyle mercek altına alınmıştır.
Anahtar Kelimeler
Türk-Fars Dil İlişkileri Farsça Men Zamiri Ben Zamiri Alan Dilbilim
Kaynakça
- JOHANSON, Lars - Christiane BULUT (2006). “Historical, Cultural and Linguistic Aspects of Turkic-Iranian Contiguity”. Turkic-Iranian Contact Areas Historical and Linguistic Aspects. Turcologica 62. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag: 1-17.
- JOHNSON, Edwin Lee (1917). Historical Grammar of The Ancient Persian Language. New York, Cincinnati, Chicago: American Book Company.
- KARİNİ, Jahangir (2014). “Türk-Fars Dil İlişkisi: Farsçada İyelik Eklerinin Kullanımı”. Turkish Studies International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. IX/3: 833-843.
- MUYSKEN, Pieter (2008). From Linguistic Areas to Areal Linguistics. Amsterdam / Philadelphia: John Benjamins Yayınları.
- NYBERG, Henrik Samuel (1974). A Manual of Pahlavi. Almanya, Wiesbaden,
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Dilbilim |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Mart 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 16 Sayı: 61 |
