Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 87, 1311 - 1333, 26.09.2025

Serap Taştekin

https://doi.org/10.56694/karadearas.1702253

Öz

Kaynakça

  • AKYILDIZ, A. (2001). Osmanlı Dönemi Tahvil ve Hisse Senetleri. İstanbul: TEB Yayınları, 2001.
  • ALPTÜRK, T. (2023). “Cumhuriyet Döneminde Ülkemiz Elektrik Enerjisi Sektörü (1923-2023) Yüz Yıla Genel Bakış.” Elektrik Mühendisliği Dergisi, S.473: s.18-22.
  • ARISAL, M. (2012). “İstanbul’da Havagazı ve Millileştirme Sonrası Ekonomik Tarihi (1945-1967).” Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, s. 1-27.
  • ARKAN, S. (2021). Ticari İşletme Hukuku. 27. Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Ensti-tüsü, Yayın No. 314.
  • ATAR, Z. (2012). Tanzimat’tan Cumhuriyete İzmir’de Kamu Hizmeti İmtiyazları. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi, Sosya Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). AYAR, M. (2013). “Osmanlı’da İlk Elektrikli Tramvay ve Şehir Elektriği İşletme: Şam’da Elekt-rikli Tramvay ve Şehir Aydınlatması.” Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, 29, s. 107-144.
  • BOULANGER, A. (2025). “Ekonomi Politik”. Ansiklopedi ya da Bilimler, Sanatlar ve Zanaatlar Açıklamalı Sözlüğü, Diderot&D’alembert, çev.Selahattin Hilav, İstanbul: YKY Yayınları, s. 254-263.
  • BAYKAL, C. M. (2008). “Hukuk-Ekonomi İlişkisi ve Ekonomi Hukuku Üzerine.” Ankara Barosu Dergisi, Yıl: 66, Sayı: 4, s. 76-87.
  • CİN, D. (2019). Electrification of Istanbul (1878-1923). Ankara; Bilkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi). DAMLIBAĞ, F. (2020). “Elektrik Enerjisinin Osmanlı Devleti’ndeki Yayılma Aşamaları.” Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, Cilt 20, S.40, s. 149-173.
  • DEVELLİOĞLU. (2002). Ferit. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugât. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
  • ENGİN, V. ve U. Gülsoy (2016). Osmanlı’dan Cumhuriyet’e İstanbul’da Elektrik. İstanbul: İETT Yayınları.
  • ERGİN, O.N. (1995). Mecelle-i Umur-ı Belediyye. İstanbul: Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire Başkanlığı Yayınları, Cilt V.
  • EROL, E. (2007). Türkiye’de Elektrik Enerjisinin Tarihi Gelişimi: 1902-2000. İstanbul Üniversi-tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımyanmamış Doktora Tezi).
  • ESENDURAN, M. (2010). İstanbul’da Elektrik Üretiminin Başlangıcı ve Tarihi. İstanbul: Mar-mara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • ESİRGEN, S.Ö. (2010). Osmanlı Devleti'nde Yabancılara Verilen Kamu Hizmeti İmtiyazları. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • ESİRGEN, S.Ö. (2011). “II. Meşrutiyet Meclis Tutanaklarına Göre ‘Menafii Umumiye Müteallik İmtiyazat Hakkında Kanunun Kabulü.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 60/ 4, s. 935-62. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001647. ESİRGEN, S.Ö. (2012). “Osmanlı Devleti’nde Kamu Hizmeti İmtiyaz Sözleşmelerinin Hukuki Çerçevesi.” I. Türk Hukuk Tarihi Kongresi Bildirileri, s. 317-326.
  • GENÇ, M. (2005). Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Ekonoi. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • İLERİ, N. (2015). “Geç Dönem Osmanlı İstanbul'unda Kent ve Sokak Işıkları”, Toplumsal Tarih, 254, Şubat 2015, 30-37.
  • KANDİL, M. (2023). Uluslararası Ekonomi Hukuku ve Devletlerin Sorumluluğu: Temel İlkeler ve İlişkilerin Genel Bir Değerlendirmesi. İstanbul; Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). KARAKAŞ N. vd. (2022). Kuruluşundan Günümüze İzmir Kent İçi Ulaşımda Raylı Sistemlerin Tarihi. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
  • KAYSERİLİOĞLU, S., Mazak, M. & Kon, K. (1999). Osmanlıdan Günümüze Havagazının Tarihçesi I. İstanbul: İGDAŞ Yayınları. KURUTLU, V.T. (2013). 19. Yüzyılın İkinci Yarısında İstanbul’da Aydınlatma Aracı Olarak Hava-gazı. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi (Yayımlanmamış Yüksek Li-sans Tezi).
  • KUZUM, Y. (1986). “İmtiyaz Sözleşme ve Şartlaşmalarının Danıştay’ca İncelenmesi.” Yüzyıl Boyunca Danıştay, Ankara: Danıştay Matbaası, s. 758-774. MAZAK, M. (2007). “Türkiye’de Modern Aydınlatmanın Başlangıcı ve Aydınlatma Tarihimize Genel Bir Bakış (1853-1930).” EMO IV. Ulusal Aydınlatma Sempozyum Bildirisi, İzmir, https://www.emo.org.tr/ekler/94a988102edcd4b_ek.pdf.
  • MAZAK, M. (2015). İstanbul Gazhaneleri. Büyük İstanbul Tarihi, Cilt 9. İstanbul: İBB Kültür A.Ş. Yayınları, 396-405.
  • NİKİTİN, P. (2016). Ekonomi Politik. çev.Necla Bilgiç, Ankara: Dorlion Yayınları. ONAR, S.S. (1966). İdare Hukukunun Umumi Esasları. I. Cilt, 3. Bası, İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.
  • ORTAYLI, İ. (2000). Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • ÖZDEMİR, N. (2011). Türkiye’de Elektriğin Tarihsel Gelişimi (1900-1938). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • ÖZGÜL C.G. (2011). Türkiye’de Kentsel Hizmetler Alanında İmtiyazlı Şirketler ve Beledîleştirme (1850-1950). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Li-sans Tezi).
  • ÖZTÜRK, A.İ. (2003).Osmanlı’dan Cumhuriyete İstanbul Kamu Hizmeti İmtiyazları. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • PAMUK, Ş. (1978). “Osmanlı İmparatorluğu’nda Yabancı Sermaye: Sektörlere ve Sermayeyi İhraç Eden Ülkelere Göre Dağılım, 1854-1914.” Türkiye İktisat Tarihi Üzerine Araştır-malar, ODTÜ Gelişme Dergisi, Özel sayı, s. 131-162.
  • PAMUK, Ş. (2008). Osmanlı Ekonomisi ve Kurumları. çev.Gökhan Aksay, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
  • ROUSSEAU, J.J. (2015).Ekonomi Politik. çev. İsmet Birkan, ed.Mehmet Ali Ağaoğulları, İstanbul: İmge Kitabevi.
  • ROUSSEAU, JJ. (2025). “Ekonomi”. Ansiklopedi ya da Bilimler, Sanatlar ve Zanaatlar Açıklamalı Sözlüğü, Diderot&D’alembert, çev.Selahattin Hilav, İstanbul: YKY Yayınları, s. 245-254.
  • SAY, J.P. (2022). Politik Ekonomi İlmihali. çev.Faruk Akhan, İstanbul: Liberus Yayınları.
  • SERT, S. (2023). “Rumeli’nin Değişen Yüzü Selanik Kentinin Osmanlı Devleti Döneminde Elekt-rik ile Aydınlatılması.” Cumhuriyetin 100. Yılı Anı Kitabı, Atatürk ve Balkanlar, Ege Üni-versitesi Yayınları, s. 1-19.
  • TAN, T. (1966). Turgut. “Osmanlı İmparatorluğu’nda Yabancılara Verilmiş Kamu Hizmeti İmti-yazları.” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C. 21, S. 4, s. 285-326
  • TAN, T. (2013). İdare Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi.
  • TAŞTEKİN, S. (2021). Osmanlı Devleti’nde Maden Hukuku ve İmtiyazlar. Ankara: Bilgin Yayınevi.
  • TOPRAK, Z. (1994 ) “Aydınlatma”. Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, İstanbul: Tarih Vakfı 1, 476-481.
  • YILDIRIM, K. (2011). Osmanlı Çalışma Hayatında İşçi Örgütlenmesi ve İşçi Hareketlerinin Geli-şimi (1870-1922). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Dok-tora Tezi).

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 87, 1311 - 1333, 26.09.2025

Serap Taştekin

https://doi.org/10.56694/karadearas.1702253

Öz

Kaynakça

  • AKYILDIZ, A. (2001). Osmanlı Dönemi Tahvil ve Hisse Senetleri. İstanbul: TEB Yayınları, 2001.
  • ALPTÜRK, T. (2023). “Cumhuriyet Döneminde Ülkemiz Elektrik Enerjisi Sektörü (1923-2023) Yüz Yıla Genel Bakış.” Elektrik Mühendisliği Dergisi, S.473: s.18-22.
  • ARISAL, M. (2012). “İstanbul’da Havagazı ve Millileştirme Sonrası Ekonomik Tarihi (1945-1967).” Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, s. 1-27.
  • ARKAN, S. (2021). Ticari İşletme Hukuku. 27. Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Ensti-tüsü, Yayın No. 314.
  • ATAR, Z. (2012). Tanzimat’tan Cumhuriyete İzmir’de Kamu Hizmeti İmtiyazları. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi, Sosya Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). AYAR, M. (2013). “Osmanlı’da İlk Elektrikli Tramvay ve Şehir Elektriği İşletme: Şam’da Elekt-rikli Tramvay ve Şehir Aydınlatması.” Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, 29, s. 107-144.
  • BOULANGER, A. (2025). “Ekonomi Politik”. Ansiklopedi ya da Bilimler, Sanatlar ve Zanaatlar Açıklamalı Sözlüğü, Diderot&D’alembert, çev.Selahattin Hilav, İstanbul: YKY Yayınları, s. 254-263.
  • BAYKAL, C. M. (2008). “Hukuk-Ekonomi İlişkisi ve Ekonomi Hukuku Üzerine.” Ankara Barosu Dergisi, Yıl: 66, Sayı: 4, s. 76-87.
  • CİN, D. (2019). Electrification of Istanbul (1878-1923). Ankara; Bilkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi). DAMLIBAĞ, F. (2020). “Elektrik Enerjisinin Osmanlı Devleti’ndeki Yayılma Aşamaları.” Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, Cilt 20, S.40, s. 149-173.
  • DEVELLİOĞLU. (2002). Ferit. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugât. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
  • ENGİN, V. ve U. Gülsoy (2016). Osmanlı’dan Cumhuriyet’e İstanbul’da Elektrik. İstanbul: İETT Yayınları.
  • ERGİN, O.N. (1995). Mecelle-i Umur-ı Belediyye. İstanbul: Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire Başkanlığı Yayınları, Cilt V.
  • EROL, E. (2007). Türkiye’de Elektrik Enerjisinin Tarihi Gelişimi: 1902-2000. İstanbul Üniversi-tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımyanmamış Doktora Tezi).
  • ESENDURAN, M. (2010). İstanbul’da Elektrik Üretiminin Başlangıcı ve Tarihi. İstanbul: Mar-mara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • ESİRGEN, S.Ö. (2010). Osmanlı Devleti'nde Yabancılara Verilen Kamu Hizmeti İmtiyazları. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • ESİRGEN, S.Ö. (2011). “II. Meşrutiyet Meclis Tutanaklarına Göre ‘Menafii Umumiye Müteallik İmtiyazat Hakkında Kanunun Kabulü.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 60/ 4, s. 935-62. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001647. ESİRGEN, S.Ö. (2012). “Osmanlı Devleti’nde Kamu Hizmeti İmtiyaz Sözleşmelerinin Hukuki Çerçevesi.” I. Türk Hukuk Tarihi Kongresi Bildirileri, s. 317-326.
  • GENÇ, M. (2005). Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Ekonoi. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • İLERİ, N. (2015). “Geç Dönem Osmanlı İstanbul'unda Kent ve Sokak Işıkları”, Toplumsal Tarih, 254, Şubat 2015, 30-37.
  • KANDİL, M. (2023). Uluslararası Ekonomi Hukuku ve Devletlerin Sorumluluğu: Temel İlkeler ve İlişkilerin Genel Bir Değerlendirmesi. İstanbul; Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). KARAKAŞ N. vd. (2022). Kuruluşundan Günümüze İzmir Kent İçi Ulaşımda Raylı Sistemlerin Tarihi. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
  • KAYSERİLİOĞLU, S., Mazak, M. & Kon, K. (1999). Osmanlıdan Günümüze Havagazının Tarihçesi I. İstanbul: İGDAŞ Yayınları. KURUTLU, V.T. (2013). 19. Yüzyılın İkinci Yarısında İstanbul’da Aydınlatma Aracı Olarak Hava-gazı. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi (Yayımlanmamış Yüksek Li-sans Tezi).
  • KUZUM, Y. (1986). “İmtiyaz Sözleşme ve Şartlaşmalarının Danıştay’ca İncelenmesi.” Yüzyıl Boyunca Danıştay, Ankara: Danıştay Matbaası, s. 758-774. MAZAK, M. (2007). “Türkiye’de Modern Aydınlatmanın Başlangıcı ve Aydınlatma Tarihimize Genel Bir Bakış (1853-1930).” EMO IV. Ulusal Aydınlatma Sempozyum Bildirisi, İzmir, https://www.emo.org.tr/ekler/94a988102edcd4b_ek.pdf.
  • MAZAK, M. (2015). İstanbul Gazhaneleri. Büyük İstanbul Tarihi, Cilt 9. İstanbul: İBB Kültür A.Ş. Yayınları, 396-405.
  • NİKİTİN, P. (2016). Ekonomi Politik. çev.Necla Bilgiç, Ankara: Dorlion Yayınları. ONAR, S.S. (1966). İdare Hukukunun Umumi Esasları. I. Cilt, 3. Bası, İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.
  • ORTAYLI, İ. (2000). Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • ÖZDEMİR, N. (2011). Türkiye’de Elektriğin Tarihsel Gelişimi (1900-1938). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • ÖZGÜL C.G. (2011). Türkiye’de Kentsel Hizmetler Alanında İmtiyazlı Şirketler ve Beledîleştirme (1850-1950). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Li-sans Tezi).
  • ÖZTÜRK, A.İ. (2003).Osmanlı’dan Cumhuriyete İstanbul Kamu Hizmeti İmtiyazları. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • PAMUK, Ş. (1978). “Osmanlı İmparatorluğu’nda Yabancı Sermaye: Sektörlere ve Sermayeyi İhraç Eden Ülkelere Göre Dağılım, 1854-1914.” Türkiye İktisat Tarihi Üzerine Araştır-malar, ODTÜ Gelişme Dergisi, Özel sayı, s. 131-162.
  • PAMUK, Ş. (2008). Osmanlı Ekonomisi ve Kurumları. çev.Gökhan Aksay, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
  • ROUSSEAU, J.J. (2015).Ekonomi Politik. çev. İsmet Birkan, ed.Mehmet Ali Ağaoğulları, İstanbul: İmge Kitabevi.
  • ROUSSEAU, JJ. (2025). “Ekonomi”. Ansiklopedi ya da Bilimler, Sanatlar ve Zanaatlar Açıklamalı Sözlüğü, Diderot&D’alembert, çev.Selahattin Hilav, İstanbul: YKY Yayınları, s. 245-254.
  • SAY, J.P. (2022). Politik Ekonomi İlmihali. çev.Faruk Akhan, İstanbul: Liberus Yayınları.
  • SERT, S. (2023). “Rumeli’nin Değişen Yüzü Selanik Kentinin Osmanlı Devleti Döneminde Elekt-rik ile Aydınlatılması.” Cumhuriyetin 100. Yılı Anı Kitabı, Atatürk ve Balkanlar, Ege Üni-versitesi Yayınları, s. 1-19.
  • TAN, T. (1966). Turgut. “Osmanlı İmparatorluğu’nda Yabancılara Verilmiş Kamu Hizmeti İmti-yazları.” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C. 21, S. 4, s. 285-326
  • TAN, T. (2013). İdare Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi.
  • TAŞTEKİN, S. (2021). Osmanlı Devleti’nde Maden Hukuku ve İmtiyazlar. Ankara: Bilgin Yayınevi.
  • TOPRAK, Z. (1994 ) “Aydınlatma”. Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, İstanbul: Tarih Vakfı 1, 476-481.
  • YILDIRIM, K. (2011). Osmanlı Çalışma Hayatında İşçi Örgütlenmesi ve İşçi Hareketlerinin Geli-şimi (1870-1922). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Dok-tora Tezi).

XIX. YÜZYIL OSMANLI ELEKTRİK İMTİYAZ SÖZLEŞMELERİ: EKONOMİ POLİTİK PERSPEKTİFİNDEN BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 87, 1311 - 1333, 26.09.2025

Serap Taştekin

https://doi.org/10.56694/karadearas.1702253

Öz

XIX. yüzyılda dünyada elektrik enerjisinin yaygınlaşması, Osmanlı Devleti’ni de bu kaynağı kullanmaya ve üretmeye sevk etti. Elektrik, önceleri idari kamu hizmeti olarak görülürken, sanayileşme ve modernleşme ile birlikte kullanım alanı genişledi. Bu durumda Osmanlı idaresi, şirketlere imtiyaz vermeye yöneldi. Bu sektörün ihtiyacına cevap verecek hukuksal düzenlemeler olmadığı için elektrik enerjisinin üretimini ve dağıtımını içeren imtiyazların yasal çerçevesi mukavelename ve şartnamelerle belirlendi. Elektrik imtiyazı sözleşmeleri, hukuk-ekonomi ilişkisinin gerekliliklerinin yanı sıra Osmanlı Devleti’nin siyasi ve mali koşullarının da etkisiyle hazırlandı. Hizmeti alan idare ile tüketiciye ileten şirketler arasındaki ilişkileri düzenleyen imtiyaz sistemi; tıpkı maden, demiryolu, havagazı gibi elektrik sektörünün de yapısal unsurunu oluşturdu. Kamu hukuku ve özel hukuk arasındaki sınırların silikleştiği bu sektörde kişilere verilen imtiyaz hakkının kullanılabilmesi için şirket kurma zorunluluğu getirilerek yabancı yatırımcının Osmanlı hukukuna bağlı kılınması amaçlandı. Bu çalışmada ekonomi hukukunun temel aktörü idare ile imtiyaz sahibi arasındaki hak ve yükümlülükleri açığa kavuşturması açısından, Osmanlı Devleti ile çoğunluğu yabancılara ait olan şirketler arasındaki elektrik imtiyazı mukavelenameleri, hukuki belge özellikleriyle XIX. yüzyıldaki ilk örnekleri üzerinden incelenmiştir

Anahtar Kelimeler

Ekonomi Hukuku Elektrik İmtiyazı İmtiyaz Sözleşmesi Mukavelename Şartname

Kaynakça

  • AKYILDIZ, A. (2001). Osmanlı Dönemi Tahvil ve Hisse Senetleri. İstanbul: TEB Yayınları, 2001.
  • ALPTÜRK, T. (2023). “Cumhuriyet Döneminde Ülkemiz Elektrik Enerjisi Sektörü (1923-2023) Yüz Yıla Genel Bakış.” Elektrik Mühendisliği Dergisi, S.473: s.18-22.
  • ARISAL, M. (2012). “İstanbul’da Havagazı ve Millileştirme Sonrası Ekonomik Tarihi (1945-1967).” Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, s. 1-27.
  • ARKAN, S. (2021). Ticari İşletme Hukuku. 27. Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Ensti-tüsü, Yayın No. 314.
  • ATAR, Z. (2012). Tanzimat’tan Cumhuriyete İzmir’de Kamu Hizmeti İmtiyazları. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi, Sosya Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). AYAR, M. (2013). “Osmanlı’da İlk Elektrikli Tramvay ve Şehir Elektriği İşletme: Şam’da Elekt-rikli Tramvay ve Şehir Aydınlatması.” Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, 29, s. 107-144.
  • BOULANGER, A. (2025). “Ekonomi Politik”. Ansiklopedi ya da Bilimler, Sanatlar ve Zanaatlar Açıklamalı Sözlüğü, Diderot&D’alembert, çev.Selahattin Hilav, İstanbul: YKY Yayınları, s. 254-263.
  • BAYKAL, C. M. (2008). “Hukuk-Ekonomi İlişkisi ve Ekonomi Hukuku Üzerine.” Ankara Barosu Dergisi, Yıl: 66, Sayı: 4, s. 76-87.
  • CİN, D. (2019). Electrification of Istanbul (1878-1923). Ankara; Bilkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi). DAMLIBAĞ, F. (2020). “Elektrik Enerjisinin Osmanlı Devleti’ndeki Yayılma Aşamaları.” Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, Cilt 20, S.40, s. 149-173.
  • DEVELLİOĞLU. (2002). Ferit. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugât. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
  • ENGİN, V. ve U. Gülsoy (2016). Osmanlı’dan Cumhuriyet’e İstanbul’da Elektrik. İstanbul: İETT Yayınları.
  • ERGİN, O.N. (1995). Mecelle-i Umur-ı Belediyye. İstanbul: Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire Başkanlığı Yayınları, Cilt V.
  • EROL, E. (2007). Türkiye’de Elektrik Enerjisinin Tarihi Gelişimi: 1902-2000. İstanbul Üniversi-tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımyanmamış Doktora Tezi).
  • ESENDURAN, M. (2010). İstanbul’da Elektrik Üretiminin Başlangıcı ve Tarihi. İstanbul: Mar-mara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • ESİRGEN, S.Ö. (2010). Osmanlı Devleti'nde Yabancılara Verilen Kamu Hizmeti İmtiyazları. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • ESİRGEN, S.Ö. (2011). “II. Meşrutiyet Meclis Tutanaklarına Göre ‘Menafii Umumiye Müteallik İmtiyazat Hakkında Kanunun Kabulü.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 60/ 4, s. 935-62. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001647. ESİRGEN, S.Ö. (2012). “Osmanlı Devleti’nde Kamu Hizmeti İmtiyaz Sözleşmelerinin Hukuki Çerçevesi.” I. Türk Hukuk Tarihi Kongresi Bildirileri, s. 317-326.
  • GENÇ, M. (2005). Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Ekonoi. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • İLERİ, N. (2015). “Geç Dönem Osmanlı İstanbul'unda Kent ve Sokak Işıkları”, Toplumsal Tarih, 254, Şubat 2015, 30-37.
  • KANDİL, M. (2023). Uluslararası Ekonomi Hukuku ve Devletlerin Sorumluluğu: Temel İlkeler ve İlişkilerin Genel Bir Değerlendirmesi. İstanbul; Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). KARAKAŞ N. vd. (2022). Kuruluşundan Günümüze İzmir Kent İçi Ulaşımda Raylı Sistemlerin Tarihi. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
  • KAYSERİLİOĞLU, S., Mazak, M. & Kon, K. (1999). Osmanlıdan Günümüze Havagazının Tarihçesi I. İstanbul: İGDAŞ Yayınları. KURUTLU, V.T. (2013). 19. Yüzyılın İkinci Yarısında İstanbul’da Aydınlatma Aracı Olarak Hava-gazı. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi (Yayımlanmamış Yüksek Li-sans Tezi).
  • KUZUM, Y. (1986). “İmtiyaz Sözleşme ve Şartlaşmalarının Danıştay’ca İncelenmesi.” Yüzyıl Boyunca Danıştay, Ankara: Danıştay Matbaası, s. 758-774. MAZAK, M. (2007). “Türkiye’de Modern Aydınlatmanın Başlangıcı ve Aydınlatma Tarihimize Genel Bir Bakış (1853-1930).” EMO IV. Ulusal Aydınlatma Sempozyum Bildirisi, İzmir, https://www.emo.org.tr/ekler/94a988102edcd4b_ek.pdf.
  • MAZAK, M. (2015). İstanbul Gazhaneleri. Büyük İstanbul Tarihi, Cilt 9. İstanbul: İBB Kültür A.Ş. Yayınları, 396-405.
  • NİKİTİN, P. (2016). Ekonomi Politik. çev.Necla Bilgiç, Ankara: Dorlion Yayınları. ONAR, S.S. (1966). İdare Hukukunun Umumi Esasları. I. Cilt, 3. Bası, İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.
  • ORTAYLI, İ. (2000). Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • ÖZDEMİR, N. (2011). Türkiye’de Elektriğin Tarihsel Gelişimi (1900-1938). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • ÖZGÜL C.G. (2011). Türkiye’de Kentsel Hizmetler Alanında İmtiyazlı Şirketler ve Beledîleştirme (1850-1950). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Li-sans Tezi).
  • ÖZTÜRK, A.İ. (2003).Osmanlı’dan Cumhuriyete İstanbul Kamu Hizmeti İmtiyazları. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • PAMUK, Ş. (1978). “Osmanlı İmparatorluğu’nda Yabancı Sermaye: Sektörlere ve Sermayeyi İhraç Eden Ülkelere Göre Dağılım, 1854-1914.” Türkiye İktisat Tarihi Üzerine Araştır-malar, ODTÜ Gelişme Dergisi, Özel sayı, s. 131-162.
  • PAMUK, Ş. (2008). Osmanlı Ekonomisi ve Kurumları. çev.Gökhan Aksay, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
  • ROUSSEAU, J.J. (2015).Ekonomi Politik. çev. İsmet Birkan, ed.Mehmet Ali Ağaoğulları, İstanbul: İmge Kitabevi.
  • ROUSSEAU, JJ. (2025). “Ekonomi”. Ansiklopedi ya da Bilimler, Sanatlar ve Zanaatlar Açıklamalı Sözlüğü, Diderot&D’alembert, çev.Selahattin Hilav, İstanbul: YKY Yayınları, s. 245-254.
  • SAY, J.P. (2022). Politik Ekonomi İlmihali. çev.Faruk Akhan, İstanbul: Liberus Yayınları.
  • SERT, S. (2023). “Rumeli’nin Değişen Yüzü Selanik Kentinin Osmanlı Devleti Döneminde Elekt-rik ile Aydınlatılması.” Cumhuriyetin 100. Yılı Anı Kitabı, Atatürk ve Balkanlar, Ege Üni-versitesi Yayınları, s. 1-19.
  • TAN, T. (1966). Turgut. “Osmanlı İmparatorluğu’nda Yabancılara Verilmiş Kamu Hizmeti İmti-yazları.” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C. 21, S. 4, s. 285-326
  • TAN, T. (2013). İdare Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi.
  • TAŞTEKİN, S. (2021). Osmanlı Devleti’nde Maden Hukuku ve İmtiyazlar. Ankara: Bilgin Yayınevi.
  • TOPRAK, Z. (1994 ) “Aydınlatma”. Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, İstanbul: Tarih Vakfı 1, 476-481.
  • YILDIRIM, K. (2011). Osmanlı Çalışma Hayatında İşçi Örgütlenmesi ve İşçi Hareketlerinin Geli-şimi (1870-1922). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Dok-tora Tezi).
Toplam 37 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Yakınçağ Tarihi (Diğer)
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Serap Taştekin 0000-0002-0854-8623

Yayımlanma Tarihi 26 Eylül 2025
Gönderilme Tarihi 19 Mayıs 2025
Kabul Tarihi 21 Eylül 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 22 Sayı: 87

Kaynak Göster

APA Taştekin, S. (2025). XIX. YÜZYIL OSMANLI ELEKTRİK İMTİYAZ SÖZLEŞMELERİ: EKONOMİ POLİTİK PERSPEKTİFİNDEN BİR DEĞERLENDİRME. Karadeniz Araştırmaları, 22(87), 1311-1333. https://doi.org/10.56694/karadearas.1702253
AMA Taştekin S. XIX. YÜZYIL OSMANLI ELEKTRİK İMTİYAZ SÖZLEŞMELERİ: EKONOMİ POLİTİK PERSPEKTİFİNDEN BİR DEĞERLENDİRME. Karadeniz Araştırmaları. Eylül 2025;22(87):1311-1333. doi:10.56694/karadearas.1702253
Chicago Taştekin, Serap. “XIX. YÜZYIL OSMANLI ELEKTRİK İMTİYAZ SÖZLEŞMELERİ: EKONOMİ POLİTİK PERSPEKTİFİNDEN BİR DEĞERLENDİRME”. Karadeniz Araştırmaları 22, sy. 87 (Eylül 2025): 1311-33. https://doi.org/10.56694/karadearas.1702253.
EndNote Taştekin S (01 Eylül 2025) XIX. YÜZYIL OSMANLI ELEKTRİK İMTİYAZ SÖZLEŞMELERİ: EKONOMİ POLİTİK PERSPEKTİFİNDEN BİR DEĞERLENDİRME. Karadeniz Araştırmaları 22 87 1311–1333.
IEEE S. Taştekin, “XIX. YÜZYIL OSMANLI ELEKTRİK İMTİYAZ SÖZLEŞMELERİ: EKONOMİ POLİTİK PERSPEKTİFİNDEN BİR DEĞERLENDİRME”, Karadeniz Araştırmaları, c. 22, sy. 87, ss. 1311–1333, 2025, doi: 10.56694/karadearas.1702253.
ISNAD Taştekin, Serap. “XIX. YÜZYIL OSMANLI ELEKTRİK İMTİYAZ SÖZLEŞMELERİ: EKONOMİ POLİTİK PERSPEKTİFİNDEN BİR DEĞERLENDİRME”. Karadeniz Araştırmaları 22/87 (Eylül2025), 1311-1333. https://doi.org/10.56694/karadearas.1702253.
JAMA Taştekin S. XIX. YÜZYIL OSMANLI ELEKTRİK İMTİYAZ SÖZLEŞMELERİ: EKONOMİ POLİTİK PERSPEKTİFİNDEN BİR DEĞERLENDİRME. Karadeniz Araştırmaları. 2025;22:1311–1333.
MLA Taştekin, Serap. “XIX. YÜZYIL OSMANLI ELEKTRİK İMTİYAZ SÖZLEŞMELERİ: EKONOMİ POLİTİK PERSPEKTİFİNDEN BİR DEĞERLENDİRME”. Karadeniz Araştırmaları, c. 22, sy. 87, 2025, ss. 1311-33, doi:10.56694/karadearas.1702253.
Vancouver Taştekin S. XIX. YÜZYIL OSMANLI ELEKTRİK İMTİYAZ SÖZLEŞMELERİ: EKONOMİ POLİTİK PERSPEKTİFİNDEN BİR DEĞERLENDİRME. Karadeniz Araştırmaları. 2025;22(87):1311-33.
 Kapak Resmi İndir