ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE SİBER MAĞDURİYET VE DEPRESYON İLİŞKİSİ: ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN DÜZENLEYİCİ ROLÜ

Yıl 2023, , 91 - 123, 28.04.2023

Mahir Mutlu , Bilge Sena Kurt , Serra Dilek Şener , Çağrı Öven , İrem Sultan Yavuzel , Hatice Ateş , Beyza Demir , Hatice Esma Nur Didin , Ayşenur Koç

https://doi.org/10.54557/karataysad.1258295

Öz

Bu çalışmada siber mağduriyet ve depresyon ilişkisinde algılanan sosyal desteğin düzenleyici rolü incelenmiştir. Araştırma 81 ilden 572 üniversite öğrencisi ile yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında İkinci Kez Revize Edilmiş Siber Zorbalık Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği Kısa Formu, Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde bağımsız gruplar için t testi, Pearson korelasyon testi ve lineer regresyon testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, siber mağduriyet ve depresyon arasında pozitif yönlü düşük seviyede ilişki, siber mağduriyet ve algılanan sosyal destek arasında negatif yönde çok düşük seviyede ilişki, depresyon ve algılanan sosyal destek arasında ise negatif yönde düşük seviyede ilişki tespit edilmiştir. Çalışma sonucuna göre siber mağduriyet arttıkça depresyon artmaktadır. Algılanan sosyal destek arttıkça siber mağduriyet ve depresyon azalmaktadır. Siber mağduriyet ve depresyon ilişkisinde ise algılanan sosyal desteğin düzenleyici rolü bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Siber Mağduriyet, Siber Zorbalık, Depresyon, Algılanan Sosyal Destek

Teşekkür

Çalışmanın hazırlanma sürecinde desteğini hiçbir zaman eksik etmeyen, görüşlerinden her zaman yararlandığımız, çalışma azmini kendimize örnek aldığımız hocamız Dr. Öğretim Üyesi Yusuf BAYAR’a, bilgileri ve tecrübeleriyle bize yol gösteren, eğitim sürecimizde büyük emekleri olan değerli hocamız araştırma görevlisi Nazım ŞEN’e teşekkür ederiz.

The Relationship between Cyber Victimization and Depression in University Students: The Regulatory Role of Perceived Social Support

Öz

In this study, the organizing role of perceived social support in the relationship between cyber victimization and depression was examined. The research was carried out with 572 university students from 81 provinces. RCBI-II (The Second Revision of the Revised Cyber Bullying Inventory), Beck Depression Scale Short Form, Perceived Social Support Scale and Personal Information Form were used. In the analysis of the data, t-test, Pearson correlation test and linear regression test were used for independent groups. As a result of the research, a low-level positive relationship between cyber victimization and depression, a very low negative relationship between cyber victimization and perceived social support, and a low negative relationship between depression and perceived social support were detected. According to the results of the study, depression increases as cyber victimization increases. Also, as the perceived social support increases, cyber victimization and depression decrease. In the relationship between cyber victimization and depression, perceived social support did not have an organizing role.

Anahtar Kelimeler

Cyber Victimization, Cyber Bullying, Depression, Perceived Social Support

Kaynakça

• Accordino, D. B., Accordino, M. P. (2011). An exploratory study of face- to-face and cyberbullying in sixth grade students. American Secondary Education, 14-30.
• Akbıyık, C., Kestel, M. (2016). Siber zorbalığın öğrencilerin akademik, sosyal ve duygusal durumları üzerindeki etkisinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 844-859.
• Akbulut, Y., Eristi, B. (2011). Cyberbullying and victimisation among Turkish university students. Australasian Journal of Educational Technology, 27(7).
• Akca, E. B., Sayımer, İ. (2017). Siber zorbalık kavramı, türleri ve ilişkili olduğu faktörler: Mevcut araştırmalar üzerinden bir değerlendirme. AJIT-e: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 8(30), 7-19.
• Akcan, G., Öztürk, E. (2017). The investigation of predictors of cyberbullying and cyber victimization in university students.
• Akcan, G., Öztürk, E. (2020). The Mediator Role of Self Concept Clarity on the Relationship Between the Need for Absolute Truth, Problem Solving and Symptoms of Stress in Gay Men.
• Akcan, G., Öztürk, İ. E. (2020). The Investigation of Predictors of Cyber Bullying and Cyber Victimization in University Students. Türkiye Klinikleri Adli Tıp ve Adli Bilimler Dergisi, 17(1), 47-57.
• Aksüllü, N., Doğan, S. (2004). Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda algılanan sosyal destek etkenleri ile depresyon arasındaki ilişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 5, 76-84.
• Alsubaie, M. M., Stain, H. J., Webster, L. A. D., Wadman, R. (2019). The role of sources of social support on depression and quality of life for university students. International Journal of Adolescence and Youth, 24(4), 484-496.
• Altay, M. (2007). Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri ile çok boyutlu algılanan sosyal destek düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• Aras, A., Tel, H. (2009). Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan hastalarda algılanan sosyal destek ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi. Türk Toraks Dergisi, 10(2), 63-68.
• Arıcak, O. T. (2009). Psychiatric symptomatology as a predictor of cyberbullying among university students. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), (34).
• Arıcak, O., Kınay, H. & Tanrıkulu, T. (2012). Siber Zorbalık Ölçeği'nin İlk Psikometrik Bulguları. HAYEF Journal of Education, 9 (1), 101-114.
• Arıcak, O. (2011) Siber zorbalık: Gençlerimizi bekleyen yeni tehlike, Kariyer Penceresi Dergisi, İstanbul, 6, 2011, 10-12.
• Aricak, T., Siyahhan, S., Uzunhasanoglu, A., Saribeyoglu, S., Ciplak, S., Yilmaz, N., Memmedov, C. (2008). Cyberbullying among Turkish adolescents. Cyberpsychology & behavior, 11(3), 253-261.
• Avşar, G., Filiz, K. O. Ç., Aslan, G. (2016). Madde bağımlısı hastalarda sosyal destek ve benlik saygısı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (1), 44-49.
• Ayas, T., Horzum, M. B. (2010). Sanal zorba/kurban ölçek geliştirme çalışması. Akademik Bakış Dergisi, 19, 1-17.
• Aydemir, Ç., Temiz, V. H., Göka, E. (2002). Majör depresyon ve özkıyımda kognitif ve emosyonel faktörler. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(1),33-39.
• Baker, Ö. E., Tanrıkulu, İ. (2010). Psychological consequences of cyber bullying experiences among Turkish secondary school children. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 2771-2776. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.413.
• Başer, Z. (2006). Aileden algılanan sosyal destek ile kendini kabul düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Unpublished masters thesis, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Belsey, B. (2005). Cyberbullying: An emerging threat to the “always on” generation. Retrieved January, 16, 2007.
• Beran, T., Li, Q. (2005). Cyber-harassment: A study of a new method for an old behavior. Journal of educational computing research, 32(3), 265.
• Bingöl, N., Tanrıkulu, T. (2014). Siber Zorba ve Mağdur olma ile algılanan sosyal destek düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (43).
• Boughton, S., Street, H. (2007). Integrated review of the social and psychological gender differences in depression. Australian Psychologist, 42(3), 187-197.
• Burgess-Proctor, A., Patchin, J. W., Hinduja, S. (2009). Cyberbullying and online harassment: Reconceptualizing the victimization of adolescent girls. Female crime victims: Reality reconsidered, 162, 176.
• Calvete, E., Orue, I., Estévez, A., Villardón, L., Padilla, P. (2010). Cyberbullying in adolescents: Modalities and aggressors’ profile. Computers in Human Behavior, 26(5), 11281135.
• Camara, M., Bacigalupe, G., Padilla, P. (2017). The role of social support in adolescents: are you helping me or stressing me out? International Journal of Adolescence and Youth, 22(2), 123-136.
• Colarossi, L. G. (2001). Adolescent gender differences in social support: Structure, function, and provider type. Social Work Research, 25(4), 233-241.
• Çakır, Y., Palabıyıkoğlu, R. (1997). Gençlerde sosyal destek-çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin güvenirlik ve geçerlik çalışması. Kriz Dergisi, 5(1), 15-24.
• Dafaalla, M., Farah, A., Bashir, S., Khalil, A., Abdulhamid, R., Mokhtar, M., ... Abdalrahman, I. (2016). Validity and reliability of Arabic MOS social support survey. SpringerPlus, 5(1), 1-7.
• Dalmaz, E. (2014). Üniversite öğrencilerinde siber zorbalık/mağduriyet, depresyon ve anksiyete arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Dehue, F., Bolman, C., Völlink, T. (2008). Cyberbullying: Youngsters' experiences and parental perception. CyberPsychology&Behavior, 11(2), 217-223.
• Demirtaş, A. S. (2007). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin algılanan sosyal destek ve yalnızlık düzeyleri ile stresle başa çıkma düzeyleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Dikmen, M. (2021). COVID-19 pandemisinde üniversite öğrencilerinin depresyon düzeylerinin sosyal medya bağımlılığı üzerindeki rolünün incelenmesi: Bir yapısal eşitlik modeli. Bağımlılık Dergisi, 22(1), 20-30.
• Dilmaç, B. (2009). Sanal zorbalığı yordayan psikolojik ihtiyaçlar: Lisans öğrencileri için bir ön çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(3), 1291-1325.
• Doğan, T. (2008). Psikolojik belirtilerin yordayıcısı olarak sosyal destek ve iyilik hali. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(30), 30-44.
• Dunkel-Schetter, C., Folkman, S., Lazarus, R. S. (1987). Correlates of social support receipt. Journal of personality and social psychology, 53(1), 71.
• Dursun, S., Gökçe, A., Aytaç, S. (2020). Siber Zorbalık: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. International Journal of Social Inquiry, 13(2), 465-485.
• Dülger, Ö. (2009). Ergenlerde algılanan sosyal destek ile karar verme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Master's Thesis, Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
• Edwards, L., Kontostathis, A.E., Fisher, C. (2016). Cyberbullying, race/ethnicity and mental health outcomes: A review of the literature. Media and Communication, 4(3), 71-78. doi: 10.17645/mac.v4i3.525
• Eker, D., Arkar, H. & Yaldız, H. (2001). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Gözden Geçirilmiş Formunun Faktör Yapısı, Geçerlik ve Güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 12 (1), 17-25
• Eldeleklioğlu, J. (2006). Üniversite öğrencilerinin algıladıkları sosyal destek ile depresyon ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(3), 727-752.
• Erbiçer, E. S. (2019). Siber Zorbalık ve Siber Mağduriyetin Sosyal Uyuma ve Bazı Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1-24.
• Erdem, K. (2012). İnfertil Kadınlarda Algılanan Sosyal Destek ile Depresyon Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Erdur-Baker, Ö. (2010). Cyberbullying and its correlation to traditional bullying, gender and frequent and risky usage of internet-mediated communication tools. New media & society, 12(1), 109-125.
• Erdur-Baker, Ö., Kavşut, F. (2007). Akran zorbalığının yeni yüzü: siber zorbalık. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), (27).
• Eroğlu, Y., Peker, A. (2011). Aileden ve arkadaştan algılanan sosyal destek ve siber mağduriyet: Yapısal eşitlik modeliyle bir inceleme. Akademik Bakış Dergisi, 27(1), 1-15.
• Eroğlu, Y., Peker, A. (2011). Aileden ve arkadaştan algılanan sosyal destek ve siber mağduriyet: Yapısal eşitlik modeliyle bir inceleme. Akademik Bakış Dergisi, 27(1), 1-15.
• Erözkan, A. (2005). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası duyarlılık ve depresyon düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 129-155.
• Finn, J. (2004). A survey of online harassment at a university campus [Electronic Version]. Journal of Interpersonal Violence, 19(4), 468-481.
• Gay Erkeklerde Mutlak Gerçek İhtiyacı ile Problem Çözme ve Stres Belirtileri Arasındaki İlişkide Benlik Kavramının Netliğinin Aracılık Rolünün. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 10, 11-26.
• Gezgin, Deniz Mertkan - Çuhadar, Cem, Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin siber zorbalığa ilişkin duyarlılık düzeylerinin incelenmesi, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2, 2012, 93-104.
• Gökdağli, N. (2014). Algılanan sosyal destek ve duygusal zekanın depresyon üzerindeki etkileri: Osmaniye korkut ata üniversitesi öğrencileri üzerinde bir uygulama (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Gönenç, N. (2018). Üniversite öğrencilerinde siber zorbalık ve siber mağduriyetin duygusal zeka ve psikolojik iyi oluş açısından incelenmesi (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Gredler, G. R. (2003). Olweus, D.(1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Malden, MA: Blackwell Publishing, 140 pp., https://doi.org/10.1002/pits.10114.
• Gümüş Eren, A. (2006). Sosyal kaygının benlik saygısına ve işlevsel olmayan tutumlara göre yordanması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(26), 63-75.
• Güngör, A. (1996). Üniversite öğrencilerinde sosyal destek, negatif yaşam olayları, öfkenin ifade edilme biçimi ile kendini suçlamanın fiziksel sağlık ve sosyal uyumla olan ilişkilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
• Heinrichs, M., Baumgartner, T., Kirschbaum, C., & Ehlert, U. (2003). Social support and oxytocin interact to suppress cortisol and subjective responses to psychosocial stress. Biological psychiatry, 54(12), 1389- 1398.
• Hinduja, S., Patching, J. W. (2008). Cyberbullying: An exploratory analysis of factors related to offending and victimization. Deviant behavior, 29(2), 129-156.
• Hinduja, S., Patchin, J. W. (2014). Bullying beyond the schoolyard: Preventing and responding to cyberbullying. Corwin press.
• Hisli, N. (1989). Beck depresyon envanterinin universite ogrencileri icin gecerliligi, guvenilirligi. (A reliability and validity study of Beck Depression Inventory in a university student sample). J. Psychol., 7, 3-13.
• House, J. S., Umberson, D., Landis, K. R. (1988). Structures and processes of social support. Annual review of sociology, 293-318. https://doi.org/10.2190/8YQM-B04H-PG4D- BLLH.
• İlhan, Ç. (2009). Ev kadınlarında sosyokültürel özelliklere bağlı olarak depresyon düzeyi ve kişilik özellikleri arası ilişkilerin incelenmesi (Master's thesis, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• İzgiş, H. (2019). Bir grup öğretmenin algıladıkları sosyal destek ve yaşam doyumu ile depresyon arasındaki ilişkinin incelenmesi (Master's thesis, Işık Üniversitesi).
• Jackson, M., Cassidy, W., Brown, K. (2009). Out of the mouth of babes: Students’ voice their opinions on cyber-bullying. Long Island Education Review, 8(2), 24-30.
• Kaner, S. (2010). Psychometric properties of revised parental social support scale. Eğitim ve Bilim, 35(157), 15.
• Karataş, H. (2009). Öğretmenlerin mesleki tükenmişlikleri ve çok boyutlu algılanan sosyal destekleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Master's thesis, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Khatib, Y., Bhui, K., Stansfeld, S. A. (2013). Does social support protect against depression&psychological distress? Findings from the RELACHS study of East London adolescents. Journal of adolescence, 36(2), 393-402.
• Kiliçer, K., Özeke, V., Çoklar, A. N. (2018). Sosyal medya kullanıcılarına ait siber davranışların insani değerler bağlamında incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (56), 19-39.
• Kim, J., Walsh, E., Pike, K., Thompson, E. A. (2020). Cyberbullying and victimization and youth suicide risk: the buffering effects of school connectedness. The journal of school nursing, 36(4), 251-257.
• Korkmaz, S. (2019). Siber zorbalık ve mağduriyet, problemli internet kullanımı ve dindarlık ilişkisi (Doctoral dissertation, Marmara Universitesi (Turkey).
• Korkut, F. (2002). Lise öğrencilerinin problem çözme becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23).
• Kowalski, R. M. (2008). Cyber bullying: Recognizing and treating victim and aggressor. Psychiatric Times, 25(11), 45-45.
• Kowalski, R. M., Limber, S. P. (2007). Electronic bullying among middle school students. Journal of adolescent health, 41(6), S22-S30.
• Kowalski, R. M., Giumetti, G. W., Schroeder, A. N., Lattanner, M. R. (2014). Bullying in the digital age: a critical review and meta-analysis of cyberbullying research among youth. Psychological bulletin, 140(4), 1073.
• Kozaklı, H. (2006). Üniversite öğrencilerinde yalnızlık ve sosyal destek düzeyleri arasındaki ilişkilerin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Köse, S., Özdilek, R., Doğan, P., Göktaş, S. (2018). Üniversite öğrencilerinin sanal zorba/ sanal kurban olma durumları üzerine bir araştırma. İstanbul Journal of Social Sciences (2018) Spring: 20.
• Kraft, E., Wang, J. (2010). An exploratory study of the cyberbullying and cyberstalking experiences and factors related to victimization of students at a public liberal arts college. International Journal of Technoethics (IJT), 1(4), 74-91.
• Kraut, R., Patterson, M., Lundmark, V., Kiesler, S., Mukophadhyay, T., Scherlis, W. (1998). Internet paradox: A social technology that reduces social involvement and psychological wellbeing?. American psychologist, 53(9), 1017.
• Kugbey, N., Osei-Boadi, S., Atefoe, E. A. (2015). The Influence of Social Support on the Levels of Depression, Anxiety and Stress among Students in Ghana. Journal of Education and Practice, 6(25),135-140.
• LaRocco, J. M., House, J. S., French Jr, J. R. (1980). Social support, occupational stress, and health. Journal of health and Social Behavior, 202-218.
• Lenhart, A. (2007). Cyberbullying and online teens.
• Li, Q. (2007). New bottle but old wine: A research of cyberbullying in schools. Computers in human behavior, 23(4), 1777-1791.
• Mackenzie, S., Wiegel, J. R., Mundt, M., Brown, D., Saewyc, E., Heiligenstein, E., ... Fleming, M. (2011). Depression and suicide ideation among students accessing campus health care. American journal of orthopsychiatry, 81(1), 101.
• Mitchell, K. J., Ybarra, M., Finkelhor, D. (2007). The relative importance of online victimization in understanding depression, delinquency, and substance use. Child maltreatment, 12(4), 314-324.
• Ngo, F. T., Paternoster, R. (2011). Cybercrime victimization: An examination of individual and situational level factors. International Journal of Cyber Criminology, 5(1), 773.
• Nixon, C. L. (2014). Current perspectives: the impact of cyberbullying on adolescent health. Adolescent health, medicine and therapeutics, 5, 143.
• Öngider, N., Özışık Eyüboğlu, S. (2013). Investigation of death anxiety among depressive patients. Journal of Clinical Psychiatry, 16(1), 34-46.
• Peker, A., Eroğlu, Y. (2015). Ergenlerde algılanan sosyal destek ve siber zorbalığa eğilim arasındaki ilişkiler: Arkadaştan ve öğretmenden algılanan sosyal desteğin aracı rolü. Turkish Studies (Elektronik), 10(3), 759-778.
• Peker, A., Eroğlu, Y., Çitemel, N. (2012). Boyun eğici davranışlar ile siber zorbalık ve siber mağduriyet arasındaki ilişkide cinsiyetin aracılığının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 205-221.
• Polat, Z. D., Bayraktar, S. (2016). Ergenlerde siber zorbalık ve siber mağduriyet ile ilişkili değişkenlerin incelenmesi. Mediterranean Journal of Humanities, 5(1), 115-132.
• Robles, T. F. (2007). Stress, social support, and delayed skin barrier recovery. Psychosomatic Medicine, 69(8), 807-815.
• Saltzman, K. M., Holahan, C. J. (2002). Social support, self-efficacy, and depressive symptoms: An integrative model. Journal of Social and Clinical Psychology, 21(3), 309.
• Sarason, I. G., Levine, H. M., Basham, R. B., & Sarason, B. R. (1983). Assessing social support: the social support questionnaire. Journal of personality and social psychology, 44(1).
• Schneider, S. K., O'donnell, L., Stueve, A., Coulter, R. W. (2012). Cyberbullying, school bullying, and psychological distress: A regional census of high school students. American journal of public health, 102(1), 171-177.
• Sertbaş, G., Çuhadar, D., Demirli, F. (2004). Gaziantep Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü öğrencilerinde aile ve arkadaşlardan algılanan sosyal destek ile anksiyete düzeyi arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Hemşirelik Forumu Dergisi, 8, 42.
• Slonje, R., Smith, P. K. & Frisén, A. (2013) The nature of cyberbullying, and strategies for prevention. Computers in Human Behavior, 29, 26-32.
• Summak, M. E. (2019). Sosyal ağlarda siber mağduriyet deneyimleri ve sosyal kaygı ilişkisi üzerine bir araştırma. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(16), 851-869.
• Süslü, D. P., & Oktay, A. (2018). Lise öğrencilerinde siber zorbalık ve siber mağduriyetle ilişkili bazı değişkenlerin incelenmesi. İlköğretim Online, 17(4), 1877-1894.
• Şahin, G. N. (2011). Üniversite öğrencilerinin kendini açma, öznel iyi oluş ve algıladıkları sosyal destek düzeylerinin karşılaştırılması (Doctoral dissertation, DEÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics, Ed. 6th Pearson Education. Inc, Boston. [Google Scholar]
• Taysi, E. (2000). Benlik saygısı, arkadaşlardan ve aileden sağlanan sosyal destek:Üniversite öğrencileriyle yapılan bir çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Tennant, J. E., Demaray, M. K., Coyle, S., Malecki, C. K. (2015). The dangers of the web: Cybervictimization, depression, and social support in college students. Computers in Human Behavior, 50, 348-357.
• Terzi, Ş. (2008). Üniversite öğrencilerinin psikolojik dayanıklılıkları ve algıladıkları sosyal destek arasındaki ilişki. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 3(29), 1-11.
• Topçu, Ç., Erdur-Baker, Ö., Çapa-Aydin, Y. (2008). Examination of cyberbullying experiences among Turkish students from different school types. CyberPsychology & Behavior, 11(6), 643-648.
• Topçu, Ç., Yıldırım, A., Erdur-Baker, Ö. (2010, August). Turkish high school students’ perception of cyber bullying: A qualitative study. In The European Conference on Educational Research.
• Topuzoğlu, A., Binbay, T., Ulaş, H., Elbi, H., Tanık, F. A., Zağlı, N., Alptekin, K. (2015). The epidemiology of major depressive disorder and subthreshold depression in Izmir, Turkey: Prevalence, socioeconomic differences, impairment and help-seeking. Journal of affective disorders, 181, 78-86.
• Tuzcuoğlu, S., Korkmaz, B. (2001). Psikolojik danışma ve rehberlik öğrencilerinin boyuneğici davranış ve depresyon düzeylerinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(14), 135-152.
• Uluçay, D. M., Melek, G. (2017). Türkiye’deki okullarda siber zorbalık: Bir literatür değerlendirmesi. AJIT-e: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 8(30), 91-106.
• Walrave, M., Heirman, W. (2011). Cyberbullying: Predicting victimisation and perpetration. Children & Society, 25(1), 59-72.
• Wang, J., Iannotti, R. J., Nansel, T. R. (2009). School bullying among adolescents in the United States: Physical, verbal, relational, and cyber. Journal of Adolescent health, 45(4), 368375.
• Williams, K. R., Guerra, N. G. (2007). Prevalence and predictors of internet bullying. Journal of adolescent health, 41(6), S14-S21.
• Yamaç, Ö. (2009). Üniversite öğrencilerinin algıladıkları sosyal destek ile stresle başa çıkma stilleri arasındaki ilişki (Master's thesis, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Yaman, E., Sönmez, Z. (2015). Ergenlerin siber zorbalık eğilimleri. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 2(1), 18-31.
• Yaman, E., Eroğlu, Y., Peker, Â. (2011). Başa çıkma stratejileri ile okul zorbalığı ve siber zorbalık. Kaknüs Yayınları.
• Yavuzer, Y., Karataş, Z. (2017). Investigating the relationship between depression, negative automatic thoughts, life satisfaction and symptom interpretation in Turkish young adults. In Depression. IntechOpen.
• Ybarra, M. L., Mitchell, K. J. (2004). Online aggressor/targets, aggressors, and targets: A comparison of associated youth characteristics. Journal of child Psychology and Psychiatry, 45(7), 1308-1316.
• Ybarra, M. L., Mitchell, K. J. (2007). Prevalence and frequency of Internet harassment instigation: Implications for adolescent health. Journal of Adolescent Health, 41(2), 189-195.
• Yılmaz, E., Yılmaz, E., Karaca, F. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyal destek ve yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Genel Tip Dergisi, 18(2).
• Yiğit, M. F., Seferoğlu, S. S. (2017). Siber zorbalıkla ilişkili faktörler ve olası çözüm önerileri üzerine bir inceleme. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 4(2), 13-49.
• Zhang, J., Shao, F., Li, Y., Cui, H., Chen, L., Li, H., ... & Zhou, J. M. (2007). A Pseudomonas syringae effector inactivates MAPKs to suppress PAMP-induced immunity in plants. Cell host & microbe, 1(3), 175.