AN ANALYSIS OF CONGRESS TOURISM POTENTIAL IN TÜRKİYE BY CITIES: THE CASE OF ANKARA, ANTALYA, İSTANBUL, AND İZMİR

Year 2025, Volume: 3 Issue: 2, 18 - 34, 30.07.2025

Hüseyin Ertan İnan

Abstract

Congresses are meetings where domestic and foreign individuals come together as invited participants to evaluate current developments on a particular subject and to exchange information. Congress tourism stands out among tourism types due to its high-income potential, year-round activity structure and its direct impact on many sectors. Türkiye has a significant competitive advantage in terms of congress tourism thanks to its geopolitical location, four-season tourism opportunities, cultural diversity and sustainable tourism vision. Tourism destinations vary in their congress tourism potential based on the services offered, natural and cultural attractions, and regional characteristics. In this study, the congress tourism potential of Ankara, Antalya, Istanbul and Izmir, which are the leading congress destinations of Türkiye, was analyzed with TOPSIS, one of the multi-criteria decision-making methods. As a result of the analysis, Istanbul was determined as the most ideal congress tourism destination; it was followed by Antalya, Izmir and Ankara, respectively. The findings indicate that Istanbul stands out with its developed transportation facilities, strong infrastructure and rich touristic attractions. Despite its substantial accommodation capacity, Antalya remains at a comparative disadvantage relative to Istanbul due to lower transportation service frequency and higher transportation costs. While Izmir attracts attention for its economic advantages, Ankara, though a low-cost destination, ranks lower due to its inadequate infrastructure.

Keywords

Alternative Tourism , Congress Tourism , Destination Management , Congress Hotels , TOPSIS

TÜRKİYE’DE KONGRE TURİZMİ POTANSİYELİNİN ŞEHİRLERE GÖRE İNCELENMESİ: ANKARA, ANTALYA, İSTANBUL VE İZMİR ÖRNEĞİ

Abstract

Kongreler, belirli bir konuda güncel gelişmeleri değerlendirmek ve bilgi alışverişi yapmak amacıyla yurt içinden veya yurt dışından katılımcıların davetli olarak bir araya geldikleri toplantı niteliğindeki organizasyonlardır. Kongre turizmi, yüksek gelir potansiyeli, yılın her dönemine yayılan etkinlik yapısı ve birçok sektörü doğrudan etkilemesi nedeniyle turizm türleri arasında öne çıkmaktadır. Türkiye, jeopolitik konumu, dört mevsim turizm imkânları, kültürel çeşitliliği ve sürdürülebilir turizm vizyonu sayesinde kongre turizmi açısından önemli bir rekabet avantajına sahiptir. Turizm destinasyonları, sundukları hizmetler, sahip oldukları doğal ve kültürel çekicilikler ile bölgesel özelliklerine göre kongre turizmi açısından farklı düzeyde potansiyele sahiptir. Bu çalışmada, Türkiye’nin önde gelen kongre destinasyonları olan Ankara, Antalya, İstanbul ve İzmir’in kongre turizmi potansiyeli, çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan TOPSIS ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, İstanbul en ideal kongre turizmi destinasyonu olarak belirlenmiş; onu sırasıyla Antalya, İzmir ve Ankara takip etmiştir. İstanbul’un gelişmiş ulaşım olanakları, güçlü altyapısı ve zengin turistik çekicilikleriyle öne çıktığı görülmüştür. Antalya, yüksek konaklama kapasitesine sahip olmasına rağmen, ulaşım sefer sıklığı ve ulaşım ücreti gibi faktörler açısından İstanbul’a göre dezavantajlı bir konumdadır. İzmir, sunduğu ekonomik avantajlarla dikkat çekerken; Ankara, düşük maliyetli bir destinasyon olmasına rağmen altyapı yetersizlikleri nedeniyle geri planda kalmaktadır.

Keywords

Alternatif Turizm , Kongre turizmi , Destinasyon Yönetimi , Kongre Otelleri , TOPSIS

References

• Akgöz, E., Temizel, G., & Otal, A. (2022). Kapadokya Bölgesi’nin kongre turizm potansiyelinin belirlenmesine yönelik bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(1), 143–162.
• Akoğlan Kozak, M., Aksöz, O. E., & Özel, Ç. H. (2015). An analytic hierarchy process (AHP) model for understanding convention planners' prior facto convention hotel selection. International Journal of the Analytic Hierarchy Process, 7(2), 256–272.
• Aymankuy, Y. (2006). Kongre turizmi ve fuar organizasyonları. Detay Yayıncılık. Bahar, O., & Kozak, M. (2005). Küreselleşme sürecinde uluslararası turizm ve rekabet edebilirlik. Detay Yayıncılık.
• Çetin, O. (2022). Türkiye’nin sağlık turizmi performansının TOPSIS yöntemi ile değerlendirilmesi (2004–2019). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 638–655.
• Çizel, B. (1999). Kongre turizmi, kongre organizasyonu ve Antalya bölgesinin kongre turizmi potansiyeli, sorunları ve gelecekteki beklentilere yönelik bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi].
• Demir, E. (2023). Van ili kongre turizmi potansiyelinin değerlendirilmesi. Turkish Business Journal, 4(8), 120–133. Dölalan, G. (2008). Ankara’da kongre turizmi: A grubu seyahat acentalarının bakış açılarına yönelik bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi].
• Elston, K., & Draper, J. (2012). A review of meeting planner site selection criteria research. Journal of Convention & Event Tourism, 13(3), 203–220. https://doi.org/10.1080/15470148.2012.715997
• Ersun, N., & Arslan, K. (2009). Alternatif turizm çeşidi olarak Kapadokya bölgesinde kongre turizmini geliştirme olanakları. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 34, 139–164.
• Erciş, A., Yılmaz, M., Başar, E. E., & Pabuçcu, H. (2014). Çok kriterli karar verme yöntemleri ile otel işletmelerinde rekabetçi pazarlama stratejisi seçimi. 19. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildirileri.
• Hwang, C. L., & Yoon, K. (1981). Multiple attribute decision making: Methods and applications. Springer-Verlag. Ismayıllı, T. (2014). Kongre katılımcılarının destinasyon özelliklerine verdikleri önemin önem-performans analizi ile tespiti: Antalya-İstanbul karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi].
• Karaatlı, M., Ömürbek, N., Aksoy, E., & Karakuzu, H. (2014). Turizm işletmeleri için AHP tabanlı bulanık TOPSIS yöntemi ile tur operatörü seçimi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 53–70.
• Karasu, T. (1990). Kongre turizmi üzerinde düşünceler. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(5), 32–34. Körfez. (2023, Nisan 24). Antalya da listede: İşte Türkiye’nin en güvenli 6 şehri. https://www.antalyakorfez.com/antalya-da-listede-iste-turkiye-nin-en-guvenli-6-sehri (Erişim Tarihi: 20.04.2025).
• Nelson, R., & Rys, S. (2000). Convention site selection criteria relevant to secondary convention destinations. Journal of Convention & Exhibition Management, 2(2–3), 71–82. https://doi.org/10.1300/J143v02n02_06
• Para, A., & Kachniewska, M. (2014). Determinants of convention & conference site selection: The Polish event planners’ perspective. In A. Rapacz (Ed.), New trends in tourism research: A Polish perspective (pp. 150–162). Research Papers of Wrocław University of Economics.
• Popović, G., Ilić, B., & Stanujkic, D. (2014). Determination of Gamzigrad Spa development strategies using TOPSIS and ELECTRE. Ekonomika, 60(2), 69–80.
• Önay, O., & Çetin, E. (2012). Turistik yerlerin popülaritesinin belirlenmesi: İstanbul örneği. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 23(72), 90–109.
• Özdemir, S. S. (2014). Kongre ve toplantı otellerinin rekabet stratejileri: İzmir örneği. VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, 474–483.
• Öztaş, B., & Polat, S. (2021). Kongre turizminde konaklamanın önemi: Kongre otelleri tasarım kriterleri ve mekânsal standartları. Kent Akademisi, 14(1), 122–140. https://doi.org/10.35674/kent.867792
• Soba, M., & Eren, K. (2011). TOPSIS yöntemini kullanarak finansal ve finansal olmayan oranlara göre performans değerlendirmesi: Şehirlerarası otobüs sektöründe bir uygulama. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(21), 23–40.
• Supçiller, A. A., & Çapraz, O. (2011). AHP-TOPSIS yönetimine dayalı tedarikçi seçimi uygulaması. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 13, 1–22.
• Şahin, Y., & Akyer, H. (2011). Ülke kaynaklarının verimli kullanımı: 4x4 arama ve kurtarma aracı seçiminde AHP ve TOPSIS yöntemlerinin uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(5), 72–87.
• Siviltoplum (2025). İllere ve Faaliyet Alanlarına Göre Dernekler. T.C. İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkileri Genel Müdürlüğü. https://www.siviltoplum.gov.tr/illere-ve-faaliyet-alanlarina-gore-dernekler. Turizm ve Yatırım (2011). Turizm & Yatırım Dergisi. Yetkin Medya Yayıncılık.
• TUİK (2025). Hanehalkı Tüketim Harcaması (Bölgesel). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Household-Consumption-Expenditures-(Regional)-2019-33594. (Erişim Tarihi: 15.04.2025).
• TÜRSAB (2009). Dünya’da ve Türkiye’de Kongre Turizmi Raporu. Türsab Ar-Ge Departmanı. Kasım. Yılmaz, M., Ülker, M., & Ülker, P. (2024). Evaluation of top tourism destinations according to their AI development with the entropy-TOPSIS-integrated method. Worldwide Hospitality and Tourism Themes, 16(2), 216–231. https://doi.org/10.1108/WHATT-09-2023-0105