Research Article
BibTex RIS Cite

СЕФИЛЬ МОЛЛА И ЕГО ДИВАНЫ КАК ОДИН ИЗ СУФИСТОВ ХАТАЯ

Year 2016, Issue: 30, 56 - 77, 23.06.2016
https://doi.org/10.17498/kdeniz.67467

Abstract

Истоки и корни Ислама были связаны с фольклором, богатство которого формировалось различными путями и продолжает развиваться. В этой литературе отразились мысли и чувства людей, мировоозрение, интеллект, которая представляет общий взгляд на мир из того же окна удовлетворяет вкусы и интересы, заложенные в национальной литературе. Представители данной литературы пытались выразить свои мысли и чувства в стихотворных строках «размера слога и четверостишия». 

Многие акценты были созданы в ногу со временем и возрастом, с учетом социальных характеристик особенностей периода языка и выражения. Так как Диванная литература является источником и базисом всей национальной турецкой литературы. 

Действительно, нельзя ассоциировать Диванную литературу только лишь с размером стихосложения (аруз), так как это считалось бы большой ошибкой. А данной статье мы исследуем творчество покойного Сефир Молла,проживавшегося в провинции Хатая в селении Кырыкхана, служившего при Баязиде Бестане. До нас дошли его диваны, которые послужили объяктом исследования. Одна часть диванов Сефиля Моллы была прочитана и исследована его внуком Хакки Кония. Кго диваны сохранились в ткани зеленого цвета размером 15 см на 22 см. Диваны Сефиля Моллы были написаны карандашом или пером красного цвета, но с течением времени то ли от сырости, то ли от давности некоторые слова плохо прочитываются, потому что написаны неразборчиво. Нами было установлено, что в начале и в конце дивана автором использовалась элементы традиционной национальной литературы. Следует отметить, что диваны Сефиля Моллы написаны в жанре дестана и требуют отдельного изучения. 

References

  • ARTUN, Erman (2013), Âşık Geleneği ve Âşık Edebiyatı, Karahan Kitabevi, Adana.
  • ARTUN, Erman (2014), Ansiklopedik Halkbilimi – Halk Edebiyatı Sözlüğü, Karahan Kitabevi, Adana.
  • ARTUN, Erman (2015), Âşık Geleneği ve Âşık Edebiyatı (Edebiyat Tarihi/Metinler), Karahan Kitabevi, Adana.
  • ÇOBANOĞLU, Özkul (2000), Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • DİLÇİN, Cem (2013), Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Dinî Kavramlar Sözlüğü (2010), Yayına Hazırlayan: İsmail Karagöz, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları: 589, Sistem ofset Yayınları, Ankara.
  • GÜZEL, Abdurrahman – TORUN, Ali (2014), Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • KIRAÇ, Ekrem (2013), Türkiye Sahası Türk Halk Edebiyatı, Gökçe Yayınları, Denizli.
  • KOÇİN, Aldulhakim (2011), Türk Edebiyatında Mücaat, Türk Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara.
  • MAKAL, Tahir Kutsi (2002), Türk Halk Şiiri, Toker Yayınları, İstanbul.
  • ONAY, Ahmet Talat (1996), Hazırlayan: Cemal Kurnaz, Türk Halk Şiirlerinin Şekil ve Nev’i, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • PALA, İskender (1989), Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara. http://www.bilgiustam.com/mnacat-nedir/

A STUDY ON SEFİL MOLLA, A SPIRITUAL WISEMAN FROM HATAY, AND HIS COLLECTED WORKS

Year 2016, Issue: 30, 56 - 77, 23.06.2016
https://doi.org/10.17498/kdeniz.67467

Abstract

Истоки и корни Ислама были связаны с фольклором, богатство которого формировалось различными путями и продолжает развиваться. В этой литературе отразились мысли и чувства людей, мировоозрение, интеллект, которая представляет общий взгляд на мир из того же окна удовлетворяет вкусы и интересы, заложенные в национальной литературе. Представители данной литературы пытались выразить свои мысли и чувства в стихотворных строках «размера слога и четверостишия». 

Многие акценты были созданы в ногу со временем и возрастом, с учетом социальных характеристик особенностей периода языка и выражения. Так как Диванная литература является источником и базисом всей национальной турецкой литературы. 

Действительно, нельзя ассоциировать Диванную литературу только лишь с размером стихосложения (аруз), так как это считалось бы большой ошибкой. А данной статье мы исследуем творчество покойного Сефир Молла,проживавшегося в провинции Хатая в селении Кырыкхана, служившего при Баязиде Бестане. До нас дошли его диваны, которые послужили объяктом исследования. Одна часть диванов Сефиля Моллы была прочитана и исследована его внуком Хакки Кония. Кго диваны сохранились в ткани зеленого цвета размером 15 см на 22 см. Диваны Сефиля Моллы были написаны карандашом или пером красного цвета, но с течением времени то ли от сырости, то ли от давности некоторые слова плохо прочитываются, потому что написаны неразборчиво. Нами было установлено, что в начале и в конце дивана автором использовалась элементы традиционной национальной литературы. Следует отметить, что диваны Сефиля Моллы написаны в жанре дестана и требуют отдельного изучения.  

References

  • ARTUN, Erman (2013), Âşık Geleneği ve Âşık Edebiyatı, Karahan Kitabevi, Adana.
  • ARTUN, Erman (2014), Ansiklopedik Halkbilimi – Halk Edebiyatı Sözlüğü, Karahan Kitabevi, Adana.
  • ARTUN, Erman (2015), Âşık Geleneği ve Âşık Edebiyatı (Edebiyat Tarihi/Metinler), Karahan Kitabevi, Adana.
  • ÇOBANOĞLU, Özkul (2000), Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • DİLÇİN, Cem (2013), Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Dinî Kavramlar Sözlüğü (2010), Yayına Hazırlayan: İsmail Karagöz, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları: 589, Sistem ofset Yayınları, Ankara.
  • GÜZEL, Abdurrahman – TORUN, Ali (2014), Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • KIRAÇ, Ekrem (2013), Türkiye Sahası Türk Halk Edebiyatı, Gökçe Yayınları, Denizli.
  • KOÇİN, Aldulhakim (2011), Türk Edebiyatında Mücaat, Türk Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara.
  • MAKAL, Tahir Kutsi (2002), Türk Halk Şiiri, Toker Yayınları, İstanbul.
  • ONAY, Ahmet Talat (1996), Hazırlayan: Cemal Kurnaz, Türk Halk Şiirlerinin Şekil ve Nev’i, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • PALA, İskender (1989), Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara. http://www.bilgiustam.com/mnacat-nedir/

HATAY’IN SOFİLERİNDEN SEFİL MOLLA VE ONUN DİVANI

Year 2016, Issue: 30, 56 - 77, 23.06.2016
https://doi.org/10.17498/kdeniz.67467

Abstract

Kökeni ve kökleri İslamiyet’in kabulünden önceki dönemlere kadar ulaşan Halk Edebiyatı, varlığını geçmişten günümüze kadar çeşitli yollarla sürdürmüş ve sürdürmeye devam etmiştir. Bu edebiyat, halkın diliyle oluşturulduğu, halkın duygu ve düşüncelerini, hayal dünyasını, zekâsını, ortak beğeni ve beklentilerini karşılayıp aynı pencereden dünyaya bakışını yansıttığı için Halk Edebiyatı olarak adlandırılmıştır.Söz konusu edebiyatın icracıları, toplumun bir temsilcisi olarak millî ölçümüz ve nazım biçimimiz olan “hece ölçüsü ve dörtlüklerle” duygu ve düşüncelerini dile getirmişlerdir. Dil özellikleri ve ifade biçimleri dönemin sosyal özellikleri başta olmak üzere birçok noktada zamana ve çağın beklentilerine ayak uydurarak şekillenmiştir. Çoğu zaman halk kültürünün özelliklerini yansıtan bir yol benimseyen temsilciler, kimi zaman dönemdeki diğer akımlardan da etkilenmiştir. Bu akımların başında kuşkusuz Divan Edebiyatı’nın etkisi yer almaktadır. Çünkü Halk Edebiyatı’nın temsilcileri,  Divan Edebiyatı’ndan etkilenerek aruzlu türler kullanmış ve Divan Edebiyatı’nın temsilcileri gibi divanlar yazmışlardır.  Gerçi, söz konusu divanlarda sadece aruzlu kalıpların kullanıldığını da söylemek büyük bir yanılgı olur. Bu makalede Hatay’ın Kırıkhan ilçesinde Bayazid-ı Bestami hazretlerinin türbedarlığını ve imamlığını yapmış olan rahmetli Sefil Molla’nın silsile yoluyla torunlarına kadar ulaşan divanı, ele alınıp incelenecektir. Divanın bir bölümü Sefil Molla’nın torunu İsmail Hakkı Konyalı tarafından dedelerinin ruhunu şad etmek üzere okunmuş ve basılmıştır. Söz konusu divanın eni 15 cm. boyu 22 cm. olup kapak tarafında yıpranmış olan yeşil bir bez bulunmaktadır. Sefil Molla divanında eserler, kırmızı renkte olan bir kalemle yazılmış olup günümüze gelinceye kadar gerek nemlenme gerek farklı nedenlerden dolayı yazının rengi açılmış ve bazı sözcükler okunamaz hâle gelmiştir. Divanda ağırlıklı olarak Halk Edebiyatı’nın nazım şekilleri görülürken özellikle söz konusu divanın girişinde ve son bölümünde Divan Edebiyatı nazım şekilleri kullanıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca Sefil Molla Divanı’nda destan türüne de rastlanmış olup söz konusu destanlar, farklı bir çalışmada ele alınacaktır.

References

  • ARTUN, Erman (2013), Âşık Geleneği ve Âşık Edebiyatı, Karahan Kitabevi, Adana.
  • ARTUN, Erman (2014), Ansiklopedik Halkbilimi – Halk Edebiyatı Sözlüğü, Karahan Kitabevi, Adana.
  • ARTUN, Erman (2015), Âşık Geleneği ve Âşık Edebiyatı (Edebiyat Tarihi/Metinler), Karahan Kitabevi, Adana.
  • ÇOBANOĞLU, Özkul (2000), Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • DİLÇİN, Cem (2013), Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Dinî Kavramlar Sözlüğü (2010), Yayına Hazırlayan: İsmail Karagöz, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları: 589, Sistem ofset Yayınları, Ankara.
  • GÜZEL, Abdurrahman – TORUN, Ali (2014), Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • KIRAÇ, Ekrem (2013), Türkiye Sahası Türk Halk Edebiyatı, Gökçe Yayınları, Denizli.
  • KOÇİN, Aldulhakim (2011), Türk Edebiyatında Mücaat, Türk Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara.
  • MAKAL, Tahir Kutsi (2002), Türk Halk Şiiri, Toker Yayınları, İstanbul.
  • ONAY, Ahmet Talat (1996), Hazırlayan: Cemal Kurnaz, Türk Halk Şiirlerinin Şekil ve Nev’i, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • PALA, İskender (1989), Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara. http://www.bilgiustam.com/mnacat-nedir/
There are 12 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Articles
Authors

Hüseyin Kürşat Türkan This is me

Publication Date June 23, 2016
Submission Date June 14, 2016
Published in Issue Year 2016 Issue: 30

Cite

APA Türkan, H. K. (2016). HATAY’IN SOFİLERİNDEN SEFİL MOLLA VE ONUN DİVANI. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 30(30), 56-77. https://doi.org/10.17498/kdeniz.67467