ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN OKULA YABANCILAŞMALARI VE OKULA YABACILAŞMALARINA NEDEN OLAN FAKTÖRLER

Serkan Ünsal

ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN OKULA YABANCILAŞMALARI VE OKULA YABACILAŞMALARINA NEDEN OLAN FAKTÖRLER

Year 2017, Volume: 18 Issue: 3, 435 - 455, 01.08.2017

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin okula yabancılaşmalarına ve okula yabancılaşmalarına neden olan faktörlere ilişkin öğretmen görüşlerini belirlemektir. Çalışmada nitel araştırma yaklaşımına uygun olarak olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim kurumlarında görev yapan 10 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmada veri toplamak için araştırmacılar tarafından geliştirilmiş, yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin içerik analizi NVIVO 9.0 nitel veri analiz programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre eğitim ve öğretim faaliyetlerini, öğrenci için anlamlı olduğunu düşünen öğretmenler nedenlerini; öğrencilerin hedefi olması, dünya görüşlerinin şekillenmiş olması, başka alternatiflerinin olmaması şeklinde sıralamışlardır. Anlamlı olmadığını düşünen öğretmenler ise nedenlerini, ders programının yoğun olması, öğrencideki amaç eksikliği, öğretmenden kaynaklı sorunlar şeklinde belirtmişlerdir. Öğrencilerin eğitim ve öğretim faaliyetine katılma konusunda istekli olduğunu düşünen öğretmenler nedenlerini; sınavın olmasına ve öğrencilerin bilinçli olmasına bağlamışlardır. Öğrencileri eğitim ve öğretim faaliyetine katılma konusunda istekli bulmayan öğretmenler ise neden olarak; öğrencinin hedefinin olmamasını, öğrencinin başarı duygusunu yaşamamasını, eğitim sistemini ve öğretmenden kaynaklanan sorunları göstermişlerdir.

Keywords

Yabancılaşma, Okula yabancılaşma, Nvivo

References

Avcı, M. (2012). Eğitimde temel bir sorun: yabancılaşma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (3), 23-40.
Avcı, M. (2008). Tutuklu çocuklar üzerine bir araştırma: çocukların suça yönelmesinde etkili olan toplumsal nedenler ve çözüm önerileri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (1), 49-73.
Baş, T. ve Akturan, U.(2013). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Boz, M. ve Garipağaoğlu, B. Ç. (2016). Eğitim örgütlerinde yabancılaşma ve öfke ilişkisi (Şişli Teknik ve EML). International Journal of Human Sciences, 13(1), 261-276. doi:10.14687/ijhs.v13i1.3487.
Brown, M.R., Higgins, K ve Paulsen, K. (2003). Adolescent alienation: what is it and what can educators do about it?. Intervention in School and Clinic 39 (1), 3-9.
Coşkun, Y. ve Altay, C. (2009). Lise öğrencilerinde yabancılaşma ve benlik algısı ilişkisi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29, 41-56.
Çağlar, Ç. (2012). Öğrenci yabancılaşma ölçeğinin (ÖYÖ) geliştirilmesi. Education and Science, 37, (166), 195-205.
Çelik, F. (2005). Ortaöğretim öğrencilerinin okula yabancılaşma düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Erjem, Y. (2005). Eğitimde yabancılaşma olgusu ve öğretmen: Lise öğretmenleri üzerine sosyolojik bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 3,(4), 395-417
Finn, J. D. (1989). Withdrawing from school. Review of Educational Research, 59, 117–142. Güler, A., Halıcıoğlu, M. B. ve Taşğın (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma (2. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık
Hadjar, A., Backes, S., Grecu, A. B. ve Scharf J. (2016). Conference: Leading Education: The Distinct Contributions of Educational Research and Researchers. School Alienation and Values of Education: Two concepts for the study of risk groups in Luxembourg and Switzerland. ECER.
Hascher, T. ve Hagenauer, G. (2010). Alienation from school. International Journal of Educational Research, 49, 220–232.
Haskaya, S. (2016). Ortaokul öğrencilerinde akran zorbalığı ile okula yabancılaşma arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü/, Mersin.
Huffman, T. (2001). Resistance theory and the transculturation hypothesis as explanations of college attrition and persistence among culturally traditional American Indian students. Journal of American Indian Education, 40, 1-23.
Katıtaş, S. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde okula yabancılaşma ve okulu bırakma eğilimi (Şanlıurfa İli Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa.
Kır, İ., Altan, A., C. ve Ceyhan, E. (2014). Lise 9. sınıf öğrencilerinin yabancılaşma düzeylerinin ve şiddete yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 155-174.
Köse, A. (2017). Pedagojik formasyon eğitiminde görevli akademisyenlere göre pedagojik formasyon uygulaması: sorunlar, çözüm önerileri, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 18, (2), 709-732.
Köse, A. ve Atalmış, E. H. (2017) Aday öğretmen yetiştirme sürecinde alınan eğitimlerin öğretmenlik uygulamalarına katkısı: sorunlar ve çözüm önerileri, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish 12 (25), 491-512
Legault, L., Green-Demers, I. ve Pelletier, L. (2006). Why do high school students lack motivation in the classroom? Toward an understanding of academic amotivation and the role of social support. Journal of Educational Psychology, 98(3), 567–582.
Mann, S. J. (2001). Alternative perspective on the student experience: Alienation and engagement. Studies in Higher Education, 26, 7-13.
Mau, R., Y. (1992). The validity and devolution of a concept: Student alienation. Adolescence, 27, 731- 741.
Merriam, S. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco: JosseyBass.
Murdock, T. B. (1999). The social context of risk: Status and motivational predictors of alienation in middle school. Journal of Educational Psychology, 91, 62–75.
Newmann, F., M. (1981). Reducing student alienation in high schools: Implications of theory. Harvard Educational Review, 51(4), 546–564.
Orlemans, K ve Jenkins, H. (1998). The Voice: Student perceptions of the sources of alienation in secondary school. Perspectives in Psychiatric Care, 40, ( 4), 14-134.
Ormel, J., Lindenberg, S., Steverink, N. ve Verbrugge, L. M. (1999). Subjective well-being and social production functions. Social Indicators Research, 46(1), 61-90.
Özgan, H., Arslan, M. C., Kara, M. (2014). Popüler kültürün öğrenci davranışları üzerinde algılanan etkileri. EKEV Akademi Dergisi, 18 ( 58), 469-484.
Özkan, H., H. (2006). Popüler kültür ve eğitim. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 29-38.
Redden, C., E. (2002). Social alienation of African American college students: Implications for social support systems. Paper presented at the National Convention of the Association for Counselor Education and Supervision, Park City, UT, USA, ERIC Document Reproduction Service No, ED470257.
Şimşek, H., Celil, A, Yegin, H. , Şimşek, S. ve Demir, A. (2015). Okula yabancılaşma ölçeği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, (4), 309-322.
Şimşek, H., Katıtaş, S. (2014). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinde Okula Yabancılaşmanın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi (Şanlıurfa İli Örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, (1), 81-99.
Şimşek, H. ve Akdemir, Ö. (2015). Üniversite öğrencilerinde okula yabancılaşma. Curr Res Educ, 1(1), 1-12.
Taylor, J. S. (2001). Through a critical lens: Native American alienation from higher education. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, Seattle, WA, USA, ERIC Document Reproduction Service No. ED452753.
Tezcan, M. (1997). Eğitimde yabancılaşma. Ankara: Verso Yayıncılık.
Thorpe, P., K. (2003). A mediation model relating teacher ratings of student achievement to student connectedness at school. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, Chicago, IL, USA, ERIC Document Reproduction Service No. ED476417.
Trusty, J. ve Dooley- Dickey, K. (1993). Alienation from school: An exploratory analysis of elementary and middle school students’ perceptions. Journal of Research and Development in Education, 19, 1–12.
Türk, F. (2010). Lise öğrencilerinin eğitimde yabancılaşma sorunu: Ankara ili Yenimahalle ilçesi iki genel lise örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi , Ankara Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ünsal, S., Bağçeci, B., Meşe, N.N. ve Korkmaz, F. (2015). Evaluation Scale of the Functions of Education: A Study of Validity and Reliability, Adıyaman University Journal of Educational Sciences, 5 (2), 245-265.
Yiğit, S. (2010). İlköğretim 5., 6., 7. ve 8.sınıf öğrencilerinin okula yabancılaşma düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak