ÖĞRETMEN ADAYLARININ AHİLİĞE İLİŞKİN METAFORLARI

Year 2017, Volume: 18 Issue: 3, 811 - 829, 01.08.2017

Ayfer Şahin İrem Demirbaş

Abstract

Ahilik, toplumun sosyal ve ekonomik hayattaki ihtiyaçlarını karşılamak adına hak ve adalet için çalışan insanların bir araya gelerek oluşturulmuş, birlikte üretme ve dayanışma ilkesini göz önünde bulundurulduğu, Türk kültürüyle harmanlanmış toplumsal bir kültür organizasyonudur. Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının “Ahilik” kavramıyla ilgili sahip oldukları metafor algılarının ortaya çıkarılmasıdır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubu Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesinin tüm bölümlerindeki üçüncü sınıflarında okuyan ve amaçsal örnekleme yöntemlerinden benzeşik örnekleme yoluyla belirlenmiş olan 205 öğretmen adayından oluşturulmuştur. Veri toplama aracı olarak açık uçlu görüş formu uygulanmıştır. Formda öğretmen adaylarının “Ahilik… gibidir/benzer; çünkü…” cümlesinin tamamlanması istenmiştir. Veriler içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmen adayları Ahilik kavramına ilişkin toplam 72 metafor üretmiştir. Araştırmacılar tarafından Ahiliğe ilişkin “güzel ahlak olarak ahilik”, “iş bölümü ve dayanışma olarak ahilik”, “esnaf teşkilatı olarak ahilik”, “sistem yaklaşımı ve devamlılık olarak ahilik”, “bir yaşam tarzı olarak ahilik” ve “olumsuz görüş olarak ahilik” olmak üzere toplam 6 temel kategori oluşturulmuştur.

Keywords

Ahilik, Metafor, Öğretmen adayı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ AHİLİĞE İLİŞKİN METAFORLARI

Abstract

References

• Akça, G. (2003). Ahilik geleneği ve günümüz Fethiye esnafı. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(14), 209-219.
• Akgündüz, M. (2014). Ticarî hayatta kardeşliği esas alan ahîlik teşkilatı. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19(31), 9-18.
• Akman, M. (2006). Balıkesir yöresinde ahilikten kalma tören ve uygulamalar. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Arslan, M. M. ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim öğretim açısından incelenmesi. Millî Eğitim, 35(171), 100-108.
• Bakır, S. (2014). Bir eğitim kurumu olarak ahilik ve Hülya Taş’ın “günümüz Bursa esnafında ahilik kültüründen izler” adlı eseri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3(1), 406-415.
• Bayram, M. (1991). Ahi evren ve ahi teşkilatı’ nın kuruluşu. Konya.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Ceylan, K. (2012). Anadolu’da yerleşik hayatta yeni bir medeniyet tarzı veya ahiliğin oluşumu. İçinde Ahilik Türk-İslâm medeniyetinde dünyevî ve uhrevî sistem(ss.11-28). Ankara: T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kültür Yayınları.
• Cihangir, İ. S.veKarakaya, K. (2016). Ahilik kültürü ve alış-veriş turizmi: Konya bedesten çarşısını ziyaret eden turistlerin algısı üzerine bir araştırma. Journal of ISS, 6(2), 110-122.
• Demirpolat, A. ve Akça, G. (2004). Ahilik ve Türk sosyo-kültürel hayatına katkıları. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(15), 355-376.
• Durak, İ. ve Yücel, A. (2010). Ahiliğin sosyo-ekonomik etkileri ve günümüze yansımaları. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics&AdministrativeSciences, 15(2), 151-168.
• Ekinci, Y. (2011). Ahilik. Ankara: Dr. Yusuf Ekinci Sistem Ofset Yayıncılık.
• Gülvahaboğlu, A. (1991). Sosyal birlikler. İçindesosyal güvenlik öncüsü Ahi Evran Veli ve ahilik(37-75). Ankara: Memleket Yayınları.
• Günay, A. (2003). Ahilikte mesleki ve sosyal dayanışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Gündüz, A. Y., Kaya, M. ve Aydemir, C. (2012). Ahilik teşkilatında ve günümüzde tüketicilerin korunmasına yönelik çalışmalar üzerine bir değerlendirme. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, 14(2), 37-54.
• Karaca, H. (2015). “Ana kaynaklarıyla Türk ahiliği” üzerine. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (2)1, 91-92.
• Karaman, R. (2014). Türk ahi teşkilatının işleyişi ve Çorum tarihinde ahilik. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 93-109.
• Kavi, E. (2015). Ahilik kurumu ve günümüz çalışma yaşamındaki psikolojik sorunlara yönelik çözümler. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4(8), 102-117.
• Kaya, İ. (2005). Ahi evren ve Kırşehir’de ahilik üzerine bir din sosyolojisi çalışması.Yüksek Lisans Tezi,Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Kemaloğlu, M. (2011). XI.-XIII yüzyıl Türkiye Selçuklu Devletinde sosyal zümreler. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4), 145-158.
• Kızıler, H. (2015). Osmanlı toplumunun sosyal dinamiklerinden ahilik kurumu. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 408-423.
• Koçak, O. ve Gürün, F. (2015). Ahilik geleneğinin günümüzde sosyal içerme politikalarına olabilecek katkıları. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4(8), 126-143.
• Köksal, F. (2006). Ahi Evran ve Ahilik, Kırşehir.
• Mahiroğulları, A. (2008). Selçuklu/Osmanlı döneminde kurumsal bir yapı: Ahilik/gedik teşkilatı ve sosyo-ekonomik işlevleri. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (54), 139-154.
• Malkoç, E. (2016). Ahilik sistemi örgütlenme yapısının günümüz Türkiye esnaf ve sanatkarları konfederasyonu ile karşılaştırılması.Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi, Karabük.
• Öztürk, N.(2015). Ahilik teşkilatı ve günümüz ekonomisi, çalışma hayatı ve iş ahlakı açısından değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(7), 1-12.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55(55), 459-496.
• Soysal, A. ve Tan, M. (2013). Ahilik ilkelerinin günümüz işletmelerine yansıması: Kilis küçük sanayi sitesi işletmeleri örneği. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 186-202.
• Şen, A. (2012). Anadolu’da bir kardeşlik tecrübesi ahiliğin kültür ve medeniyetimizdeki yeri. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16(1),615-629.
• Şahin, A. (2014). Nevşehir Hacı Bektaş Veli ve Ahi Evran Üniversitesi öğrencilerinin Hacı Bektaş Veli ve Ahi Evran-I Veli ile Bektaşilik ve ahilik algıları. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, (71), 171-196.
• Şahin, A. (2016). Ahilik ve Bacıyan-ı Rum(Anadolu bacıları) teşkilatı.İçinde Örs, H. (Ed.), Post modern çağda ahilik (ss.43-61). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.