ORTAOKUL ÖĞRETMENLERİNİN ÖRGÜTSEL YARATICILIK İLE YÖNETSEL ETKİLİLİK ALGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Year 2015, Volume: 23 Issue: 2, 439 - 466, 15.05.2015

Refik Balay Ahmet Kaya Gülbahar Melik

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Şanlıurfa İl merkezindeki ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel yaratıcılık ile yönetsel etkililik algıları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma, 330 kişiden oluşan bir örneklem üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, öğretmenlerin örgütsel yaratıcılık ve yönetsel etkililik algılarının genel olarak orta düzeyde olduğu, erkek öğretmenlerin kadın öğretmenlere kıyasla daha yüksek örgütsel yaratıcılık algısına sahip olmasına karşın, yönetsel etkililik algı düzeyinin kadın öğretmenlerde daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonunda ayrıca, örgütsel yaratıcılık ve yönetsel etkililik arasında pozitif yönde yüksek düzeyde bir ilişki olduğu ve örgütsel yaratıcılığın yönetsel etkililiğin anlamlı bir yordayıcısı olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Keywords

Örgütsel Yaratıcılık, Yönetsel Etkililik, Ortaokul Öğretmenleri

THE RELATIONSHIP BETWEEN PERCEPTIONS OF MIDDLE SCHOOL TEACHERS’ ORGANIZATIONAL CREATIVITY AND MANAGERIAL EFFECTIVENESS

Abstract

The purpose of this research is to determine the relationship between middle school teachers’ organizational creativity and managerial effectiveness perceptions in Şanlıurfa city center. The study was conducted on a sample of 330 teachers. In the research the organizational creativity and managerial effectiveness of teachers were found generally at medium level. While male teachers’ perceptions about organizational creativity werefound to be higher as compared to female teachers, the perceptions of managerial effectiveness of female teachers were found to be higher than those of male teachers. In the research also a positive and high level of correlation was found between organizational creativity and managerial effectiveness. Organizational creativity was found to be a significant predictor of managerial effectiveness.

Keywords

organizational creativity, managerial effectiveness, middle school teachers

References

• Ache, P. (2000). Vision and creativity-challenge for city regions. Futures, 32(8), 435–449.
• Aslan, A. E. (1994). Yaratıcı düşünce yeteneğine sahip ergenlerin danışmanlığa ihtiyaç, duydukları problem alanları üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. Marmara Üniver- sitesi, İstanbul, Turkey.
• Balay, R. (2010). The organizational creativity perceptions of academic staff. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 1(43), 41-78.
• Başaran, İ. E. (1992). Yönetimde insan ilişkileri: Yönetsel davranış. Ankara: Gül Yayınevi.
• Carlsson, I., Wendt, P.E., Risberg, J. (2000). On the neurobiology of creativity differences in frontal activity between high and low creative subjects. Neuropsychologia, 38(9), 873-885.
• Cengiz, E., Acuner, T. ve Baki, B. (2007). Örgütsel yaratıcılığı belirleyen faktörler arası ilişkiler. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 98-117.
• Cheng, K., Wong, K. (1996), School effectiveness in East Asia, Journal of Educational Administ- ration, 34(5), 32-39.
• Çimen, A. M. (2009). Polis meslek yüksekokullarında örgüt kültürünün oluşumunda örgüt içi iletişimin rolü ve önemi. Yayınlanmamış Doktora tezi. Fırat Üniversitesi, Elazığ, Turkey.
• Dasgupta, S. (2003). Multidisciplinary creativity: the case of Herbert A. Simon, Cognitive Science, 27(7), 683–707.
• Drew, G., Bensley, L. (2001). Managerial effectiveness for a new millennium in the global higher education sector, Higher Education in Europe, 26(1), 61-68.
• Emir, S. (2001). Sosyal bilgiler öğretiminde yaratıcı düşünmenin erişiye ve kalıcılığa etkisi. Yayın- lanmamış Doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Turkey.
• Emir, S. ve Bahar, M. (2003). Yaratıcılıkla ilgili öğretmen ve öğrenci görüşleri, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 91-110.
• Fisher, B. J., Specht, D. K. (1999), Successful aging and creativity in later life, Journal of Aging Studies, 13(4), 457-472.
• Genç, N. (2007). Yönetim ve organizasyon: Çağdaş sistemler ve yaklaşımlar (3. Baskı). An- kara: Seçkin Yayınları.
• Giolia, D.A. ve Pitre, E. (1990). Multiparadigm perspective on theory building, Academy Of Ma- nagement Review, 15(4), 45-53.
• Gök, B. ve Erdoğan, T. (2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yaratıcı Düşünme Düzeyleri ve Eleş- tirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(2), 29-51.
• Günal, S. Ö. (2006). Yükseköğretimde yönetim sorunları. Yayınlanmamış Doktora tezi. Dokuz Ey- lül Üniversitesi, İzmir, Turkey.
• Harris, J. A. (2004). Measured intelligence, achievement, openness to experience, and creativity. Personality and Individual Differences, 36(4), 913-929.
• Helvacı M. A. ve Aydoğan, İ. (2011). Etkili okul ve etkili okul müdürüne ilişkin öğretmen görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 41-60.
• İra, N. (2004). Örgütsel kültür: Dokuz Eylül Üniversitesi örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Turkey.
• İra, N. (2011). Eğitim fakültelerinde örgütsel kültür ve yönetsel etkililik. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Turkey.
• Karslı, M . D. (2004). Yönetsel etkililik. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Kasapoğlu, H.(2009). Yönetici ve öğretmen görüşlerine göre yönetsel etkililik açısından okul yö- neticilerinin kendilerini geliştirme düzeyinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara, Turkey.
• Kaya, Y. K. (1993). Eğitim yönetimi: Kuram ve Türkiye’deki uygulama. Ankara: Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü.
• Kerr, S. (1999). GE’nin kolektif zekası. Liderden lidere. (Ed. Hesselbeın F, Cohen M. P.) İstanbul: Drucker Vakfı MESS Yayınları.
• Koray, Ö. ve Çil, H. (2006). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ve eleştirel düşünme becerile- ri arasındaki ilişkinin incelenmesi. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulan bildiri. Muğla Üniversitesi, Muğla, Turkey, 13-15 Eylül.
• Kwasniewska, J ve Necka, E. (2004). Perception of the climate for creativity in the workplace: the role of the level in the organization and gender, Creativity and Innovation Management, 13(3), 187-196.
• Lord, R.G. (1985). An ınformation processing approach to social perceptions, leadership and beha- vioral measurement in organizations. Research in Organizational Behavior, 2(7), 79-82.
• MacBeath, J. (1998). Effective school leadership; responding to change. London: Paul Chapman Publishing Ltd.
• Malaga, R.A. (2000). The effect of stimulus modes and associative distance in ındividual creativity support systems. Decision Support Systems, 29(7), 125–141.
• Mangır, M. O. ve Çağatay, N. A. (1991). Alt ve üst sosyo-ekonomik düzeydeki dokuz yaş çocuk- larının etkileyen bazı faktörlerin incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 79(15), 10-19.
• Murat, G. (2007). Yöneticilerin örgüt kültürü algılamalarına ilişkin bir analiz: Zonguldak Karael- mas Üniversitesi örneği, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 2-20.
• Nurluöz. Ö., Birol, C., Silman, F. (2010). Üniversitelerde eğitim yöneticilerinin yöneticilik davra- nışlarının öğretim elemanı ve öğrenci görüşlerine göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 16(4), 579-599.
• Owens, R. (1998). Organizational behavior in education. USA: A Viacom Company.
• Özdemir, S. (2000). Eğitimde örgütsel yenileşme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Scheerens, J. and Stoel W. (1988). Development of theories of school effectiveness. Annual Mee- ting Of American Educational Research Association, New Orleans, USA, 5-9 April.
• Şimşek, M. (1996). Kalite yönetimi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Smart, J., Kuh, G., Tierney, W. (1997). The roles of institutional cultures and decision app- roaches in promoting organizational effectiveness in two-year college. The Journal of Higher Education, 68(3), 256-281.
• Yenilmez, K., Yolcu, B. (2007). Öğretmen davranışlarının yaratıcı düşünme becerilerinin gelişi- mine katkısı, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (4), 95–105.
• Yıldırım R. (1998). Öğrenmeyi öğrenmek. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Zayif, K. (2008). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu, Turkey.