TURİZM EĞİTİMİ GÖREN ÖĞRENCİLERİN MESLEK SEÇİMLERİNİN KARİYER ÇAPALARI İLE UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2016, Volume: 24 Issue: 3, 1127 - 1148, 15.07.2016

Atınç Olcay Mehmet Düzgün

Abstract

Bu araştırma Mesleki Turizm Eğitimi gören öğrencilerin meslek seçimleri ile kariyer çapaları arasındaki uygunluğun değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada öğrencilerin öne çıkan Kariyer Çapaları ile turizm sektöründe çalışma koşulları karşılaştırılmıştır. Bu amaçla oluşturulan anket formu 2014 yılının Kasım ayında araştırma evrenindeki üç farklı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde turizm eğitimi gören 406 öğrenci üzerinde uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin ön planda olan kariyer çapalarının sırasıyla “İstikrar, Yaşam Tarzı, Teknik ve Fonksiyonel Yetkinlik” olduğu saptanmıştır. Bununla beraber öğrenciler için daha ön planda olan “İstikrar ve Yaşam Tarzı” kariyer çapalarının turizm sektöründe başarılı bir iş yaşamı için uygun olmadığı belirlenmiştir.

Keywords

Meslek Lisesi Öğrencileri, Kariyer Çapaları, Turizm Eğitimi.

ASSESSMENT OF COMPATIBILITY OF OCCUPATION CHOICES OF STUDENTS RECEIVING TOURISM TRAINING AND THEIR CAREER ANCHORS

Abstract

This research has been made for the assessment of compatibility of occupation choices of students receiving Vocational Tourism Training and their career anchors. In the research, the outstanding Career Anchors of the students and the conditions of working in tourism sector have been compared. The survey form generated for this purpose has been exercised on 406 students who receive tourism training in three different Vocational and Technical Anatolian High Schools in the research population on November 2014. As the result of the research, it is detected that the primary career anchors of the students are respectively “Stability, Life Style, Technical and Functional Competence”. None the less, it is designated that the career anchors of “Stability and Life Style” which are primary for the students, are not compatible for a successful vocational life in the tourism sector.

Keywords

Vocational High School Students, Career Anchors, Tourism Training

References

• Adıgüzel, O. (2009). Schein’in kariyer çapaları perspektifinde Süleyman Demirel Üniversitesi öğ- rencilerinin kariyer değerlerine ilişkin bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi , 14 (2), 277-292.
• Altman, L. A. Brothers, L. R. (1995). Career longevity of hospitality graduates. Fıu Hospitality Review, 13(2),77-83.
• Altunışık R. Recai C. Bayraktaroğlu S. ve Yıldırım E. (2007). Sosyal Bilimlerde araştırma yöntemleri Spss uygulamalı 5.Baskı, Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
• Akbulut Y. (2010). Sosyal bilimlerde Spss uygulamaları. İdeal Kültür Yayıncılık. İstanbul.
• Aslan, Z. Ünüvar, Ş. Başoda, A. (2012). Turizm eğitimi alan öğrencilerin kişilik özelliklerinin belir- lenmesi ve turizm sektörüne uyumu açısından değerlendirilmesi. Anatolia: Turizm Araştırma- ları Dergisi, 23(2) ,203 – 219.
• Avcı, N. (2011). Turizm eğitimi alan lisans öğrencilerinin iş değerleri: Çeşme Turizm ve Otelcilik Yüksekokulu örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 22(1), 7-18.
• Bahrami A. Aslani G. Abdollahic B. ve Torabi N. (2013). A study on the relation between quality of work life and four career anchors among the personnel of Esfahan’s İron foundry organizati- on. Procedia - Social and Behavioral Sciences (83), 208 – 213.
• Bal, H. (2001). Bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri, Isparta: Fen-Edebiyat Fak. Yayınları.
• Baron, P. ve Maxwell, G. (1993). Hospitality management students ımage of the hospitality ın- dustry. International Journay Of Contemporary Hospitality Management, 5 (5), 5-8.
• Başol O. Bilge E. ve Kuzgun, Ş. (2012). Öğrencilerin kariyer değerlerini etkileyen unsurların tespitine yönelik bir araştırma: Bireysel değerler. Electronic Journal of Vocational Colleges. Aralık, 57-68
• Batur, Z. H. ve Adıgüzel, O. (2014). Schein’in Kariyer Değerleri Perspektifinde öğrencilerin kariyer tercihlerini etkileyen faktörler üzerine bir araştırma: Isparta İli Fen Lisesi öğrencileri örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (42), 327-348.
• Bayram, N. Gürsakal, S. ve Aytaç. S. (2011). Öğrencilerinin kariyer değerlerini açıklamada kişiliğin etkisi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (2), 181-190.
• Bayram N. (2004). Sosyal bilimlerde SPSS İle veri analizi. Ezgi Kitapevi, Ankara.
• Beck, J. Lopa, J. M. L. (2001). An exploratory application of Schein’s career anchors ınventory to hotel executive operating committee members. International Journal of Hospitality Manage- ment, 20(1), 15-28.
• Bezuidenhout, M. Grobler, A., Rudolph, E.C. (2013). The utilisation of a career conversation framework based on schein’s career anchors model. SA Journal of Human Resource Management. 11(1),1-10.
• Bircan H. Karagöz Y. ve Kasapoğlu Y. (2003). Ki-Kare ve Kolmogorov Smirnov uygunluk testleri- nin simulasyon ile elde edilen veriler üzerinde karşılaştırılması. ÇukurovaÜniversitesi. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4 (1), 69-80.
• Büyüköztürk Ş. (2002). Sosyal Bilimler için veri analizi el kitabı, Pegem A. Yayıncılık Ankara.
• Cerdin, J. L. ve Pargneux, M. L. (2010). Career anchors: a comparison between organization-assig- ned and self-ınitiated expatriates. Thunderbird İnternational Business Review, 52(4), 287-299.
• Chang, C. L. H. Jiang, J. J. Klein, G. Chen, H.G. (2012). Career anchors and disturbances in job turnover decisions :a case study of IT professionals in Taiwan, Information & Management , 49(6), 309-319.
• Chapman J. R. ve Brown, B. L. (2014). An empirical study of the career anchors that govern career decisions. Personnel Review, 43 (5), 717 – 740.
• Coetzee M. ve Schreuder D. (2011). The Relation between career anchors, emotional intelligence and employability satisfaction among workers in the service industry. Southern African Busi- ness Review , 15 (3) ,76-97.
• Cothram, C., Combrink, T., E. (1999). Attidudes of minority adolescents towards hospitality ın- dustry careers. International Journal Of Hospitality Management, 18 (2),143-158.
• Çarıkçı, H. İ., Morçin, S., H. (2014). Önlisans turizm öğrencilerinin kariyer değerleri: Sarıkamış örneği. Elektronik Mesleki Gelişim Ve Araştırma Dergisi (2) 67-81.
• Çatı, K. ve Bilgin, Y. (2013). Turizm lisans öğrencilerinin turizm sektöründe çalışma eğilimleri. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 23-46.
• Danziger, N. Rachman-Moore, D. ve Valency, R. (2008). The construct validity of Schein’s career anchors orientation inventory. Career Development International, 13 (1), 7-19.
• Danziger N. ve Valency R. (2006). Career anchors: distribution and impact on job satisfaction, The Israel Case. Career Development International, 11 (4), 293 – 303.
• Erdoğmus N. (2004). Career orientations of salaried professionals: the case of Turkey. Career De- velopment International, 9 (2), 153 – 175.
• Feldman, D. C. ve Bolino, M. C. (1996). Careers Wıthın Careers: Reconceptualızıng the nature of career anchors and their consequences. Human Resource Management Review, 6 (2), 89-112
• Gezen, T. ve Köroğlu, Ö. (2014). Turizm eğitimi alan öğrencilerin kariyer seçimine etki eden kari- yer çapalarının belirlenmesine yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 16(2), 213-234.
• Getz, D. (1994). Students work experinces, perceptions and attitudes towards careers in hospitality and tourism: a longitudinal case study in spey valley. Scotland, International Journay of Hospi- tality Management, 13(1),25-37.
• Guan Y. Wen Y. Chen X. S. Liu H. Si W. Liu Y. Wang Y. Fu R. Zhang Y. Dong Z., (2014). When do salary and job level predict career satisfaction and turnover intention among Chinese ma- nagers? The role of perceived organizational career management and career anchor, European Journal of Work and Organizational Psychology, 23(4), 596-607.
• Ituma A. ve Simpson R. (2007). Moving beyond Schein’s Typology: individual career anchors in the context of Nigeria, Personnel Review, 36 (6), 978 – 99.
• İbicioğlu, H. Adıgüzel, O. ve Öztürk, U. C. (2011). Kariyer danışmanlığını bir sonraki adıma taşımak: süreç danışmanlığı perspektifinde kariyer çapaları kullanımı ve bir uygulama. Uluslararası Yükse- köğretim Kongresi: Yeni Yönelişler ve Sorunlar, Bildiri Kitabı: İçinde 3.Cilt, 14.Bölüm, 1928-1935.
• İçöz, O. (1991). Turizm Sektörünün Gelişmesinde İnsan Unsurunun Önemi. Anatolia Turizm Araş- tırmaları Dergisi, (23), 15-18.
• Jenkins, A.K. (2001). Making a career of it? Hospitality Students future perspectives: An anglo- dutch study. International Journal Of Contemporary Hospitality Management, 13(1), 13–20.
• Jiang, B. Tribe, J. (2009). Tourism jobs short lived professions: Student attitudes towards tourism careers in China. Journal Of Hospitality, Leisure, Sport And Tourism Education, 8(1), 4-19.
• Jiang, J. J. ve Klein, G. (2000). Supervisor support and career anchor impact on the career satisfac- tion of the entry-level information systems professional. Journal of Management Information Systems, 16 (3), 219-240.
• Karakaya, Y. E. Karataş, Ö. Özdenk, Ç. Karataş, F. (2013). Üniversiteli sporcu öğrencilerin kariyer değeri algıları. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14 (1),86-94.
• Karasar, N. (2004). Bilimsel Araştırma Yöntemi.Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• King, B. Mckercher, B. Waryszak, R. (2003). A comparative study of hospitality and tourism gradu- ates in Australia and Honh Kong. The International Journal Of Tourism Research, 5(6),409-420.
• Klapwijk, R. ve Rommes, E. (2009). Career orientation of secondary school students (m/f) in the Netherlands. International J.Technology Des Education. 19, 403–418.
• Kniveton, B. H. (2004). Managerial career anchors in a canging business environment. Journal of European Industrial Training, 28 (7), 564-57.
• Koca, A. İ. (2010). Kariyer seçiminde kariyer değerleri ile demografik faktör ilişkisi: Çukurova Üniversitesi’nde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 14 (1), 56-70.
• Kusluvan S. ve Kusluvan Z. (2000). Perceptions and attitudes of undergraduate tourism students towards working in the tourism industry in Turkey. Tourism Management (21), 251-269.
• Lee, S. H. ve Wong, P. K., (2004). An exploratory study of technopreneurial intentions: a career anchor perspective. Journal of Business Venturing , 19(1), 7-28.
• Messarra, L. Mourad, M. Al Harake, N. (2009). The linkage between professionals’ goal orientation and career anchors. Internatıonal Journal of Busıness Research, 9 (1), 50-56.
• Olcay, A. (2008). Türk turizminde eğitimin önemi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 383-390.
• Pavesic, D.V. ve Brymer, R.A. (1990). Job satisfaction: what’s happening to the young managers? The Cornell Hotel And Restaurant Administration Quarterly, 30(4), 90-96.
• Peterson, J. ve Roger, A. (2009). Career anchor profıles: an exploratory study of busıness school partıcıpants ın France. Aom-Iseor Conference, Lyon, 1-13.
• Schein, E. H. (2006). Career Anchors, Participant Workbook, USA: John Wiley & Sons, Inc.
• Schein, E. H. (1990). Career anchors and job/role planning: the links between career pathing and career development. <http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/2315/SWP-3192- 22603401.pdf?sequence=1> (2014 Eylül, 16).
• Schein, E., H. (1996). Career anchors revisited: ımplications for career development in the 21st century. Academy of Management, 10 (4), 80-88.
• Suutari V. ve Taka, M. (2004). Career anchors of managers with global careers. Journal of Manage- ment Development, 23 (9) ,833 – 847.
• Tan, H. ve Quek, B. C. (2001). An exploratory study on the career anchors of educators in Singapo- re. The Journal of Psychology, 135 (5), 527-545.
• Tremblay M. Dahan J. ve Gianecchini M. (2014). The Mediating influence of career success in relationship between career mobility criteria, career anchors and satisfaction with organization. Personnel Review, 43 (6), 818 – 844.
• Türkay, O. Solmaz, S. A. (2011). liderlik yeteneği ve kariyer değerlerinin turizmde kariyer yapma isteği üzerindeki etkileri. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (2), 46-71.
• Türkay, O. ve Eryılmaz, B. (2010). Kariyer değerleri ve kariyer yolu tercihleri ilişkisi: Türk turizm sektöründen örnekler. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 24, 179-199.
• Ünlüönen K., Boylu, Y. (2005). Türkiyede Yükseköğretim düzeyinde turizm eğitimindeki gelişmelerin değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 11-32.
• Üzümcü, T. P. ve Bayraktar, S. (2004). Türkiye’de Turizm Otel İşletmeciliği Alanında Eğitim Veren Yük- sek Öğretim Kuruluşlarındaki Eğitimcilerin Turizm Mesleki Eğitiminin Etiksel açıdan İncelenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması. 3.Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiri Kitabı: 80.
• Wang, J. Huyton, J. Gao, X. ve Ayres, H. (2010). Evaluating undergraduate courses in tourism management: a comparison between Australia and China. Journal of Hospitality, Leisure, Sport And Tourism Education, 9(2), 46 – 62.
• Weber, K. ve Ladkin, A. (2011). Career anchors of convention and exhibition ındustry. Professio- nals in Asia, Journal of Convention and Event Tourism , 243–255.
• Wıls, L. Wils T. ve Tremblay M. (2010). Toward a career anchor structure: an empirical ınvestigation of engineers. Departement Des Relations Industrielles, Universite Laval, RI/IR, 65(2), 236-256.
• Yarnall, J. (1998). Career anchors: results of an organisational study in the UK. Career Development International MCB University Press, 3 (2), 56–61.
• Zengin, B. Şen, M. ve Taşar, O. (2011). Marmara bölgesinde turizm lisans öğrencilerinin konakla- ma sektöründe cinsiyete göre kariyer düşünceleriyle ilgili bir araştırma. Internatıonal Conferen- ce On Eurasıan Economıes, Sessıon 3b, 217-225.
• Megep, Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Ve Teknik Eğitim Programları Ve Öğretim Materyalleri Resmi İnternet Sitesi. <http://www.megep.meb.gov.tr/> 2014 Eylül 15).